Mekka
Voor de gelijknamige provincie, zie Mekka (provincie).
Plaats in Saoedi-Arabië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Situering | |||
| Provincie | provincie Mekka | ||
| Coördinaten | 21° 25′ NB, 39° 49′ OL | ||
| Algemeen | |||
| Inwoners (2004) |
1.294.168 | ||
| Hoogte | 277 m | ||
| Website | Officiële website | ||
| |||
Mekka (مكة of مكة المكرّمة Makka al-Mukarrama) (1.294.168 inwoners (2004)) is de hoofdstad van de provincie Mekka in Saoedi-Arabië in de historische regio Hidjaz. Het ligt 73 kilometer van Djedda, in de zanderige Abrahamvallei op 277 meter boven zeeniveau en 80 km van de Rode Zee.
De stad is de belangrijkste stad binnen de islam, en de hadj, de pelgrimage naar Mekka, is verplicht voor iedere moslim die het zich financieel en qua gezondheid kan veroorloven. Voor een moslim is de al-Masjid al-Haram, de moskee met de Ka'aba de belangrijkste plaats ter aarde. Zowel de stad als de moskee zijn streng verboden voor niet-moslims.
Geschiedenis van Mekka
Voor Mohammed
De Alexandrijnse wetenschapper Ptolemaeus (87-150) noemt in zijn werk Geographia de plaats Makuraba; moslimhistorici menen dat hij daarmee Mekka bedoelde.[1]
Voor het ontstaan van de islam zou Mekka reeds een belangrijke handelsstad zijn geweest. Volgens Arabische historische bronnen was er bijvoorbeeld handel met de toenmalige Byzantijnse, Perzische en andere rijken, maar in de talen van die landen wordt nooit over Mekka gesproken. Voor een handelsstad was de ligging trouwens geografisch gezien minder gunstig dan die van de nabijgelegen stad Taif.[2][3]
Al voor de komst van de islam was de Ka'aba (betekent: kubus) een belangrijk heidens heiligdom, zoals er zovele waren in Arabië. De Ka'aba verschilde van de andere heiligdommen in Arabië, doordat het pretendeerde een universeel heiligdom te zijn. Naar verluidt verbleef elke van de circa 360 goden van het voor-islamitische Arabië in dit heiligdom. Dit heiligdom trok pelgrims aan. De stam de Koeraisj controleerde in de zesde eeuw de Ka'aba en daarmee ook de pelgrims en hun handel.
De Abessijnen, christenen die oorspronkelijk uit Ethiopië kwamen, hadden in de loop van de zesde eeuw een kerk gebouwd in Sanaa, nu de hoofdstad van Jemen. Zij vielen in het Jaar van de Olifant, vermoedelijk 570 of 571, met olifanten Mekka aan.
Mohammed
In datzelfde jaar werd volgens de overlevering Mohammed geboren in Mekka. Zijn precieze geboortedatum is onbekend en hij wist deze zelf waarschijnlijk ook niet, omdat dat toentertijd nu eenmaal niet gebruikelijk was.
In zijn veertigste levensjaar ontving hij de eerste Openbaring in de grot Hira, zo'n 3 kilometer buiten de stad Mekka. Vele Openbaringen volgden nog en deze zijn later vastgelegd in de Koran. De Mekkanen moesten niets hebben van Mohammed. In 622 besloot hij dan ook naar Jathrib (het latere Medina) te trekken. Deze zogenoemde hidjra vormde later het begin van de islamitische jaartelling. Acht jaar later keerde Mohammed naar Mekka terug, waarna hij twee jaar later in 632 te Medina stierf.
Na Mohammed
Na Mohammeds dood regeerden de vier rechtgeleide kaliefen nog vanuit Mekka, maar daarna verplaatste het centrum van de macht zich naar Medina, Damascus en later Bagdad. Hoewel Mekka de belangrijkste stad bleef, bleef haar economische positie beperkt.
Tot 1924 regeerden de Sjarifen van Mekka over Mekka en de Hidjaz. De sjarif was een lijnrechte afstammeling van Mohammed. De laatste sjarif die over het gebied regeerde was Hoessein ibn Ali. Na de periode van de Sjarifen werd het land een onderdeel van Saoedi-Arabië.
Modern Mekka
Sinds de vorige eeuw is Mekka ook gemoderniseerd. Er zijn vele moderne gebouwen gekomen, zoals winkelcentra, wolkenkrabbers als de Abraj Al Bait Toren, en ringwegen rond de stad.
Niet-moslims en Mekka
Niet-moslims mogen de stad Mekka niet betreden. De toegangswegen tot de stad worden dan ook gecontroleerd.
Een van de weinige niet-moslims die het lukte de stad te bezoeken was de Britse ontdekker Sir Richard Burton in 1853. Door zichzelf als een Afghaanse moslim te vermommen wist hij Mekka binnen te komen. Hij legde zijn ervaringen vast in Personal Narrative of a Pilgrimage to Al Madinah and Meccah. De Nederlander Christiaan Snouck Hurgronje bezocht de stad in 1887, terwijl hij zich uitgaf als bekeerling.
Verkeer en vervoer
Mekka zelf beschikt slechts over een klein vliegveldje, de meeste pelgrims arriveren via de haven of het vliegveld van Djedda (Jeddah). Rond de stad ligt een netwerk van snelwegen, die aangelegd zijn om de enorme verkeersdrukte van de hadj te verwerken. De verstopte wegen waren aanleiding om de metro van Mekka te bouwen. Op 15 november 2010 opende de metro, die uit een lijn met negen stations bestaat. De lijn volgt de route van de pelgrims, vanaf de oostzijde van Mekka via Mina naar het eindpunt, de vlakte van Arafat.
Uitdrukking
In het Nederlands wordt mekka ook als soortnaam gebruikt voor andersoortige reisdoelen, namelijk voor oorden die een aantrekkingskracht uitoefenen op "bedevaartgangers" van niet-religieuze aard, in de uitdrukking het mekka van .... Zo wordt Las Vegas wel het mekka van het gokken genoemd, Brussel het mekka van de strips, en Silicon Valley het mekka van de IT-industrie.
Spelling
In de jaren 80 heeft Saoedi-Arabië de Engelse transcriptie van de naam Mekka veranderd in Makkah. In het geschreven Arabisch bestaat er geen onderscheid tussen Mekka en Makkah: de a wordt in diverse dialecten een è-klank als de a volgt op bijvoorbeeld de m.
In Psalm 84, vers 7, is sprake van het Baka-dal. Er is wel eens een verband gelegd met de aanduiding Bekka voor de stad Mekka die op enkele plaatsen in de Koran voorkomt als oudere naam voor de stad, maar dit is speculatief.
Geboren
- Mohammed Noor (1978), Saoedi-Arabisch voetballer
- Wojdan Shaherkani (1996), Saoedi-Arabisch judoka
Externe links
- ↑ Watson, Peter (2005) Ideeën. De geschiedenis van het menselijk denken. ISBN 90-274-8058-3
- ↑ Aslan, Reza (2005) Geen god dan God ISBN 978-90-234-1753-8
- ↑ Crone, Patricia (1987) Meccan Trade and the Rise of Islam, ISBN 978-90-295-6282-9.
· 
· 
· · 
