Wikipedia:Taalcafé
Polka dots
Hai, Bij het aanmaken van het artikel Duurzaam goed kwam ik er niet omheen om als voorbeeld de nogal onduurzame modegrillen van mijn huisgenote erbij te betrekken (zie plaatje). Nu blijkt het dat het verschijnsel "polka dot" in .nl wel erg wijd verbreid is, maar er is geen artikel over? De interwiki's bestaan wel (en, fr) maar hoe heet die meuk hier? Het meest bekende voorbeeld van een kledingstuk met een dergelijk motief is de bolletjestrui, maar zou het artikel dan ook Bolletjes (motief) moeten heten? Polka dot is hier ook al aardig ingeburgerd. Uw deskundige input wordt gewaardeerd. Milliped (overleg) 15 feb 2011 18:38 (CET)
- Het lijkt mij een nogal gebruikelijke samenstelling, hetgeen dan tevens zou inhouden dat de delen aaneengeschreven kunnen worden: polkadot of liever polka-dot. Het onderwerp is zeker een artikel waard. De bolletjestrui is een dermate gespecialiseerde toepassing dat het artikel daarover de totale lading zeker niet kan dekken. Bessel Dekker (overleg) 16 feb 2011 03:58 (CET)
- Staat in Van Dale: polkadot. Fransvannes (overleg) 16 feb 2011 10:17 (CET)
- Van Dale geeft er tegenwoordig (helaas) de voorkeur aan meestal niet in kruisverwijzing van bastaardwoorden naar hun gewoon Nederlandse tegenhanger te voorzien (vaak wel andersom). Als journalisten onder hoge tijdsdruk snel-snel een of ander wisjewasjebericht uit het Engels in het Nederlands moeten vertalen, verschijnt er weer een nieuw vreemd of bastaardwoord in de krant. Als wel vaker journalisten zich niet de moeite getroosten dat (onnodig) vreemde woord in goed Nederlands te vertalen, zodat het al dan niet als bastaard in verschillende kranten verschijnt, kan het voldoen aan de (tegenwoordige) eisen om het tot in Van Dale te schoppen. Dot in VD14 (2005) een dubbele ingang: eerst het klassieke, Nederlandse dot, in de betekenis pluk (sinds minstens 1554), met als grondbetekenis 'verward kluwen', zoals in een haarwrong. En dan nog een tweede betekenis, gemerkt als vreemd (Engels) woord: 'printpuntje'. Mocht 'polkadot' niet een samenstelling zijn, en dus anders dan in het Engels aan elkaar geschreven, zou het vast ook als vreemd woord, Engels, gemerkt zijn. Nu staat er in VD14: "polkadot|| pol·ka·dot|| de; -ten, -s|| <Eng. polka dot|| 1 · stippel van een stippelpatroon op kledingstof". Polkadotschoenen? Of toch maar beter gewoon en duidelijk stippelschoenen. Op het bijbehorende plaatje lijken ze wel uit een kabouterpaddestoel gesneden: rood met witte stippels. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 02:48 (CET)
- Van Dale doet wat het moet doen: vastleggen welke woorden in het Nederlands gebruikt worden. Dat is iets anders dan voorschrijven welke woorden in het Nederlands gebruikt móeten worden. Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 09:13 (CET)
- Helemaal mee eens wat, zoals in het voorwerk uiteengezet, het opnemen van de ingang betreft, maar sommigen vergeten weleens dat Van Dale louter beschrijft wat het aantreft. Ze menen dat er bij het verschijnen van een bijgewerkte druk van de Van Dale a.h.w. plotsklaps een heleboel nieuwe Nederlandse woorden (zouden) zijn ontstaan en andere niet meer tot onze taal (zouden) behoren, wat 'ze staan (niet meer) in Van Dale.
- Wat de kruisverwijzingen betreft blijft het
een schandejammer dat men er vaak wél vanuit het gewone Nederlandse woord naar het vreemde of bastaardwoord wordt doorverwezen, maar niet andersom. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Van Dale doet wat het moet doen: vastleggen welke woorden in het Nederlands gebruikt worden. Dat is iets anders dan voorschrijven welke woorden in het Nederlands gebruikt móeten worden. Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 09:13 (CET)
- Van Dale geeft er tegenwoordig (helaas) de voorkeur aan meestal niet in kruisverwijzing van bastaardwoorden naar hun gewoon Nederlandse tegenhanger te voorzien (vaak wel andersom). Als journalisten onder hoge tijdsdruk snel-snel een of ander wisjewasjebericht uit het Engels in het Nederlands moeten vertalen, verschijnt er weer een nieuw vreemd of bastaardwoord in de krant. Als wel vaker journalisten zich niet de moeite getroosten dat (onnodig) vreemde woord in goed Nederlands te vertalen, zodat het al dan niet als bastaard in verschillende kranten verschijnt, kan het voldoen aan de (tegenwoordige) eisen om het tot in Van Dale te schoppen. Dot in VD14 (2005) een dubbele ingang: eerst het klassieke, Nederlandse dot, in de betekenis pluk (sinds minstens 1554), met als grondbetekenis 'verward kluwen', zoals in een haarwrong. En dan nog een tweede betekenis, gemerkt als vreemd (Engels) woord: 'printpuntje'. Mocht 'polkadot' niet een samenstelling zijn, en dus anders dan in het Engels aan elkaar geschreven, zou het vast ook als vreemd woord, Engels, gemerkt zijn. Nu staat er in VD14: "polkadot|| pol·ka·dot|| de; -ten, -s|| <Eng. polka dot|| 1 · stippel van een stippelpatroon op kledingstof". Polkadotschoenen? Of toch maar beter gewoon en duidelijk stippelschoenen. Op het bijbehorende plaatje lijken ze wel uit een kabouterpaddestoel gesneden: rood met witte stippels. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 02:48 (CET)
- Staat in Van Dale: polkadot. Fransvannes (overleg) 16 feb 2011 10:17 (CET)
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Pinstriping.jpg/260px-Pinstriping.jpg)
- Voor de liefhebbers: De overlegpagina van het artikel Polkadot staat open voor Uw commentaar qua naamgeving en ik kan me voorstellen dat er ook argumenten zijn voor stippenpatroon/stippelpatroon (zie ook dit ding bijv). Als er alternatieven zijn voor en:Pin stripe hoor ik die ook graag. Milliped (overleg) 17 feb 2011 10:28 (CET)
- Het overleg vindt toch hier al plaats? Schaken op twee borden is niet zo praktisch. Stippenpatroon en polkadot zijn geen volledige synoniemen. Op een vliegenzwam zie je een stippenpatroon, geen polkadots. Als het artikel over polkadots moet gaan, moet je het zo noemen. Moet het over een stippenpatronen in het algemeen gaan, dan moet het een andere naam krijgen. Is stippenpatroon een zinnig onderwerp? Mogelijk, al zou ik zo'n artikel niet kunnen schrijven. Maar polkadot is het zeker ook. Dan komen er dus twee artikelen. Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 10:45 (CET)
- Ik had het hierboven dan ook niet over de vliegenzwam, maar over kabouterpaddestoelen. Het patroon van de getoonde schoenen lijkt nogal geschikt om er hun hoed mee te bekleden, of andersom: de schoenen lijken wel uit een kabouterpaddestoel gesneden. Voorts zijn er natuurlijk ook nog de bolletjestrui, die hoort bij het bergklassement van de Ronde van Frankrijk en, zodra de lente weer doorbreekt zullen we ze weer kunnen genieten, nopjesjurken en -rokken. Van die laatste is er trouwens een te zien op een plaatje bij het behandelde artikel. Natuurlijke noppen vindt men bijvoorbeeld in Volstruisleer, waar de pennen hebben gezeten. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Eens. Evenzo is er een duidelijk verschil tussen een strepenpatroon in algemene zin en bijvoorbeeld de krijtstreep (en:Pin stripes). Het Engelse artikel en:Pin stripe beschrijft dan weer een geheel ander fenomeen. In tegenstelling tot wat normaal onder een strepenpatroon wordt verstaan (een patroon dat uit uitsluitend rechte lijnen bestaat), gaat het bij pinstriping juist om decoratieve motieven waarin over het algemeen maar weinig van rechte lijnen gebruik wordt gemaakt. Voor pinstriping bestaat voor zover ik weet geen gebruikelijke Nederlandstalige benaming. Trewal 17 feb 2011 13:52 (CET) Overigens wel een interessante combinatie: met krijtstreeppak en polkadotschoenen op een pinstriped chopper!
- Zelfs als die 'Polka' erbij hoeven, dat laat ik maar in het midden, snap ik nog steeds niet waarop het ook in het Nederlands zo nodig 'dots' zouden hoeven te worden genoemd. We hebben in onze taal de keuze uit punten, noppen, bolletjes, stippen en stippels. Keuze genoeg toch? Tenzij 'dots' duurder en daarom naar sommiger oordeel zoveel sjieker zou klinken. Tja. Alsof we voor een klassiek patroon van boerenzakdoeken - jawel, die rooie met witte stippen - nu plots een nieuw en vreemd of bastaardwoord zouden nodig hebben. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Pin striping = bieswerk/ biezen trekken(?). Sonty (overleg) 17 feb 2011 13:55 (CET)
- Bieswerk, kan ik me in vinden. Milliped (overleg) 17 feb 2011 14:11 (CET)
- Het overleg vindt toch hier al plaats? Schaken op twee borden is niet zo praktisch. Stippenpatroon en polkadot zijn geen volledige synoniemen. Op een vliegenzwam zie je een stippenpatroon, geen polkadots. Als het artikel over polkadots moet gaan, moet je het zo noemen. Moet het over een stippenpatronen in het algemeen gaan, dan moet het een andere naam krijgen. Is stippenpatroon een zinnig onderwerp? Mogelijk, al zou ik zo'n artikel niet kunnen schrijven. Maar polkadot is het zeker ook. Dan komen er dus twee artikelen. Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 10:45 (CET)
- Voor de liefhebbers: De overlegpagina van het artikel Polkadot staat open voor Uw commentaar qua naamgeving en ik kan me voorstellen dat er ook argumenten zijn voor stippenpatroon/stippelpatroon (zie ook dit ding bijv). Als er alternatieven zijn voor en:Pin stripe hoor ik die ook graag. Milliped (overleg) 17 feb 2011 10:28 (CET)
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/BMW_R_2_1931.jpg/150px-BMW_R_2_1931.jpg)
- Op verzoek van Sonty begeef ik me een paar kilometer buiten mijn vakgebied, maar Bieswerk lijkt me toch een beetje te algemeen. Bieswerk is (in de motorfietsproductie althans) een deel van een productieproces dat vooral in het verleden nog wel als handwerk werd uitgevoerd, meestal door dames met een vaste hand. Maar toch, productie in plaats van de kunstuiting die pinstriping is. Eenvoudig bieswerk werd altijd gebruikt om vormen te benadrukken toen meerdere kleuren nog niet werden toegepast. Het kon ook gebruikt worden om onderdelen smaller, kleiner of eleganter te laten lijken. Pinstriping lijkt me meer uniek en vraagt creativiteit van de maker zelf. Ik zou zeggen laten we de paintbrushers (Engels!) en Special painters (Engels!) hun eigen vakterm laten houden, anders maken we misschien een nieuw Anglicisme.--Piero (overleg) 17 feb 2011 20:05 (CET)
- Gaat dan dan om de beschrijving van een techniek, voor mijn part bieswerk, of hoe 'kunstzinnig' ermee omgesprongen wordt? Van kleinen en kliederen, nauwelijks het begrip kladwerk waardig, over onberispelijk vakmanschap, tot wat daar misschien nog bovenuit stijgt en mogelijk 'kunstzinnig' bevonden wordt. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Op verzoek van Sonty begeef ik me een paar kilometer buiten mijn vakgebied, maar Bieswerk lijkt me toch een beetje te algemeen. Bieswerk is (in de motorfietsproductie althans) een deel van een productieproces dat vooral in het verleden nog wel als handwerk werd uitgevoerd, meestal door dames met een vaste hand. Maar toch, productie in plaats van de kunstuiting die pinstriping is. Eenvoudig bieswerk werd altijd gebruikt om vormen te benadrukken toen meerdere kleuren nog niet werden toegepast. Het kon ook gebruikt worden om onderdelen smaller, kleiner of eleganter te laten lijken. Pinstriping lijkt me meer uniek en vraagt creativiteit van de maker zelf. Ik zou zeggen laten we de paintbrushers (Engels!) en Special painters (Engels!) hun eigen vakterm laten houden, anders maken we misschien een nieuw Anglicisme.--Piero (overleg) 17 feb 2011 20:05 (CET)
- Nog eentje: Hoe heet dit
en, fr motief in het Nederlands? Milliped (overleg) 17 feb 2011 14:11 (CET)
- Waar een woordenboek al niet goed voor is... hanenvoet of... pied-de-poule. Geen idee wat gebruikelijker is. Textielcafé? Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 14:22 (CET)
- Pied-de-poule lijkt me hier het gebruikelijkst. Google geeft daar tenminste direct resultaten, zowel tekst als afbeeldingen, terwijl bij hanenvoet slechts boterbloemigen naar voren komen. Trewal 17 feb 2011 15:08 (CET)
- Ik ken het ook als zonder meer Pied-de-poule. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Pied-de-poule lijkt me hier het gebruikelijkst. Google geeft daar tenminste direct resultaten, zowel tekst als afbeeldingen, terwijl bij hanenvoet slechts boterbloemigen naar voren komen. Trewal 17 feb 2011 15:08 (CET)
- Waar een woordenboek al niet goed voor is... hanenvoet of... pied-de-poule. Geen idee wat gebruikelijker is. Textielcafé? Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 14:22 (CET)
- Dat is dan alweer geen Nederlands... Voor wie dat jammer vindt:
. Brabants bont, volgens mij. Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 15:34 (CET)
- Klopt, maar meest voorkomend is de kleurcombinatie rood op wit, zoals de Vlag van Noord-Brabant die blijkbaar ook Brabants Bont wordt genoemd. Trewal 17 feb 2011 15:57 (CET)
- Maar daar kon ik geen plaatje van vinden!
- U vraagt, wij draaien. Vichyruitjes:
- Het lijkt me dat de boven genoemde benaming 'Brabants Bont' niet in ons hele taalgebied algemeen is. Hier op WP houden we daar maar beter rekening mee om er niet een bezwaarmerkje op gekleefd te krijgen. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- U vraagt, wij draaien. Vichyruitjes:
- Natuurlijk wil ik in een artikel Brabants bont alles lezen over de meest voorkomende kleuren, en waarom het zo heet (heeft dat soms met die vlag te maken?) Fransvannes (overleg) 17 feb 2011 16:10 (CET)
- Ik vind als Noord-Brabander natuurlijk van wel, maar ja, daar heeft niemand hier (gelukkig) een boodschap aan! De naam van de afbeelding die je hierboven plaatste, doet van de andere kant vermoeden dat het wapen van de stad Vichy (Allier),
, er iets mee te maken kan hebben, maar dan weer eerder met de blauwe variant van het patroon. Ik ben benieuwd of iemand er het fijne van weet. Trewal 17 feb 2011 17:49 (CET)
- Zoals de naam van het nieuwe plaatje uitwijst - overigens gebruikt men ook in andere talen een verwijzing naar Vichy - lijkt Vichy er wel iets mee te maken te hebben. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)
- Ik vind als Noord-Brabander natuurlijk van wel, maar ja, daar heeft niemand hier (gelukkig) een boodschap aan! De naam van de afbeelding die je hierboven plaatste, doet van de andere kant vermoeden dat het wapen van de stad Vichy (Allier),
- Maar daar kon ik geen plaatje van vinden!
- Klopt, maar meest voorkomend is de kleurcombinatie rood op wit, zoals de Vlag van Noord-Brabant die blijkbaar ook Brabants Bont wordt genoemd. Trewal 17 feb 2011 15:57 (CET)
- Wat ik nog in het rijtje mis is Prince de Galles, in het Frans , in het Engels of of ook wel . Door interferentie leek het verkleinde plaatje van de Vichyruitjes daar wel wat op, maar bij uitvergroting blijkt dat laatste toch gewoon het regelmatige boerentafelkleedpatroon. 1⁄160 — bart (overleg) 17 feb 2011 23:52 (CET)