Raaks (straat): verschil tussen versies

Raaks is een straat in het oude centrum van Haarlem. Aan de noordzijde van de Raaks staan het voormalige hoofdpostkantoor uit 1920 en enkele panden van eind 19e eeuw. De zuidzijde van de Raaks wordt gevormd door winkels, appartementen en kantoren van het vernieuwde Raakskwartier.

Centraal gelegen in het Raakskwartier is het Hortusplein, ook Gratieplein genoemd. Aan de westzijde van het plein bevindt zich het stadskantoor en bioscoop Pathé Haarlem, aan de noordzijde is aan de Drossestraat een Albert Heijn met ernaast een Block Electrostore. Aan de zuidzijde van het plein, aan de Zuiderstraat, is de Jopen Brouwerij met cafe en restaurant gevestigd in de voormalige Vestekerk.

Geschiedenis

De Raaks was oorspronkelijk een waterloop. Bij de uitbreiding van Haarlem in de 15e eeuw kwam dit deel van de Haarlemse beek binnen de stadsmuren te liggen. Om de toegang tot de stad via de beek af te sluiten werd een waterpoort gebouwd met twee torens. 's Nachts werd de doorvaartopening in de poort afgesloten met een ketting (een raaks).

Halverwege de 19e eeuw werden de stadsmuren van Haarlem gesloopt en vele grachten gedempt. De twee torens van de Raaks werden in 1866 gesloopt. De Raaks werd in 1868 gedempt. In 1885 werd ten zuiden van de Raaks een gasfabriek gebouwd op een braakliggend terrein aan de Zijlvest. De gasfabriek voorzag heel Haarlem van gas. De fabriek werd in 1902 gesloopt en op het terrein werden drie scholen (HBS-A, HBS-B en MULO) gebouwd en twee kerken met bijgebouwen, de Jacobs- of Vestekerk en de Hoeksteen. Tussen 1919 en 1922 werd aan de noordzijde van de Raaks een hoofdpostkantoor gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. Dit monumentale voormalige postkantoor wordt sinds 2011 verbouwd tot nieuw stadskantoor van de gemeente Haarlem.

In 1997 werden plannen ontwikkeld voor vernieuwing van het gebied ten zuiden van de Raaks, waar op dat moment een in 1970 gebouwde parkeergarage, twee scholen en twee kerken stonden. Protest tegen de nieuwbouwplannen voorkwam niet dat de HBS-A werd gesloopt, maar resulteerde wel in behoud van de Vestekerk. In het nieuwe Raakskwartier is een stadskantoor gebouwd waar de gemeente Haarlem een deel van zijn ambtenaren huisvest, is circa 9.000 m² winkelruimte gerealiseerd en zijn er 192 nieuwe appartementen, een bioscoop en een ondergrondse parkeergarage gebouwd. De voormalige HBS-B is verbouwd tot appartementen.

Openbaar vervoer

Aan de westzijde is halte Raaksbrug van de lijnen 50, 140, 175, 176 en 177. In noordoostelijke richting is halte Nassaulaan van de lijnen 2, 3 en 73. In zuidoostelijke richting is halte Centrum/Verwulft met dezelfde lijnen en bovendien de lijn 277 en R-net lijn 300 Zuidtangent.

Externe links

• Architectuurcentrum Haarlem: De Raaks - historisch perspectief
• Stadskantoor Zijlpoort (voormalig postkantoor)
• Officiële website Raakskwartier