Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen: verschil tussen versies

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen werd gesticht op 6 april 1830 in de Amerikaanse staat New York. Haar grondlegger was Joseph Smith Jr., die kort daarvoor het Boek van Mormon had gepubliceerd. Aan dit boek ontlenen de leden van de Kerk hun bijnaam Mormonen.

De Kerk is vertegenwoordigd in circa 176 landen en territoria met ruim 13 miljoen leden^[1], waarvan er zo'n 4 miljoen regelmatig deelnemen aan zondagsdiensten of andere kerkelijke activiteiten.^[2] Ongeveer de helft van alle actieve leden woont in de Verenigde Staten, waar zich ook de hoofdzetel van de Kerk bevindt, namelijk in Salt Lake City (Utah). In 2004 telde De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen 8.093 geregistreerde leden in Nederland en 6.112 geregistreerde leden in België.^[3]

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Oprichting van de Kerk

De geschiedenis van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen begint volgens haar leden in het voorjaar van 1820. De toen 14-jarige Joseph Smith Jr. beweerde een visioen te hebben gehad in antwoord op zijn zoektocht naar waarheid: hij wilde weten bij welke christelijke denominatie hij zich moest aansluiten. Hij besloot deze vraag aan God voor te leggen door hierover te bidden in een bos nabij zijn woning te Palmyra, New York. Volgens de door de Kerk gecanoniseerde versie van Joseph’s visioen verschenen God de Vader en Jezus Christus als twee afzonderlijke personen aan hem. Jezus Christus vertelde hem dat hij zich bij geen enkele christelijke denominatie moest aansluiten, omdat zij alle ongelijk hadden.^[4]

In de jaren volgend op dit ‘Eerste Visioen’ krijgt Joseph Smith instructies van verschillende hemelse boodschappers. Het wordt hem duidelijk dat hij door God is uitgekozen om de oorspronkelijke vroegchristelijke kerk opnieuw op aarde te vestigen.^[5] Op 6 april 1830 wordt De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen officieel opgericht in Manchester, New York, onder de naam “Church of Christ” (Kerk van Christus).^[6] Deze naam is ontleend aan het Boek van Mormon, dat Joseph Smith eerder dat jaar publiceerde.^[7]

Nu de oprichting van Joseph’s kerk een feit is geworden en de Kerk bovendien beschikt over tastbaar ‘bewijs’ van Joseph’s goddelijke roeping (namelijk het Boek van Mormon), is zij klaar om te groeien. Reeds in september 1830 stuurt de Kerk haar eerste zendelingen op pad om bekeerlingen te zoeken. Eind 1830 heeft de nieuwe beweging zo’n 280 aanhangers.^[8] In de daarop volgende jaren groeit het ledenaantal van de Kerk gestaag, ondanks vervolgingen die in hevigheid toenemen. Deze vervolgingen bereiken hun hoogtepunt op 27 juni 1844, wanneer Joseph Smith en zijn broer Hyrum door een woedende menigte worden vermoord.^[9]

De mormoonse volksverhuizing

Na Joseph’s dood ontstaat er binnen de Kerk (waarvan het merendeel van de leden zich inmiddels in de staat Illinois heeft gevestigd) enige verwarring over wie Joseph moet opvolgen als president van de Kerk. Het grootste deel van de leden schaart zich achter Brigham Young, senior apostel in het Quorum der Twaalf. Door aanhoudende vervolgingen besluit de nieuwe president van de Kerk zijn ‘kudde’ weg te leiden uit Illinois naar een veilige plaats in het Westen. Tussen 1846 en 1869 maken zo’n 70.000 mormoonse pioniers de ca. 1.500 kilometer lange tocht naar de Great Salt Lake Valley (in de huidige staat Utah) met huifkarren, handkarren, en soms zelfs te voet. Ook leggen zij vaak delen van de tocht af over water.^[10]Vanuit daar vestigen zij talloze nederzettingen in Utah en de staten daaromheen. De Kerk vestigt haar hoofdzetel in Salt Lake City, Utah.

Een wereldwijde kerk

Ook tijdens deze mormoonse volksverhuizing ging het zendingswerk gewoon door. Zij die zich tot het mormoonse geloof hadden bekeerd, dienden zich bij de Heiligen der Laatste Dagen in het westen van de Verenigde Staten te voegen. Ook duizenden Europeanen zijn naar Amerika geëmigreerd, totdat de Kerk in de vijftiger jaren van de vorige eeuw een einde maakte aan haar emigratiebeleid. Sindsdien heeft zij haar leden aangemoedigd in hun eigen land te blijven en daar de Kerk te ondersteunen.^[11]

Inmiddels woont ongeveer de helft van de Heiligen der Laatste Dagen buiten de Verenigde Staten. De is vertegenwoordigd in circa 176 landen en territoriums met ruim 13 miljoen leden,^[1] waarvan er ongeveer 4 miljoen regelmatig deelnemen aan zondagsdiensten of andere kerkelijke activiteiten.^[2] De hoofdzetel van de Kerk bevindt zich nog steeds in Salt Lake City, Utah.

De Kerk in Nederland

De eerste mormoonse zendeling die Nederland aandeed, was Orson Hyde. In juni 1840 verbleef hij in Nederland, terwijl hij op doortocht naar Jeruzalem was. Hij sprak onder andere met een Joodse rabbijn in Rotterdam en liet enkele pamfletjes achter die hij in het Nederlands had laten vertalen. In 1861 werden er voor het eerst twee zendelingen vanuit Salt Lake City uitgezonden die specifiek in Nederland werkzaam zouden zijn. Anne Wiegers van der Woude en Paul August Schettler kwamen op 5 augustus 1861 in Rotterdam aan. Anne was in 1852 als eerste Nederlandse bekeerling in Wales gedoopt. Een jaar later was hij met zijn vrouw en drie kinderen naar Amerika geëmigreerd. Kort na zijn aankomst als zendeling in Nederland, besloot hij zijn familie in Friesland te bezoeken en zijn boodschap met hen te delen. Dit bezoek resulteerde in de eerste bekeerlingen van de kerk in Nederland: op 1 oktober 1861 doopte Anne in de Friese gemeente Broek Garrit W. van der Woude, Bandina van der Woude-Potgieter en Elisabeth Wolters. Toen Anne Wiegers van der Woude en Paul August Schettler in 1863 terugkeerden naar Amerika telde de Kerk in Nederland 33 leden.^[11]

Nieuwe zendelingen werden naar Nederland gestuurd en in de jaren die volgden groeide de Kerk gestaag. Van de kersverse bekeerlingen werd verwacht dat zij – niet al te lang na hun doop – naar Amerika emigreerden. In totaal hebben zo’n 7.000 Nederlandse bekeerlingen zich bij de Heiligen der Laatste Dagen in het westen van de Verenigde Staten gevoegd.^[11] Pas nadat de Kerk in de vijftiger jaren van de vorige eeuw haar emigratiebeleid staakte, kwam er een einde aan de constante uitstroom van nieuwe leden en kon de Kerk zich wortelen op andere plaatsen dan de Verenigde Staten, o.a. in Nederland. Momenteel telt de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen meer dan 8.000 leden in Nederland, verspreid over zo’n 35 mormoonse gemeentes.^[3]

Organisatie en Bestuur

Organisatie

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen de Laatste Dagen is georganiseerd als een conglomeraat van bedrijven. Aan de top van de piramide staan twee houdstermaatschappijen: de Corporation of the President of the Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints, met onmiddellijk daaronder de Corporation of the Presiding Bishop. In de Corporation of the Presiding Bishop zijn vooral niet-winstgevende bedrijven ondergebracht, zoals onderwijs- en liefdadigheidsinstellingen en het wereldwijde beheer van de gebouwen en terreinen van de Kerk. Deze bedrijven zijn bijna allemaal vrijgesteld van belastingen.^[12]

Onder de Corporation of the President of the Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints hangen de commerciële werkmaatschappijen van de Kerk. Dit betreft media- en reclamebedrijven, radio- en televisiestations, agrarische ondernemingen en industrieën, banken en verzekeraars, hotels en restaurants, ontwikkeling van onroerend goed, bos- en mijnbouwbedrijven, transportondernemingen en spoorwegmaatschappijen, enzovoort (Quinn 1997, pp. 198–225)^[13].

Deze tweeledige structuur stelt de Kerk in staat om haar bezittingen en kapitaal optimaal te beheren. De totale waarde van de activa van de Kerk wordt geschat op 25 tot 30 miljard dollar. Hiervan bestaat 60 tot 70% uit gebouwen en terreinen. Het rendement op de overige activiteiten ligt met 600 miljoen dollar per jaar op 5 tot 8%. Daarnaast ontvangt de Kerk jaarlijks 4 tot 5 miljard dollar aan giften van leden, die geacht worden 10% van hun inkomen aan de Kerk af te dragen (Ostling & Ostling 2007, pp. 116–132)^[14].

Een keer per jaar doet de Kerk een algemeen financieel verslag in de algemene conferentie hoe de Kerk er financieel bij staat en hoe dit in grote lijnen uitgegeven wordt. De grootste kostenposten zijn het onderhoud van gebouwen en terreinen, het bouwen van tempels en kerken, personeel, zendingswerk en liefdadigheidswerk. Er is ook een fonds opgericht om “kansarmen” in “ontwikkelingslanden” een micro lening te geven om te kunnen studeren. Deze mogen ze naar na eer en geweten terug betalen als zij “succesvol” worden.

Kerkelijk Bestuur

Algemene Autoriteiten

De kerkelijke hiërarchie is net zo uitgebreid als haar bedrijfskundige structuur. De hoogste bestuurlijke lagen worden gevormd door:

• Het Eerste Presidium, bestaande uit de President van de Kerk en twee Raadgevers;
• Het Quorum der Twaalf Apostelen;
• Het Eerste Quorum der Zeventig.

Deze drie gremia bestaan uit fulltime onbetaalde bestuurders, die Algemene Autoriteiten genoemd worden. Zij besturen de Kerk op hiërarchische wijze, dat wil zeggen dat Christus aan het hoofd van zijn Kerk staat. De leden geloven dat de Algemene Autoriteiten door inspiratie van God geleid worden. Tegelijkertijd fungeren de Algemene Autoriteiten als de enigen die namens God voor de hele Kerk mogen spreken (Leer en Verbonden, p. 56). Een lid kan de Algemene Autoriteiten met betrekking tot het bestuur ondersteunen (of niet) door middel van het opsteken van de rechterhand in de (wereldwijde) algemene conferentie vergaderingen. Nieuwe Algemene Autoriteiten worden aangewezen door inspiratie en gebed.

Lokale Autoriteiten

Op lokaal niveau wordt het beleid van de Algemene Autoriteiten uitgevoerd door vrijwilligers, die in drie geografische niveaus zijn georganiseerd:

• Gebieden: Wereldwijd zijn er momenteel zo’n 30 gebieden die bestuurd worden door een Gebiedspresidium, bestaande uit een President en twee Raadgevers, meestal behorend tot het Eerste Quorum der Zeventig (Algemene Autoriteiten), of het Tweede tot en met het Vijfde Quorum der Zeventig (Gebiedsautoriteiten).
• Ringen: Ieder gebied bestaat uit een aantal Ringen, die ook weer bestuurd worden door een driekoppig Presidium (President en twee Raadgevers). Nederland en Vlaanderen zijn opgedeeld in vier ringen.
• Wijken en Gemeentes: De vier Nederlandse en Vlaamse Ringen bestaan uit een veertigtal kerkgemeentes, die “Wijken” of “Gemeentes” worden genoemd (dit betreft een organisatorisch onderscheid op basis van het aantal leden). Iedere Wijk wordt geleid door een Bisschop, bijgestaan door twee Raadgevers. De Bisschop is in kerkelijke zin verantwoordelijk voor de individuele leden.

Hulporganisaties

Naast deze hiërarchische organisatie kent de Kerk ook hulporganisaties voor diverse groepen op basis van leeftijd, geslacht, huwelijkse staat, etc. Zo zijn er hulporganisaties voor kinderen van 3 tot 12, voor jongens en meisjes van 12 tot 18 (apart en samen), voor vrouwen vanaf 18 jaar, voor alleenstaanden tot 30 jaar en alleenstaanden vanaf 30 jaar, voor alle leden vanaf 18 jaar, voor belangstellenden en nieuwe leden, etc. Sommige hulporganisaties worden geleid door vrouwen maar zij hebben geen kerkelijk gezag en hun bevoegdheid is te allen tijde ondergeschikt aan die van de mannelijke kerkleiders.

Huidige leerstellingen en kenmerken

God

Volgens de mormoonse leer bestaat de Godheid uit drie afzonderlijke personen: God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest. God de Vader en God de Zoon hebben ieder een volmaakt lichaam van vlees en beenderen. De Heilige Geest is een persoon van geest, zonder vlees en beenderen. Deze drie personen vormen een volmaakte eenheid en harmonie in doel en leer.

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat alle mensen geesteskinderen zijn van God de Vader, ook wel Hemelse Vader of Elohim genoemd. Zij spreken elkaar daarom aan als ‘broeder’ en ‘zuster’.

God de Zoon, ook wel Jezus Christus of Jehovah genoemd, wordt beschouwd als de schepper van deze aarde, onder leiding van God de Vader. Hij is niet alleen een geesteszoon van God de Vader, maar ook zijn letterlijke zoon in het vlees. Hij werd geboren in een kribbe in Bethlehem met als moeder Maria en als stiefvader Jozef. Hij toonde de wereld de juiste manier van leven door zijn leringen en voorbeeld. Tijdens zijn lijdensweg in de hof van Getsemane tot aan het kruis op Golgotha nam hij de zonden en het verdriet van de mensheid op zich, zodat een ieder vergeving en troost bij hem kan vinden: de zogenaamde verzoening. Drie dagen na zijn dood werd hij weer tot leven gewekt, zodat ieder mens uit de dood zal opstaan.

De Heilige Geest heeft volgens de mormoonse leer de bijzondere taak om goddelijke waarheid te onderwijzen en te bevestigen door middel van gevoelens en gedachten.^[15][16]

Afval en herstelling

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat Jezus Christus vóór zijn Hemelvaart bevoegdheid gaf aan enkele van zijn volgelingen, die hij ‘apostelen’ noemde. Onder leiding van deze apostelen werden Jezus’ leerstellingen gepredikt en konden zogenaamde ‘priesterschapsverordeningen’ worden verricht. Deze priesterschapsverordeningen zijn vergelijkbaar met de sacramenten van andere christelijke kerken en omvatten o.a. de doop en het avondmaal. Ook waren de apostelen bevoegd om instructies te ontvangen van de inmiddels herrezen Jezus Christus ten bate van de leden van de Kerk. Met de dood van de apostelen verdween deze bijzondere bevoegdheid. De oorspronkelijke Kerk van Jezus Christus viel langzaam maar zeker ten prooi aan ongeoorloofde veranderingen in haar leerstellingen, organisatie en priesterschapsverordeningen. Deze periode wordt door de Mormonen de ‘Grote Afval’ genoemd.

Het jaar 1829 is een belangrijk jaar voor de Mormonen. Zij geloven dat drie van Jezus’ oorspronkelijke apostelen, Petrus, Jakobus en Johannes, in dat jaar als hemelse boodschappers hun bevoegdheid overdroegen op Joseph Smith en zijn vriend, Oliver Cowdery. Dit was een belangrijke stap in wat Mormonen de ‘herstelling’ van de Kerk van Jezus Christus noemen: het terugbrengen van de oorspronkelijke leerstellingen, organisatie en priesterschapsverordeningen.^[16]

Schriftuur

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen aanvaardt vier standaardwerken als heilige schriftuur: de Bijbel, het Boek van Mormon, de Leer en Verbonden en de Parel van Grote Waarde.

Bijbel

In de mormoonse Kerk wordt zowel het Oude als het Nieuwe Testament bestudeerd. Heiligen der Laatste Dagen geloven dat “de Bijbel het woord van God is, voor zover die juist is vertaald.”^[17] Voor elke taal heeft de Kerk een voorkeursvertaling geselecteerd. Voor het Nederlands is dat de vertaling van het Nederlands Bijbelgenootschap uit 1951, ook wel bekend als de NBG-vertaling. Vanaf 1830 tot 1844 heeft Joseph Smith gewerkt aan een ‘geïnspireerde versie’ van de Bijbel, die gebaseerd is op de King James Version, met aanvullingen en wijzigingen. Smith heeft de publicatie van zijn werk niet meer kunnen meemaken: hij werd op 27 juni 1844 door een gewapende bende vermoord. In 1867 werd de Joseph Smith Vertaling van de Bijbel alsnog uitgegeven. ^[18] De meeste Engelstalige Mormonen gebruiken doorgaans echter de reguliere King James Version van de Bijbel.

Boek van Mormon

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat Joseph Smith in 1823 instructies kreeg van een engel, genaamd Moroni, om een eeuwenoude kroniek te vertalen. Deze kroniek zou geschreven zijn op gouden platen door de geschiedschrijver en profeet Mormon, die rond 400 na Christus op het Amerikaanse continent leefde. Joseph Smith publiceerde zijn vertaling van deze kroniek in 1830 als het Boek van Mormon. Voordat Smith de platen teruggaf aan de engel Moroni, werd hem toegestaan de platen te tonen aan 11 ‘getuigen’, wier verklaringen zijn opgenomen in het Boek van Mormon.

Het Boek van Mormon beslaat een periode van ca. 2500 v.Chr. tot ca. 400 n.Chr. en speelt zich voornamelijk af op het Amerikaanse continent. Het beschrijft hoe enkele families, in de tijd van de Toren van Babel en de verwoesting van Jeruzalem door Nebukadnezar II, onder leiding van God in schepen over de oceaan voeren naar Amerika. Daar groeiden zij uit tot grote volkeren met hun eigen geschiedenis en cultuur, maar ook met hun eigen profeten en profetieën. Hoogtepunt in het Boek van Mormon is de verschijning van Jezus Christus na zijn opstanding aan deze inwoners van Amerika. Heiligen der Laatste Dagen beschouwen het Boek van Mormon als een tweede getuige van de goddelijkheid van Jezus Christus, samen met de Bijbel.

Het Boek van Mormon is verkrijgbaar in meer dan 100 talen, waaronder het Nederlands (eerste druk in 1890). Met inmiddels meer dan 140 miljoen exemplaren^[19] behoort het Boek van Mormon tot de top tien van meest gedrukte boeken aller tijden.

Leer en Verbonden

De Leer en Verbonden bestaat uit een verzameling openbaringen, voornamelijk van Joseph Smith, de stichter van de mormoonse Kerk, maar ook van enkele van zijn opvolgers. Deze openbaringen worden door de Kerk beschouwd als instructies van God aan de mens, gegeven via zijn vertegenwoordiger op aarde: de profeet of president van de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen.

Parel van Grote Waarde

De Parel van Grote Waarde bestaat uit:

• Selectie uit het boek Mozes: Joseph Smith beweerde dat hij door openbaring gedeelten had ontvangen uit een boek dat Mozes zou hebben geschreven. De selectie uit het boek Mozes bevat voornamelijk een aangepaste versie van de eerste hoofdstukken van het boek Genesis uit het Oude Testament.
• Het boek Abraham: een ‘geïnspireerde’ vertaling van enkele Egyptische papyri die Smith had ontvangen en die de woorden van Abraham zouden bevatten.
• Matteüs naar Joseph Smith: een door Smith aangepaste versie van Matteüs 23:39 en hoofdstuk 24 uit het Nieuwe Testament. Hierin worden gebeurtenissen beschreven die plaats zullen vinden rondom de wederkomst van Jezus Christus.
• De Geschiedenis van Joseph Smith: een korte autobiografie van Joseph Smith met als voornaamste aandachtspunt zijn profetische roeping.
• De Geloofsartikelen: enkele fundamentele Mormoonse leerstellingen, samengevat in dertien artikelen. Deze werden door Joseph Smith opgesteld als onderdeel van een brief uit 1842 aan John Wentworth, redacteur van de Chicago Democrat.^[20]

Heilsplan

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat dit leven onderdeel uitmaakt van een door God ingesteld plan, het zogenaamde Heilsplan of Plan van Zaligheid. Alle mensen zouden vóór hun geboorte bij God hebben gewoond als zijn geesteskinderen. Omdat zij zoals hem wilden worden, moesten zij aan twee voorwaarden voldoen: (1) zij moesten net zoals God een volmaakt lichaam van vlees en beenderen ontvangen en (2) zij moesten net zoals God volmaakt worden in kennis, wijsheid, liefde en andere goddelijke deugden. God schiep voor zijn geesteskinderen een leerschool, namelijk de aarde. Mormonen zien de Val van Adam en Eva als een noodzakelijk onderdeel van Gods plan. Zij geloven dat de huidige wereld met haar tegenstellingen en uitdagingen een vruchtbare leerschool is om goddelijke deugden te ontwikkelen en om te leren om te gaan met een stoffelijk lichaam.

De onvermijdelijke fouten en zonden die de mensen op aarde zouden begaan, zouden hen onwaardig maken om terug te keren bij God om hun bijzondere leertraject te vervolgen. Door de verzoening van Jezus Christus kan een ieder vergeving van zonden ontvangen op voorwaarde van bekering: een proces van oprechte spijt, eventuele restitutie van verrichte materiële of emotionele schade, belijdenis van de zonde aan God, en toegewijde inspanningen om de zonde niet meer te begaan. Heiligen der Laatste Dagen geloven ook dat ieder mens – onvoorwaardelijk – door de opstanding van Jezus Christus op een dag uit de dood zal worden opgewekt. Wanneer iemand sterft, gaat zijn geest in afwachting van de opstanding naar een tijdelijk verblijf, die geesteswereld wordt genoemd.

Mormonen geloven dat iedere mens na zijn opstanding zal worden geoordeeld door God. Een ieder zal een beloning ontvangen naar zijn werken en verlangens op aarde. Heiligen der Laatste Dagen geloven in drie ‘graden van heerlijkheid’, werelden of koninkrijken, die als eindbestemming dienen voor Gods opgestane kinderen. Van laag naar hoog zijn dat het telestiale, het terrestriale en het celestiale koninkrijk.^[16] Alleen in het celestiale koninkrijk blijven huwelijken eeuwig voortduren en kunnen echtparen goden en godinnen worden. Zij leren dan werelden te scheppen voor hun eigen geesteskinderen. Gebaseerd op deze leer is het mormoonse geloof dat God zelf ook getrouwd is en dat wij dus niet alleen een Hemelse Vader hebben, maar ook een Hemelse Moeder.

Tempels en genealogie

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen heeft een wereldwijde reputatie op het gebied van genealogisch onderzoek. Dit genealogisch onderzoek wordt voornamelijk verricht om religieuze redenen: de aldus opgespoorde voorouders kunnen postuum worden gedoopt. Dit plaatsvervangend ‘dopen voor de doden’ is gebaseerd op een letterlijke interpretatie van Jezus’ woorden in het evangelie van Johannes: “Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u, tenzij iemand geboren wordt uit water en Geest, kan hij het Koninkrijk Gods niet binnengaan.” ^[21] De door genealogisch onderzoek vergaarde data zijn vrij beschikbaar gesteld door de Kerk.^[22] De door de Kerk ontwikkelde software voor genealogisch onderzoek, Personal Ancestral File ofwel PAF, is eveneens vrij te gebruiken.

De plaatsvervangende doop voor de doden gebeurt in zogenaamde tempels. Deze gebouwen onderscheiden zich van reguliere mormoonse kerkgebouwen in doel en uiterlijk. Er zijn zo’n 30.000 mormoonse kerkgebouwen wereldwijd; echter de Kerk telt maar circa 130 tempels. Mormoonse kerkgebouwen zijn toegankelijk voor iedereen, terwijl de tempels alleen toegankelijk zijn voor getrouwe leden. De tempels zijn uitzonderlijk fraai vormgegeven om hun heilige karakter te benadrukken. Mormonen krijgen hier onderwijs over o.a. het heilsplan. Ook worden er huwelijken gesloten, niet “tot de dood u scheidt”, maar naar mormoons gebruik “voor tijd en alle eeuwigheid.” Sinds 2002 heeft ook Nederland een mormoonse tempel. Deze bevindt zich in Zoetermeer, maar staat bekend als de ‘Den Haag-Tempel’.

Het plaatsvervangende “dopen voor de doden” is voor sommige mensen een controversieel onderwerp. Zo heeft de Kerk in 1995 een overeenkomst gesloten met de Amerikaans-Joodse gemeenschap om te stoppen met het ongevraagd “dopen” van Holocaust slachtoffers.^[23] Ook de theologie achter het “plaatsvervangend dopen” van beruchte criminelen, zoals seriemoordenaar Ted Bundy (ook bij leven korte tijd lid van de Kerk) wordt niet door iedereen begrepen.^[24]

Liefdadigheid

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen kent een uitgebreid liefdadigheidsprogramma. Zo’n 4.000 vrijwilligers, waaronder artsen en verpleegsters, zijn fulltime werkzaam in diverse humanitaire projecten van de Kerk. Ook doneert zij geld en goederen aan hulpbehoevenden wereldwijd, ongeacht hun religieuze of etnische achtergrond. In 2003 startte de Kerk met de productie en distributie van Atmit, een voedingsrijke, dunne pap, die speciaal voor ondervoede kinderen werd ontwikkeld. Wereldwijd bezit de Kerk zo’n 300 loopbaancentra, waar zowel leden als niet-leden kosteloos terecht kunnen voor carrièreadvies, workshops en bemiddeling tussen werkgevers en potentiële werknemers.^[25]

Ten tijde van een grote ramp is de Kerk vaak snel ter plaatse om hulp te bieden, zoals in 2004 na de Tsunami ramp in Zuidoost-Azië en in 2005 toen de Amerikaanse stad New Orleans werd getroffen door de orkaan Katrina. Ook tijdens de Nederlandse watersnoodramp van 1953, toen een overstroming grote delen van Zuid-Holland en Zeeland onder water zette, doneerde de Kerk geld, kleding en dekens. Tevens stelde zij al haar kerkgebouwen in het getroffen gebied ter beschikking aan het Rode Kruis.^[11]

Ostling & Ostling (2007, pp. 116–132)^[14] plaatsen de liefdadige inspanningen van de Kerk echter in perspectief door deze te vergelijken met die van de Evangelisch-Lutheraanse Kerk, die in Amerika ongeveer even groot is als de HLD. Daaruit blijkt dat deze Lutheraanse kerk in 1997 bijvoorbeeld $15,44 miljoen in cash aan de bestrijding van honger in de wereld heeft gedoneerd. Dat is in één jaar ruim de helft van de $30,7 miljoen die de Mormoonse kerk in veertien jaar volgens eigen zeggen hieraan besteedde.^[26] Afgezet tegen de jaarlijkse inkomsten van beide kerken, doneerden de Mormonen ruim 20 keer minder cash aan liefdadigheid dan de Lutheranen.^[27]

De Britse donaties voor de tsunami-slachtoffers van 26 december 2004 bevestigen dit beeld. Blijkens de financiële jaarverslagen die de Kerk in Engeland verplicht is te publiceren (zie het hoofdstuk over de organisatie van de Kerk), is er door de Britse Heiligen der Laatste Dagen in 2004 en 2005 £761.000 gedoneerd aan het "Humanitarian Relief Fund" van de Kerk. Hiervan is in totaal £86.000 uitgegeven aan mensen in nood, voornamelijk in Engeland, Ierland en andere landen in Europa en Afrika - niets voor de tsunami-slachtoffers in Azië dus, terwijl het Eerste Presidium van de Kerk op 29 december 2009 wel een brief aan alle leden had gestuurd om hen aan te moedigen "ruimhartig vastengaven te doneren" op 2 januari 2005.

Volgens Ostling & Ostling (2007, p. 132)^[14] schuilt de kracht van het Mormoonse liefdadigheidsprogramma dan ook vooral in de unieke manier, waarop zij de noden van haar eigen leden lenigt.

Zendingswerk

Reeds in september 1830, vijf maanden na haar oprichting, stuurt de Kerk haar eerste zendelingen op pad om bekeerlingen te zoeken. Sindsdien heeft zij naar schatting meer dan één miljoen zendelingen uitgezonden over de gehele wereld, naar landen waar evangeliseren wettelijk is toegestaan. Op dit moment zijn er zo’n 50.000 zendelingen werkzaam, grotendeels bestaande uit alleenstaande mannen in de leeftijd van 19 tot 25 jaar. Ook alleenstaande vrouwen en echtparen kunnen een zending vervullen.^[28]

Een zending is meestal voor een periode van twee jaar en geschiedt op eigen kosten. Gedurende deze periode dient een zendeling zich fulltime bezig te houden met het bestuderen en onderwijzen van de mormoonse leer, het vinden van bekeerlingen, het verrichten van dienstbetoon en vaak het zich eigen maken van een vreemde taal.

Geboden

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat God – via zijn vertegenwoordigers op aarde – instructies geeft voor het welzijn van de mens. Deze instructies worden geboden genoemd. Zij kunnen worden gevonden in de Schriften, maar ook in algemene of persoonlijke instructies van kerkleiders. Getrouwe Mormonen worden geacht gehoorzaam te zijn aan Gods geboden.^[16]

Christelijke deugden nastreven

Van getrouwe Mormonen wordt verwacht dat zij ernaar streven christelijke deugden in hun leven te implementeren. Volgens het dertiende mormoonse geloofsartikel, dienen zij o.a. “eerlijk te moeten zijn, trouw, kuis, welwillend, deugdzaam, en goed te moeten doen aan alle mensen”.^[17]

Gebed en vasten

Heiligen der Laatste Dagen geloven dat zij minstens elke ochtend en avond dienen te bidden, individueel en in gezinsverband. Een gebed begint met het aanroepen van God, gevolgd door dankbetuigingen en eventueel het vragen om specifieke behoeften. Het gebed wordt beëindigd in de naam van Jezus Christus, gevolgd door “Amen”. Mormonen geloven dat zij door middel van gebed leiding van God kunnen ontvangen. Ook vragen zij geïnteresseerde niet-leden doorgaans om oprecht te bidden over hun leerstellingen, omdat zij geloven dat de Heilige Geest deze leerstellingen kan bevestigen door middel van een vredig en vreugdevol gevoel.

Heiligen der Laatste Dagen kunnen door middel van vasten hun gebed extra kracht bijzetten. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer zij vasten en bidden voor de gezondheid van een zieke of voor hulp bij het vinden van een nieuwe baan. Tijdens het vasten dienen Mormonen zich te onthouden van eten en drinken.

Tien geboden

De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen leert, zoals de meeste christelijke kerkgenootschappen, haar leden om de Tien Geboden in acht te nemen. Ook leert zij dat de sabbatdag, sinds de opstanding van Jezus Christus, op de zondag valt.

Woord van Wijsheid

Joseph Smith, stichter van de mormoonse Kerk, beweerde op 27 februari 1833 instructies van God te hebben ontvangen met betrekking tot lichamelijke gezondheid.^[29] Aanvankelijk werd dit “Woord van Wijsheid” beschouwd als advies, echter in 1851 gaf Smith’s opvolger Brigham Young het de meer bindende status van gebod.^[30] Het Woord van Wijsheid houdt tegenwoordig voor Heiligen der Laatste Dagen in dat zij o.a. geen drugs, tabak, alcoholische dranken, koffie en thee gebruiken.

Wet van kuisheid

Heiligen der Laatste Dagen dienen zich te houden aan de zogenaamde wet van kuisheid, die betrekking heeft op hun seksuele gedrag. De wet van kuisheid omvat het verbod op geslachtsgemeenschap buiten het huwelijk. Ook dienen Mormonen zelfbevrediging en pornografie in elke vorm te vermijden. De Kerk verbiedt haar leden homoseksuele of lesbische relaties aan te gaan. Abortus provocatus wordt als een ernstige zonde beschouwd.

Wet van tiende

Leden van de mormoonse Kerk worden geacht een tiende deel van hun inkomsten aan de Kerk te doneren. Deze ‘wet van tiende’ werd in 1838 ingesteld door Joseph Smith, nadat eerdere pogingen tot het leven in gemeenschap van goederen hadden gefaald.^[31] De tiendendonaties worden voornamelijk gebruikt voor de bouw en het onderhoud van kerkgebouwen en tempels, maar ook voor andere activiteiten van de Kerk zoals zendingswerk en familiegeschiedenis. De tiendendonaties zijn niet primair bedoeld om de humanitaire projecten van de Kerk te bekostigen. De Kerk moedigt haar leden echter aan om, naast de tiendendonaties, ook royaal bij te dragen aan haar liefdadigheidsprogramma.

Externe links

• Officiële Nederlandstalige site van de Kerk
• http://www.mormonisme.nl Kritisch weblog dat minder bekende informatie over het Mormonisme beschikbaar maakt in het Nederlands.

Sjabloon:Navigatie Christendom

Zie de categorie The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.