Lijst van gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog: 1945

Dit is een lijst van gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog tijdens het jaar 1945.

Opmerking: Bij het opzoeken van gebeurtenissen naar datum gebeurt het soms dat verschillende officiële bronnen elkaar qua datum tegenspreken. Vrijwel altijd zijn deze verschillen zeer klein, meestal één dag verschil. De oorzaak hiervan is te vinden in het feit dat bepaalde militaire acties tijdens de nacht starten en nog doorlopen in de vroege uren van de volgende dag. Ook gebeurt het dat een auteur de situatie beschrijft wanneer de actie volledig afgelopen is, met andere woorden de dag na de overgave, de dag na de vredesonderhandeling, enz. Ook zij opgemerkt dat het einde van een militair offensief of campagne niet steeds eenduidig te bepalen is. De bepaling van de datum is afhankelijk van de referentie die door de auteur werd gebruikt. Er is getracht in deze lijst zo veel mogelijk de exacte referentie van de datum aan te duiden via een omschrijving van wat er gebeurd is of bedoeld werd.

Januari

1 januari

  • De Duitsers lanceren een tegenaanval in het Saarland.

12 januari

14 januari

  • Begin van massale evacuaties in Limburg.

17 januari

19 januari

20 januari

25 januari

  • De slag om de Ardennen komt ten einde. De Duitsers zijn weer teruggedreven in de oude stellingen.

27 januari

29 januari

Februari

2 februari

4 februari

6 februari

  • Het Rode Leger vestigt een bruggenhoofd over de Oder.

8 februari

9 februari

  • De Duitse transportonderzeeboot U-864 wordt voor de Noorse kust ter hoogte van Bergen getorpedeerd. De U-864 was op weg naar Japan met bouwtekeningen van de eerste Duitse straaljager en met 67 ton kwik, bestemd voor ontstekers.

13 februari

  • Het Rode Leger heeft alle Duitsers uit Boedapest verdreven.

14 februari

  • Dresden wordt zwaar gebombardeerd. Het centrum van de stad is grotendeels verwoest. Tienduizenden mensen komen om het leven.

17 februari

19 februari

  • Amerikaanse mariniers landen op Iwo Jima.

22 februari

  • Het Amerikaanse Derde Leger steekt de Saar over.

24 februari

Maart

1 maart

  • Eenheden van het Amerikaanse Negende Leger bevrijden Roermond en Venlo.

3 maart

4 maart

  • Finland verklaart Duitsland de oorlog.

6 maart

7 maart

  • De brug over de Rijn bij Remagen valt onbeschadigd in Amerikaanse handen.
  • Keulen wordt veroverd door de Amerikanen.

9 maart

  • Japanse zege op de Franse troepen in Indo-China.

11 maart

12 maart

13 maart

14 maart

  • Dijk bij Elden werd moedwillig doorgestoken door de Duisters.

15 maart

  • Amerikaanse troepen steken in Duitsland de Moezel over.

18 maart

  • Koblenz wordt door de Amerikanen veroverd.
  • Een voor Antwerpen bestemde V-1 stort neer in Rotterdam Blijdorp. Er komen 42 mensen om het leven.
  • Berlijn zwaar gebombardeerd.

20 maart

  • De Britten veroveren Mandalay in Birma.
  • De 8e Amerikaanse Luchtmacht bombardeert Hamburg.

21 maart

26 maart

  • Algehele Amerikaanse bezetting van Iwo Jima.

24 maart

  • De Britten trekken met ruim 300 000 man de Rijn over.

27 maart

28 maart

  • Algehele Duitse terugtocht op het westfront.

29 maart

  • Het Rode Leger verovert Danzig.
  • De Sovjets rukken Oostenrijk binnen.

30 maart

  • Begin van de bevrijding van Oost-Nederland.

31 maart

  • Winterswijk wordt door de Britse 53e divisie bevrijd.

April

1 april

  • De stad Doetinchem wordt door de Canadezen bevrijd.
  • Het 10e Amerikaanse leger onder luitenant-generaal Buckner landt op Okinawa.
  • De Fransen steken de Rijn over.
  • Britten en Amerikanen omsingelen het Ruhrgebied.

3 april

  • De 8e Amerikaanse Luchtmacht bombardeert de haven van Kiel, waarbij o.a. 6 onderzeeboten worden vernietigd.

4 april

5 april

  • De Sovjet-Unie zegt het non-agressiepact met Japan op.

7 april

  • Geallieerde luchtlandingstroepen in Nederland.

8 april

9 april

  • Deventer wordt door eenheden van de Canadese 3e Divisie bevrijd.
  • Het Rode Leger verovert na een beleg van drie maanden de stad Königsberg.

10 april

  • Geallieerd offensief in Noord-Italië.
  • De geallieerden veroveren Hannover.

11 april

12 april

13 april

  • Assen wordt door de Canadese 2e divisie bevrijd.
  • De Duitsers fusilleren 13 gevangenen bij Hoog Soeren.
  • Wenen wordt veroverd door het Rode Leger.

14 april

15 april

  • De Canadese 3e Divisie bevrijdt Leeuwarden.

16 april

  • Het Rode Leger start de Slag om Berlijn.
  • De Amerikanen veroveren Neurenberg.
  • De Fransen bevrijden Royan en Point de Grave.
  • De Canadese 2e Divisie bevrijdt Groningen.

17 april

  • Hannie Schaft, het meisje met het rode haar, wordt geëxecuteerd.
  • Apeldoorn wordt door de Canadese 1e Divisie bevrijd.
  • Canadese troepen bereiken Hoenderloo.
  • De Duitsers zetten de Wieringermeerpolder onder water.

18 april

  • Eenheden van de Canadese 3e Divisie bevrijden Harlingen en stoten door tot de Afsluitdijk.
  • De geallieerden veroveren Düsseldorf.

19 april

20 april

  • Nijkerk bevrijd door het Canadese leger.
  • Het Rode Leger begint met bombardementen op Berlijn.
  • Hitler geeft het bevel tot Operatie Clausewitz. Alle kantoren van de SS en de Wehrmacht in Berlijn moeten worden ontruimd en vele documenten worden vernietigd.
  • Hitler ziet Heinrich Himmler en Hermann Göring voor het laatst. Deze twee verlaten Berlijn voorgoed en gaan ieder hun eigen richting uit.

21 april

  • De Duitsers in het Ruhrgebied geven zich over. De geallieerden maken hierbij ca. 325 000 gevangenen.
  • De Fransen trekken Berchtesgaden binnen.
  • De Sovjettroepen trekken de voorsteden van Berlijn binnen.

22 april

  • De Fransen veroveren Stuttgart en bereiken de Donau.
  • Tijdens een gesprek met zijn legerleiding binnen de Führerbunker verneemt Hitler dat Felix Steiners leger niet zal aanvallen, hoewel Hitler dat wel bevolen had. Hitler zegt nu dat de oorlog verloren is en dat hij tot het einde in Berlijn zal blijven en zelfmoord zal plegen.
  • Meneer en mevrouw Goebbels laten hun zes kinderen naar de Führerbunker brengen.

23 april

24 april

  • De geallieerden steken in Italië de Po over.
  • Wegens het ontbreken van brandstof moeten de Centrale Keukens in het bezette Nederland hun werkzaamheden staken.

25 april

26 april

  • Maarschalk Pétain keert terug in Frankrijk. Hem wordt huisarrest opgelegd.
  • De Fransen bezetten Konstanz en omsingelen het Schwarzwald.

27 april

  • De geallieerden bezetten Genua.
  • Het Rode Leger verovert Stettin.
  • In het bezette westelijk deel van Nederland worden de laatste voorraden brood uitgedeeld.
  • De Amerikanen trekken Oostenrijk binnen.
  • Mussolini - vermomd als Duits militair - wordt gearresteerd door het Italiaanse verzet.

28 april

  • Himmler doet een vergeefse poging met de Britten en Amerikanen over vrede te onderhandelen. Hij wilde na de vrede met westerse geallieerden de oorlog gezamenlijk voortzetten tegen de Sovjet-Unie. Hitler verneemt dit dezelfde dag via de BBC en geeft het bevel tot arrestatie van Himmler.
  • Benito Mussolini wordt geëxecuteerd.

29 april

30 april

  • Vroeg in de morgen laat Jodl weten dat de troepen van Wenck, Busse en Holste nu niet in staat verkeren Berlijn aan te vallen.
  • Adolf Hitler, Duits dictator, pleegt om 15:30 samen met zijn vrouw Eva Braun zelfmoord in zijn bunker. Hij overlijdt na inname van een gif en door vervolgens een kogel in zijn hoofd te schieten en zij overlijdt enkel na inname van gif. Vlak na hun zelfmoord worden meneer en mevrouw Hitler, niet ver weg van de bunker, buiten gecremeerd met benzine.
  • Het Rode Leger doet een aanval op het centrum van Berlijn.
  • De troepen van Tito bezetten Triëst.

Mei

1 mei

  • In de nacht van 30 april op 1 mei komen generaal Hans Krebs en kolonel Theodor von Dufving in het bezette deel van Berlijn aan bij Sovjetgeneraal Vasili Tsjoejkov om hem een door Joseph Goebbels geschreven brief te geven. Goebbels blijkt voorwaardelijk te willen capituleren, maar de Sovjetofficieren mogen enkel een onvoorwaardelijke capitulatie aanvaarden en dus vertrekken de Duitse kolonel en generaal zonder overeenkomst te hebben gesloten.
  • Joseph Goebbels, de nieuwe Duitse rijkskanselier, en zijn vrouw Magda Goebbels plegen zelfmoord na dezelfde avond hun zes kinderen te hebben vermoord. De lijken van meneer en mevrouw Goebbels worden gedeeltelijk verbrand met benzine.
  • Admiraal Karl Dönitz aanvaardt het ambt van Rijkspresident van Duitsland als opvolger van Adolf Hitler. Vanaf nu wordt onbezet Duitsland vanuit Flensburg geregeerd.
  • Veel mensen die in de Führerbunker verblijven verlaten deze en gaan tezamen als groep proberen de oorlog in Berlijn te ontvluchten.

2 mei

  • Wilhelm Burgdorf en Hans Krebs plegen in de nacht van 1 op 2 mei zelfmoord in de Führerbunker.
  • Capitulatie van de Duitse troepen in Italië.
  • Laval wordt in Barcelona gearresteerd.
  • Delfzijl bevrijd bij laatste veldslag in Nederland.
  • De troepen die in Berlijn aan het vechten zijn worden door generaal Helmuth Weidling bevolen de wapens neer te leggen, met als gevolg dat heel Berlijn onder Sovjetbezetting komt. Hiermee eindigt de Slag om Berlijn.

3 mei

  • De Britten veroveren Hamburg.
  • Het Britse leger trekt Rangoon binnen.
  • Koningin Wilhelmina keert terug uit ballingschap; zij neemt voorlopig haar intrek in een villaatje nabij Breda.

4 mei

  • Bernard Montgomery neemt met machtiging van generaal Eisenhower de onvoorwaardelijke overgave in ontvangst van alle Duitse strijdkrachten in Nederland, Denemarken en Noord-West-Duitsland.
  • De Britten hebben heel Birma veroverd.

5 mei

6 mei

  • Ondertekening in de aula van de Landbouwhogeschool te Wageningen.
  • De door Adolf Hitler tot vesting benoemde stad Breslau capituleert na drie maanden van gevechten.

7 mei

  • Algemene capitulatie van de Duitse strijdkrachten getekend door generaal Jodl te Reims op het hoofdkwartier van Eisenhower.
  • Capitulatie van de Duitse troepen in Noorwegen.
  • Schietpartij op de Dam in Amsterdam.
  • De leider van de NSB Anton Mussert wordt gearresteerd.

8 mei

  • Definitieve overeenkomst van de capitulatie van alle Duitse troepen wordt in Berlijn getekend door veldmaarschalk Keitel (Duitsland), Zjoekov (Sovjet-Unie), Spaatz (VS), Tedder (Groot-Brittannië) en de Lattre (Frankrijk). Hiermee is de onvoorwaardelijke overgave van Duitsland een feit. Einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa.
  • De Prinses Irene Brigade trekt als eerste geallieerde eenheid Den Haag binnen.
  • Eenheden van het Eerste Canadese Legerkorps trekken Amsterdam, Den Haag wen Rotterdam binnen.
  • Bevrijding van het concentratiekamp Mauthausen.
  • Bevrijding van La Rochelle en Lorient.
  • In heel Europa ontstaan bevrijdingsfeesten.

9 mei

  • Bevrijding van Duinkerke en Saint Nazaire.

14 mei

  • Oostenrijk verklaart zich onafhankelijk.

20 mei

23 mei

Juni

5 juni

  • Conferentie in Berlijn tussen Eisenhower, Montgomery, Zjoekov en de Lattre. De vier geallieerde mogendheden besluiten het opperste gezag in Duitsland op zich te nemen.

10 juni

  • Ontscheping van Amerikaanse en Australische troepen op Borneo.

11 juni

  • Schiermonnikoog wordt als laatste stukje bezet Nederland bevrijd door de Canadezen.

21 juni

  • Okinawa is door de Amerikanen in zijn geheel veroverd.

24 juni

  • Vorming van het kabinet Drees-Schermerhorn in Nederland.

26 juni

28 juni

  • Het eiland Luzon wordt bevrijd.

Juli

5 juli

  • MacArthur meldt dat de Filipijnen zijn bevrijd en proclameert hun onafhankelijkheid.

6 juli

15 juli

  • Leopold III, koning der Belgen, wil een volksraadpleging alvorens af te treden (Koningskwestie).

16 juli

  • Eerste atoomproef in de woestijn van Nieuw-Mexico.

17 juli

23 juli

  • Begin van het proces tegen maarschalk Pétain.

26 juli

  • Brits-Amerikaans ultimatum aan Japan, waarin de onvoorwaardelijke overgave geëist wordt, onder bedreiging van een totale vernietiging.

Augustus

2 augustus

  • Einde van de conferentie van Potsdam; reorganisatie van Duitsland.

6 augustus

8 augustus

  • Sovjet-Unie verklaart Japan de oorlog en rukt Mantsjoerije binnen.

9 augustus

14 augustus

  • Pétain wordt ter dood veroordeeld. Zijn straf wordt echter vanwege zijn verdienste voor de staat in levenslang omgezet.

15 augustus

  • Japanse keizer kondigt Japanse overgave aan. Formele ondertekening op 2 september 1945.

17 augustus

18 augustus

  • De Sovjetunie verovert de Koerilen op Japan.

22 augustus

  • Japanse troepen in Mantsjoerije geven zich over.

27 augustus

  • Japanse troepen in Rangoon geven zich over.

30 augustus

  • Hongkong wordt bevrijd.

September

1 september

  • De Sovjetunie staakt haar opmars in Mantsjoerije.

2 september

5 september

  • Officiële bevrijding van Singapore.

16 september

  • Japans garnizoen in Hongkong tekent de definitieve capitulatie.

22 september

  • De Britten bevrijden ca. 1 400 Fransen in jappenkampen nabij Saigon.

Oktober

November

20 november

20 november

December

17 december

27 december

  • Het eiland Schiermonnikoog wordt als "vijandelijk vermogen" officieel onteigend door de staat der Nederlanden. De laatste eigenaar was Berthold Eugen Graaf von Bernstorff. Pas weken na de Duitse capitulatie in mei 1945 hadden Canadese troepen de laatste Duitsers van het eiland gehaald (onder hen was een grote groep - uit de stad Groningen gevluchte - SS-ers en SD-ers).

31 december

Referenties