Tramlijn Helder - Huisduinen

Tramlijn Helder - Huisduinen
Totale lengte7,4 km
Huidige statusBuiten gebruik
Stoomtram doorN.V.Tram Helder Huisduinen
Traject
NLbusKBHFa Helder Wierhoofd
NLbusHST Helder Kruisweg
NLbusHST Helder Poststeeg
NLbusHST Helder Vischmarkt
NLbusHST Helder Kaaphoofd
NLbusKBHFe Huisduinen Badpaviljoen

De tramlijn Helder - Huisduinen was een tramlijn van 7,4 kilometer lang in Noord-Holland en reed van 1896 tot en met 1917. De tramlijn verbond alleen in het zomerseizoen Helder[1] met Huisduinen.

Geschiedenis

Het dorpsplein van Huisduinen, hier vlakbij was het eindpunt badpaviljoen van de tram

Op 7 mei 1895 werd in Alkmaar door Jan Pot de "N.V. Tram Helder Huisduinen" (HH) opgericht met als doel een verbinding te scheppen tussen de haven van Helder over de zeedijk naar de badplaats Huisduinen.

Op 7 juli 1896 kon de stoomtramlijn worden geopend, wat voor een opleving van Huisduinen zorgde. De enkelsporige baan werd uitgevoerd in smalspoor, met een breedte van 700 millimeter en had bij de eindpunten opstelsporen. De tramlijn begon in Helder op het Wierhoofd, thans Landsend, vlakbij de haven en aanlegsteiger van de boot naar Texel. Er was een aftakking naar het Molenplein, die echter al in 1905 weer werd opgeheven en de rails werden hergebruikt voor slechte stukken elders. De tramlijn deed het Station Den Helder niet aan, maar de loopafstand vanaf de halte Kruisweg was niet al te groot. Daarnaast waren er nog de haltes Poststeeg, Vischmarkt en Kaaphoofd. Het eindpunt in Huisduinen was bij het badpaviljoen, waar een tramstation met een tramemplacement en een kleine tramloods aanwezig was. Ook waren er dienstwoningen onder meer een zomerwoning en een conducteurswoning. Voor de passagiers was er een wachtkamer met een terras de "Trambar". De twee locomotieven werden besteld in Duitsland bij Backer und Rueb en de rijtuigen werden grotendeels in eigen beheer gebouwd. De locs trokken maximaal drie rijtuigen, waaronder ook open bijwagens, dit naargelang de drukte en het weer. Er werd alleen in het zomerseizoen (tussen pinksteren en september) gereden en per dag waren er 8 ritten die ongeveer 20 minuten duurde. Een kaartje kostte 10 cent voor de 2e klas en 15 cent voor de 1e klas. In latere jaren werd soms langer en vaker gereden. Daarnaast was er sprake van goederenvervoer, er waren 12 kipkarren aanwezig die materieel aanvoerde voor onder meer werkzaamheden aan de zeedijk.

In 1907 trok Jan Pot zich terug en kwam de tramlijn tot 1910 stil te liggen. Op 10 juni 1910 werd onder de oude naam "HH" de tramlijn heropend. In 1913 werd een derde locomotief aanschaft die echter te zwaar bleek en de baan kon beschadigen. In 1916 werden er 100.000 passagiers vervoerd. Op 19 augustus 1917 werd de dienst na een ernstig tramongeval waarbij grote schade aan de baan ontstond, naar later blijkt definitief, gestaakt. Er vielen gelukkig geen gewonden.

In 1918 werd door het bedrijf aan de gemeente Helder gevraagd het bedrijf voor Fl. 80.000,- over te nemen. De gemeente zag hier echter niets in en stelde dat het bedrijf niet levensvatbaar was na een betoog waarin gesteld werd dat alleen de eerste jaren van exploitatie succesvol waren geweest. De jaren daarna echter niet onder meer veroorzaakt door het slechte weer, wat een gering passagiersaanbod opleverde met daarbij de onmogelijkheid om de speciaal aangeschafte open bijwagens regelmatig te kunnen inzetten, wat een verliespost opleverde. Ook waterstaat wilde de tram graag zien verdwijnen, omdat bij storm het kruin van de zeedijk door de trambaan schade opliep, die door haar moest worden hersteld.[2]Daarna werd de trambaan opgebroken.

Na de tram

In later jaren werd de verbinding naar Huisduinen met buslijn C geïntegreerd in de stadsdienst van Den Helder. Gedurende enige tijd werd de verbinding verzorgt met streekbuslijn 135 van Connexxion. In 2020 werd alleen in het zomerseizoen Huisduinen bediend met "kustbus" 851.