Weerwolven van Wakkerdam

De Weerwolven van Wakkerdam is een oorspronkelijk Frans kaartspel voor 8 tot 18 spelers. Deze worden ingedeeld in twee groepen: de burgers en een kleinere groep weerwolven. Het spel wordt geleid door een neutrale spelleider en verloopt in een opeenvolging van dagen en nachten: 's nachts eten de weerwolven een onschuldige burger op, overdag zoeken de inwoners van het dorp (samen met de weerwolven) wraak en wordt een van hen op de brandstapel gegooid. De burgers proberen alle weerwolven uit het dorp te vermoorden, omgekeerd willen de weerwolven alle burgers opeten.

Het spel is ontworpen door Philippe des Pallières en Hervé Marly en geïllustreerd door Alexios Tjoyas. Het gezelschapsspel werd in 2001 uitgebracht door Lui-même (verspreid door Asmodée Éditions) onder de Franse naam "Les loups-garous de Thiercelieux". Het is een van de vele varianten op het populaire Mafia, een van oorsprong Russisch spel. In 2003 werd het op de Nederlandse markt uitgebracht door 999 Games.

Spelverloop

Elke speler krijgt een kaart waarop zijn rol staat, en houdt deze geheim. Hierdoor wordt hij ingedeeld in de groep weerwolven of burgers. Sommige burgers zoals de heks, het onschuldige meisje, Cupido, of de jager hebben speciale krachten.

Elke ronde doen de spelers hun ogen dicht, het wordt nacht. Vervolgens vraagt de spelleider de zieneres om zijn/haar ogen te openen en een persoon aan te wijzen wiens kaart hij/zij wil inzien. De spelleider loopt rond, schuift met wat kaarten zodat niemand weet wie er echt gezien is, en laat de kaart zien aan de zieneres.

De zieneres sluit weer zijn/haar ogen en de spelleider vertelt dat de weerwolven nu hun ogen mogen openen. Zij kijken elkaar aan en in stilte wijzen ze een slachtoffer aan dat zij willen verslinden. Het onschuldige meisje mag nu ook haar ogen een fractie opendoen om mogelijk te zien wie de weerwolven zijn. Opnieuw doet de spelleider bij een paar mensen alsof hun kaartje wordt omgedraaid. De spelleider draait het kaartje van het echte slachtoffer om. De weerwolven sluiten de ogen.

Nu laat de spelleider de heks ontwaken, en laat aan de heks zien wie er deze avond zal sterven door de weerwolven. De heks heeft nu de mogelijkheid om haar levensdrankje wel of niet te gebruiken om het slachtoffer te redden. Hierna kan de heks nog besluiten om haar vergiftigende drankje te gebruiken om een andere speler te doden.

Hierna sluit de heks weer haar ogen en vertelt de spelleider dat het weer dag is en opent iedereen de ogen. Het slachtoffer is bekend. Vervolgens is het aan de spelers om te bepalen wie zij denken dat een weerwolf onder hen is, om hem vervolgens weg te stemmen en 'op de brandstapel te gooien'. Iedereen beweert overdag natuurlijk van zichzelf dat hij een burger is.

Als de spelers hebben besloten wie zij denken dat een weerwolf is, -door te stemmen- wordt hij of zij op de brandstapel gegooid; de desbetreffende speler draait zijn kaart om en laat zien of hij een burger of weerwolf is.

De weerwolven moeten dus alle burgers zien te verslinden zonder ontdekt te worden. De geliefden die door Cupido aangeduid worden moeten het spel samen uitspelen (ongeacht of zij burger of weerwolf zijn!), want als er één sterft, sterft de ander ook uit liefdesverdriet. Dit kan in het uiterste geval ertoe leiden dat de geliefden een derde groep binnen de spelersgroep zijn: als de geliefden een zogenaamd gemengd koppel zijn, één weerwolf en één burger, zullen de geliefden alle andere spelers moeten uitschakelen om te winnen.

Rollen

Dit zijn de rollen die je kunt spelen. Buiten de spelrollen is er nog een spelleider. Hij of zij neemt niet deel aan het spel, maar vertelt wat er gebeurt, tikt de geliefden op hun hoofd dat ze elkaar mogen aankijken, weet wie er gedood wordt en licht de heks daarover in.

Aantal personen

Het aantal personen bij het spel zouden ook ingekort kunnen worden door ieder persoon twee kaartjes te geven. Het aantal personen zou ook kunnen uitgebreid door bijvoorbeeld de speluitbreidingen of door het spel helemaal zelf - maar dan wel met meer kaartjes - opnieuw te maken.

Basisspel

Weerwolven

Als de weerwolven wakker worden mogen ze samen (of alleen) beslissen wie ze als avondmaal gaan eten. Die persoon is dan dood.

Burgers

Zij mogen 's nachts niets doen. Overdag helpen zij met het stemmen op een weerwolf. Stemmen de burgers verkeerd, dan sterft een onschuldige.

Ziener

Mag 's nachts als eerste een kaart inzien van een speler. De ziener kan zich 'ontmaskeren' als hij een weerwolf heeft gezien. Daarvoor nog niet, want dan wordt hij waarschijnlijk verslonden door de weerwolven.

Heks

De heks heeft twee drankjes: een levenselixer en een dodelijk gif. Zij kan elke nacht kiezen om één drankje te gebruiken, beide drankjes gebruiken of niets doen. Met het levenselixer kan ze iemand die gedood is door de weerwolven terug tot leven brengen. Met het dodelijk vergif kan ze boven op de dode van de weerwolven nog een slachtoffer maken. De heks kan de drankjes ook op zichzelf gebruiken, maar beide drankjes kunnen slechts één maal gebruikt worden. Ze mogen ook niet op dezelfde persoon worden gebruikt. (als men de heks te machtig vindt, kan er ook een drankje weggelaten worden

Jager

Als de jager sterft, reikt hij uit naar zijn jachtgeweer en kan in een laatste wanhoopsdaad nog een schot aflossen en iemand naar keuze mee vermoorden. Dit kan 's morgens zijn als hij ontdekt dat hij sterft, maar ook wanneer de burgers besluiten hem te verbranden.

Cupido

Cupido schiet zijn beroemde liefdespijlen in twee mensen gedurende de eerste nacht (na de eerste nacht wordt hij burger). Deze twee mensen zullen elkaar kennen en hebben een alternatief doel in het spel, namelijk samen het spel overleven (ook als een van de twee geliefden weerwolf is). Zij moeten elkaar dus zo veel mogelijk verdedigen. Indien de ene geliefde sterft dan sterft de ander van liefdesverdriet.

Het Onschuldige meisje

Zij mag tussen haar vingers door kijken als de weerwolven iemand vermoorden (hierom wordt deze rol soms ook aangeduid als "het spiekende meisje" of "het kijkende meisje"). Alle deelnemers moeten dus hun handen voor hun ogen houden. Dit moet natuurlijk zo heimelijk mogelijk zijn, want als de weerwolven het merken, kunnen ze het onschuldige meisje vermoorden, zodat zij niemand meer verdacht kan maken. Tussen haar vingers zien mag omdat het anders te makkelijk is voor de weerwolven. De persoon mag de ogen niet wijd open doen.

Burgemeester

Voor overdag kan er door "verkiezingen" een burgemeester gekozen worden. Hij zal het gesprek leiden. De burgemeester krijgt een extra stem, en als de stemmen op wie dood moet 50-50 zijn, dan zijn de twee stemmen van de burgemeester doorslaggevend. Dit kan ervoor zorgen dat er niet eindeloos geargumenteerd wordt. Als de burgemeester vermoord wordt, kan hij, terwijl hij zijn laatste ademtocht uitblaast, nog een opvolger benoemen.

Dief

de dief mag 's nachts een persoon kiezen die de dief wordt; de eerste dief krijgt dan het kaartje van de persoon die hij aanwees

Extra rollen

De Dorpsgek

Deze kan niet door de dorpelingen vermoord worden. Hij kan na het wegstemmen niet meer meestemmen maar blijft wel meespelen. De weerwolven, de heks en de jager kunnen de dorpsgek wel doden. Als de Dorpsgek ook Burgemeester was verliest hij deze rol tot het einde van het spel.

De Dorpsoudste

Hij overleeft één aanval van de weerwolven. Bij een tweede aanval gaat hij toch dood. Als de dorpsoudste sterft door eliminatie van de dorpelingen, de heks of de jager, dan verliezen alle inwoners hun speciale eigenschap.

De Zondebok

Als bij een stemming gelijkspel is, wordt de zondebok automatisch gedood (ook als er zondebok niet een van de verdachten is). Als hij doodgaat mag de zondebok speler(s) aanduiden die de volgende dag niet mag of mogen stemmen.

De Fluitspeler

Deze mag elke nacht twee spelers betoveren. Deze spelers en de andere betoverde spelers kijken elkaar tijdens de nacht aan. De fluitspeler wint als alle levende spelers betoverd zijn.

De Genezer

Dit personage mag elke nacht iemand beschermen tegen de weerwolven, ook zichzelf. Het mag niet twee nachten na elkaar dezelfde persoon zijn. De genezer kan het onschuldige meisje nooit beschermen. Daar wordt de genezer niet van op de hoogte gebracht. De spelleider en de genezer weten wie beschermd wordt. Als de genezer een geliefde beschermt, kan deze nog steeds sterven uit liefdesverdriet.

's Nachts wordt deze volgorde gebruikt: Dief (enkel de eerste nacht kan hij een kaart kiezen), Cupido (enkel de eerste nacht duidt dit personage de geliefden aan), Genezer, Ziener, Weerwolven, Heks, Fluitspeler en Behekste spelers

Bovenop hun eigen rol krijgen bepaalde spelers ook een gebouw toegewezen, waar speciale krachten bij horen, die ze gedurende het spel kunnen gebruiken.

Zwervers

Immuun voor de krachten van bepaalde dorpelingen (de barbier, de schooljuffrouw, de raaf en de pyromaan) moet de zwerver aanvaarden dat hij nergens kan wonen. Als hij in goede aarde valt bij de veldwachter kan deze hem aan een leeg huis helpen.

Boeren (Boerderij)

De boeren stemmen voor een burgemeester in de tweede beurt, sterft deze dan wijst hij een boer aan die hem opvolgen zal. Indien er geen boeren meer in het spel zijn, zal er ook geen nieuwe burgemeester komen.

De Schooljuffrouw (School)

Zij mag elke dag twee spelers aanwijzen die, net als zijzelf, 'voor straf' niet mogen stemmen in de stemronde. Over zwervers heeft de schooljuffrouw niets te zeggen. Ondanks dat ze zelf niet stemt, mag ze natuurlijk wel meegaan in de discussie.

De Bakker (Bakkerij)

Aangezien de bakker al vroeg op moet staan om brood te bakken, kan hij een glimp opvangen van de weerwolven. Hij mag zodra de spelleider heeft gezegd dat de weerwolven gaan slapen snel zijn ogen openen om een trage weerwolf te betrappen.

De Waard (Herberg)

De waard stemt elke dag als eerste en kan noch door de weerwolven, noch door de stemming uitgeschakeld worden. Deze eigenschap wordt echter opgeheven als hij stemt op de speler die er in die stemronde uitgaat.

De Biechtvader (Kerk)

Kan één maal in het spel het kaartje van een andere speler bekijken, dit gebeurt overdag.

De Kwakzalver (Hut)

Overdag kan de kwakzalver eenmalig een opgebruikte kracht teruggeven aan een speler.

De Barbier (Kapsalon)

De barbier mag met zijn scheermes eenmaal in het spel overdag een speler naar keuze (met uitzondering van de zwervers) vermoorden, is de speler een weerwolf, overleeft de speler de aanval.

De Veldwachter of Veldheer (Politiebureau)

De zwervers kunnen via de veldwachter overdag een leegstaand huis bemachtigen. De veldwachter kiest per vrijstaand huis een zwerver uit die er in mag gaan wonen, dit hoeft echter niet in dezelfde beurt als waarin het huis vrijkomt. De zwerver mag het huis weigeren, maar als de veldwachter sterft kunnen de lege huizen niet opnieuw bezet worden.

De Kasteelheer (Kasteel)

Heeft het recht om één maal in het spel de veroordeelde (mogelijk zichzelf) te vergeven.

De Witte Weerwolf

Wordt elke nacht samen met de andere weerwolven wakker, maar wordt elke tweede nacht nog eens alleen wakker om, indien gewenst, een weerwolf uit te schakelen. Het doel van de witte weerwolf is als enige over te blijven.

De Pyromaan

Eenmalig mag de pyromaan een van de gebouwen in brand steken. De bewoner verliest daardoor het gebouw en de eigenschappen die daarbij horen, de bewoner zelf blijft wel in leven. Als die persoon die nacht wordt gedood door de weerwolven blijft de persoon in leven maar de weerwolf die het dichtst bij de persoon zit gaat dood

De Raaf

Elke nacht kan de raaf een anonieme dreigbrief ophangen aan een van de gebouwen, de bewoner van dit gebouw krijgt hierdoor in de stemming twee tegen.

De Grote Boze Wolf

Naast het slachtoffer dat de wolven als groep maken, kan de grote boze wolf nog een dorpeling verslinden. Zodra een van zijn medewolven gedood wordt, verliest hij zijn kracht.

De Besmettelijke Wolf

Eenmalig kan deze speler het slachtoffer in een weerwolf veranderen in plaats van het op te eten.

De Wolfshond

Als de spelleider deze rol oproept, mag de speler beslissen of hij een wolf wil worden of hij een burger blijft. Zijn keuze zal niet bekendgemaakt worden, ook niet na zijn dood.

De Kleine Wilde

Aan het begin van het spel kiest de kleine wolf een andere speler die de rest van het spel als zijn voorbeeld zal dienen. Als zijn voorbeeld sterft, verandert De kleine wolf in een weerwolf.

De Engel

Als de engel in de eerste stemronde gedood wordt, wint hij als enige het spel.

De Drie Gebroeders (3 kaarten)

De drie gebroeders worden samen in de eerste nacht wakker en leren elkaar kennen, verder hebben ze geen bijzondere krachten.

De twee Gezusters (2 kaarten)

De Twee zusters worden samen in de eerste nacht wakker en leren elkaar kennen, verder hebben ze geen bijzondere krachten.

De Vos

Als de vos 's nachts wakker wordt, wijst hij een speler aan. De spelleider zal hem aangeven of deze speler of een van de spelers naast hem een weerwolf is. Is in het trio ten minste één weerwolf aanwezig, dan mag de vos de volgende nacht nog iemand aanwijzen, zit er echter geen weerwolf tussen, raakt de vos zijn kracht kwijt.

Het Toegewijde Dienstmeisje

Het toegewijde dienstmeisje offert zich op voor een andere rol. De speler wisselt dan zijn kaart met de speler die zal sterven door de stemming. De veroordeelde speler zal nog steeds sterven, maar het oorspronkelijke dienstmeisje speelt nu verder met de kaart van de veroordeelde.

Titus en zijn Dansende Beer

's Ochtends, als de berentemmer zich naast een weerwolf bevindt, gromt de beer om aan te geven of de berentemmer links of rechts een weerwolf kan vinden.

De Ridder met het Roestige Zwaard

De ridder infecteert met zijn verroeste zwaard de weerwolf aan zijn linkerkant met tetanus indien hij in de nacht verslonden wordt. De besmette weerwolf zal in de volgende nacht sterven, vanzelfsprekend zijn de spelers tussen de ridder en de weerwolf vrijgesproken.

De Verschrikkelijke Sektariër

Bij aanvang verdeelt de spelleider de groep spelers in twee, het sektelid zal bij een van deze groepen horen. Het doel van de sektariër is alle spelers in de andere groep te elimineren.

De Toneelspeler

De spelleider kiest vooraf drie kaarten (behalve weerwolf) en legt deze open in het midden neer. In het begin van elke nacht ontwaakt de toneelspeler en deze kiest een van de drie kaarten, deze kaart wordt door de spelleider weggenomen. De rol op deze kaart speelt hij tot aan de volgende nacht. Als hij elke rol gespeeld heeft, wordt hij een burger.

De Stotterende Raadsheer

In de eerste nacht spreekt de raadsheer een handgebaar af met de spelleider. Wanneer de raadsheer na de veroordeling van een speler dit handgebaar maakt, start de spelleider per direct nog een stemronde.

De Dorpse Dorpeling

De dorpse dorpeling heeft geen speciale krachten en is in feite gelijk aan de gewone burger. Het enige verschil is het feit dat de achterzijde van het kaartje ook bedrukt is met de burger-illustratie, de dorpse dorpeling is dus altijd te vertrouwen.

De Zigeunerin

De zigeunerin kan de geesten aanroepen door 's nachts als zij ontwaakt de spelleider te seinen om de volgende dag een spiritisme kaart (uit de eerste uitbreiding) te spelen.

De Omroeper

Een openbare rol, door de burgemeester aangesteld en mogelijk van zijn functie ontheven. De omroeper mag een gebeurteniskaart (uit de eerste uitbreiding) uitkiezen die gespeeld zal worden.

Informatie

• Voor 8-18 spelers, bij uitbreidingen 9-47 (het pact) 6-18 (volle maan) 8-18 (karakters)
• Voor 10 jaar en ouder
• Spelduur: ±45 minuten

Afhankelijk van het aantal spelers of hun begrip van het spel kunnen sommige rollen weggelaten worden.

Varianten

Een variant van het spel bestaat eruit dat de weerwolven besmettelijk zijn. In plaats van dat de aangewezen burger 's nachts sterft, wordt hij geïnfecteerd. De overige burgers krijgen overdag niet te horen wie er geïnfecteerd is. De nacht erna verandert de geïnfecteerde burger zelf in een weerwolf.

Het spel kan ook op het internet worden gespeeld, meestal op fora.^[1] Een groot verschil tussen het forumspel "Weerwolven van Wakkerdam" en het kaartspel, is dat de spelers middels privéberichten met elkaar kunnen overleggen of juist elkaar kunnen bedriegen. Hierdoor kunnen intriges worden uitgesponnen en blokken worden gevormd. Bovendien is het gemakkelijker om een groep mensen bij elkaar te krijgen, want er zijn minimaal 8 spelers nodig om het spel te kunnen spelen.

Ook kunnen er veel nieuwe rollen worden bedacht. Dit wordt vooral op fora gedaan, maar kan ook als het hele spel opnieuw wordt gemaakt.

Daarnaast wordt het spel gespeeld als een (longform) improvisatietheater als "Improweerwolven".

Vertalingen

Het spel is in verschillende talen uitgebracht:

• Nederlands, door 999 Games (De Weerwolven van Wakkerdam)
• Frans, door Lui-Même Games (Les Loups-Garou de Thiercelieux)
• Duits, door Pro Ludo (Die Werwölfe von Düsterwald)
• Engels, door Asmodee Editions (The Werewolves of Miller's Hollow)
• Italiaans, door daVinci Games (Lupus in Tabula)
• Spaans, door Cromola (Los Hombres Lobo de Castronegro)

In andere media

Literatuur

Auteur Eva Linden heeft het spel Weerwolven van Wakkerdam gebruikt als basis voor haar thriller Weerwolven van Waraine^[2]. Het verhaal volgt negen jongeren op vakantie in Frankrijk, die het spelletje ontdekken in hun vakantiehuisje. Ze beslissen het te spelen rond het kampvuur, maar een reeks onvoorziene gebeurtenissen, losjes gebaseerd op de personages in het kaartspel, zorgt ervoor dat hun vakantie wel een heel akelig verloopt kent.

Televisie

Vanaf 13 maart 2021 wordt op RTL 4 het programma "De Verraders" uitgezonden, dat mede is gebaseerd op het spel Weerwolven van Wakkerdam. In dit programma moeten drie "verraders" tijdens een verblijf in een kasteel proberen de andere deelnemers, de "getrouwen" te "vermoorden". De "getrouwen" moeten op hun beurt proberen de "verraders" weg te stemmen door deelnemers te "verbannen" waarvan ze denken dat ze de "verraders" zijn. Ondertussen voeren de deelnemers missies uit om zilverstaven te verdienen.

Online games

Het spelletje "among us" biedt een soortgelijk systeem waarbij een groep astronauten na een moord (door verraders aan boord) leden van de groep moeten wegstemmen tot alle verraders uitgeschakeld zijn.

Referenties