Zitbank: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 88.159.23.216 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door ErikvanB
1 bewerking van 2001:1C04:3411:A300:3BB:DE6E:25E4:1EB (overleg) teruggedraaid: Geen reclame ajb
Labels: Twinkle Ongedaan maken Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Geavanceerde mobiele bewerking
 
(18 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 2: Regel 2:
[[Bestand:Kåsös, Nordisk familjebok.png|thumb|200px|''Loveseat'', afbeelding uit het [[Nordisk familjebok]]]]
[[Bestand:Kåsös, Nordisk familjebok.png|thumb|200px|''Loveseat'', afbeelding uit het [[Nordisk familjebok]]]]
[[Bestand:Duiven Dedden & Keizer leeuw 2012.jpg|thumb|200px|Deel van het kunstwerk in Duiven]]
[[Bestand:Duiven Dedden & Keizer leeuw 2012.jpg|thumb|200px|Deel van het kunstwerk in Duiven]]
Een '''zitbank''' (meestal kort: ''bank'', ook: ''sofa'') is een zitmeubel waarop men met twee of meer personen kan zitten.
Een '''zitbank''' (meestal kort: ''bank'', ook: ''sofa'') is een zitmeubel dat plaats biedt aan meer dan één persoon.


== Betekenis ==
== Betekenis ==
De betekenis van het woord ''bank'' verschilt tussen Vlaanderen en Nederland:
Het woord ''bank'' heeft in Vlaanderen en Nederland niet helemaal dezelfde betekenis:
*In Vlaanderen is een bank altijd een hard en ongestoffeerd zitmeubel dat meestal buitenshuis gebruikt wordt. Een zacht, gestoffeerd zitmeubel voor binnenshuis wordt er aangeduid met ''zetel'' of ''canapé''.
*In Vlaanderen is een ''bank'' bijna altijd een hard en ongestoffeerd zitmeubel voor binnen (bv. een [[kerkbank]]) of buiten (bv. een ''tuinbank''). Een zacht, gestoffeerd zitmeubel voor binnen wordt er aangeduid met ''zetel'' of ''canapé''. Toch kan in bepaalde gevallen door invloed van Nederland een bank ook een zacht, gestoffeerd zitmeubel zijn (bv. ''achterbank'').
*In Nederland kan een bank zowel hard als zacht zijn.
*In Nederland kan een ''bank'' zowel hard als zacht zijn.


Een ''sofa'' is een gestoffeerd zitmeubel. Dit woord is minder gebruikelijk en komt vooral voor in vertalingen uit het [[Engels]]. In Vlaanderen heeft de term sofa een licht hautaine bijklank, hoewel het woord relatief vaak in omgangstaal wordt gebruikt.
Een ''sofa'' is een gestoffeerd zitmeubel. Dit woord is minder gebruikelijk en komt vooral voor in vertalingen uit het [[Engels]]. In Vlaanderen heeft de term ''sofa'' een licht hautaine bijklank, hoewel het woord relatief vaak in omgangstaal wordt gebruikt.


Een combinatie van bijeenbehorende banken en fauteuils heet [[bankstel]]. Historische banken die ook als kist werden gebruikt waren in Vlaanderen de [[zittekist]] en de [[cassapanca]]. Ook [[vensterbank]]en waren oorspronkelijk bedoeld om te zitten. Andersoortige banken zijn bijvoorbeeld de [[ligbank]], canapé<!--nu redirect naar hier, maar moet apart artikel worden, zie bv. [[en:Canapé (furniture)]]--> of [[settee]]. Een bank die ook als bed kan worden gebruikt is een [[slaapbank]].
Een combinatie van bij elkaar behorende banken en fauteuils heet [[bankstel]]. Historische banken die ook als kist werden gebruikt, waren in Vlaanderen de [[zittekist]] en de [[cassapanca]]. Ook [[vensterbank]]en waren oorspronkelijk bedoeld om te zitten. Andersoortige banken zijn bijvoorbeeld de [[ligbank]], canapé of [[settee]]. Een bank die ook als bed kan worden gebruikt is een [[slaapbank]].

== Soorten banken ==
Er bestaan verschillende soorten en vormen van banken, afhankelijk van de functie en uitvoering ervan. Enkele voorbeelden:
*[[Schoolbank]]: een zitmeubel waarop leerlingen zitten tijdens het volgen van de les.
*[[Kerkbank]]: een zitmeubel waarop gelovigen zitten tijdens een kerkdienst.
*[[Vensterbank]]: van oorsprong een zitplaats bij het raam.
*Sofa: een zitmeubel voor in huis. ([[bankstel]])
*[[Divan (meubel)|Divan]]: eveneens een zitmeubel voor in huis.


== Openbare ruimte ==
== Openbare ruimte ==
[[Bestand:Buste van Simón Bolívar op het Kerkplein, 2022 - 2.jpg|thumb|200px|Ronde zitbanken in Paramaribo, hier bij de [[Buste van Simón Bolívar (Paramaribo)|buste van Simón Bolívar]]]]
Openbare zitplaatsen als [[straatmeubilair|meubilair]] in straten en parken zijn bijna altijd banken.
Openbare zitplaatsen als [[straatmeubilair|meubilair]] in straten en parken zijn bijna altijd banken.


Een bank kan ook gebruikt worden om op te liggen. Dat is niet altijd gewenst, en daarom worden op sommige openbare plaatsen, bijvoorbeeld [[Vliegveld|luchthavens]], geen banken maar geschakelde eenpersoons zitplaatsen gebruikt. Banken in de openbare ruimte vormen soms een monument of gedenkteken, een voorbeeld hiervan is de [[Posbank]] op een heuvel bij [[Rheden (plaats)|Rheden]] in Nederland.
Een bank kan ook gebruikt worden om op te liggen. Beheerders van openbare ruimten vinden dit niet altijd gewenst, en daarom zetten ze op sommige plaatsen, bijvoorbeeld [[Vliegveld|luchthavens]], geen banken maar geschakelde eenpersoons zitplaatsen, of banken met een extra armleuning in het midden.

Banken in de openbare ruimte vormen soms een monument of gedenkteken. Een voorbeeld hiervan is de [[Posbank]] op een heuvel bij [[Rheden (plaats)|Rheden]] in Nederland. Ook zitbanksculpturen, een combinatie van een door een beeldend kunstenaar ontworpen sculptuur met een zitbank, zijn regelmatig te zien. Voorbeelden van dergelijke kunstbanken staan onder andere in [[Cremona (stad)|Cremona]] ("Stradivarius") in Italië, in Leuven ("[[De Kotmadam (Leuven)|Kotmadam]]") en [[Oostende]] ("Vissersvrouwen") in België en bij het station van de Nederlandse gemeente [[Duiven (gemeente)|Duiven]] ("Mama ik zie een leeuw").


Sinds ongeveer 2019 is in meerdere Nederlandse gemeentes een [[regenboogbank]] geplaatst om aandacht te vragen voor de positie van [[lhbt]]'ers.
Ook zitbanksculpturen, een combinatie van een door een beeldend kunstenaar ontworpen sculptuur met een zitbank, zijn regelmatig te zien. Voorbeelden van dergelijke kunstbanken staan onder andere in [[Cremona (stad)|Cremona]] ("Stradivarius") in Italië, in [[Leuven]] ("Kotmadam") en [[Oostende]] ("Vissersvrouwen") in België en bij het station van de Nederlandse gemeente [[Duiven (gemeente)|Duiven]] ("Mama ik zie een leeuw").


{{Commonscat|Benches}}
{{Commonscat|Benches}}

Huidige versie van 28 jun 2024 om 23:29

Een tuinbank
Loveseat, afbeelding uit het Nordisk familjebok
Deel van het kunstwerk in Duiven

Een zitbank (meestal kort: bank, ook: sofa) is een zitmeubel dat plaats biedt aan meer dan één persoon.

Betekenis

Het woord bank heeft in Vlaanderen en Nederland niet helemaal dezelfde betekenis:

  • In Vlaanderen is een bank bijna altijd een hard en ongestoffeerd zitmeubel voor binnen (bv. een kerkbank) of buiten (bv. een tuinbank). Een zacht, gestoffeerd zitmeubel voor binnen wordt er aangeduid met zetel of canapé. Toch kan in bepaalde gevallen door invloed van Nederland een bank ook een zacht, gestoffeerd zitmeubel zijn (bv. achterbank).
  • In Nederland kan een bank zowel hard als zacht zijn.

Een sofa is een gestoffeerd zitmeubel. Dit woord is minder gebruikelijk en komt vooral voor in vertalingen uit het Engels. In Vlaanderen heeft de term sofa een licht hautaine bijklank, hoewel het woord relatief vaak in omgangstaal wordt gebruikt.

Een combinatie van bij elkaar behorende banken en fauteuils heet bankstel. Historische banken die ook als kist werden gebruikt, waren in Vlaanderen de zittekist en de cassapanca. Ook vensterbanken waren oorspronkelijk bedoeld om te zitten. Andersoortige banken zijn bijvoorbeeld de ligbank, canapé of settee. Een bank die ook als bed kan worden gebruikt is een slaapbank.

Soorten banken

Er bestaan verschillende soorten en vormen van banken, afhankelijk van de functie en uitvoering ervan. Enkele voorbeelden:

  • Schoolbank: een zitmeubel waarop leerlingen zitten tijdens het volgen van de les.
  • Kerkbank: een zitmeubel waarop gelovigen zitten tijdens een kerkdienst.
  • Vensterbank: van oorsprong een zitplaats bij het raam.
  • Sofa: een zitmeubel voor in huis. (bankstel)
  • Divan: eveneens een zitmeubel voor in huis.

Openbare ruimte

Ronde zitbanken in Paramaribo, hier bij de buste van Simón Bolívar

Openbare zitplaatsen als meubilair in straten en parken zijn bijna altijd banken.

Een bank kan ook gebruikt worden om op te liggen. Beheerders van openbare ruimten vinden dit niet altijd gewenst, en daarom zetten ze op sommige plaatsen, bijvoorbeeld luchthavens, geen banken maar geschakelde eenpersoons zitplaatsen, of banken met een extra armleuning in het midden.

Banken in de openbare ruimte vormen soms een monument of gedenkteken. Een voorbeeld hiervan is de Posbank op een heuvel bij Rheden in Nederland. Ook zitbanksculpturen, een combinatie van een door een beeldend kunstenaar ontworpen sculptuur met een zitbank, zijn regelmatig te zien. Voorbeelden van dergelijke kunstbanken staan onder andere in Cremona ("Stradivarius") in Italië, in Leuven ("Kotmadam") en Oostende ("Vissersvrouwen") in België en bij het station van de Nederlandse gemeente Duiven ("Mama ik zie een leeuw").

Sinds ongeveer 2019 is in meerdere Nederlandse gemeentes een regenboogbank geplaatst om aandacht te vragen voor de positie van lhbt'ers.

Zie de categorie Benches van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.