Ruiselede: verschil tussen versies

Sjabloon:Infobox Belgische gemeente

Ruiselede is een plaats en gemeente in de provincie West-Vlaanderen in België. De gemeente telt ruim 5000 inwoners.

Geschiedenis

Ruiselede wordt als plaatsnaam al in 1106 in een akte vermeld als Rusleda. In deze akte van de Sint-Bertijnsabdij blijkt dat de abdij het recht had de pastoor van Ruiselede te benoemen. In 1128, na de moord op Karel de Goede te Brugge, vond op het grondgebied van de heerlijkheid Axpoele een geregeld treffen plaats tussen Diederik van de Elzas en Willem van Normandië. Deze Slag van Axpoele werd beschreven door Galbert van Brugge, de grafelijke secretaris.

Verschillende tientallen heerlijkheden vormden samen het grondgebied Ruiselede. Belangrijke heerlijkheden waren o.a. ter Vlaeght, Sint-Pieters Schalklede, Poelvoorde, Gallentas, Vossenholle, Kraaienbroek en Axpoele. Het wapen van de heren van Axpoele werd in 1847 het wapenschild van de gemeente Ruiselede. Op de hoeve ter Vlaeght (Abeelstraat) staat nog een oude tempelierskapel, die al vernoemd wordt in de 17de eeuw (verslagen van kanunnik Triest). Het grondgebied van Ruiselede behoorde zowel tot de kasselrij Kortrijk als de Oudburg van Gent. In 1627 schilderde Loys de Bersacques het grensgebied van deze twee kasselrijen, waarop de kerk van Ruiselede afgebeeld werd. Ook in het werk Flandria Illustrata van Antonius Sanderus (1644) wordt het dorpscentrum voorgesteld. Het kerkgebouw telde toen nog drie beuken met de toren in het midden.

Kernen

Ruiselede heeft naast het centrum nog twee dorpen of parochies. Doomkerke werd parochie in 1876 en Kruiskerke in 1947. Bij de fusies van gemeenten in 1977 bleef de gemeente zelfstandig. Centraal ligt de landelijke woonkern De Klaphulle. Andere kleine woonkernen zijn De Kruisebergen (op de grens met Aalter) en het Sint-Pietersveld, op de grens met Wingene en Beernem.

De gemeente Ruiselede grenst aan de volgende dorpen en gemeenten:

Bezienswaardigheden

• Reeds meer dan 7 eeuwen bestaat te Ruiselede de Mariadevotie. In 1305 wordt bijvoorbeeld Ons Vrauwe van Ruslede vermeld als bedevaartplaats. De vele kapellen van de nog bestaande ommegang herinneren nog steeds aan deze Mariaverering.
• Halfweg de 19de eeuw telde de gemeente meer dan 10 windmolens, vandaar dat Ruiselede soms de naam molendorp draagt en om de drie jaar molenfeesten organiseert. Twee werkende windmolens domineren nog steeds het dorpsbeeld, namelijk Hostesmolen en de Knokmolen.
• In 1849 werd op een uithoek van de gemeente, op de grens met Wingene en Beernem, een rijksinstelling opgericht voor landlopers, wezen en verwaarloosde jongeren. Dit is nu de Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdzorg De Zande (voor jongens / Bruggesteenweg) met een afdeling voor meisjes te Beernem.
• De huidige toren van de Onze-Lieve-Vrouwkerk dateert van 1872.
• Het neogotische gemeentehuis werd gebouwd tussen 1873 en 1876.
• In 1688 werd het spinhuis opgericht. Daaruit ontstond in de 19de eeuw de huidige Congregatie van O.L. Vrouw van VII Weeën, waarvan het moederklooster nog steeds in Ruiselede gevestigd is (met o.a. de kloosterkapel, gebouwen van het vroegere meisjespensionaat en de secundaire school Sancta Maria).
• Op 8 september 1944 werd Ruiselede bevrijd door de Poolse 1ste Pantserdivisie. In de Aalterstraat werd die dag hevig gevochten tussen terugtrekkende Duitse soldaten en Poolse strijdkrachten onder leiding van generaal Stanislaw Maczek. De Vredeskapel in de Aalterstraat en de naam Polenplein, met een kunstwerk van Jef Claerhout, herinneren aan deze bevrijding.

Bijzonderheden

• In de bedrijvenzone is onder andere het bedrijf Piano's Maene gevestigd, dat vooral bekend is voor zijn restauraties van piano's en het nabouwen van historische klavierinstrumenten zoals klavecimbels en pianofortes. In de Aalterstraat is het 'pianomuseum Chris Maene' gevestigd.
• In Ruiselede bevindt zich Jazz en Bluesclub Banana Peel, waar sinds 1967 muzikanten vanuit alle hoeken concerteren. Het huidige lokaal bevindt zich in de Akkerstraat, een zijstraat van de Bruggestraat, waar twee tot drie concerten per maand plaats vinden.
• Op de grens met, en voor het grootste deel in Wingene, ligt het natuurgebied De Gulke Putten, met daarin het Radiozendstation Ruiselede, een voormalig langegolfradiostation, dat tegenwoordig toebehoort aan de Radio Maritieme Diensten.

Bibliografie

• J. DEPREDOMME, Ruiselede anno 2000. Beknopte beschrijving en historisch overzicht, in Oud Ruysselede, jg. 18 (2001), blz. 175-186.
• M. BRAET, Rusleda 900 jaar Een kroniek 1106-2006, in Oud Ruysselede, jg. 23(2006), blz. 163-240.
• M. BRAET, Ruyslede by Tielt, dorpsgezicht in Sanderus' Flandria Illustrata (1644), in Oud Ruysselede, jg. 20 (2003), blz. 167-172.
• R. NUYTTEN, Ruiselede – 1106, in Oud Ruysselede, jg. 1 (1984), blz. 4-8.
• D. VAN BELLEGHEM, Ruiselede Van boerenstiel naar agro-economie, in UYTTENHOVE P. e.a., Recollecting Landscapes. Herfotografie, geheugen en transformaties 1904 – 1980 – 2004, Gent, 2006, blz. 253-271.

Externe links

• Website van de gemeente

Sjabloon:Navigatie Gemeenten in West-Vlaanderen