Lucide droom: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 1: Regel 1:
Een '''lucide droom''' is een [[droom]] waarin de dromer zich bewust is van het feit dat hij droomt. Het begrip 'lucide droom' wordt toegeschreven aan de Nederlandse psychiater en schrijver [[Frederik van Eeden (schrijver)|Frederik van Eeden]] die het in een artikel getiteld ''A Study of Dreams'' voor het eerst gebruikt zou hebben.<ref>F. van Eeden, ''A Study of Dreams'', in Proceedings of the [[Society for Psychical Research]] (SPR) (volume 26, 1913)</ref> Met de term 'lucide' verwees hij naar de heldere staat waarin de dromer zich bevindt. Sommigen wijzen er op dat [[Marquis d'Hervey de Saint-Denys]] er in 1867 al een studie over heeft doen verschijnen.<ref>{{en}}[https://www.kickstarter.com/projects/translatingdreams/translating-dreams-the-origins-of-lucid-dreaming-r The origins of lucid dreaming]</ref>
Een '''lucide droom''' is een [[droom]] waarin de dromer zich bewust is van het feit dat hij droomt. Het begrip 'lucide droom' wordt toegeschreven aan de Nederlandse psychiater en schrijver [[Frederik van Eeden (schrijver)|Frederik van Eeden]] die het in een artikel getiteld ''A Study of Dreams'' voor het eerst gebruikt zou hebben.<ref>F. van Eeden, ''A Study of Dreams'', in Proceedings of the [[Society for Psychical Research]] (SPR) (volume 26, 1913)</ref> Met de term 'lucide' verwees hij naar de heldere staat waarin de dromer zich bevindt. Sommigen wijzen er op dat [[Marquis d'Hervey de Saint-Denys]] er in 1867 al een studie over heeft doen verschijnen.<ref>{{en}}[https://www.kickstarter.com/projects/translatingdreams/translating-dreams-the-origins-of-lucid-dreaming-r The origins of lucid dreaming]</ref>

== Achtergrond ==
Luciditeit begint meestal midden in een gewone droom als de dromer zich ineens realiseert dat zijn ervaringen niet echt zijn, meestal nadat er iets onmogelijks of ongebruikelijks gebeurt (vliegen bijvoorbeeld). Sommige mensen worden lucide zonder duidelijke aanwijzing. De mate van luciditeit kan variëren. Bij een hoge mate van luciditeit heeft de dromer in de gaten dat de gebeurtenissen zich in zijn hoofd afspelen, dat er geen echt gevaar dreigt, dat hij in werkelijkheid in bed ligt en ieder moment wakker kan worden. Bij een lage mate van luciditeit is de dromer zich bewust genoeg om de gebeurtenissen te sturen, maar onvoldoende om zich te realiseren dat ze niet echt zijn. Lucide dromers beschrijven hun dromen vaak als spannend, kleurrijk en fantastisch. Sommigen beschouwen het als een spirituele ervaring en beweren dat het hun leven en hun visie op de wereld heeft veranderd. Lucide dromen blijven de dromer beter bij dan andere soorten dromen, zelfs beter dan [[nachtmerrie]]s. [[Stephen LaBerge]], een bekende onderzoeker van lucide dromen, heeft mensen die doelbewust lucide dromen nastreven 'oneironauten' genoemd (droomreizigers). Ofschoon hij zich er op laat voorstaan dat hij degene is die voor het eerst met het fysiologische bewijs kwam van lucide dromen, strookt dit niet met de werkelijkheid. De Engelse onderzoeker Keith Hearne deed het namelijk eerder, doch diens bevindingen bleven hangen binnen een besloten netwerk. In 1981 publiceerde LaBerge een studie waaruit bleek dat mensen tijdens hun droom via oogsignalen aan konden geven dat ze lucide waren. De oogsignalen en hersengolven werden via elektrodes geregistreerd en sindsdien is lucide dromen een wetenschappelijk geaccepteerd verschijnsel.

Er zijn veel onduidelijkheden over lucide dromen, net zoals er over het normale droomproces ook nog veel vragen onbeantwoord zijn. Vanwege het gebrek aan kennis over dit onderwerp, is het moeilijk te bepalen of lucide dromen al dan niet de positieve werking van dromen tegengaan. Er zijn geen gevallen bekend waarbij het lucide dromen gezorgd heeft voor psychische stoornissen. Het is immers vrijwel onmogelijk om alleen maar lucide dromen te hebben en ook wanneer men op regelmatige basis lucide dromen heeft blijft het grootste deel van de dromen doorgaans non-lucide.


== Andere zaken die geassocieerd zijn met lucide dromen ==
== Andere zaken die geassocieerd zijn met lucide dromen ==

Versie van 23 jan 2020 20:02

Een lucide droom is een droom waarin de dromer zich bewust is van het feit dat hij droomt. Het begrip 'lucide droom' wordt toegeschreven aan de Nederlandse psychiater en schrijver Frederik van Eeden die het in een artikel getiteld A Study of Dreams voor het eerst gebruikt zou hebben.[1] Met de term 'lucide' verwees hij naar de heldere staat waarin de dromer zich bevindt. Sommigen wijzen er op dat Marquis d'Hervey de Saint-Denys er in 1867 al een studie over heeft doen verschijnen.[2]

Andere zaken die geassocieerd zijn met lucide dromen

  • Vals ontwaken: tijdens een vals ontwaken droomt men dat men wakker wordt. Als de dromer lucide was, vergeet hij dit vaak omdat hij denkt dat hij wakker is. Hierdoor wordt vals ontwaken vaak als een probleem gezien door lucide dromers.
  • Remslaap: de remslaap (Rapid Eye Movement) is de slaapperiode waarin men droomt. Dit wordt zo genoemd omdat tijdens het dromen de ogen snel heen en weer bewegen. Op deze manier kan men met de ogen ook signalen uit de droom doorgeven aan de echte wereld. Op basis hiervan is het lucide dromen wetenschappelijk bewezen en is men ook tot andere conclusies gekomen. Zo heeft men onder meer ontdekt dat gebeurtenissen in een droom net zo lang duren als in het echt, in plaats van korter, zoals vaak gedacht werd.
  • Slaapverlamming: tijdens de droomslaap is het complete lichaam verlamd, met uitzondering van de ogen en de organen die gekoppeld zijn aan het autonoom zenuwstelsel. Dit systeem zorgt ervoor dat je je dromen niet in het echt uitvoert. Slaapwandelen vindt dan ook plaats in de diepe slaap waarin nauwelijks tot nooit gedroomd wordt en waarin het lichaam dus niet verlamd is. Deze verlamming kan echter uitzonderlijk ook plaatsvinden wanneer men wakker is, doorgaans net voordat men in slaap valt of wanneer men net wakker geworden is. In dit geval voelt men zich verlamd op het bed liggen. Dit gaat vaak gepaard met hallucinaties (droombeelden en -geluiden) die te zien zijn in de echte kamer. Dit kan beangstigend zijn, maar duurt maar kort.
  • Droomyoga: Tibetaanse methode waarbij lucide dromen gebruikt worden als methode om tot verlichting te komen. Zie ook: Tussenstaat van de droomtoestand. Vergelijk de alchemie van de droom bij de soefi.

Boeken

  • Les Rêves et les moyens de les diriger; Observations pratiques door Hervey de Saint-Denys. Librairie d'Amyot, Éditeur, 8, Rue de la Paix,Paris (1867)(Oorspronkelijk anoniem gepubliceerd). Tekst online
  • Dromenboek (1978) ISBN 978-90-6019-531-4 door Frederik van Eeden. Uitgegeven door Bert Bakker, Amsterdam.Tekst online
  • Bewust willen dromen (1988) ISBN 90-6010-664-4 door P. Tholey/ K. Utrecht. Vert. van Schöpferish traümen (1987)
  • An Historical View of "Dreams and the Ways to Direct Them; Practical Observations" by Marie-Jean-Léon LeCoq, le Marquis d'Hervey-Saint-Denys door C.M. den Blanken & E.J.G. Meijer. . Lucidity Letter, December, 1988, Vol.7, No.2,p. 67-78. Revised Edition:Lucidity,1991,Vol.10 No.1&2, p. 311-322.Tekst online
  • De Kunst van het Lucide Dromen; een handleiding (1990) ISBN 90-6120-817-3 door Carolus M. den Blanken.Tekst online
  • Exploring the World of Lucid Dreaming (1991) ISBN 0-34-537410-X door Stephen LaBerge
  • Dromen: Praktische Observaties (1867/2013) ISBN 978-90-8209630-9 door Marquis d’Hervey de Saint-Denys. Integrale vertaling van Les Reves et les Moyens de Les Diriger: Observations Pratiques (1867). E-Book. Uitg. Carolus den Blanken.ISBN 978-90-82096309. Bevat illustraties van het origineel uit 1867. Vertaling & Redactie Drs. Carolus M. den Blanken. Tekst online
  • Dreams and the Ways to Direct Them: Practical Observations (1867/2016). ISBN 978-90-820963-6-1 door Hervey de Saint-Denys. Integrale vertaling van Les Reves et les Moyens de Les Diriger: Observations Pratiques (1867). Uitg. Carolus den Blanken. Redactie: Drs. Carolus den Blanken & Drs. Eli Meijer. Vertaling: Drs. Carolus den Blanken. Redactie en vertaling Latijnse zinnen: Prof. Dr. Jan van Gijn. Tekst online

Film

In de film Dreamscape (1984) kan Alex Gardner (gespeeld door Dennis Quaid) indringen in andermans dromen. Hij wordt door een onderzoeksteam ingeschakeld om personen, die regelmatig nachtmerries hebben, te helpen.

De filosofische film Waking Life (2001) van Richard Linklater handelt over lucide dromen. Het hoofdpersonage verzeilt in zijn eigen dromen en filosofeert met de droompersonages die hij ontmoet over het doel en de betekenis van het leven en het universum. Ook praat hij over het verschijnsel van de 'lucide dromen'.

Ook in de film Vanilla Sky (2001) (de Amerikaanse versie van Abre Los Ojos) met Tom Cruise, Cameron Diaz en Penélope Cruz, gaat het over lucide dromen. Hier speelt men met het feit dat een lucide droom kan uitdraaien op een ware nachtmerrie.

In de actiefilm Inception (2010), met Leonardo DiCaprio, Ken Watanabe en Ellen Page, spelen lucide dromen een grote rol. In de film kan men namelijk door middel van een bepaalde, niet-bestaande techniek in iemands dromen dringen, om kennis of ideeën uit het brein te stelen. In een scène ontdekt het personage van Ellen Page dat ze op dat moment aan het dromen is. Dit beseffende is ze er benieuwd naar of het mogelijk is om de natuurwetten te tarten en vouwt ze een volledige winkelstraat dubbel met haar gedachten. Deze indrukwekkende scène vormt een goed voorbeeld van waar men daadwerkelijk toe in staat is tijdens lucide dromen.

Voetnoten

  1. F. van Eeden, A Study of Dreams, in Proceedings of the Society for Psychical Research (SPR) (volume 26, 1913)
  2. (en) The origins of lucid dreaming