Schiedam

Sjabloon:Infobox gemeente in Nederland plus

Oude stadhuis van Schiedam
Oude kaart gemeente Schiedam circa 1870
Zicht op Schiedam met het zakkendragershuisje rechts van het midden
Molens in Schiedam, De Vrijheid en De Noord (in de achtergrond)

Schiedam (uitspraakⓘ) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Zuid-Holland. Het is gelegen tussen Rotterdam en Vlaardingen in, oorspronkelijk aan de Schie en later ook aan de Nieuwe Maas. Per 1 juli 2006 had de gemeente 75.111 inwoners (bron: CBS). De stad is vooral bekend om haar jenever, de historische binnenstad met grachten, en de hoogste windmolens ter wereld.

Geschiedenis

Schiedam ontstond op dezelfde wijze als later de grote buur Rotterdam: nabij de monding van de Schie werd rond waarschijnlijk 1230 door de Heer van Wassenaar en/of Heer Dirk Bokel van ambacht Mathenesse een dam aangelegd om het polderland te beschermen tegen het zeewater. In 1247 kreeg Aleid van Holland bij haar huwelijk met Jan van Avesnes het oostelijke deel van de dam (en het poldertje) als bruidsgeschenk. Deze dam trok handelsactiviteit aan, omdat goederen voor het achterland (Delft, en verderop Leiden en Haarlem) hier dienden te worden overgeslagen. Het plaatsje kreeg al snel stadsrechten: deze werden in 1275 verleend door vrouwe Aleid van Holland (Aleida van Avesnes), de zuster van graaf Willem II van Holland. Zij had hier een kasteel laten bouwen, het "Huis te Riviere" of "Huis te Rivo". Restanten van een donjon, die onderdeel uitmaakte van dit kasteel, zijn heden ten dage nog altijd te zien in het centrum van Schiedam, naast het Schiedamse stadskantoor aan de Broersvest.

Als jonge nederzetting kreeg Schiedam al spoedig concurrentie: in 1340 mochten Rotterdam en Delft een verbinding aanleggen tussen de Schie en de Maas. Vanaf de vijftiende eeuw bloeide de devotie op rond de Heilige Liduina, die in Schiedam leefde. De stad kreeg vervolgens betekenis door de haringvisserij.

Hoe in en rond Schiedam de zeemansvrouwen in de zeventiende eeuw thuis het gezin draaiend hielden, staat uitvoerig en zeer levendig beschreven in het proefschrift van Annette de Wit[1].

De achttiende eeuw was Schiedams Gouden Eeuw: de stilgevallen drankimport uit Frankrijk maakte de opkomst van de Schiedamse jeneverstokerij mogelijk. Vanuit tientallen branderijen en distilleerderijen werd Schiedamse jenever over de hele wereld geëxporteerd. De jeneverindustrie gaf Schiedam de bijnaam 'Zwart Nazareth'. De bedrijfstak is inmiddels grotendeels verdwenen. Echter de vijf korenmolens De Noord, Walvisch, Drie Koornbloemen, Nieuwe Palmboom en Vrijheid, de hoogste molens ter wereld - omdat zij boven de hoge pakhuizen uit moesten steken - en een groot aantal voormalige branderijen herinneren nog aan de branderstijd. In één van deze branderijen, gevestigd aan de historische Lange Haven is het Jenevermuseum gevestigd.

In 1941 werd de gemeente Kethel en Spaland geannexeerd, waardoor er ruimte was voor grootschalige woningbouw ten noorden van Schiedam. Hier liggen nu de wijken Tuindorp Kethel, Groenoord, Woudhoek en Spaland.

In de twintigste eeuw bloeide in Schiedam de scheepsbouw (onder andere Wilton-Fijenoord) op, maar deze bedrijfstak is grotendeels verdwenen. Schiedam is nu vooral een forenzengemeente. Daarnaast heeft Schiedam zich in de afgelopen jaren meer en meer ontwikkeld als toeristische trekpleister. De historische binnenstad met de hieronder beschreven bezienswaardigheden leent zich daar toe. In 2005 is er een nieuwe molen bijgekomen (De Nolet) die met zijn 41,82 meter de hoogste ter wereld is. De Nolet is in 2006 in gebruik genomen. In 2006 is het geheel vernieuwde stedelijk museum geopend. De meningen over het wel of niet vestigen van een nieuw glasmuseum zijn na de gemeenteraadsverkiezingen weer opgelaaid. In 2006 is besloten (voorlopig) af te zien van een nieuw en groter glasmuseum. Voorlopig zit het museum in een tijdelijk onderkomen.

Zetelverdeling gemeenteraad

De gemeenteraad van Schiedam telt 35 zetels, die als volgt zijn verdeeld:

  • PvdA 13 zetels (32,6%)
  • SP 5 zetels (14,2%)
  • CDA 5 zetels (13,2%)
  • VVD 4 zetels (11,5%)
  • Leefbaar Schiedam 3 zetels (8,2%)
  • GroenLinks 2 zetels (4,4%)
  • AOV 1 zetel (3,7%)
  • Schiedam Actief (zogenaamde "Fractie De Ron") 1 zetel (3,4%)
  • D66 1 zetel (3,4%)

Bezienswaardigheden

Musea

Geboren in Schiedam

Burgemeesters

Leonardus den Beer Poortugael is begin 1775 burgemeester van Schiedam als zijn zoon Jacobus Catharinus Cornelis den Beer Poortugael wordt geboren.

Schiedam in het nieuws

Referenties

  1. ↑ Wit, Annette de (2008): Leven, werken en geloven in zeevarende gemeenschappen. Schiedam, Maassluis en Ter Heijde in de zeventiende eeuw. Amsterdam: Aksant. ISBN 978-90-5260-306-3. 375 p.

Externe Links

Sjabloon:Navigatie gemeenten Zuid-Holland Sjabloon:Navigatie Gemeente Schiedam


source: https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schiedam&oldid=15224327