Swichum: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Michiel1972 (overleg | bijdragen)
k pos kaart
vlaggenparade
Label: Ongedaan maken
 
(23 tussenliggende versies door 16 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
{{infobox plaats in Nederland
{{Infobox plaats in Nederland
| naam = Swichum
| naam = Swichum
| bestandsnaam vlag = Swichum vlag.svg
| provincie = [[Friesland|Friesland (Fryslân)]]
| bestandsnaam wapen = Swichum wapen.svg
| provincie = [[Friesland]]
| gemeente = [[Leeuwarden (gemeente)|Leeuwarden]]
| gemeente = [[Leeuwarden (gemeente)|Leeuwarden]]
| inwoners = 60
| inwoners =
| datum inwoners = 1 jan 2005
| datum inwoners =
| verkeersader =
| lat_deg=53
| lat_min=9
| lat_sec=13
| lon_deg=5
| lon_min=49
| lon_sec=10
| verkeersader = [[Rijksweg 31|N31]], [[Rijksweg 32|A32]]
| netnummer = 058
| netnummer = 058
| postcode = 9087
| postcode = 9087
| detailkaart= Map NL - Leeuwarden (2007) - Swichum.PNG
| detailkaart = Map NL - Leeuwarden (2007) - Swichum.PNG
| detailkaartbijschrift=Locatie in de gemeente
| detailkaartbijschrift = Locatie in de gemeente
| lat_deg = 53
| image=Swichum_Nicolaaskerk.jpg
| lat_min = 9
| caption= De Nicolaaskerk in 2006
| lat_sec = 13
| lon_deg = 5
| lon_min = 49
| lon_sec = 10
| image1 = Swichum. Friesland.jpg
| caption1 = Dorpsgezicht van Swichum
| image2 = We naderen Swichum.JPG
| caption2 =
| woonplaatscode = 1204
}}
}}
'''Swichum''' is een dorp in de Nederlandse gemeente [[Leeuwarden (gemeente)|Leeuwarden]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland]]. Swichum ligt even ten zuiden van de stad [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] tussen de dorpen [[Wirdum (Friesland)|Wirdum]] en [[Warga]]. Het dorp vormt samen met Wirdum een [[tweelingdorp]] met een gezamenlijke dorpsbelangenvereniging. In {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}} telde het dorp {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|1204}} inwoners.
'''Swichum''' ([[Westerlauwers Fries|Fries]]: ''Swichum'') is een [[Friesland|Fries]] dorp, dat in de Nederlandse gemeente [[Leeuwarden (gemeente)|Leeuwarden]] ligt. Het telt ongeveer 60 inwoners.


== Beschrijving ==
==Geschiedenis==
De geschiedenis van Swichum gaat terug tot 400 jaar voor het begin van de christelijke jaartelling. Swichum is ontstaan op een [[terp]] die werd opgeworpen op een kwelderwal te midden van [[moeras|moerassen]] en [[Meer (watervlakte)|meren]]. In de tiende eeuw kreeg Swichum door de bouw van [[Dijk (waterkering)|dijken]] een vaste verbinding met Leeuwarden en [[Goutum]].
Swichum ligt een paar kilometer ten zuiden van de stad [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]] tussen de dorpen [[Wirdum (Friesland)|Wirdum]] en [[Warga]]. Swichum maakte tot 1 januari 1944 deel uit van de gemeente [[Leeuwarderadeel]].


In de 14e eeuw werd het dorp geschreven als ''Swygghem'', ''Swichum'' en ''Swichem'' en in 1664 als ''Zwichem''. Het tweede deel van de naam duidt op een woonplaats (heem/um). Het eerste deel is onduidelijk, mogelijk afgeleid van een persoon.
De geschiedenis van Swichum gaat terug tot voor het begin van de christelijke jaartelling. Swichum was oorspronkelijk een natuurlijke verhoging te midden van [[moeras|moerassen]] en [[meer (water)|meren]]. In de tiende eeuw kreeg Swichum door [[Dijk (waterkering)|dijkenbouw]] een vaste verbinding met [[Goutum]] en Leeuwarden.


De terp werd tussen ongeveer 1897 en 1908 rond de kerk en rond de bebouwing in het oosten afgegraven. Hierdoor ontstonden twee terprestanten, die als eilanden door een weg met elkaar verbonden zijn.
Op de gedeeltelijk afgegraven [[terp]] van het dorp staat de Nicolaaskerk uit het jaar 1234, gewijd aan de heilige [[Nicolaas van Myra]]. Het gebouw wordt niet meer voor [[kerkdienst|erediensten]] gebruikt. De kerk is in beheer van de [[Stichting Alde Fryske Tsjerken]].

Swichum maakte tot 1 januari 1944 deel uit van de gemeente [[Leeuwarderadeel]].

==Kerk==
Op de gedeeltelijk afgegraven terp van het dorp staat de [[Nicolaaskerk (Swichum)|Nicolaaskerk]] uit het jaar 1234, gewijd aan de heilige [[Nicolaas van Myra]]. Het gebouw wordt niet meer voor [[kerkdienst|erediensten]] gebruikt. De kerk is in beheer van de [[Stichting Alde Fryske Tsjerken]].

[[Bestand:Swichum_Nicolaaskerk.jpg|thumb|left|De [[Nicolaaskerk (Swichum)|Nicolaaskerk]] in 2006]]
{{Clearleft}}

==Sport==
In 1965 werd de voetbalvereniging [[WWS (voetbalclub)|WWS]] opgericht voor de dorpen Wijtgaard, Wirdum en Swichum en is gevestigd in Wirdum..

==Bevolkingsontwikkeling==
* 1954 - 95
* 1964 - 70
* 1973 - 54
* 2005 - 60
* 2018 - 50
*2019 - 50
*2021 - 50

==Bekende (ex-)inwoner==
[[Bestand:Viglius van Aytta.JPG|thumb|Viglius van Aytta, schilderij door [[Frans Pourbus de Oudere]]]]
Wigle van Aytta van Zwichem, uit het Fries gelatiniseerd tot [[Viglius]] ab Aytta Zuichemus (1507-1577), werd op de grens van Wirdum en Swichum geboren in het Barrahuis. Het Barrahuis was een uithof van het klooster Barraconvent uit [[Bergum]]. Viglius was staatsman en onder andere andere lid van de Raad van State onder Karel V en Filips II.
[[Bestand:Een graf bij de kerk en in de verte een Boerderij. Schichum.JPG|thumb|left|Zicht op een graf en een boerderij]]
{{Clearleft}}


==Zie ook==
==Zie ook==
*[[Lijst van rijksmonumenten in Swichum]]
* [[Lijst van rijksmonumenten in Swichum]]


==Externe links==
==Externe link==
* [https://wirdum-swichum.nl/ Website van Wirdum-Swichum]
<!-- geraadpleegd op 31 oktober 2008 -->
*[http://www.wirdum-swichum.nl/cms/ Dorpsbelang Wirdum-Swichum]
*[http://www.leeuwarden.nl/live/home.pag Gemeente Leeuwarden]


{{Appendix|2=
{{Navigatie wijken Leeuwarden}}
* G. van Berkel & K. Samplonius (2018), ''Nederlandse plaatsnamen verklaard''
* [https://www.frieslandwonderland.nl/?pagina=plaats&id=646 Frieslandwonderland.nl (Stichting Fryslâns Ferline)]; NoordBoek - Peter Karstkarel
{{References}}
}}
{{Commonscat|Swichum}}
{{Navigatie gemeente Leeuwarden}}
{{Navigatie gemeente Leeuwarden}}
{{Navigatie wijken Leeuwarden}}
{{coördinaten|53_9_13_N_5_49_10_E_type:city_zoom:15_region:NL|53° 9' NB, 5° 49' OL}}
{{Coor title dms|53|9|13|N|5|49|10|E|type:city_scale:12500_region:NL}}


[[Categorie:Plaats in Friesland]]
[[Categorie:Plaats in Friesland]]
[[Categorie:Leeuwarden]]
[[Categorie:Geografie van Leeuwarden]]

[[en:Swichum]]
[[fr:Swichum]]
[[fy:Swichum]]

Huidige versie van 1 jun 2024 om 12:58

Swichum
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Swichum (Friesland)
Swichum
Situering
Provincie Friesland
Gemeente Leeuwarden
Coördinaten 53° 9′ NB, 5° 49′ OL
Algemeen
Oppervlakte 1,78[1] km²
- land 1,76[1] km²
- water 0,02[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
50[1]
(28 inw./km²)
Woning­voorraad 17 woningen[1]
Overig
Postcode 9087
Netnummer 058
Woonplaatscode 1204
Detailkaart
Kaart van Swichum
Locatie in de gemeente
Foto's
Dorpsgezicht van Swichum
Dorpsgezicht van Swichum
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Friesland

Swichum is een dorp in de Nederlandse gemeente Leeuwarden, in de Nederlandse provincie Friesland. Swichum ligt even ten zuiden van de stad Leeuwarden tussen de dorpen Wirdum en Warga. Het dorp vormt samen met Wirdum een tweelingdorp met een gezamenlijke dorpsbelangenvereniging. In 2023 telde het dorp 50 inwoners.

Geschiedenis

De geschiedenis van Swichum gaat terug tot 400 jaar voor het begin van de christelijke jaartelling. Swichum is ontstaan op een terp die werd opgeworpen op een kwelderwal te midden van moerassen en meren. In de tiende eeuw kreeg Swichum door de bouw van dijken een vaste verbinding met Leeuwarden en Goutum.

In de 14e eeuw werd het dorp geschreven als Swygghem, Swichum en Swichem en in 1664 als Zwichem. Het tweede deel van de naam duidt op een woonplaats (heem/um). Het eerste deel is onduidelijk, mogelijk afgeleid van een persoon.

De terp werd tussen ongeveer 1897 en 1908 rond de kerk en rond de bebouwing in het oosten afgegraven. Hierdoor ontstonden twee terprestanten, die als eilanden door een weg met elkaar verbonden zijn.

Swichum maakte tot 1 januari 1944 deel uit van de gemeente Leeuwarderadeel.

Kerk

Op de gedeeltelijk afgegraven terp van het dorp staat de Nicolaaskerk uit het jaar 1234, gewijd aan de heilige Nicolaas van Myra. Het gebouw wordt niet meer voor erediensten gebruikt. De kerk is in beheer van de Stichting Alde Fryske Tsjerken.

De Nicolaaskerk in 2006

Sport

In 1965 werd de voetbalvereniging WWS opgericht voor de dorpen Wijtgaard, Wirdum en Swichum en is gevestigd in Wirdum..

Bevolkingsontwikkeling

  • 1954 - 95
  • 1964 - 70
  • 1973 - 54
  • 2005 - 60
  • 2018 - 50
  • 2019 - 50
  • 2021 - 50

Bekende (ex-)inwoner

Viglius van Aytta, schilderij door Frans Pourbus de Oudere

Wigle van Aytta van Zwichem, uit het Fries gelatiniseerd tot Viglius ab Aytta Zuichemus (1507-1577), werd op de grens van Wirdum en Swichum geboren in het Barrahuis. Het Barrahuis was een uithof van het klooster Barraconvent uit Bergum. Viglius was staatsman en onder andere andere lid van de Raad van State onder Karel V en Filips II.

Zicht op een graf en een boerderij

Zie ook

Externe link

Zie de categorie Swichum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.