Oudega (De Friese Meren): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
eigen bronloze interpretatie en kromtaal opgeruimd
Regel 5: Regel 5:
| bestandsnaam wapen = Aldegea (De Fryske Marren) wapen.svg
| bestandsnaam wapen = Aldegea (De Fryske Marren) wapen.svg
| wapenartikel = Wapen van Oudega (De Friese Meren)
| wapenartikel = Wapen van Oudega (De Friese Meren)
| provincie = {{NL-vlag|Friesland}}
| provincie = [[Friesland]]
| gemeente = {{NL-vlag|De Friese Meren}}
| gemeente = [[De Friese Meren]]
| inwoners =
| inwoners =
| datum inwoners =
| datum inwoners =
Regel 24: Regel 24:
| caption = De [[Johannes de Doperkerk (Oudega)|kerk van Oudega]]
| caption = De [[Johannes de Doperkerk (Oudega)|kerk van Oudega]]
}}
}}
'''Oudega''' ([[Westerlauwers Fries|Fries]]: ''Aldegea'') is een dorp in de gemeente [[De Friese Meren]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland]].
'''Oudega''' ([[Westerlauwers Fries|Fries]]: ''Aldegea'') is een dorp in de gemeente [[De Friese Meren]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland]]. Oudega ligt tussen [[Balk (Friesland)|Balk]] en [[Koudum]], ten zuiden van het meer de [[Fluessen]]. Het dorp vormt een [[tweelingdorp]] met [[Kolderwolde]] maar ook met het nabijgelegen [[Elahuizen]] worden enkele faciliteiten gedeeld. Oudega had in {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}} {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|1680}} inwoners.

Het ligt ten noordwesten van [[Balk (Friesland)|Balk]] en ten zuidoosten van [[Koudum]], net ten zuiden van het meer de [[Fluessen]]. Het dorp vormt een [[tweelingdorp]] met [[Kolderwolde]] maar werkt ook veel samen met het nabijgelegen [[Elahuizen]]. Oudega had in {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|TXT=Year}} {{Statistiek woonplaats Nederland inwoners|1680}} inwoners.


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
Oudega is waarschijnlijk in de 12e of 13e eeuw ontstaan. In 1412 werd het vermeld als ''Oldegae'' en in 1505 als ''Oldegae''. De plaatsnaam verwijst naar het feit dat ouder was dan een nieuwe dorp (ga) dat even later was ontstaan. Ter onderscheiding werd het nieuwe dorp ''Nyegae'' (later ''Nijega'') genoemd. Deze was als satellietnederzetting ontstaan van Oudega. Dat is in de 20ste eeuw het dorp Elahuizen geworden.
Oudega is waarschijnlijk in de 12e of 13e eeuw ontstaan. In 1412 werd het vermeld als ''Oldegae'' en in 1505 als ''Oldegae''. De plaatsnaam is ter onderscheiding van het nieuwe dorp ''Nyegae'' (later [[Elahuizen]]).

Oudega heeft meerdere keren last gehad van overstromingen. In 1825 werd een aardig deel van het dorp aangetast. Het is daarna dat de ''Groote Noordwolder Veenpolder'' werd bedijkt (1835) en dat er turf werd gewonnen in deze polder.


Oudega heeft meerdere keren last gehad van overstromingen. In 1825 werd een aardig deel van het dorp aangetast. Het is daarna dat de ''Groote Noordwolder Veenpolder'' werd bedijkt (1835) en dat er turf werd gewonnen in deze polder. De kerk van Oudega, de [[Johannes de Doperkerk (Oudega)|Johannes de Doperkerk]] dateert van 1850, is ook gebouwd op een verhoging nadat de kerk er voor op lagere grond was gelegen. In de 17e eeuw was er ook al een nieuwe kerk gebouwd na zware waterschade.
De kerk van Oudega, de [[Johannes de Doperkerk (Oudega)|Johannes de Doperkerk]] dateert van 1850, werd gebouwd op een verhoging nadat de voorganger door overstroming beschadigd werd. In de 17e eeuw was er ook al een nieuwe kerk gebouwd na zware waterschade.


Oudega is een van de vier oorspronkelijke dorpen die de grietenij [[Hemelumer Oldeferd|Hemelumer Oldephaert en Noordwolde]] opmaakte. Het behoorde ook tot die gelijknamige gemeente vanaf de 19e eeuw. Tussen 1812 en 1816 heette die gemeente Koudum en vanaf 1956 werd de naam Hemelumer Oldeferd. In 1984 ging het over in de gemeente [[Gaasterland-Sloten]] en sinds 2014 valt het dorp onder de gemeente De Friese Meren.
Oudega is een van de vier oorspronkelijke dorpen van de grietenij en latere gemeente [[Hemelumer Oldeferd|Hemelumer Oldephaert en Noordwolde]]. Tussen 1812 en 1816 heette die gemeente Koudum en vanaf 1956 werd de naam Hemelumer Oldeferd. In 1984 ging deze gemeente over in de gemeente [[Gaasterland-Sloten]] en sinds 2014 ligt het dorp in de gemeente De Friese Meren.


Om het onderscheid aan te geven met andere Friese plaatsen met de naam Oudega zoals het [[Oudega (Súdwest-Fryslân)|Oudega in het voormalige Wymbritseradeel]], werd deze plaats soms aangeduid als ''Oudega (H.O.N.)'' waarbij die afkorting staat voor 'Hemelumer Oldephaert en Noordwolde'. Een andere onderscheidende naam die gebruikt werd was ''Oudega-Noordwolde''.
Om het onderscheid aan te geven met andere Friese plaatsen met de naam Oudega zoals [[Oudega (Súdwest-Fryslân)|Oudega in het voormalige Wymbritseradeel]], werd deze plaats soms aangeduid als ''Oudega (H.O.N.)'' waarbij die afkorting staat voor 'Hemelumer Oldephaert en Noordwolde'. Een andere onderscheidende naam die gebruikt werd was ''Oudega-Noordwolde''.


==Onderwijs==
==Onderwijs==

Versie van 3 mrt 2024 10:18

Oudega
Plaats in Nederland Vlag van Nederland
Oudega (Friesland)
Oudega
Situering
Provincie Friesland
Gemeente De Friese Meren
Coördinaten 52° 54′ NB, 5° 31′ OL
Algemeen
Oppervlakte 6,53[1] km²
- land 5,75[1] km²
- water 0,77[1] km²
Inwoners
(2023-01-01)
285[1]
(44 inw./km²)
Woning­voorraad 122 woningen[1]
Overig
Woonplaatscode 1680
Detailkaart
Kaart van Oudega
Locatie in de gemeente
Foto's
De kerk van Oudega
De kerk van Oudega
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Friesland

Oudega (Fries: Aldegea) is een dorp in de gemeente De Friese Meren, in de Nederlandse provincie Friesland. Oudega ligt tussen Balk en Koudum, ten zuiden van het meer de Fluessen. Het dorp vormt een tweelingdorp met Kolderwolde maar ook met het nabijgelegen Elahuizen worden enkele faciliteiten gedeeld. Oudega had in 2023 285 inwoners.

Geschiedenis

Oudega is waarschijnlijk in de 12e of 13e eeuw ontstaan. In 1412 werd het vermeld als Oldegae en in 1505 als Oldegae. De plaatsnaam is ter onderscheiding van het nieuwe dorp Nyegae (later Elahuizen).

Oudega heeft meerdere keren last gehad van overstromingen. In 1825 werd een aardig deel van het dorp aangetast. Het is daarna dat de Groote Noordwolder Veenpolder werd bedijkt (1835) en dat er turf werd gewonnen in deze polder.

De kerk van Oudega, de Johannes de Doperkerk dateert van 1850, werd gebouwd op een verhoging nadat de voorganger door overstroming beschadigd werd. In de 17e eeuw was er ook al een nieuwe kerk gebouwd na zware waterschade.

Oudega is een van de vier oorspronkelijke dorpen van de grietenij en latere gemeente Hemelumer Oldephaert en Noordwolde. Tussen 1812 en 1816 heette die gemeente Koudum en vanaf 1956 werd de naam Hemelumer Oldeferd. In 1984 ging deze gemeente over in de gemeente Gaasterland-Sloten en sinds 2014 ligt het dorp in de gemeente De Friese Meren.

Om het onderscheid aan te geven met andere Friese plaatsen met de naam Oudega zoals Oudega in het voormalige Wymbritseradeel, werd deze plaats soms aangeduid als Oudega (H.O.N.) waarbij die afkorting staat voor 'Hemelumer Oldephaert en Noordwolde'. Een andere onderscheidende naam die gebruikt werd was Oudega-Noordwolde.

Onderwijs

In Oudega is de basisschool De Fluessen gevestigd. De geschiedenis van het onderwijs gaat zeker terug tot 1610, toen voor de eerst betalingen aan een schoolmeester werd gemeld.

Sport

Oudega heeft samen met de naburige dorpen Kolderwolde en Elahuizen een gezamenlijke voetbalvereniging, SV de Wâlde. Deze is gevestigd in Oudega.

Geboren in Oudega

Zie ook

Externe link

Zie de categorie Oudega (De Fryske Marren) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.