Staphorst (dorp): verschil tussen versies

Sjabloon:Gemeente in Nederland plus

Staphorst (uitspraak^ⓘ) (Nedersaksisch: Stappest) is een gemeente en een dorp in de Nederlandse provincie Overijssel. De gemeente telde op 1 augustus 2006 ongeveer 15.800 inwoners, waarvan er ongeveer 10.000 in het dorp zelf wonen. De oppervlakte van de gemeente bedraagt 136 km².

Gemeentewapen

De beschrijving van dit wapen luidt: "zijnde een schild van lazuur, beladen met drie samengevoegde torens van goud". Omtrent de betekenis van de in het wapen voorkomende torens bestaat geen overeenstemming. Zo wordt gesteld dat de torens verwijzen naar de drie kerkdorpen, Staphorst, IJhorst en Rouveen, terwijl anderen verwijzen naar de torens van het voormalige Mariënklooster aan het Zwartewater, dat door de protestanten gedurende de Reformatie vernield werd.

Kernen

In de gemeente Staphorst liggen de volgende plaatsen:

De drie kerkdorpen Staphorst, Rouveen en IJhorst vormen samen met de gehuchten Lankhorst (daar is het Knooppunt Lankhorst naar vernoemd) en Punthorst en de buurtschappen Halfweg en Hamingen de gemeente Staphorst. Eveneens op Staphorster grondgebied ligt de Boswachterij Staphorst (Staatsbosbeheer) met de recreatievijver de Zwarte Dennen.

Aan de Gemeenteweg dichtbij Halfweg staat de molen De Leijen.

Dorpskarakter

Samen met Rouveen vormt Staphorst een typisch voorbeeld van lintbebouwing aan de Oude Rijksweg. Opvallend aan Staphorst en Rouveen zijn de (fel)groene luiken in combinatie met (fel) blauwe kozijnen, deuren met boven de voordeur vaak een zogenaamde levensboom en de klederdracht die vroeger van jong tot oud door mannen en vrouwen gedragen wordt. Kinderen, die permanent of alleen in de winter in klederdracht lopen, zijn al een zeldzaamheid. Ook volwassen mannen zie je er niet meer in lopen, op een paar bejaarde mannen na. Volwassen vrouwen, die in klederdracht lopen, zijn er nog wel redelijk veel. Sinds 1937 is in de Algemene Plaatselijke Verordening vastgelegd dat het verboden is "iemand op of aan de weg zonder diens toestemming te fotograferen". Vroeger (tot 1970) was het een traditie in Staphorst dat de kinderen een boerderij achter de boerderij van de ouders bouwden. Zo ontstonden vaak een aantal boerderijen achter elkaar. Door ruimtegebrek wordt dit tegenwoordig nog maar weinig gedaan.

In 1971 was Staphorst wereldnieuws vanwege een uitbraak van polio (kinderverlamming). Diverse inwoners wilden om godsdienstige redenen niet dat hun kinderen tegen deze virusziekte werd ingeënt. Zij vonden inenten in strijd met de Voorzienigheid Gods. Hierdoor (en wellicht ook doordat de inwoners nalatig waren geweest met inenten) werden 39 personen (de meesten van hen waren kinderen) met deze ziekte besmet. Vijf van hen overleden, een aantal anderen raakten invalide. Heden ten dage ligt de situatie anders en zijn de meeste Staphorsters ingeënt. Omdat echter zo'n twintig procent nog altijd niet is ingeënt en vanwege het feit dat het gaat om een in één gemeente samenlevende groep, geldt deze plaats alsook vergelijkbare andere plaatsen in Nederland als - de enige Europese - risicogebieden voor de Wereldgezondheidsorganisatie.^[1]

In 2006 zijn enkele bewoners van Staphorst in conflict geweest met de postbezorging van de TPG/TNT. Deze wilde de post niet meer bezorgen aan boerderijen die gelegen waren achter andere boerderijen omdat er verschil van mening bestaat of de stegen tot de openbare weg behoren of niet. Wanneer deze wel tot de openbare weg behoren, móet de post bezorgd worden, maar ook: dan moet de gemeente Staphorst voor het onderhoud zorgen en in het andere geval de aanwonenden zelf.

Kerkelijkheid

De gemeenschap van Staphorst staat bekend als één van de meest kerkelijke binnen Nederland en is redelijk gesloten van karakter. De zondagsrust wordt sterk in acht genomen en de kerkdiensten in de protestantse kerken worden druk bezocht. Staphorst heeft de grootste hersteld hervormde gemeente van Nederland. De dorpskerk van Staphorst, die door deze gemeente in gebruik is, heeft 2300 zitplaatsen en zit twee keer per zondag vol. Op speciale dagen zoals biddag en dankdag zijn in Staphorst de meeste winkels en bedrijven gesloten. Het lijkt dan een normale zondag; de meeste kerkdiensten worden dan echter 's morgens en 's avonds gehouden. In het verleden was er in Staphorst wel eens een volksgericht, waarbij bijvoorbeeld een echtpaar, dat overspel had gepleegd, in het openbaar werd gestraft. De laatste is alweer ruim veertig jaar geleden.

Op 30 oktober 2007 won een aantal inwoners van Staphorst als 'de Staphorsters' De Nationale Bijbeltest 2007. De deelnemer met de hoogste individuele score (9,5) kwam ook uit deze groep.^[2]

Verkeer, vervoer en werkgelegenheid

De huidige rijksweg 28, (een autosnelweg), loopt langs Staphorst (afrit 23). Per bus is Staphorst te bereiken met buslijn 40 (Zwolle-Steenwijk) van Connexxion. 's Zondags rijdt deze buslijn niet. Ook gaat er een spoorlijn door het dorp, maar het Staphorster station is in 1970 opgeheven. Staphorst heeft twee bedrijventerreinen, De Baarge en De Esch, samen ongeveer 100 hectare groot. De Baarge ligt parallel aan de spoorlijn Zwolle-Meppel en De Esch aan de A28.

Toerisme

Een langzamerhand groter wordende bron van inkomsten is toch wel het toerisme, vooral in de zomermaanden. Daarvoor worden er -sinds jaren- in de maanden juli en augustus, op drie achtereenvolgende woensdagen, de Staphorstdagen gehouden. Tijdens deze dagen zijn er onder meer demonstraties van oude ambachten en er zijn klederdrachtshows.

Bekende inwoners

• Staphorster Boertje (1840-1922), kruidendokter en kwakzalver (Peter Stegeman)
• Stien Eelsingh (1903-1964), kunstschilderes
• Hendrik Sterken Rzn (1915), schrijver en dichter
• Tjitze de Jong (1942), predikant

Gemeentehuis

Het huidige gemeentehuis dateert uit de jaren 1981-1982 en is door twee plaatselijke aannemers gezamenlijk gebouwd. Op 9 juni 1982 werd het doorPrins Claus officieel geopend. In 2003 werd het nodig het gemeentehuis te verbouwen en uit te breiden. Deze verbouwing begon in de herfst van 2003 en werd in het voorjaar van 2004 voltooid. Er is een etage bovenop gekomen, maar toch werd het dorpse karakter zoveel mogelijk behouden. Er werd goed gekeken naar de huizen in de omgeving om het gebouw volgens de normen van de welstandscommissie te laten passen in de omgeving. In het gemeentehuis zijn de deuren naar de trouwzaal gemaakt van diverse panelen, uitgevoerd in houtsnijwerk.

Politiek

Naar Staphorst is de zogeheten Staphorster variant genoemd, een coalitiemogelijkheid in de Tweede Kamer, waarbij het CDA, de VVD en de kleine christelijke partijen (ChristenUnie en SGP) samen een regering vormen.

College van Burgemeester en Wethouders

Voor de periode 2006-2010 is er een college van B&W op basis van een confessionele coalitie (13 van de 17 zetels) van SGP, ChristenUnie en CDA. De burgemeester is afkomstig uit de ChristenUnie, de drie wethouders zijn afkomstig uit de drie coalitiepartijen.

Gemeenteraad

Uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 2006:

Uitslagenoverzicht van de gemeenteraadsverkiezingen in Staphorst sinds 1994:

^*2002: RPF & GPV -> ChristenUnie

Tweede Kamerverkiezingen

In Staphorst werd als volgt gestemd bij de Tweede Kamerverkiezingen:

^*2002: RPF & GPV -> ChristenUnie

Externe links

• Website van de gemeente
• Staphorster station
• Website met alles over de gemeente Staphorst

Sjabloon:GemeentenOverijssel