Kinderdoop: verschil tussen versies

Kinderdoopsel of kinderdoop is de doop van kleine kinderen. Het kinderdoopsel wordt veelal in de eerste dagen of weken van het leven van een kind toegediend en vindt doorgaans plaats tijdens een kerkelijke bijeenkomst. Daarnaast is de kinderdoop - in tegenstelling tot de volwassenendoop - een besprenkeling van enkele druppels water.

Oorsprong

De rituele handeling van het doopsel is een traditie in de verschillende christelijke kerken. Het vindt zijn oorsprong in de vroege kerk. Vroeger dacht men dat zonder de doop een mens verloren is, tegenwoordig ligt het anders. Tegenwoordig zegt men dat je bij de doop de belofte van God ontvangt. ^[1].

Hoe is het principe van de kinderdoop ontstaan? In het jaar 100 - 200 begonnen veel personen de Bijbel uit te leggen. Deze mensen staan nu bekend als kerkvaders. Bekende kerkvaders die zich hebben uitgesproken over de kinderdoop zijn Tertullianus en Augustinus van Hippo , zij stellen dat de kerk de kinderdoop van Jezus en de Apostelen hebben ontvangen. ^[2] . Dit omdat christenen geloven dat er erfzonde bestaat ^[3]. Door de erfzonde kan het kindje dus bepaalde straffen dragen, door de kinderdoop zou dit te niet worden gedaan.

De vroege kerk heeft de kinderdoop dus ingevoerd zodat het kindje direct na de geboorte het zegel van God zou ontvangen.

In het prille begin van het ontstaan van de Kerk gebeurde het vaak dat hele gezinnen het doopsel ontvingen.

Denominaties

In de Rooms-Katholieke Kerk is het kinderdoopsel gebruikelijk, omdat een kind bij de geboorte nog steeds de erfzonde bezit. Als het ongedoopt - en dus nog belast met de erfzonde - stierf, zou het niet in de Hemel komen maar in het Voorgeborchte (daartegen diende de Nooddoop). Tegenwoordig staat het Doopsel voor de opname van het pasgeboren kind in de gemeenschap van de Moederkerk.

Ook in de traditionele protestantse kerken (gereformeerde, lutherse en anglicaanse) is de kinderdoop gebruikelijk. Wel staan sommige gemeenten (onder meer in de Nederlands Gereformeerde Kerken) het toe wanneer ouders hun jonge kinderen niet willen laten dopen, om hun kinderen zelf deze keuze op latere leeftijd te geven. Veelal worden kinderen dan opgedragen in plaats van gedoopt. De reden hiervoor is dat men van mening is dat de doop alleen mag worden toegediend wanneer iemand tot geloof in Christus als Verlosser is gekomen en daarvan publiekelijk belijdenis heeft afgelegd.

Kerkgenootschappen waar enkel de volwassendoop wordt toegepast zijn onder andere de baptisten, de (vrije) evangelische gemeenten, de charismatische Pinkster- en Volle Evangeliegemeenten, maar ook de veel oudere, maar doorgaans veel minder orthodoxe, doopsgezinde gemeente, die ontstaan is ten tijde van de Reformatie en waaruit het baptisme is voortgekomen.

Moderne controverses

In de 21e eeuw hebben enkele incidenten rondom naar verluidt uitzonderlijk "ruwe", "agressieve" of zelfs "gewelddadige" kinderdoopsels volgens het ritueel van volledige onderdompeling – zoals dat gebruikelijk is in oosters-orthodoxe kerken – geleid tot controverses over de vraag of ze een vorm van kindermishandeling zijn en verboden zouden moeten worden.^[4]

• In januari 2017 voerde Katholikos-patriarch van Geheel Georgië Ilia II een massakinderdoopsel uit van honderden kinderen in de Kathedraal van de heilige Drievuldigheid van Tbilisi tijdens de viering van Driekoningen van de Georgisch-Orthodoxe Kerk. Veel buitenlandse waarnemers vonden dit "schokkend" en vroegen zich af of dergelijke doopsels als kindermishandeling moesten worden beschouwd.^[4][5]
• In mei 2018 zorgde een viral video van een extreem kinderdoopsel – naar verluidt uitgevoerd in Ayia Napa op Cyprus in een Grieks-orthodoxe kerk, hoewel dit niet kon worden bevestigd – voor veel opschudding in de media.^[6] In een verklaring veroordeelde het Grieks-Orthodoxe Aartsbisdom Australië de praktijk als "fysiek mishandelend", maar beweerde dat de uitvoerder 'niet Grieks-orthodox' was, laat staan een Grieks-orthodoxe priester of bisschop; in de Grieks-Orthodoxe Kerk zou het namelijk 'typisch' zijn om alleen maar water over het hoofd van een baby heen te gieten, niet om het onder te dompelen in water.^[4]
• In december 2018 werd priester Ilia Semiletov van het Russisch-Orthodoxe Klooster van Sint Joris in Jessentoeki in de Kraj Stavropol in Rusland op non-actief gesteld omdat hij 'te hardhandig had gehandeld' bij de uitvoering van een doopsel. In een video-opname die viraal ging was te zien dat hij herhaaldelijk het hoofd van een 2-jarig meisje, dat 'het uitschreeuwde in doodsangst', onderwater dompelde in het doopvont. Volgens een parochiaan deed Semiletov dit expres, want 'Satan zit in [kinderen]', dus zij moeten 'gebroken' worden. De priester moest voor een kerkelijke rechtbank verschijnen vanwege het incident.^[7]
• In augustus 2019 werd de Russisch-Orthodoxe priester Fotiy Necheporenko van de Mariënburgkerk in Gatsjina in de buurt van Sint-Petersburg een jaar lang op non-actief gesteld nadat hij met geweld had geprobeerd om het eenjarig jongetje Demid onder te dompelen. Naar verluidt liep het jongetje verwondingen op aan zijn schouden en hals die 3500 roebel kostten (destijds circa 70 euro). Zelfs nadat de angstig schreeuwende moeder van het jongetje probeerde in te grijpen ging Necheporenko ermee door; hij verklaarde achteraf dat hij al 26 jaar kinderen op deze manier had gedoopt.^[8]
• Op 1 februari 2021 stierf er in de Roemeense stad Suceava een baby van 6 weken aan een hartstilstand nadat hij drie keer in heilig water was ondergedompeld.^[9] Uit een autopsie bleek dat hij door geweld om het leven was gekomen en er werd water in zijn longen gevonden.^[10] De kinderdoopseldood leidde tot grote ophef in het land en leidde tot een scheuring in de Roemeens-Orthodoxe Kerk over de vraag of de praktijk moest worden voortgezet, veranderd of afgeschaft. Vladimir Dumitru lanceerde een petitie om kinderdoopsels te hervormen en reguleren om nodeloze risico's te vermijden.^[10] Tegen 5 februari 2021 had de petitie al meer dan 60.000 handtekeningen verzameld en de publieke steun gekregen van de aartsbisschop van Argeș en Muscel, Calinic Argatu. Aartsbisschop Teodosie Petrescu van Tomis keerde zich echter fel tegen wat voor hervorming dan ook met een beroep op traditie.^[10]

Kritiek

Veel mensen die lid zijn van een kerk nemen de kinderdoop in acht als de doop die Jezus zijn leerlingen verordineerd heeft in bijvoorbeeld Markus 16 vers 15 tot 18 of Mattheus 28 vers 18 - 20. Toch zijn er onder de kerken en gelovigen verdeelde meningen over de doop.

De doop gaat er in het beginsel namelijk om dat de persoon in kwestie ondergedompeld wordt, dat is ook te zien aan het het Griekse woord dopen in de grondtekst van de Bijbel. De betekenis van het Griekse woord βαπτίζω, betekend namelijk onderdompelen [volledig nat maken] (van gezonken schepen).^[11] Critici zeggen daarom ook dat de kinderdoop - waarbij de persoon enkele druppels water ontvangt als doop - niet overeen komt met de door Jezus verordineerde doop.^[12] En doordat het Griekse woord βαπτίζω deze betekenis heeft werpt de kinderdoop vragen op bij kerken, maar ook bij gelovigen onderling. Want als dit formulier niet klopt klopt er dan nog meer niet is dan de vraag. Sommige mensen trekken daarom een streep omdat ze niet geloven dat dat waar kan zijn.

Daarnaast is de doop een keuze, je kiest er als persoon voor om - door het ontvangen geloof - je oude leven af te leggen en het nieuwe te omarmen. ^[13]Wat wordt er dan onder het oude leven verstaan?

Volgens Galaten 5 vers 17 zijn de werken van het vlees (het oude leven) de volgende:

- Overspel

-Hoererij

- Onreinheid

- Ontuchtigheid

- Afgoderij

- Venijngivigheid

- Vijandschappen

- Twisten

- Afgunsigheden

- Toorn

- Gekijf

- Tweedracht

- Ketterijen

- Nijd

- Moord

- Dronkenschappen

- Brasserijen

Als je die of iets in deze richting doet leef je volgens God niet Geestelijk. Dat is wat de doop bewerkstelligd, je legt het oude af en omarmt het nieuwe geestelijke leven. Daarom noemen ze dopen ook wel wedergeboorte om dat je als het ware opnieuw (een nieuw leven) begint waarin de persoon in kwestie kiest om voor Jezus te leven. Vragen schieten op als je dit naast de kinderdoop legt. Een baby van nog geen week oud kan tot zijn 9de levensjaar nog niet echt eigen keuzes maken omdat ze beïnvloedbaar zijn, hoe kan het geboren kindje dan besluiten om zijn of haar oude leven af te leggen en openlijk voor Jezus te kiezen.^[14]De kerk antwoord hierop dat de kinderdoop er is om duidelijk te maken dat het kindje het zegel van God krijgt en bij de belijdenis kiest de persoon er voor om daadwerkelijk Jezus te volgen. Daarnaast beroept de kerk zich op de kerkvaders die de kinderdoop goedkeurden. Critici antwoorden op dit argument wie is er nu het de leider van de christelijke gemeente? Is dat Jezus of de kerkvaders en welk woord is daarin zeker waarheid.

Daarnaast is een argument van critici: De kinderdoop is niet gefundeerd op een Bijbelvers. Het Woord is waarheid dat zegt Johannes 1, als de kerk dus iets uit de Bijbel kan halen dat hun standpunt verdedigd dan is dit vraagstuk opgelost, maar tot op heden is er op dit argument geen weerwoord geweest vanuit de kerk. Er zijn wel argumenten vanuit het kerkelijk standpunt, zij halen bijvoorbeeld 1 Korinthe 1 vers 16:

‘Doch ik heb ook het huisgezin van Stéfanus gedoopt; voorts weet ik niet, of ik iemand anders gedoopt heb.’

Of Handelingen 16 vers 14 - 15

‘En een zekere vrouw, met name Lydia, een purperverkoopster, van de stad Thyatíra, die God diende, hoorde ons; welker hart de Heere heeft geopend, dat zij acht nam op hetgeen van Paulus gesproken werd. En als zij gedoopt was, en haar huis, bad zij ons, zeggende: Indien gij hebt geoordeeld, dat ik den Heere getrouw ben, zo komt in mijn huis, en blijft er. En zij dwong ons.’

U ziet hier dat er in deze verzen staat dat ‘het gehele huis’ werd gedoopt. De kerk werpt dus als tegenargument in dat onder het ‘gehele huis’ mogelijk kinderen waren en dat het dus geoorloofd is om kinderen te dopen. Critici vinden dit drogreden omdat er geen concreet citaat of Bijbelvers wordt geven. De kinderdoop is naast een ritueel in de kerk dus ook een gecompliceerd vraagstuk.^[15]

Deze kritiek is er al eeuwen sinds de invoering van het formulier/sacrament betreffende de kinderdoop. Vanuit de hele wereld probeert men de kinderdoop te verdedigen - en hetzelfde geldt voor de volwassendoop - aan de hand van de Bijbel. ^[16]

Zie ook

• Anabaptisme
• Opdragen
• Apostolische geloofsbelijdenis

Externe link

• (fr) Pastoralis actio (Instructie uit 1980 van de Congregatie voor de Geloofsleer over het kinderdoopsel)

Zie de categorie Infant baptism van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.