Beeld van Vincent en Theo van Gogh

Het beeld van Vincent en Theo van Gogh is een standbeeld dat Vincent van Gogh en zijn broer Theo geabstraheerd, maar innig verstrengeld toont. Het beeld van Ossip Zadkine staat op het Vincent van Goghplein in Zundert, voor het Van Goghkerkje en niet ver van beider geboortehuis. Het werd op 28 mei 1964 onthuld door koningin Juliana en de Zundertse burgemeester G.J.A. Manders, in aanwezigheid van Zadkine.

Uitvoering en plaats

Beeld

Het kunstwerk is van gegoten brons, waar een dikke grondplaat deel van uitmaakt. Het geheel is bronsgroen verweerd, een kleur die uitspoelde op de gele sokkel. Tussen de lichamen van de mannen is een ruimte die herinnert aan het Rotterdamse beeld De verwoeste stad, eveneens van Zadkine. Tegelijk zijn ze met meerdere armen verbonden.

Plaats

In het geheel van het plein lopen de mannen voor het kerkje langs, iets ervandaan. In de omgeving is veel te vinden dat naar de familie Van Gogh verwijst. Zowel de kerk als het plein dragen die naam en de vader van de broers preekte in die kerk. Qua looprichting zouden ze op weg kunnen zijn naar hun ouderlijk huis, dat amper honderd meter verderop stond. Het is afgebroken, maar op die plaats staat nu het Vincent van GoghHuis, een museum, bezoekerscentrum en documentatiecentrum. Achter hen ligt het graf van hun doodgeboren broertje, dat ook Vincent heette.

Sokkel

De gele sokkel (beeld) draagt een Franse inscriptie, uit de nooit verzonden laatste brief van Vincent aan Theo:

par mon intermédiaire tu as ta part à

la production même de certaines toiles qui

même dans la debâcle gardent leur calme

uit de laatste brief van vincent aan theo

Elders op het kunstwerk staan markeringen van de kunstenaar en de gieterij:

• signatuur van de maker met datering: O Zadkine 1963
• merkteken van de gieterij: Susse Fondeur Paris

Blijkens een toelichting is er in de sokkel aarde verwerkt uit de ziekenhuistuin van het klooster Saint-Paul-de-Mausole, waar Vincent verpleegd is.^[1]

Penning

Voor de onthulling van het beeld is een herdenkingspenning ontworpen in de stijl van het standbeeld. De voorzijde is door Zadkine ontworpen en toont de mannen frontaal. Naast hen zijn kloksgewijs hun namen in de munt gegraveerd in een handschriftletter, links Théo (met accent aigu), rechts Vincent. De keerzijde is door Willem Vis ontworpen en toont dezelfde tekst als de sokkel van het beeld, maar met enkele verschillen:

• Terwijl de letters op de sokkel in onderkast zijn, is bij de munt gekozen voor kapitalen, zodat de accenttekens wegvallen
• De laatste regel luidt niet „uit de laatste brief van vincent aan theo”, maar toont dezelfde zin in het Frans: „VINCENT A THEO DANS SA DERNIERE LETTRE”
• De genoemde teksten nemen ruim de helft van de keerzijde in beslag en daaronder is een blanco ruimte. In het onderste deel staat het gemeentewapen van Zundert, geflankeerd door de tekst ZUNDERT 1964

De munt is uitgevoerd in bronzen hoogreliëf en heeft een doorsnede van 70 mm. De munten zijn genummerd in de rand.^[2]