4e millennium v.Chr.

Het vierde millennium v.Chr. loopt vanaf 4000 tot 3001 v.Chr. Dit komt overeen met 5.950-4.951 BP

Algemeen

  • 4000 v.Chr. Rond deze tijd ligt het zeeniveau ongeveer 8 meter onder huidig NAP
  • ca. 3761 v.Chr. - Jaar 1 van de joodse kalender (ook wel 1 Anno Mundi) volgens rabbi Jose ben Halafta
  • 18 maart 3952 v.Chr. - Jaar 1 van de christelijke jaartelling volgens Beda
  • 13 augustus 3114 v.Chr. - Volgens de lange telling van de Maya's is dit 13.0.0.0.0 4 Ahau 8 Cumku, het nulpunt van hun kalender en de datum van de meest recente schepping.
  • 3500 v.Chr. - In Soemer, Egypte, China en de Indusvallei wordt al gebruikgemaakt van een tournette, een draaitafeltje dat het eenvoudiger maakt een voorwerp van klei symmetrisch te maken.

Midden-Oosten

Azië

  • 3200 v.Chr. - Indusbeschaving. De Harappanbeschaving vervangt de Mehrgarhbeschaving. Aan de Indusvallei vindt men de sites terug in de eerste lagen van de steden. Handelsnetwerken verbinden deze cultuur met verwante aangrenzende regionale culturen en met de bronnen van grondstoffen zoals lapis lazuli en andere fijne stenen die gebruikt worden voor het maken van kralen voor halssnoeren. In deze periode worden door de dorpelingen talloze soorten groenten gedomesticeerd, zoals erwten, sesamzaad, dadels en katoen, evenals dieren zoals de waterbuffel, die essentieel blijft bij de landbouwproductie in heel Azië tot op vandaag. De vroegste voorbeelden van het Indusschrift dateren uit deze periode.

Afrika

Egypte

Beeldje uit de Naqada I-periode
  • 4000-3500 v.Chr. - De Naqada I-periode in Egypte
  • 4000 v.Chr. - In Egypte wordt het zeil ingevoerd. Daarmee wordt de Nijl een belangrijke verkeersader, maar het land is nog niet verenigd.
  • 3600 v.Chr. - De vroege prehistorische periode eindigde ongeveer rond 3600 v.Chr. Uit opgravingen blijkt dat de Egyptenaren toen volledig tot een landbouwersbestaan waren overgegaan. Hun werktuigen en wapens waren van gepolijste steen; de pijlpunten waren van hoorn. Manden maken en linnen weven waren bekend.
  • 3500-3300 v.Chr. - De Naqada II-periode
  • Na 3400 v.Chr. zijn er tekenen die wijzen op een toenemende politieke activiteit, die uitmondde in een machtsstrijd tussen Opper- en Neder-Egypte. De twee gebieden vertoonden grote onderlinge verschillen. De nederzettingen en stadstaten van de delta waren veel verder ontwikkeld, veel onafhankelijker en meer gesteld op hun eigen tradities dan de eenvoudige gemeenschappen van Opper-Egypte.
  • 3300 v.Chr. - De Egyptische dorpen zijn verdeeld over de rijken Opper-Egypte en Neder-Egypte.
  • 3300-3100 v.Chr. - De Naqada III-periode. In dit stadium ontwikkelt zich het beeldschrift. Er zijn oorspronkelijk twee koninkrijken in de predynastische tijd.
  • 3200 - 3000 v.Chr. - In deze late prehistorische periode werd de primitieve Egyptische samenleving beïnvloed door krachtige invloeden uit Zuidwest-Azië. Koperen werktuigen en wapens werden steeds algemener, terwijl ook andere nieuwigheden doordrongen. De invoering van de koperbewerking heeft de Egyptenaren er wellicht toe aangezet om zeggenschap te krijgen over de Sinaï en de Arabische Woestijn.
  • 3150 v.Chr. - Schorpioen II koning van Opper-Egypte.
  • 3100 v.Chr. - Rond dit jaar ontstaat het Hiërogliefenschrift.
  • 3100 v.Chr. - Volgens de traditie verenigt Menes de beide rijken van Egypte. Mogelijk was deze koning van Egypte dezelfde persoon als veldheer-koning Narmer, die met de Beneden-Egyptische koningin Neith-hotep huwde. Begin van de 1e dynastie van Egypte.

Europa

Europa rond 3500 v.Chr. met de trechterbekercultuur (TRB)

Omstreeks 4000 v.Chr. begint ook in de noordelijker delen van Europa het neolithicum.

Amerika

  • 4000 v.Chr. - Op de kust van Guyana wordt aardewerk vervaardigd.
  • 3200 v.Chr. - In Zuid-Amerika wordt mais gekweekt.

Belangrijke personen