Leeuwarden (gemeente): verschil tussen versies

**Leeuwarden**
Ljouwert
Gemeente in Nederland
	(Details) (Details)
Situering
Provincie	Friesland
Coördinaten	53° 12′ NB, 5° 47′ OL
Algemeen
Oppervlakte	255,62 km²
- land	238,38 km²
- water	17,24 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	128.857? ; (541 inw./km²)
Bestuurscentrum	Leeuwarden
Belangrijke verkeersaders	A31 N31 A32 N32 N355 N357 N359 N383
Station(s)	Leeuwarden; Leeuwarden Camminghaburen; Grou-Jirnsum; Mantgum
Politiek
Burgemeester (lijst)	Sybrand van Haersma Buma (CDA)
Zetels; Gemeenteraad; PvdA; CDA; PAL/GroenLinks; D66; VVD; GBL; FNP; ChristenUnie; Lijst058; 50Plus; Partij voor de Dieren;	; 39; 11; 5; 5; 4; 4; 2; 2; 2; 2; 1; 1
Economie
Gemiddeld inkomen (2019)	€ 23.700 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019)	€ 156.000
WW-uitkeringen (2014)	47 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	8900 - 9089
Netnummer(s)	058 en 0566
CBS-code	0080
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.leeuwarden.nl
	; Bevolkingspiramide (2023)
Portaal	Nederland

Leeuwarden (uitspraak^ⓘ) (Stadsfries: Liwwadden of Leewadden; Fries: Ljouwert (uitspraak^ⓘ)) is een gemeente in het noorden van de Nederlandse provincie Friesland. De gemeente heeft in totaal 128.857 inwoners per 1 januari 2024 en hoort hiermee qua inwonertal tot de 25 grootste gemeenten van Nederland. Leeuwarden is na Groningen in inwonertal de grootste gemeente van Noord-Nederland. Leeuwarden heeft een oppervlakte van 167,10 km², waarvan 15,25 km² water.

De hoofdplaats van de gemeente is de gelijknamige stad Leeuwarden. De stad telde ongeveer 95.890 inwoners in 2023.

Kernen

De gemeente Leeuwarden telt met ingang van 1 januari 2018 36 officiële kernen, waarvan de stad Leeuwarden verreweg de grootste is.

Per die datum werd de gemeente Leeuwarden opgeheven, per dezelfde datum werd een nieuwe gemeente Leeuwarden ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de opgeheven gemeente Leeuwarden, uitgebreid met het grondgebied van de gemeente Leeuwarderadeel en een deel van het grondgebied van de gemeente Littenseradeel.

Voor de dorpen die eerder tot Littenseradeel behoorden is de Friese naam de officiële. Eerder werd door de gemeente Leeuwarden ook Wijtgaard al verfriest tot Wytgaard.

Stad en dorpen

Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2023 behorende tot de gemeente Leeuwarden.

Nederlandse naam	Stadsfriese naam	Friese naam	Inwoners
Leeuwarden	Liwwadden	Ljouwert	95.890
Stiens	-	Stiens	7.830
Grouw	-	Grou	5.905
Goutum	-	Goutum	3.360
Warga	-	Wergea	1.905
Irnsum	-	Jirnsum	1.390
Mantgum	-	Mantgum	1.140
Wirdum	-	Wurdum	1.165
Roordahuizum	Roadahuzum	Reduzum	1.085
Britsum	-	Britsum	955
Wartena	-	Warten	890
Wijtgaard	Wytgaard	Wytgaard	590
Weidum	-	Weidum	540
Cornjum	-	Koarnjum	425
Oosterlittens	-	Easterlittens	435
Hijum	-	Hijum	410
Lekkum	-	Lekkum	405
Jorwerd	-	Jorwert	320
Jelsum	-	Jelsum	320
Hijlaard	-	Hilaard	310
Oude Leije	-	Alde Leie	240
Hempens	Hempus	Himpens	(*)295
Snakkerburen	-	Snakkerbuorren	200
Baard	-	Baard	195
Finkum	-	Feinsum	155
Jellum	-	Jellum	140
Beers	-	Bears	125
Huins	-	Húns	100
Friens	-	Friens	85
Idaard	-	Idaerd	80
Miedum	-	Miedum	(**)55
Swichum	-	Swichum	50
Aegum	Agum	Eagum	40
Warstiens	-	Warstiens	30
Lions	-	Leons	25
Teerns	Tirns	Tearns	(*)0 onbekend

(*) De plaatsen Teerns en Hempens worden bij elkaar berekend door het CBS.

(**) Miedum en het buitengebied van Lekkum worden bij elkaar gerekend door het CBS, los van Lekkum zelf.

Buurtschappen

Naast deze officiële kernen bevinden zich in de gemeente de volgende buurtschappen:

Topografische gemeentekaart van Leeuwarden, grenzen per 1-1-2018

Bevolking

De gemeente Leeuwarden is door autonome groei en dankzij een aantal herindelingen in het laatste decennium flink gegroeid naar ruim 123.000 inwoners. De samenstelling van de bevolking was per 1 januari 2018 10.545 personen met een migratieachtergrond, dit is 8,6% van de totale bevolking..

Bevolkingsgroei

Vanaf de jaren '80 van de 20ste eeuw heeft de gemeente Leeuwarden een groeiende bevolking na een dip in de jaren '70.

1960 - 82.649
1970 - 88.688
1980 - 84.518
1990 - 85.570
2000 - 88.887
2010 - 94.073
2013 - 95.949
2014 - 107.412 (na gemeentelijke herindeling)
2017 - 108.667
2018 - 122.415 (na gemeentelijke herindeling)
2019 - 123.107

Bron: CBS Statline

Annexaties en herindelingen

In 1944 werden de dorpen Lekkum, Miedum, Swichum, Wirdum, Huizum en Wijtgaard geannexeerd van Leeuwarderadeel. In 2014 werd een deel van de toenmalige gemeente Boornsterhem (onder andere het dorp Grouw) toegevoegd aan Leeuwarden. In 2018 volgde de laatste gebiedsuitbreiding met delen van Littenseradeel (onder andere het dorp Mantgum) en de volledige gemeente Leeuwarderadeel.

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Waadhoeke	Noardeast-Fryslân	Tietjerksteradeel

		Smallingerland

Súdwest-Fryslân	De Friese Meren	Heerenveen

Bestuur en politiek

De gemeenteraad van Leeuwarden bestaat uit 39 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1986:

Gemeenteraadszetels
Partij	1986	1990	1994	1998	2002	2006	2010	2014	2018^[1]
PvdA	18	15	11	13	10	15	11	12	11
CDA	9	9	7	7	7	5	5	6	5
D66	1	5	6	2	2	0	2	4	4
VVD	5	4	5	5	5	4	5	4	4
Gemeentebelangen Leeuwarden	-	-	2	3	2	2	4	4	2
PAL/GroenLinks	-	3	5	3	4	4	5	4	5
FNP	-	-	0	0	1	1	1	2	2
ChristenUnie	-	-	-	-	1	2	2	2	2
Lijst058	-	-	-	-	-	-	-	-	2
50PLUS	-	-	-	-	-	-	-	-	1
Partij voor de Dieren	-	-	-	-	-	-	-	-	1
Verenigd Links - Feriene Lofts	-	-	-	-	-	-	-	1	-
SP	-	-	-	3	3	4	2	-	-
Leefbaar	-	-	-	-	2	-	-	-	-
GPV/RPF/SGP	1	1	1	1	-	-	-	-	-
Totaal	37	37	37	37	37	37	37	39	39

College van burgemeester en wethouders

Het college van B&W werd 17 januari 2018 officieel benoemd en bestaat uit een coalitie van PvdA, CDA, Pal/GroenLinks en D66^[2].

Burgemeester: Sybrand van Haersma Buma (CDA)

Zie ook: Lijst van burgemeesters van Leeuwarden

Wethouders:
- Hein de Haan (PvdA)
- Sjoerd Feitsma (PvdA)
- Friso Douwstra (CDA)
- Herwil van Gelder (PAL/GroenLinks)
- Hilde Tjeerdema (D66)
Gemeentesecretaris: Reindert Hoek

Monumenten

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten, en oorlogsmonumenten, zie:

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Na herindelingsverkiezingen op 22 november 2017.
↑ Leeuwarder Courant

Zie de categorie Leeuwarden van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Na herindelingsverkiezingen op 22 november 2017.

[2] Leeuwarder Courant

[1]

[2]

@@ Regel 9: / Regel 9: @@
 | burgemeester = [[Sybrand van Haersma Buma]] ([[Christen-Democratisch Appèl|CDA]])
 | hoofdplaats = [[Leeuwarden (stad)|Leeuwarden]]
-| lat_deg      = 53
+| lat_deg = 53
-| lat_min      =  12
+| lat_min = 12
-| lon_deg      = 5
+| lon_deg = 5
-| lon_min      =  47
+| lon_min = 47
 | verkeersader = {{Pictogram weg Nederland A-weg|31}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|31}} {{Pictogram weg Nederland A-weg|32}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|32}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|355}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|357}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|359}} {{Pictogram weg Nederland N-weg|383}}
 | netnummer = 058 en 0566
@@ Regel 34: / Regel 34: @@
 Per die datum werd de gemeente Leeuwarden opgeheven, per dezelfde datum werd een nieuwe gemeente Leeuwarden ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de opgeheven gemeente Leeuwarden, uitgebreid met het grondgebied van de gemeente [[Leeuwarderadeel]] en een deel van het grondgebied van de gemeente [[Littenseradeel]].
-Voor de dorpen die eerder tot Littenseradeel behoorden is de Friese naam de officiële. Eerder werd door de gemeente Leeuwarden ook Wijtgaard al verfriest tot Wytgaard.
+Voor de dorpen die eerder tot Littenseradeel behoorden is de Friese naam de officiële. Eerder werd door de gemeente Leeuwarden ook [[Wijtgaard]] al verfriest tot Wytgaard.
 ===Stad en dorpen===
@@ Regel 170: / Regel 170: @@
 ===Bevolkingsgroei===
-Vanaf de jaren ´80 van de 20ste eeuw heeft de gemeente Leeuwarden een groeiende bevolking na een dip in de jaren ´70.
+Vanaf de jaren '80 van de 20ste eeuw heeft de gemeente Leeuwarden een groeiende bevolking na een dip in de jaren '70.
 * 1960 - 82.649
@@ Regel 178: / Regel 178: @@
 * 2000 - 88.887
 * 2010 - 94.073
-* 2011 - 94.838
-* 2012 - 95.321
 * 2013 - 95.949
 * 2014 - 107.412 (na gemeentelijke herindeling)
-* 2015 - 107.691
-* 2016 - 107.897
 * 2017 - 108.667
 * 2018 - 122.415 (na gemeentelijke herindeling)
@@ Regel 190: / Regel 186: @@
 ===Annexaties en herindelingen===
-In 1944 werden de dorpen Lekkum, Miedum, Swichum, Wirdum, Huizum en Wijtgaard geannexeerd van Leeuwarderadeel. In 2014 werd een deel van de toenmalige gemeente Boornsterhem (onder andere het dorp Grouw) toegevoegd aan Leeuwarden. In 2018 volgde de laatste gebiedsuitbreiding met delen van Littenseradeel (onder andere het dorp Mantgum) en de volledige gemeente Leeuwarderadeel.
+In 1944 werden de dorpen [[Lekkum]], [[Miedum (Leeuwarden)|Miedum]], [[Swichum]], [[Wirdum (Friesland)|Wirdum]], [[Huizum]] en [[Wijtgaard]] geannexeerd van [[Leeuwarderadeel]]. In 2014 werd een deel van de toenmalige gemeente [[Boornsterhem]] (onder andere het dorp [[Grouw]]) toegevoegd aan Leeuwarden. In 2018 volgde de laatste gebiedsuitbreiding met delen van [[Littenseradeel]] (onder andere het dorp [[Mantgum]]) en de volledige gemeente Leeuwarderadeel.
 == Aangrenzende gemeenten ==
@@ Regel 245: / Regel 241: @@
 === College van burgemeester en wethouders ===
-Het [[college van burgemeester en wethouders|college van B&W]] wordt 17 januari 2018 officieel benoemd en bestaat uit een coalitie van PvdA, CDA, Pal/GroenLinks en D66<ref>[http://www.lc.nl/friesland/Van-Gelder-en-Tjeerdema-nieuwe-wethouders-in-Leeuwarden-22805016.html Leeuwarder Courant]</ref>.
+Het [[college van burgemeester en wethouders|college van B&W]] werd 17 januari 2018 officieel benoemd en bestaat uit een coalitie van PvdA, CDA, Pal/GroenLinks en D66<ref>[http://www.lc.nl/friesland/Van-Gelder-en-Tjeerdema-nieuwe-wethouders-in-Leeuwarden-22805016.html Leeuwarder Courant]</ref>.
 * Burgemeester: [[Sybrand van Haersma Buma]] (CDA)
 : Zie ook: [[Lijst van burgemeesters van Leeuwarden]]

Versie van 9 mrt 2020 23:14