Keizer Leopold I: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Voorganger en opvolger als aartshertog van Oosternrijk toegevoegd
Regel 3: Regel 3:
| naam = Leopold I
| naam = Leopold I
| leven = 1640–1705
| leven = 1640–1705
| functie = [[Lijst van keizers van het Heilige Roomse Rijk|Keizer van het Heilige Roomse Rijk]]
| functie1 = [[Lijst van keizers van het Heilige Roomse Rijk|Keizer van het Heilige Roomse Rijk]]
| periode = [[1658]] – [[1705]]
| periode1 = [[1658]] – [[1705]]
| voorganger = [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]]
| voorganger1 = [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]]
| opvolger = [[Jozef I van het Heilige Roomse Rijk|Jozef I]]
| opvolger1 = [[Jozef I van het Heilige Roomse Rijk|Jozef I]]
| functie2 = [[Lijst van heersers van Oostenrijk|Aartshertog van Oostenrijk]]
| periode2 = 1657-1705
| voorganger2 = [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]]
| opvolger2 = [[Jozef I van het Heilige Roomse Rijk|Jozef I]]
| vader = [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]]
| vader = [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]]
| moeder = [[Maria Anna van Spanje]]
| moeder = [[Maria Anna van Spanje]]
}}
}}


'''Leopold I''' ([[Wenen]], [[9 juni]] [[1640]] - ald., [[5 mei]] [[1705]]), aartshertog van Oostenrijk, was van [[1658]] tot [[1705]] keizer van het [[Heilige Roomse Rijk]].
'''Leopold I''' ([[Wenen]], [[9 juni]] [[1640]] - ald., [[5 mei]] [[1705]]), aartshertog van Oostenrijk (als '''Leopold XI'''), was van [[1658]] tot [[1705]] keizer van het [[Heilige Roomse Rijk]].


Hij was de tweede zoon van keizer [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]] en diens eerste vrouw [[Maria Anna van Spanje|Maria Anna]], dochter van [[Filips III van Spanje]].
Hij was de tweede zoon van keizer [[Ferdinand III van het Heilige Roomse Rijk|Ferdinand III]] en diens eerste vrouw [[Maria Anna van Spanje|Maria Anna]], dochter van [[Filips III van Spanje]].

Versie van 31 aug 2007 11:20

Sjabloon:Dynastie

Leopold I (Wenen, 9 juni 1640 - ald., 5 mei 1705), aartshertog van Oostenrijk (als Leopold XI), was van 1658 tot 1705 keizer van het Heilige Roomse Rijk.

Hij was de tweede zoon van keizer Ferdinand III en diens eerste vrouw Maria Anna, dochter van Filips III van Spanje.

Bestemd voor de kerk, ontving hij een goede opleiding maar zijn kerklijke vooruitzichten werden doorkruist door de dood van zijn oudere broer de Duitse koning Ferdinand IV in juli 1654. In 1655 werd hij als koning van Hongarije gekozen en in 1656 werd hij koning van Bohemen. Leopold voerde als eerste Hongaarse koning de titel "Apostolische Majesteit". In juli 1658 werd Leopold, meer dan een jaar na de dood van zijn vader, in Frankfurt tot keizer gekroond, ondanks de intriges van kardinaal Mazarin.

Leopolds lange regeringsperiode (47 jaar) zag hem constant tegenover Lodewijk XIV van Frankrijk geplaatst. De keizer was vreedzaam van aard en leidde nooit persoonlijk zijn troepen in het veld, toch werd een belangrijk deel van zijn leven bepaald en gevuld met het leiden en dirigeren van oorlogen en legers. De eerste oorlog was tegen Zweden, wiens koning Karel X een nuttige bondgenoot vond in George II Rákócky, vorst van Transsylvanië, een rebellerend vazal van de kroon van Hongarije. Oostenrijk voerde deze oorlog met het machtige Polen aan haar zijde. In 1660 werd de vrede van Oliva gesloten.

Turkse interventie in de zaken van Transsylvanië betekende vanaf 1663 een oorlog met het Heilige Roomse Rijk; na het arriveren van troepen uit delen van het Duitse rijk en Frankrijk begon in 1663. In 1664 boekte de grote keizerlijk generaal Montecucculi een opmerkelijke overwinning bij St. Gotthard. Bij de vrede van Vasvár sloot de keizer een twintigjarige vrede met de sultan. Hij was hierbij genereuzer in de vredesvoorwaarden dan de recente overwinning noodzakelijk maakten.

De agressieve politiek van Lodewijk XIV tegen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden had de ernstige aandacht van Europa gekregen, en stappen werden ondernomen om de politiek in te dammen. Hoewel de Franse koning een alliantie zocht met verschillende Duitse prinsen, die de Turken aanmoedigde in hun aanvallen op Oostenrijk, nam de keizer eerst geen deel aan deze beweging. Hij stond op vriendschappelijke voet met Lodewijk, met wie hij nauw verwant was en met wie hij reeds de verdeling van land van de Spaanse monarchie had besproken. In 1671 had hij met hem een neutraliteits verdrag gesloten.

In 1672 werd hij echter gedwongen actie te ondernemen. Hij werd lid van een alliantie tot verdediging van de republiek. De Hollandse Oorlog brak uit. Toen deze coalitie uiteenviel door toedoen van de keurvorst van Brandenburg, vormde hij een nieuwe, meer duurzame alliantie met Spanje en verscheidene Duitse prinsen.

25 jaar na de vrede van Westfalen was Duitsland echter een zeer lossamenhanged gebied geworden, en het hoofd van het Duitse rijk kon zeer moeilijk sturing en leiding aan de oorlogsinspanning geven. De Vrede van Nijmegen in 1678 was dan ook in het voordeel van Frankrijk.

Leopold I is ook een van de keizers van het Heilige Roomse Rijk in een ononderbroken rij van vier, wier muzikale kwaliteiten zich ook uiten in het zelf componeren van muziekstukken.

Huwelijken en kinderen

Leopold is drie keer getrouwd geweest. Zijn eerste huwelijk was in 1666 met infanta Margaretha Theresia van Spanje, dochter van koning Filips IV van Spanje. Uit dit huwelijk werden vier kinderen geboren, twee zonen en twee dochters, maar drie van hen stierven jong. Alleen Maria Antonia (1669-1692) groeide op en trad vervolgens in het huwelijk met keurvorst Maximiliaan II Emanuel van Beieren. Maria Antonia stierf in 1692 echter in het kraambed. Margaretha Theresia overleed in 1673.

Zijn tweede huwelijk was in 1673 met aartshertogin Claudia Felicitas van Oostenrijk, kleindochter in vrouwelijke lijn van Cosimo II de' Medici en in mannelijke lijn van Leopold V van Habsburg. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren, die geen van beiden hun eerste verjaardag haalden. Claudia Felicitas stierf zelf in 1676.

Leopold trouwde voor de derde keer in 1676 met Eleonore van Palts-Neuberg, dochter van keurvorst Filips Willem van de Palts. Omdat zijn eerste twee huwelijke hem geen troonopvolger opleverde, was de druk op zijn nieuwe vrouw erg hoog. Zij wist haar echtgenoot uiteindelijk tien kinderen te schenken, waaronder twee overlevende zoons die beiden keizer van het Heilige Roomse Rijk zouden worden:

Sjabloon:HRR Sjabloon:Koningen Hongarije