Kenia: verschil tussen versies

Republic of Kenya Jamhuri ya Kenya
(Details) (Details)
Basisgegevens
Officiële landstaal	Engels, Swahili
Hoofdstad	Nairobi
Regeringsvorm	Republiek
Staatshoofd	President Mwai Kibaki
Regeringsleider	Premier Raila Odinga
Religie	protestant 45%, katholiek 33%, Moslim 10%, overige 12%[1]
Oppervlakte	591.958 km²[2] (2,3% water)
Inwoners	38.610.097 (2009)[3] 53.527.936 (2020)[4] (0000090425 90,4/km² (2020))
Overige
Volkslied	Ee Mungu Nguvu Yetu
Munteenheid	Keniaanse shilling (KES)
UTC	+3
Nationale feestdag	12 december
Web | Code | Tel.	.ke | KEN | 254
Voorgaande staten
Kolonie en Protectoraat Kenia 1963 (Onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk)
Detailkaart
Portaal    Landen & Volken

Kenia of Kenya, officieel de Republiek Kenia of de Republiek Kenya, is een staat in Oost-Afrika. Het land grenst in het noorden aan Ethiopië, in het oosten aan Somalië, in het zuidoosten aan de Indische Oceaan, in het zuiden aan Tanzania, in het zuidwesten aan het Victoriameer, in het westen aan Oeganda en in het noordwesten aan Zuid-Soedan.

Geschiedenis

Zie Geschiedenis van Kenia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Uit fossielen die in Oost-Afrika zijn gevonden kan worden opgemaakt dat hier rond twee miljoen jaar geleden al mensachtigen rondliepen. Uit recente vondsten bij het Turkanameer blijkt dat mensachtigen als Homo habilis en Homo erectus vanaf respectievelijk ongeveer 2,5 miljoen jaar en 1,8 miljoen jaar geleden in Kenia hebben geleefd.

Meer dan 2000 jaar geleden verschijnt de Urewe-cultuur rond het Victoriameer. De bewoners kennen ijzersmelttechnieken en leven van landbouw, wat veeteelt en ook jacht.

De moderne geschiedenis van het gebied begint in de 8e eeuw als Arabieren zich aan de oostkust vestigen. In 1497 bereikte Vasco da Gama Kenia. Portugese handelaren vestigden zich in de 16e eeuw aan de Keniaanse kust, tot ze in 1720 weer door de Arabieren werden verdreven. In 1885 vestigden de Duitsers een protectoraat dat de bezittingen van de sultan van Zanzibar omvatte. In 1888 arriveerde de British East Africa Company in het gebied. De Duitsers zagen af van strijd om het gebied en droegen hun bezittingen aan de kust in 1890 over aan de Britten. De Britten vormden het Oost-Afrikaanse Protectoraat en Kenia werd een Britse kroonkolonie. Er werden spoorwegen aangelegd waardoor het binnenland ook beter bereikbaar. Voor de bouw van de spoorwegen werden veel Indiers naar Afrika gehaald. Ook trokken veel Europeanen naar het gebied. Veel daarvan begonnen hun eigen koffieplantage.

Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog dienden veel Kenianen in het Britse leger. Dit droeg bij aan een toenemend nationalisme. Er ontstond een nationalistische beweging en de roep om onafhankelijkheid werd steeds sterker. Van oktober 1952 tot december 1959 was in Kenia de noodtoestand van kracht als gevolg van een opstand tegen het Britse bewind, de zgn. Mau Mau-opstand. In 1957 werden onder Brits gezag verkiezingen gehouden. De Kenya African National Union van Jomo Kenyatta won en formeerde een regering.

Op 12 december 1963 werd Kenia onafhankelijk. Kenyatta werd president. Na zijn dood in 1978 werd hij opgevolgd door Daniel arap Moi die in totaal vier keer werd herkozen. Beide regimes kenmerkten zich door veel corruptie en vriendjespolitiek. De oppositiebeweging en media werden onderdrukt. Onder internationale druk werd arap Moi gedwongen te hervormen. Hij schreef nieuwe verkiezingen uit in 2002. Moi was volgens de grondwet niet herkiesbaar, maar hij schoof Uhuru Kenyatta, zoon van, naar voren. Deze verloor de verkiezingen echter van oppositieleider Mwai Kibaki gekozen tot president. In 2007 stelde

Kibaki zich verkiesbaar voor een tweede termijn.

Na de verkiezingen van 27 december 2007 wees het verkiezingscomité drie dagen later Kibaki als winnaar aan. Volgens het verkiezingscomité versloeg hij zijn opponent Raila Odinga met een marge van 232.000 stemmen. Odinga beschuldigde Kibaki van verkiezingsfraude en op enkele plekken in Kenia brak geweld uit. President Kibaki werd hierna meteen beëdigd voor een tweede termijn. Het geweld breidde zich hierna verder uit. Kibaki en aanhangers van Odinga beschuldigden elkaar onderling van etnische zuiveringen.^[5] De Europese Unie, aanwezig met een verkiezingscommissie onder leiding van Alexander von Lambsdorf, nam duidelijk afstand van de verkiezingsuitslag vanwege geconstateerde fraude.^[6]

De protesten en de daarmee samenhangende gewelddadigheden bleven tot in februari aanhouden, zonder dat een oplossing in zicht leek te komen. Er vielen uiteindelijk 1500 doden,^[7] onder andere in het westen van het land en in de sloppenwijken van Nairobi. Ook raakten er als gevolg van de onlusten zo'n 600.000 Kenianen ontheemd.^[7]

Een bemiddelingspoging van oud-secretaris-generaal van de Verenigde Naties Kofi Annan werd eind januari ingezet. Deze leidde eind februari tot een compromis dat onder meer de vorming van een coalitieregering inhield, waarbij Kibaki president bleef en Odinga premier werd. Op 13 april 2008 werd deze nieuwe coalitieregering gepresenteerd.^[7]

Op 4 augustus 2010 werd een referendum gehouden over een nieuwe Keniaanse grondwet, die onder meer de macht van de president moet inperken ten gunste van het parlement en regio's, en hervormingen op het gebied van landverdeling behelst. De bestaande grondwet geeft de president volgens velen te veel macht, wat wordt gezien als een erfenis van de alleenheerschappij van Daniel arap Moi (president van 1978 tot en met 2002). Zo komen er een senaat en 47 kiesdistricten, die elk een eigen bestuur en veel autonomie hebben.

Het 'ja'-kamp won zoals verwacht, met grote meerderheid: 67%. De opkomst was 71% en het referendum verliep, in tegenstelling tot de nasleep van de verkiezingen van eind 2007, vreedzaam.^[8]

Geografie

Kenia heeft een oppervlakte van 582.646 km², waarvan ongeveer 13.400 km² water is. De hoogste berg in Kenia is de Mount Kenya (5199 meter), dit is de op een na hoogste berg in Afrika na de Kilimanjaro in Tanzania. Het gebied van Mount Kenya is zeer vruchtbaar en daarom worden de lagergelegen gebieden dan ook gebruikt voor landbouw.

Zie ook de lijst van steden in Kenia

Bestuurlijke indeling

Zie Bestuurlijke indeling van Kenia voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kenia is onderverdeeld in acht provincies (mkoa).

Bevolking

Kenia is een land met een grote etno-culturele diversiteit.

Etnische groepen

Kikuyu 22%, Luhya 14%, Luo 13%, Kalenjin 12%, Kamba 11%, Kisii 6%, Meru 6%, andere Afrikaanse groepen 15% (waaronder de Embu, Kuria, Masaï, Mijikenda, Somaliërs, Swahili, Turkana en de Yaaku) en niet Afrikaanse groepen (Aziaten, Europeanen en Arabieren) 1%.^[1]

Talen

Kenia is een meertalig land. De officiële talen zijn het Engels, geïntroduceerd tijdens de Britse koloniale overheersing tussen 1890 en 1964, en het Swahili, dat in heel Oost-Afrika als lingua franca fungeert tussen de verschillende volken sinds enkele eeuwen voor de koloniale overheersing. Volgens Ethnologue worden er in Kenia totaal 61 talen gesproken.^[9] Vrijwel allemaal zijn dit talen die hun oorsprong hebben op het Afrikaanse continent. Deze talen kunnen worden onderverdeeld in drie taalfamilies; Bantoetalen, die vooral in het midden en zuidoosten van het land worden gesproken, Nilotische talen in het westen en Koesjitische talen in het noordoosten.

Religie

Protestant 45%, rooms-katholiek 33%, moslim 10%, inheemse religies 10% en overigen 2%.^[1]

Economie

De belangrijkste inkomstenbronnen zijn export van koffie en thee, daarnaast toerisme naar nationale parken en wildreservaten. De economische groei hapert echter al jaren. In het begin van de jaren negentig kromp de economie zelfs, waarna de regering in 1993 besloot tot liberalisering. Importheffingen, en prijscontrole werden afgeschaft. De hervormingen werden gesteund door de Wereldbank, het IMF en andere donoren, en leidde tot een groei van 4,5 procent over 1995 en 1996. Daarna zakte de groei weer in. Binnenlandse conflicten brachten de toeristenindustrie schade toe.

Primaire sector

De meerderheid van de beroepsbevolking werkt in de landbouw, toch bedraagt deze sector maar 26% van het bruto nationaal product. Kenia voorziet zichzelf volledig van voedsel uitgezonderd graan, toch kan het nog zeer veel uitvoeren naar het buitenland.

Kenia’s belangrijkste landbouwproducten zijn: sisal, pyrethrum (grondstof voor een insectenbestrijdingsmiddel), tarwe, suiker, ananas en katoen. Buiten deze zijn er ook de vrij nieuwe sectoren zoals de bloemen- en groenteteelt. Er wordt tevens koffie en thee geteeld maar dit is voornamelijk om uit te voeren.

Een nadeel voor deze sector is de steeds terugkomende lange periodes van droogtes, waardoor slechts 13% van het land het hele jaar door effectief gebruikt kan worden.

Flora en fauna

De fauna en flora in Kenia zijn zeer gevarieerd, zo zijn er meer dan 80 wilde diersoorten en over de duizend verschillende vogels. De vele natuurparken hebben een grote aanwezigheid van leeuwen, zebra’s, giraffes, nijlpaarden, olifanten en luipaarden. In de nabijheid van het Victoriameer zijn er veel flamingo’s en leven er nog vele neushoorns.

Zie ook de lijst van parken en reservaten in Kenia.

Klimaat

Kenia heeft een tropisch klimaat. Dit wordt beïnvloed door de Indische Oceaan en de dichte locatie op de evenaar. Daardoor is het praktisch even lang donker als licht, en zijn de dagen bijna het hele jaar door even lang. Aan de kust is er dag en nacht een constante hoge temperatuur en een hoge luchtvochtigheid. Naarmate men verder het binnenland in trekt, wordt de lucht droger en de nachten kouder.

Neerslag

Neerslag valt in Kenia in twee periodes, van maart tot en met mei en eind oktober tot en met december. Meestal valt de neerslag in korte stortbuien of tijdens een storm die duidelijk voorspelbaar is door het snel samentrekken van de wolken.

Vaak veranderen de niet verharde wegen na een regenbui in modderpoelen. De wegen zijn zo slecht dat er veel kuilen worden gevormd, dit is slecht voor het werkverkeer dat hinder ondervindt van de kuilen.

Tevens kan het in Kenia ook langdurig regenen. In oktober 2011 viel er in een week tijd bijna 1000mm regen.^[bron?]

Zie ook

• Monumenten op de Werelderfgoedlijst
• Lijst van Afrikaanse muzikanten

Externe links

Commons heeft media­bestanden in de categorie Kenya.

• (en) Officiële site van de Keniaanse overheid.
• (en) WorldStatesmen (politieke geschiedenis)
• Sjabloon:Link Wikitravel
• ...meer externe links in de Open Directory
• (en) Kenya Coast bibliography. Bibliografie, grotendeels in het Engels, samengesteld door Jan Hoorweg, Afrika Studiecentrum, Leiden .

Noten