Pedagogiek: verschil tussen versies

Pedagogiek of opvoedkunde is de studie van de manier waarop volwassenen (ouders, opvoeders, onderwijzers) jeugdigen grootbrengen met een bepaald doel voor zich. Meer specifiek bestudeert pedagogiek onderwijsmethoden, inbegrepen de doelen die daarin dienen te worden gesteld, en de manier waarop deze doelen bereikt kunnen worden. Een beoefenaar van deze studie heet een pedagoog. De studie van het onderwijs wordt onderwijskunde genoemd. De studie van het lesgeven zelf heet didactiek.

Algemeen

De pedagogiek is de wetenschap van de ontwikkeling van een kind tot aan zijn volwassenheid. Pedagogiek is afgeleid van het Griekse woord paidagoogia, dat letterlijk 'kinderleiding' betekent. De wetenschap bestudeert de opvoeding, de ontwikkelingsfasen, en ook de relatie tussen het kind en zijn omgeving: familieleden, school, vriendjes en vriendinnetjes, de gebouwde omgeving, media, etc. De nadruk ligt vooral op het handelen. Onder pedagogie wordt de praktijk van het opvoeden verstaan. Ook wordt de opvoeding van moeilijk opvoedbare kinderen onderzocht.

De opvoedingswetenschap (pedagogiek) bestaat niet in alle landen als zelfstandige wetenschap; in Nederland, Duitsland en België is dit overigens wel het geval. In België heet het pedagogie. In Groot-Brittannië heet het education en is het één profiel samen met maatschappelijk werk en dienstverlening.

Specialisaties

Binnen de pedagogiek worden de volgende specialisaties onderscheiden;

• sociale pedagogiek bestudeert de maatschappelijke voorwaarden van de opvoeding.
• onderwijspedagogiek (met inbegrip van didactiek, en onderwijskunde)
• klinische pedagogiek
• gezinspedagogiek
• ecologische pedagogiek bestudeert het kind in de complexiteit van zijn leefomgeving
• theoretische pedagogiek
• forensische pedagogiek
• historische pedagogiek bestudeert hoe in het verleden pedagogen (onderwijzers en ouders) gestalte gaven aan de wens jeugdigen met een bepaald doel groot te brengen.
• orthopedagogiek bestudeert onder andere het grootbrengen van jeugdigen met een ontwikkelingsstoornis, zoals ADHD, of leerstoornis, zoals dyslexie.
• mediapedagogiek bestudeert de impact van nieuwe media op opvoeding
• godsdienstpedagogiek

Sommigen menen dat er theorieën zijn die altijd en overal zouden gelden over het (beïnvloeden van) menselijk gedrag. Anderen menen dat het menselijk gedrag niet is te voorspellen, en gaan "slechts" na hoe het in het verleden is toegegaan.

In de theorie^[1] heeft men verder acht terreinen van opvoeding onderkend: emotionele vorming, esthetische vorming, ethische vorming, intellectuele vorming, lichamelijke opvoeding, persoonlijkheidsvorming, seksuele opvoeding en sociale vorming.

Pedagogen

Zie Pedagoog voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bekende Nederlandse en Belgische pedagogen

Bekende buitenlandse pedagogen

Opleiding

Een universitaire studie in de pedagogische wetenschappen wordt aangeboden door:

• Erasmus Universiteit Rotterdam
• Universiteit van Amsterdam
• Vrije Universiteit van Amsterdam
• Universiteit Gent
• Rijksuniversiteit Groningen
• Universiteit Leiden
• Katholieke Universiteit Leuven
• Radboud Universiteit Nijmegen
• Universiteit Utrecht

Een hbo-opleiding pedagogiek wordt aangeboden door:

• Driestar Hogeschool
• Christelijke Hogeschool Windesheim
• SPO Groningen
• NHL Hogeschool
• Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (Nijmegen)
• Hogeschool Inholland (Amsterdam)
• Hogeschool van Amsterdam
• Hogeschool Rotterdam
• Hogeschool Utrecht
• De Haagse Hogeschool
• Fontys Hogescholen
• HZ University of Applied Sciences
• Hogeschool NTI

Zie ook

 Portaal Onderwijs

• Educatie
• Opvoeding
• Onderwijs
• Didactiek
• Andragogie

Literatuur

• Paul Smeyers, Stefan Ramaekers, Roel van Goor, Bruno Vanobbergen (red.), Inleiding in de pedagogiek. Deel 1: Thema's en basisbegrippen. Deel 2: Grondslagen en stromingen. Amsterdam, Boom, 2017
• Joop Berding & Wouter Pols (2018, 4e herziene druk). Schoolpedagogiek voor het basis- en voortgezet onderwijs. Noordhoff Uitgevers BV., Groningen, Nl., 356 p.. ISBN 9789001827892.
• Tom Kroon & Bas Levering (red.) (2019, 5e druk). Grote pedagogen in klein bestek. SWP, Amsterdam, 336 p.. ISBN 9789088506925.

Externe links

• Vlaamse vereniging van orthopedagogen (VVO)
• Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO)

Zie de categorie Pedagogy van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.