Roel Coutinho

Roel Coutinho
Coutinho vaccineert in Senegal (1973)
Persoonlijke gegevens
Volledige naam	Roeland Arnold Coutinho
Geboren	Laren, 4 april 1946
Werkzaamheden
Vakgebied	microbiologie, aidsonderzoek
Universiteit	Universiteit van Amsterdam (1989-2011), Universiteit Utrecht (2011-)
Website
Portaal    Onderwijs

Roel Coutinho (Laren (NH), 4 april 1946) is een Nederlands arts, microbioloog en was de eerste directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb), onderdeel van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Coutinho heeft een Portugees-Joodse achtergrond.

Leven en werk

Zijn ouders hadden in de Tweede Wereldoorlog paratyfus opgelopen. Met een verklaring van de GGD kregen ze daarom uitstel van transport naar Polen. Ze maakten daar gebruik van om met hun dochter onder te duiken bij bekenden in Laren. Na de geboorte van Roel verhuisde het gezin naar Blaricum. Hij ging naar het gemeentelijk gymnasium in Hilversum.

Coutinho studeerde geneeskunde in Amsterdam en liep stage bij het Center for Disease Control in Atlanta. Vervolgens werkte hij als tropenarts voor de antikoloniale verzetsbeweging PAIGC in Guinee-Bissau. Terug in Nederland (1974) specialiseerde hij zich als medisch microbioloog. In 1975 werkte hij in Bangladesh mee aan de uitroeiing van pokken.^[1] Coutinho werd in 1977 hoofd van de afdeling Volksgezondheid van de GGD in Amsterdam. Een onderwerp waar hij bij deze functie veel mee te maken had, was de bestrijding van seksueel overdraagbare aandoeningen. Later kwam daar ook hiv/aids bij. Een aantal jaren later promoveerde Coutinho in 1984 op het onderwerp seksueel overdraagbare aandoeningen bij homoseksuele mannen.

In 1989 werd Roel Coutinho benoemd tot hoogleraar in de epidemiologie en preventie van infectieziekten aan het Academisch Medisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam.^[2] Daarna werd hij in 2000 algemeen directeur van de GGD Amsterdam. Op 1 februari 2005 werd hij bij het RIVM sectordirecteur van het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb).

Roel Coutinho had met zijn functie als sectordirecteur van het CIb ook de leiding over het Outbreak Management Team (OMT), een Nederlands adviesorgaan dat adviseert over de bestrijding van een epidemie. Hij adviseerde onder andere over de in maart 2009 uitgebroken varkensgriep. Coutinho was na het uitbreken ervan meerdere malen in de media te zien en te horen over de varkensgriep. Op 15 augustus 2013 werd hij opgevolgd door Jaap van Dissel, hoofd van de afdeling Infectieziekten bij het Leids Universitair Medisch Centrum.

Van 1 mei 2011 tot 1 mei 2018 was Roel Coutinho hoogleraar Life Sciences aan de Universiteit Utrecht.^[3] In 2018 ging hij met emeritaat. Na zijn emeritaat werkt hij voor de stichting PharmAccess aan verbetering van de gezondheidszorg in Afrika.

Coutinho was in de jaren 1997-2015 als hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam promotor van zo'n 49 promovendi bij het Academisch Medisch Centrum Amsterdam. De proefschriften onderzochten diverse infectieziekten, onder meer legionairsziekte, hepatitis A en hepatitis C, en geslachtsziekten als gonorroe maar vooral HIV.^[4]

Tijdens de Coronacrisis in Nederland trad Countinho regelmatig als deskundige op in praatprogramma's als Op1 op de Nederlandse televisie.

Eerbewijzen

• Roel Coutinho is commandeur in de Orde van Oranje Nassau
• Hij ontving de Edward Jenner-penning voor zijn bijzondere verdiensten voor het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

Bibliografie

• 2014 - De geplaagde mens, Uitgeverij Prometheus Bert Bakker
• 2020 - Elementaire Deeltjes 67 - Epidemieën en pandemieën, Uitgeverij Athenaeum
• 2021 - Vaxx, Hoe vaccinaties onze wereld beter hebben gemaakt, Uitgeverij Ambo|Anthos

Externe links

• Publicaties van Coutinho in database Narcis
• RIVM: Interview met Coutinho (2013)

Zie de categorie Roel Coutinho van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.