Salische Wet: verschil tussen versies

De Salische Wet (in het latijn Lex Salica) dateert uit het begin van de zesde eeuw, uit de tijd van de Merovingische koning Clovis, die tot de stam van de Salische Franken behoorde. In zijn rijk leefden verschillende stammen samen en hij liet een geschreven wet optekenen om de orde te kunnen handhaven.

De Salische Wet was de eerste geschreven wet sinds de Romeinen. De wetteksten gingen vooral over erfeniskwesties, diefstal, moord en geweldplegingen. De straffen waren bijna allemaal geldstraffen. Openbare aanklagers bestonden niet, enkel benadeelden of hun familie (bij bijvoorbeeld moord) konden een klacht indienen. De doodstraf kwam slechts voor in drie gevallen: indien men een moord pleegde zonder enige aanleiding, als men iemand verkrachtte, of als men de vrouw van zijn vader huwde.

Zo was de boete voor een moord 200 solidi. Indien de beklaagde deze som niet kon betalen aan de familie, moest zijn familie hem helpen aan deze som te komen. Lukte dit niet, dan werd de beklaagde verbannen of werd hij een slaaf van de familie van de vermoorde.

De Salische Wet was een hele verbetering als geschreven wet dan de voormalige ongeschreven wetten. Voorheen gold ook het personaliteitsbeginsel, dat wil zeggen dat elke misdaad werd berecht door de regels van de eigen stam door de eigen stam, ook al was de daad elders gepleegd. De Salische Wet zorgde voor een meer uniforme rechtspraak.

Geleidelijk aan werd de Salische Wet vervangen door modernere rechtssystemen.

Van die oude Germaanse wet wist alleen het onderdeel over de mannelijke opvolging in enkele landen de tand des tijds te doorstaan, al was die in de stedentijd reeds goed uitgestorven. Deze bepaling werd echter weer ingevoerd bij de Honderdjarige Oorlog, toen Engeland recht had op de Franse troon via een vrouwelijke opvolger. Frankrijk haalde echter de Salische Wet aan om het huis van Valois te legitimeren. Dit conflict was de aanleiding tot de Honderdjarige Oorlog. In België is dat onderdeel van de Salische Wet pas afgeschaft in 1991 als één van de laatste in Europa. Hierdoor kunnen nu ook vrouwen Koningin van België worden. In andere landen, zoals Nederland en het Verenigd Koninkrijk is de wet al veel langer afgeschaft en zijn er dus al verschillende koninginnen geweest. Zweden was ook vrij laat: 1979.

Soms leidde de afschaffing van de Salische Wet tot heel wat controverse en zelfs meerdere burgeroorlogen, zoals in Spanje, waar de wet slechts deels werd afgeschaft door Ferdinand VII van Spanje (ook nu nog is de Salische Wet van kracht in Spanje), wat leidde tot het ontstaan van het Carlisme en tot vier burgeroorlogen.

De Salische Wet werd ook gebruikt door het groothertogdom Luxemburg om uit het Koninkrijk der Nederlanden te stappen. Koning Willem III had immers geen zonen, en Luxemburg beriep zich op de Salische Wet om een mannelijke opvolger te eisen, zodat het uit de personele unie kon stappen met Nederland. In Nederland werd immers Wilhelmina koningin. Deze gelegenheid werd aangegrepen om een andere tak van de familie Nassau aan de macht te brengen, Nassau-Weilburg.

Een uitgebreid uittreksel in het Engels is te vinden op: Wikisource: Salic Law