Riffijnen: verschil tussen versies
Gebruiker heeft tekst die al met bronnen waren voorzien verwijdert, bij deze teruggezet + extra bronnen toegevoegd. Laat je niet gek maken door deze gebruiker, hij staat al op de nominatielijst om geblokkeerd te worden. Labels: Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website |
k Versie 67669809 van 81.204.130.222 (overleg) ongedaan gemaakt. Label: Ongedaan maken |
||
Regel 5: | Regel 5: | ||
| bevolking = 1.5 miljoen <ref> "Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du Royaume d'après les résultats du RGPH 2014" (Xls). Morocco. Haut Commissariat au Plan. Retrieved 15 February 2016.</ref> |
| bevolking = 1.5 miljoen <ref> "Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du Royaume d'après les résultats du RGPH 2014" (Xls). Morocco. Haut Commissariat au Plan. Retrieved 15 February 2016.</ref> |
||
| verspreiding = |
| verspreiding = |
||
| taal = Arabisch en Riffijns |
|||
| taal = | taal = [[Berbertalen|Berbers]] ([[Riffijns]])<ref name="encycbrit">{{en}} [https://www.britannica.com/topic/Rif-people Rif] in de ''Encyclopædia Britannica'' online</ref> |
|||
| geloof = [[Islam (hoofdbetekenis)|Islam]]<ref name="encycbrit" /> |
| geloof = [[Islam (hoofdbetekenis)|Islam]]<ref name="encycbrit" /> |
||
}} |
}} |
||
Regel 11: | Regel 11: | ||
[[Bestand:NadorPaseo.jpg |thumb|Nador in de Rif]] |
[[Bestand:NadorPaseo.jpg |thumb|Nador in de Rif]] |
||
[[Bestand:Flag of the Republic of the Rif.svg|miniatuur|[[Vlag van de Rif-Republiek]]]] |
[[Bestand:Flag of the Republic of the Rif.svg|miniatuur|[[Vlag van de Rif-Republiek]]]] |
||
'''Riffijnen''' zijn de bewoners van de [[Rifstreek]] in het noorden van [[Marokko (hoofdbetekenis)|Marokko]] en behoren tot de [[Zenata]] [[Berbers]] (Imazighen). |
'''Riffijnen''' zijn de bewoners van de [[Rifstreek]] in het noorden van [[Marokko (hoofdbetekenis)|Marokko]] en behoren tot de [[Zenata]] [[Berbers]] (Imazighen). De Rifstreek bevind zich tussen [[Targuist]] in het Noord-westen en [[Zaio|Zaoi]] in het Noord-oosten. De Riffijnen spreken voornamelijk het [[Marokkaans-Arabisch]] en het [[Riffijns]] (Tarifit), een variant van het [[Tamazight]]. De Riffijnen streefde onder leiding van vrijheidsstrijder [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] naar een eigen [[Rif-republiek]] ten tijde van de [[Rifoorlog (1920)|Rifoorlog]] (1921-1926). |
||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
===Emiraat Nekor=== |
===Emiraat Nekor=== |
||
{{Zie hoofdartikel|Emiraat Nekor}} |
{{Zie hoofdartikel|Emiraat Nekor}} |
||
De Riffijnen behoorden 309 jaar lang tot het [[emiraat Nekor]] (710-1019) en later van het [[Emiraat van Aaras]] (1636-1666). |
De Riffijnen behoorden 309 jaar lang tot het [[Arabieren|Arabische]] [[emiraat Nekor]] (710-1019) en later van het Arabische [[Emiraat van Aaras]] (1636-1666). |
||
=== Rifoorlog (1920-1926) === |
=== Rifoorlog (1920-1926) === |
||
{{Zie hoofdartikel|Rifoorlog (1920)}} |
{{Zie hoofdartikel|Rifoorlog (1920)}} |
||
De ''Rifoorlog'', ook wel de '' |
De ''Rifoorlog'', ook wel de ''Noord-Marokkaanse oorlog'', werd uitgevochten tussen [[Koninkrijk Spanje (1874-1931)|Spanje]] (later bijgestaan door [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]]) en alle Marokkanen in Noord-Marokko. Deze oorlog was een [[guerrilla]]oorlog, gericht tegen de Spaanse bezetting. [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] wist de stammen in Noord-Marokko te verenigen en leidde de strijd in de Spaanse Zone van Noord-Marokko. In de strijd tegen de Spanjaarden vonden volgens officiële cijfers 13.192 Spaanse soldaten de dood. Andere bronnen spreken over 19.000 doden onder de Spaanse gelederen.<ref>{{Citeer web|url=http://www.stichting-metalsa.nl/rifoorlog.htm|titel=De Riffijnse oorlog (1920-1927)|website= Stichting Metalsa}}</ref> Uiteindelijk werd er, op grote schaal per vliegtuig [[mosterdgas]] ingezet door de Spanjaarden en Fransen. De Riffijnen verloren de oorlog nadat het gas ze grote verliezen had toegebracht.<ref>[https://historiek.net/rifoorlog-1920-abdelkrim-el-khattabi/107333/ Historiek.net, Rifoorlog, bezocht 4 maart 2021]</ref> |
||
=== Na de onafhankelijkheid van Marokko in 1956 === |
=== Na de onafhankelijkheid van Marokko in 1956 === |
||
Regel 29: | Regel 29: | ||
=== Arbeidsmigratie naar Europa === |
=== Arbeidsmigratie naar Europa === |
||
Eind [[1960-1969|jaren zestig]] begonnen Europese landen arbeiders te werven uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. Vanwege hun slechte economische positie, moegestreden in hun geboortestreek, stonden de Riffijnen wel open voor [[arbeidsmigrant|arbeidsmigratie]] en namen hun geschiedenis van onderdrukking mee. De Marokkaanse overheid moedigde hun vertrek actief aan. Hierdoor is ongeveer 70% van de Marokkanen in Nederland |
Eind [[1960-1969|jaren zestig]] begonnen Europese landen arbeiders te werven uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. Vanwege hun slechte economische positie, moegestreden in hun geboortestreek, stonden de Riffijnen wel open voor [[arbeidsmigrant|arbeidsmigratie]] en namen hun geschiedenis van onderdrukking mee. De Marokkaanse overheid moedigde hun vertrek actief aan. Hierdoor is ongeveer 70% van de Marokkanen in Nederland van Riffijnse afkomst. Daarnaast kan je ook veel Riffijnen vinden in [[Vlaanderen]] en [[Duitsland]]. |
||
=== Opstand van 1984 === |
=== Opstand van 1984 === |
||
Regel 41: | Regel 41: | ||
De opstand van 1958 had grote gevolgen voor de Rif: het gebied werd sociaal-economisch achtergesteld en verloor al haar eigen lokale bestuurders. Marokko heeft nauwelijks geïnvesteerd in de regio; de [[infrastructuur]], scholen en ziekenhuizen dateren vaak nog uit de Spaanse tijd (1912-1956). Veel dorpjes hebben daardoor geen verharde wegen. Hier en daar hebben de bewoners de infrastructuur, het onderwijs en de gezondheidszorg zelf aangepakt, veelal met geld van migranten. De [[werkloosheid]] in de Rif is hoog, het gebied kent geen industrie. |
De opstand van 1958 had grote gevolgen voor de Rif: het gebied werd sociaal-economisch achtergesteld en verloor al haar eigen lokale bestuurders. Marokko heeft nauwelijks geïnvesteerd in de regio; de [[infrastructuur]], scholen en ziekenhuizen dateren vaak nog uit de Spaanse tijd (1912-1956). Veel dorpjes hebben daardoor geen verharde wegen. Hier en daar hebben de bewoners de infrastructuur, het onderwijs en de gezondheidszorg zelf aangepakt, veelal met geld van migranten. De [[werkloosheid]] in de Rif is hoog, het gebied kent geen industrie. |
||
Op 23 juli 1999 stierf [[Hassan II van Marokko|Hassan II]], die de Riffijnen jarenlang had achtergesteld, en werd zijn zoon [[Mohammed VI van Marokko|Mohammed VI]] de koning van Marokko. Die brak met het beleid van zijn vader en wilde de relatie met het noorden verbeteren. Er zijn tweebaanswegen aangelegd in de Rif evenals een spoorlijn die het in het Rifgebergte gelegen [[Nador]] verbindt met het hoofdnet, alsook een [[snelweg]] van [[Fez (stad)|Fez]] naar [[Oujda]] die in 2011 is geopend voor het verkeer. Niettemin zijn er nog steeds tekenen van achterstelling van het Rifgebied. Sommige dorpen zijn slecht te bereiken en hebben nauwelijks elektriciteit of stromend water. Tevens heerst er een zeer hoge werkloosheid in het Rifgebied. Veel Riffijnen leven van het geld dat familieleden in het buitenland jaarlijks overmaken. |
Op 23 juli 1999 stierf [[Hassan II van Marokko|Hassan II]], die de Riffijnen jarenlang had achtergesteld, en werd zijn zoon [[Mohammed VI van Marokko|Mohammed VI]] de koning van Marokko. Die brak met het beleid van zijn vader en wilde de relatie met het noorden verbeteren. Er zijn tweebaanswegen aangelegd in de Rif evenals een spoorlijn die het in het Rifgebergte gelegen [[Nador]] verbindt met het hoofdnet, alsook een [[snelweg]] van [[Fez (stad)|Fez]] naar [[Oujda]] die in 2011 is geopend voor het verkeer. Niettemin zijn er nog steeds tekenen van achterstelling van het Rifgebied. Sommige dorpen zijn slecht te bereiken en hebben nauwelijks elektriciteit of stromend water. Tevens heerst er een zeer hoge werkloosheid in het Rifgebied. Veel Riffijnen leven van het geld dat familieleden in het buitenland jaarlijks overmaken. |
||
== |
== Rif nu == |
||
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan de Rif.<ref>H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima wafin.com</ref> |
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan de Rif.<ref>H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima wafin.com</ref> |
||
Regel 53: | Regel 53: | ||
== Mohammed Abdelkrim El Khattabi == |
== Mohammed Abdelkrim El Khattabi == |
||
[[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]], de vrijheidsstrijder uit de jaren 1920 is nog een bekende figuur onder |
[[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]], de vrijheidsstrijder en grote voorstander van het [[Arabisch nationalisme|Arabische Nationalisme]] uit de jaren 1920 is nog een bekende figuur onder Marokkaanse jongeren. In 2013 maakt Aicha El Khattabi haar wens kenbaar om het graf van haar vader, die nu in de Al Abbassia-begraafplaats in Caïro te [[Egypte (land)|Egypte]] ligt begraven, naar Marokko te repatriëren. De kleinzoon van El Khattabi is tegen repatriëring, omdat volgens hem zijn grootvader niet de wens had om in Marokko begraven te worden. In hetzelfde jaar werden plannen bekendgemaakt om een museum te bouwen in [[Al Hoceima (stad)|Al Hoceima]] dat gewijd zal zijn aan de geschiedenis van het Rifgebied en aan Abdelkrim El Khattabi.<ref>{{Citeer web|url=http://www.bladna.nl/abdelkrim-el-khattabi-marokko,05411.html|titel=Abdelkrim El Khattabi binnenkort terug in Marokko?|werk=Bladna.nl}}</ref> |
||
==Media== |
==Media== |
||
Regel 60: | Regel 60: | ||
== Lijst van Riffijnse stammen == |
== Lijst van Riffijnse stammen == |
||
De oudste geschiedenis van Noord-Marokko is neergeschreven door de Arabische historicus Ibn Khaldun (1332-1406). De Amerikaanse antropoloog Carleton S. Coon (1904-1981) noemde |
De oudste geschiedenis van Noord-Marokko is neergeschreven door de Arabische historicus Ibn Khaldun (1332-1406). De Amerikaanse antropoloog Carleton S. Coon (1904-1981) noemde zestien min of meer verschillende stammen in de eigenlijke Rif. Gaat men uit van een geografische indeling in drie delen, oostelijk, centraal en westelijk, dan zou het oostelijke deel de '''Ait Bouyahyi''', '''Ibdarsen''' en '''Ikebdanen''' omvatten. In het centrale deel wonen de '''Ait Ourisch''', '''Ait Said''', '''Ait Tafersite''', '''Ait Temsamane''', '''Ait Touzine''', '''Igzenayen''' en '''Iqer'iyen'''. Het westelijk deel huisvest de zogenoemde maritieme stammen: '''Ait Ammart''', '''Ait Gmil''', '''Ait Itteft''', '''Ait Waryagher''', '''Ibaqouyen''' en '''Mestassa'''. De meeste spreken het [[Marokkaans-Arabisch]] en het Riffijns.<ref>{{Citeer boek| achternaam = Coon| voornaam =Carleton S. | auteurlink = | medeauteurs = | datum =1931 | titel =Tribes of the Rif | hoofdstuk = | uitgever =Peabody Museum of Harvard University | plaats = | ISBN = | NUR = | pagina's = | taal = | URL =https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015020847656&view=1up&seq=38&q1=eighteen | bezochtdatum=12 november 2021 }}</ref><ref>{{Cite book|url= https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015020847656&view=1up&seq=38&q1=eighteen|title=Tribes of the Rif|last=Coon|first=Charleton S.|series=Harvard African studies.v. 9|publisher=University of Harvard|year=1931|pages=38|language=en}}</ref><ref>https://balagan.info/geography-of-the-rif-wars</ref> |
||
{{Kolommen lijst | aantal=5 | breedte=15 | inhoud= |
{{Kolommen lijst | aantal=5 | breedte=15 | inhoud=* [[Ait Ammart]] |
||
* [[Ait Ammart]] |
|||
* [[Ait Boufrah]] |
|||
* [[Ait Bouyahyi]] |
* [[Ait Bouyahyi]] |
||
* [[Bni Gmil|Ait Gmil]] |
* [[Bni Gmil|Ait Gmil]] |
||
Regel 70: | Regel 68: | ||
* [[Ait Said]] |
* [[Ait Said]] |
||
* [[Tafersite (stam)|Ait Tafersite]] |
* [[Tafersite (stam)|Ait Tafersite]] |
||
* [[Targuist|Ait Targuist]] |
|||
* [[Temsamane (stam)|Ait Temsamane]] |
* [[Temsamane (stam)|Ait Temsamane]] |
||
* [[Ait Touzine]] |
* [[Ait Touzine]] |
||
Regel 116: | Regel 113: | ||
* [[Abdelhali Chaiat]] |
* [[Abdelhali Chaiat]] |
||
* [[Mohamed Choukri]] |
* [[Mohamed Choukri]] |
||
* [[Brahim Diaz]] |
|||
* [[Anouar Diba]] |
* [[Anouar Diba]] |
||
* [[Soufian Echcharaf]] |
* [[Soufian Echcharaf]] |
||
Regel 149: | Regel 145: | ||
* [[Karim Touzani]] |
* [[Karim Touzani]] |
||
* [[Soufiane Touzani]] |
* [[Soufiane Touzani]] |
||
* [[Hakim Ziyech]] |
|||
'''Politiek''' |
'''Politiek''' |
||
* [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] |
* [[Mohammed Abdelkrim El Khattabi]] |
||
Regel 166: | Regel 161: | ||
* [[Abu Azaitar]] |
* [[Abu Azaitar]] |
||
* [[Jamal Ben Saddik]] |
* [[Jamal Ben Saddik]] |
||
* [[Yassine Boughanem]] |
|||
* [[Youssef Boughanem]]<ref>{{Lien web |langue=fr-FR |titre=YOUSSEF BOUGHANEM : QUEL BILAN ET QUEL FUTUR APRES SON DERNIER COMBAT ? |url=https://www.youtube.com/watch?v=meENSzZJK-8 |consulté le=2024-01-24}}</ref> |
|||
* [[Mohammed Boutasaa]] |
* [[Mohammed Boutasaa]] |
||
* [[Faldir Chahbari]] |
* [[Faldir Chahbari]] |
||
Regel 179: | Regel 172: | ||
'''Muzikanten''' |
'''Muzikanten''' |
||
* [[Ali B]] |
|||
* [[Ashafar]] |
* [[Ashafar]] |
||
* [[Ismo (rapper)|Ismo]] |
* [[Ismo (rapper)|Ismo]] |
||
* [[KA (rapper)|KA]] |
* [[KA (rapper)|KA]] |
||
* [[Lijpe]] |
* [[Lijpe]] |
||
* [[Morad (rapper)|Morad]] |
|||
* [[Namika]] |
* [[Namika]] |
||
* [[Numidia (zangeres)|Numidia]] |
* [[Numidia (zangeres)|Numidia]] |
Versie van 14 jun 2024 01:21
Riffijnen | ||||
---|---|---|---|---|
Riffijnen (goudgeel en donkerpaars) in Marokko
| ||||
Totale bevolking | 1.5 miljoen [1] | |||
Taal | Arabisch en Riffijns | |||
Geloof | Islam[2] | |||
|
Riffijnen zijn de bewoners van de Rifstreek in het noorden van Marokko en behoren tot de Zenata Berbers (Imazighen). De Rifstreek bevind zich tussen Targuist in het Noord-westen en Zaoi in het Noord-oosten. De Riffijnen spreken voornamelijk het Marokkaans-Arabisch en het Riffijns (Tarifit), een variant van het Tamazight. De Riffijnen streefde onder leiding van vrijheidsstrijder Mohammed Abdelkrim El Khattabi naar een eigen Rif-republiek ten tijde van de Rifoorlog (1921-1926).
Geschiedenis
Emiraat Nekor
De Riffijnen behoorden 309 jaar lang tot het Arabische emiraat Nekor (710-1019) en later van het Arabische Emiraat van Aaras (1636-1666).
Rifoorlog (1920-1926)
De Rifoorlog, ook wel de Noord-Marokkaanse oorlog, werd uitgevochten tussen Spanje (later bijgestaan door Frankrijk) en alle Marokkanen in Noord-Marokko. Deze oorlog was een guerrillaoorlog, gericht tegen de Spaanse bezetting. Mohammed Abdelkrim El Khattabi wist de stammen in Noord-Marokko te verenigen en leidde de strijd in de Spaanse Zone van Noord-Marokko. In de strijd tegen de Spanjaarden vonden volgens officiële cijfers 13.192 Spaanse soldaten de dood. Andere bronnen spreken over 19.000 doden onder de Spaanse gelederen.[3] Uiteindelijk werd er, op grote schaal per vliegtuig mosterdgas ingezet door de Spanjaarden en Fransen. De Riffijnen verloren de oorlog nadat het gas ze grote verliezen had toegebracht.[4]
Na de onafhankelijkheid van Marokko in 1956
Na de onafhankelijkheid van Marokko in (1956) slaagde de Istiqlal, Arabisch-nationalisten uit Fez, erin belangrijke posities te verwerven. De Riffijnen richtten al in 1954 het bevrijdingsleger ALN op, onder druk van de Istiqlal werd het ALN gedwongen om op te gaan in het nieuwe nationale leger van Marokko, de Forces Armee Royales (FAR). De Riffijnen, die door de Istiqlal als concurrenten en lastposten werden gezien, kregen het zwaar te verduren in het onafhankelijke Marokko. De lokale Riffijnse bestuurders werden vervangen door leden van de Istiqlal en de Riffijnen – die Tarifit en Spaans spraken – moesten Arabisch en Frans gaan spreken. De Riffijnen verzetten zich tegen de onderdrukking en er braken zo nu en dan opstandjes en gevechten uit tussen het ALN en aanhangers van de Istiqlal. De situatie van de Riffijnen verslechterde met de dag.
Opstand van 1958
Op 2 oktober 1958 sloeg de vlam in de pan, de oorzaak was de onderdrukking van de Riffijnen door het centrale Marokkaanse gezag - in de twee jaar na de onafhankelijkheid was de situatie in de Rif alleen maar verslechterd. De directe aanleiding echter was het overbrengen van het lichaam van een gesneuvelde ALN'er van Fez naar Ajdir in de Rif terwijl de regering deze verplaatsing verboden had. Een Istiqlal-bestuurder wilde het vervoer tegenhouden, hierop braken gevechten uit tussen ALN en Istiqlal. De onlusten breidden zich uit naar de hele Rif, deze opstand werd bekend onder de naam 'het jaar van de legerhelmen'. De Rif stuurde een 18 puntenprogramma naar de Marokkaanse koning met hun eisen; eigen lokale bestuurders, terugkeer van Abdelkrim Khattabi, vertrek van buitenlandse troepen en economische ontwikkeling van de Rif. Later zou dit 18 puntenprogramma afgedaan worden als zijnde tegen de monarchie en separatistisch. Koning Mohamed V reageerde in het geheel niet op de eisen van de Riffijnen en stuurde het leger onder leiding van kroonprins Hassan II en generaal Mohamed Oufkir naar de Rif. Wat volgde was een bloedige strijd waarin het leger slachtingen aanrichtte onder de Riffijnen, veel burgers en vrijwel alle leiders werden gedood, vrouwen werden verkracht en de oogst en waterputten vernield. Het exacte dodental is nooit vrijgegeven, maar het aantal doden wordt geschat in de duizenden. In januari 1959 had de FAR de Rif onder controle. Hierna was de Rif twee jaar lang een militaire zone en ook daarna bleef het leger sterk aanwezig.
Arbeidsmigratie naar Europa
Eind jaren zestig begonnen Europese landen arbeiders te werven uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. Vanwege hun slechte economische positie, moegestreden in hun geboortestreek, stonden de Riffijnen wel open voor arbeidsmigratie en namen hun geschiedenis van onderdrukking mee. De Marokkaanse overheid moedigde hun vertrek actief aan. Hierdoor is ongeveer 70% van de Marokkanen in Nederland van Riffijnse afkomst. Daarnaast kan je ook veel Riffijnen vinden in Vlaanderen en Duitsland.
Opstand van 1984
Ook na 1960 deden zich in de Rif demonstraties voor, maar deze werden met harde hand neergeslagen. In 1984 kwam het weer tot grote onlusten. In dat jaar werden de voedselprijzen in Marokko sterk verhoogd wat leidde tot demonstraties van jongeren (vooral studenten) in het hele land. In de Rif – in Al Hoceima en Nador – was de strijd het hevigst. Veiligheidstroepen grepen hard in in de Rif, veel harder dan elders in Marokko, geschat wordt dat er zeker 200 Riffijnen de dood vonden en nog eens honderden gewond raakten. Koning Hassan II reageerde met de woorden: "Als de Wilden uit het Noorden Hassan vergeten zijn, dan herinnert hij ze aan 1959." Na 1984 werd het aantal militairen in de Rif nog verder opgeschroefd en het lokale beleid werd nog strenger - de kleinste overtreding kon al tot aanhouding leiden.
Opstanden van 2016/2017
Op 28 oktober 2016 werd visboer Mouhcine Fikri vermorzeld wanneer hij probeerde zijn illegaal gevangen en door de politie in beslag genomen vis uit de vuilniswagen te redden. Onmiddellijk braken er onlusten uit, die de naam Hirak kregen.[5]
Achterstelling
De opstand van 1958 had grote gevolgen voor de Rif: het gebied werd sociaal-economisch achtergesteld en verloor al haar eigen lokale bestuurders. Marokko heeft nauwelijks geïnvesteerd in de regio; de infrastructuur, scholen en ziekenhuizen dateren vaak nog uit de Spaanse tijd (1912-1956). Veel dorpjes hebben daardoor geen verharde wegen. Hier en daar hebben de bewoners de infrastructuur, het onderwijs en de gezondheidszorg zelf aangepakt, veelal met geld van migranten. De werkloosheid in de Rif is hoog, het gebied kent geen industrie.
Op 23 juli 1999 stierf Hassan II, die de Riffijnen jarenlang had achtergesteld, en werd zijn zoon Mohammed VI de koning van Marokko. Die brak met het beleid van zijn vader en wilde de relatie met het noorden verbeteren. Er zijn tweebaanswegen aangelegd in de Rif evenals een spoorlijn die het in het Rifgebergte gelegen Nador verbindt met het hoofdnet, alsook een snelweg van Fez naar Oujda die in 2011 is geopend voor het verkeer. Niettemin zijn er nog steeds tekenen van achterstelling van het Rifgebied. Sommige dorpen zijn slecht te bereiken en hebben nauwelijks elektriciteit of stromend water. Tevens heerst er een zeer hoge werkloosheid in het Rifgebied. Veel Riffijnen leven van het geld dat familieleden in het buitenland jaarlijks overmaken.
Rif nu
Onder koning Mohammed VI wordt meer aandacht geschonken aan de Rif.[6]
Er zijn grote projecten gestart voor het realiseren van o.a. nieuwe ziekenhuizen, verbeteren van de infrastructuur, creëren van werkgelegheid en onderwijs.[7]
[8]Een nieuwe autoweg, verlenging van de autoweg [9]N16 langs de kust tussen Nador en Al Hoceima is al gerealiseerd. Koning Mohammed VI, bekend voor zijn zwak voor stranden en jet-ski's, heeft de badplaats meerdere malen -formeel en informeel- bezocht. Verder is er een koninklijk paleis gebouwd in Al Hoceima.
De streek rond Al Hoceima heeft regelmatig te maken gehad met aardbevingen. De laatste twee waren zware bevingen, in 1994 met 2 doden en 300 gewonden, en de aardbeving van 24 februari 2004. Die was het hevigst, met een kracht van 6,7 op de schaal van Richter, waarbij meer dan 600 mensen de dood vonden, naast bijna 1000 gewonden en ruim 15 000 daklozen, meest op het platteland rond de stad.
Mohammed Abdelkrim El Khattabi
Mohammed Abdelkrim El Khattabi, de vrijheidsstrijder en grote voorstander van het Arabische Nationalisme uit de jaren 1920 is nog een bekende figuur onder Marokkaanse jongeren. In 2013 maakt Aicha El Khattabi haar wens kenbaar om het graf van haar vader, die nu in de Al Abbassia-begraafplaats in Caïro te Egypte ligt begraven, naar Marokko te repatriëren. De kleinzoon van El Khattabi is tegen repatriëring, omdat volgens hem zijn grootvader niet de wens had om in Marokko begraven te worden. In hetzelfde jaar werden plannen bekendgemaakt om een museum te bouwen in Al Hoceima dat gewijd zal zijn aan de geschiedenis van het Rifgebied en aan Abdelkrim El Khattabi.[10]
Media
- Akarkach, Btisam (2018). Opstand in de Rif. EPO (uitgeverij), pp. 184. ISBN 9789462671355.
- Undercover in Marokko: reportage van Evelyne Dierickx en Manon Duerinck in de reeks De Nomaden op VRT-tv.[5]
Lijst van Riffijnse stammen
De oudste geschiedenis van Noord-Marokko is neergeschreven door de Arabische historicus Ibn Khaldun (1332-1406). De Amerikaanse antropoloog Carleton S. Coon (1904-1981) noemde zestien min of meer verschillende stammen in de eigenlijke Rif. Gaat men uit van een geografische indeling in drie delen, oostelijk, centraal en westelijk, dan zou het oostelijke deel de Ait Bouyahyi, Ibdarsen en Ikebdanen omvatten. In het centrale deel wonen de Ait Ourisch, Ait Said, Ait Tafersite, Ait Temsamane, Ait Touzine, Igzenayen en Iqer'iyen. Het westelijk deel huisvest de zogenoemde maritieme stammen: Ait Ammart, Ait Gmil, Ait Itteft, Ait Waryagher, Ibaqouyen en Mestassa. De meeste spreken het Marokkaans-Arabisch en het Riffijns.[11][12][13]
Bekende Riffijnen
Voetballers
- Naïm Aarab
- Yacine Abdessadki
- Sabir Achefay
- Hicham Acheffay
- Ibrahim Afellay
- Alami Ahannach
- Anass Ahannach
- Soufyan Ahannach
- Ismail Aissati
- Jamal Akachar
- Oussama Alou
- Selim Amallah
- Taoufik Ameziane
- Ahmed Ammi
- Nordin Amrabat
- Sofyan Amrabat
- Zakaria Amrani
- Oussama Assaidi
- Adil Auassar
- Yassin Ayoub
- Marouan Azarkan
- Zakaria Bakkali
- Benjamin Bouchouari
- Hakim Bouchouari
- Aziz Bouhaddouz
- Ayoub Boukhari
- Nordin Boukhari
- Khalid Boulahrouz
- Rayane Bounida
- Ali Boussaboun
- Abdelhali Chaiat
- Mohamed Choukri
- Anouar Diba
- Soufian Echcharaf
- Youssef El Akchaoui
- Anouar El Azzouzi
- Oussama El Azzouzi
- Zakaria El Azzouzi
- Munir El Haddadi
- Abdelkrim El Hadrioui
- Mounir El Hamdaoui
- Mostapha El Kabir
- Omar El Kaddouri
- Souffian El Karouani
- Ali El Khattabi
- Zakaria El Ouahdi
- Mohammed El Yaagoubi
- Redouan El Yaakoubi
- Mohamed Elyounoussi
- Tarik Elyounoussi
- Mohamed Ezzarfani
- Faris Hammouti
- Mohammed Ihattaren
- Zakaria Labyad
- Mimoun Mahi
- Munir Mohand Mohamedi
- Youssef Mokhtari
- Bilal Ould-Chikh
- Walid Ould-Chikh
- Khalid Sinouh
- Adel Taarabt
- Adnane Tighadouini
- Karim Touzani
- Soufiane Touzani
Politiek
- Mohammed Abdelkrim El Khattabi
- Ahmed Aboutaleb
- Mohamed Amezian
- Farid Azarkan
- Yamila Idrissi
- Bu Lahya
- Ahmed Marcouch
- Najat Vallaud-Belkacem
- Nasser Zefzafi
Vechtsporters
- Ibrahim Aarab
- Soumia Abalhaya
- Abu Azaitar
- Jamal Ben Saddik
- Mohammed Boutasaa
- Faldir Chahbari
- Ilias Ennahachi
- Nabil Haryouli
- Mohammed Jaraya
- Nabil Khachab
- Ismael Lazaar
- Mohamed Touchassie
- Zakaria Zouggary
Muzikanten
Acteurs
- Najib Amhali
- Achmed Akkabi
- Saïd Boumazoughe
- Mamoun Elyounoussi
- Zineb Fallouk
- Rachida Iaallala
- Mimoun Oaïssa
- Iliass Ojja
Overig
- Abdelali Bentohami
- Abdelkader Benali
- Mohammed Benzakour
- Khalid Boudou
- Mohamed Choukri
- Soufiane El Bakkali
- Mimoun El Walid
- Saïd Razzouki
Literatuur
- Mustafa Aarab, De vergeten geschiedenis van het Marokkaanse Rif, 2009. ISBN 9081411713
Externe link
- tribusdumaroc.free.fr Marokkaanse stammen in kaart gebracht (gedeeltelijk vertaald in het Engels: moroccan.tribes.free.fr
- ↑ "Population légale des régions, provinces, préfectures, municipalités, arrondissements et communes du Royaume d'après les résultats du RGPH 2014" (Xls). Morocco. Haut Commissariat au Plan. Retrieved 15 February 2016.
- ↑ Citefout: Onjuist label
<ref>
; er is geen tekst opgegeven voor referenties met de naamencycbrit
- ↑ De Riffijnse oorlog (1920-1927). Stichting Metalsa.
- ↑ Historiek.net, Rifoorlog, bezocht 4 maart 2021
- ↑ a b Undercover in Marokko: Nomaden Evelyne en Manon maken unieke beelden in woelig Rifgebied. VRT (6 februari 2021). Gearchiveerd op 6 maart 2021.
- ↑ H.M. King Mohammed VI Lays First Stone for Oncology Hospital in Al Hoceima wafin.com
- ↑ Investeringen in de Rif.
- ↑ Investeringen in de Rif.
- ↑ https://www.wegenwiki.nl/index.php?title=N16_(Marokko)
- ↑ Abdelkrim El Khattabi binnenkort terug in Marokko?. Bladna.nl.
- ↑ Coon, Carleton S. (1931). Tribes of the Rif. Peabody Museum of Harvard University. Geraadpleegd op 12 november 2021.
- ↑ (en) Coon, Charleton S. (1931). Tribes of the Rif. University of Harvard, pp. 38.
- ↑ https://balagan.info/geography-of-the-rif-wars