Wikipedia:Er is een deadline: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
in HTML is een lijst een lijst en geen verzameling losse bullets
typo
Regel 13: Regel 13:


* De [[Bibliotheek van Alexandrië]], het [[Huis der Wijsheid]] en de [[Keizerlijke Bibliotheek van Constantinopel]] zijn een aantal van de vele grote bibliotheken uit de oudheid die zijn vernietigd. Ook veel oude Chinese encyclopedieën gingen door de jaren heen geheel of gedeeltelijk verloren.
* De [[Bibliotheek van Alexandrië]], het [[Huis der Wijsheid]] en de [[Keizerlijke Bibliotheek van Constantinopel]] zijn een aantal van de vele grote bibliotheken uit de oudheid die zijn vernietigd. Ook veel oude Chinese encyclopedieën gingen door de jaren heen geheel of gedeeltelijk verloren.
* Een brand in de [[Centrale Bibliotheek van Birmingham]] in 1879 veroorzaakte grote schade. Van de 50.000 volumes die er opgeslagen lagen konden er slechts 1.000 gered worden.<ref>{{en}} ''Notes on the history of Birmingham Public Libraries (1861-1961)'', Birmingham, 1962</ref>
* Een brand in de [[Centrale Bibliotheek van Birmingham]] in 1879 veroorzaakte grote schade. Van de 50.000 volumes die er opgeslagen lagen, konden er slechts 1.000 gered worden.<ref>{{en}} ''Notes on the history of Birmingham Public Libraries (1861-1961)'', Birmingham, 1962</ref>
* [[Kerkgebouw|Kerken]], [[Klooster (gebouw)|kloosters]], [[Convent|conventen]] en [[Bibliotheek (algemeen)|bibliotheken]] werden vernietigd tijdens de [[Spaanse Burgeroorlog]].<ref>{{es}} [http://dialnet.unirioja.es/servlet/fichero_articulo?codigo=2544098&orden=0 El martirio de los libros: una aproximación a la destrucción bibliográfica durante la Guerra Civil] ([http://www.webcitation.org/621F4RVjl Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* [[Kerkgebouw|Kerken]], [[Klooster (gebouw)|kloosters]], [[Convent|conventen]] en [[Bibliotheek (algemeen)|bibliotheken]] werden vernietigd tijdens de [[Spaanse Burgeroorlog]].<ref>{{es}} [http://dialnet.unirioja.es/servlet/fichero_articulo?codigo=2544098&orden=0 El martirio de los libros: una aproximación a la destrucción bibliográfica durante la Guerra Civil] ([http://www.webcitation.org/621F4RVjl Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* In 1937 vernietigde een brand in een opslagkluis alle originele negatieven van de films van [[Fox Film Corporation]] van voor 1935.<ref>{{en}} "[http://books.google.com/books?id=5w0r8YKan04C&pg=PA339 $45,000 Fire Drives Families From Homes in Little Ferry]", ''[[Bergen Evening Record]]'', 9 juli 1937, p. 1. Geciteerd door Richard Koszarski in ''Fort Lee: The Film Town'', Indiana University Press, 2005, pp. 339–341. ISBN 978-0-86196-652-3.</ref>
* In 1937 vernietigde een brand in een opslagkluis alle originele negatieven van de films van [[Fox Film Corporation]] van voor 1935.<ref>{{en}} "[http://books.google.com/books?id=5w0r8YKan04C&pg=PA339 $45,000 Fire Drives Families From Homes in Little Ferry]", ''[[Bergen Evening Record]]'', 9 juli 1937, p. 1. Geciteerd door Richard Koszarski in ''Fort Lee: The Film Town'', Indiana University Press, 2005, pp. 339–341. ISBN 978-0-86196-652-3.</ref>
* Honderden [[Bibliotheek (algemeen)|bibliotheken]] en [[Archief|archieven]] werden samen met hun inhoud vernietigd tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]].<ref name="unesco20century" /><ref>{{en}} [http://www.kakarigi.net/manu/preced.htm It Has Been Done Before! Reconstituting War-Ravaged Libraries] ([http://www.webcitation.org/621GMI8wp Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref><ref>{{en}} Engelstalige Wikipedia: [[:en: Aftermath of the Warsaw Uprising|Aftermath of the Warsaw Uprising]], [[:en: Planned destruction of Warsaw|Planned destruction of Warsaw]] en [[:en: Polish culture during World War II|Polish culture during World War II]]</ref>
* Honderden [[Bibliotheek (algemeen)|bibliotheken]] en [[Archief|archieven]] werden samen met hun inhoud vernietigd tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]].<ref name="unesco20century" /><ref>{{en}} [http://www.kakarigi.net/manu/preced.htm It Has Been Done Before! Reconstituting War-Ravaged Libraries] ([http://www.webcitation.org/621GMI8wp Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref><ref>{{en}} Engelstalige Wikipedia: [[:en: Aftermath of the Warsaw Uprising|Aftermath of the Warsaw Uprising]], [[:en: Planned destruction of Warsaw|Planned destruction of Warsaw]] en [[:en: Polish culture during World War II|Polish culture during World War II]]</ref>
* Meer dan 6.000 [[Tibet (gebied)|Tibetaanse]] kloosters werden samen met hun unieke beelden, wandtapijten en munuscripten verwoest tijdens de [[Culturele Revolutie]].<ref>{{en}} [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7307495.stm Tibetan monks: A controlled life] ([http://www.webcitation.org/61tZjAwvY Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* Meer dan 6.000 [[Tibet (gebied)|Tibetaanse]] kloosters werden samen met hun unieke beelden, wandtapijten en manuscripten verwoest tijdens de [[Culturele Revolutie]].<ref>{{en}} [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7307495.stm Tibetan monks: A controlled life] ([http://www.webcitation.org/61tZjAwvY Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* De [[Nationale en Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina]] werd in 1992 samen met duizenden onvervangbare teksten beschoten en platgebrand tijdens het beleg van [[Sarajevo]] in de [[Bosnische Oorlog]].<ref name="erasingthepast">{{en}} [http://fp.arizona.edu/mesassoc/Bulletin/bosnia.htm Erasing the Past: The Destruction of Libraries and Archives in Bosnia-Herzegovina] ([http://www.webcitation.org/61KfgmFdY Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* De [[Nationale en Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina]] werd in 1992 samen met duizenden onvervangbare teksten beschoten en platgebrand tijdens het beleg van [[Sarajevo]] in de [[Bosnische Oorlog]].<ref name="erasingthepast">{{en}} [http://fp.arizona.edu/mesassoc/Bulletin/bosnia.htm Erasing the Past: The Destruction of Libraries and Archives in Bosnia-Herzegovina] ([http://www.webcitation.org/61KfgmFdY Gearchiveerd] op [[WebCite]])</ref>
* Enkele van de originele [[Apollo 11]]-[[maanlanding]]stapes in hoge kwaliteit zijn overschreven en verloren gegaan.<ref name="moon landing tapes erased"> {{en}} [http://www.guardian.co.uk/science/2009/jul/16/moon-landing-tapes-erasedOriginal moon walk footage erased]</ref>
* Enkele van de originele [[Apollo 11]]-[[maanlanding]]stapes in hoge kwaliteit zijn overschreven en verloren gegaan.<ref name="moon landing tapes erased"> {{en}} [http://www.guardian.co.uk/science/2009/jul/16/moon-landing-tapes-erasedOriginal moon walk footage erased]</ref>
Regel 59: Regel 59:
File:Evstafiev-bosnia-cello.jpg|Een [[cello]]-speler in de [[Nationale en Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina]] te [[Sarajevo]].
File:Evstafiev-bosnia-cello.jpg|Een [[cello]]-speler in de [[Nationale en Universiteitsbibliotheek van Bosnië en Herzegovina]] te [[Sarajevo]].
File:Museo de Arte Contemporáneo Earthquake in Chile.jpg|Het beschadigde [[Santiago Museum van Hedendaagse Kunst]] in [[Chili|Chile]].
File:Museo de Arte Contemporáneo Earthquake in Chile.jpg|Het beschadigde [[Santiago Museum van Hedendaagse Kunst]] in [[Chili|Chile]].
File:Bufo periglenes2.jpg|[[Rode pad]] (''Bufo periglenes''), nu uitgestoreven.
File:Bufo periglenes2.jpg|[[Rode pad]] (''Bufo periglenes''), nu uitgestorven.
File:Brand Anna Amalia 22.30Uhr.JPG|Brand in de [[Hertogin Anna Amalia Bibliotheek]], [[2004]].
File:Brand Anna Amalia 22.30Uhr.JPG|Brand in de [[Hertogin Anna Amalia Bibliotheek]], [[2004]].
File:The destroyed sixstory cologne city archive.jpg|Het ingestorte [[Historisch archief van de stad Keulen]], maart 2009.
File:The destroyed sixstory cologne city archive.jpg|Het ingestorte [[Historisch archief van de stad Keulen]], maart 2009.

Versie van 25 aug 2013 01:38

Betoog
Dit is een essay. De pagina beschrijft niet een officiële regel of richtlijn, maar geeft enkel de mening weer van de auteur(s). Voel je vrij om aanpassingen te maken of erover te discussiëren op de overlegpagina.
Notendop
Deze pagina in een notendop: Als het behoud of de overlevingskansen van kennis op het spel staat, draag het dan bij aan Wikipedia voordat het te laat is.
De verloren Bibliotheek van Alexandrië, slechts een van de vele vernietigde bibliotheken uit de oudheid, ging verloren lang voordat Wikisource de kans kreeg om de inhoud ervan voor de ondergang te behoeden.
Boekverbranding door de nazi's in Berlijn (1933)
Het ingestorte Historisch archief van de stad Keulen (maart 2009)

Praktisch elke dag gaan er verschillende vormen van kennis voor altijd verloren zonder dat er kopieën beschikbaar zijn. Wanneer een natuurramp een regio treft of er oorlog uitbreekt, worden bibliotheken, archieven, musea, monumenten en andere artefacten van erfgoed, waardevolle gebouwen, incunabelen en unieke objecten vernietigd of in het beste geval geconfronteerd met de dreiging van de vernietiging. Verder nemen er iedere dag mensen schatten aan kennis mee in hun graf. Deze gebeurtenissen verwijderen stukjes van de menselijke kennis en soms zelfs hele culturen.

Historische voorbeelden van verlies van kennis

Er zijn tal van voorbeelden van permanent verlies van kennis alvorens Wikipedia's bestaan:[1]

Moderne voorbeelden van verlies van kennis

Helaas is de vernietiging van kennis niet opgehouden na Wikipedia's oprichting in 2001. Hieronder een aantal voorbeelden:

Toekomstige bedreigingen

De huidige dekking van Wikimedia Commons is onevenwichtig. We moeten de huidige wereld behouden voor de toekomstige generaties. Stel je een project voor als Geograph Britain and Ireland,[23] maar dan wereldwijd.

De huidige dekking van Wikimedia Commons is onevenwichtig. We moeten de huidige wereld behouden voor de toekomstige generaties. Stel je een project voor als Geograph Britain and Ireland, maar dan wereldwijd.

Vandaag de dag worden veel talen in de wereld met uitsterven bedreigd[24] omdat "er nog maar paar bejaarde sprekers leven".[25]

Bovendien worden elke dag honderden websites op het internet gesloten; de gemiddelde levensduur van een webpagina is slechts 77 dagen.[26] Die websites fungeren in veel gevallen als referentie. Projecten als Internet Archive, WebCite en vrijwilligersgroepen zoals het Archive Team[27] proberen enkele ervan te redden door kopieën op te slaan, maar vele andere webpagina's zijn voor altijd verloren. Dit probleem geldt ook voor de Wikimedia-projecten, en mirrors zijn nodig om langdurige bewaring van de gegevens te verzekeren.

De rol van Wikipedia

Wikipedia en haar zusterprojecten kunnen - en moeten - al deze vormen van kennis opslaan, door middel van het creëren van artikelen, het uploaden van afbeeldingen en opnamen naar Wikimedia Commons, het behoud van talen op Wiktionary en het transcriberen van boeken op Wikisource. Evenementen als Wiki Loves Monuments kunnen helpen om monumenten te vereeuwigen in de wereld voordat ze worden beschadigd of vernietigd.[28]

Er is een deadline. Dit is race tegen de klok.

Galerij