Katholieke Universiteit Leuven

Katholieke Universiteit Leuven
KU Leuven
(Catholic) University of Leuven
Zegel van de KU Leuven (Sedes sapientiae)
Afkorting KU Leuven
Latijnse naam Universitas Catholica Lovaniensis
Motto Sedes sapientiae (Zetel der wijsheid)
Locatie Vlag van België Leuven, België
Opgericht 1425 (oorspronkelijke universiteit)
1834 (huidige universiteit)
Type Vrij onderwijs
Rector Rik Torfs
Studenten 55.855[1]
Personeel 20.436
Niet-medisch: 11.544
Medisch: 8.892[2]
Lid van Coimbra, CESAER, EUA, LERU
Website
Portaal  Portaalicoon   Onderwijs

De Katholieke Universiteit Leuven of KU Leuven is een katholieke universiteit waarvan de hoofdcampus gevestigd is in de Belgische stad Leuven. De instelling biedt ook opleidingen aan op hun campussen in Kortrijk, Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Geel, Oostende, Diepenbeek, Sint-Katelijne-Waver en Aalst. Het is met 20.436 personeelsleden en 55.855 studenten niet alleen de grootste Nederlandstalige universiteit, maar ook de grootste universiteit van de Lage Landen. Volgens het Times Higher Education Supplement (THES) van The Times is de KU Leuven in 2015 de hoogst scorende Belgische en de hoogstscorende Nederlandstalige universiteit. Wereldwijd staat de KU Leuven in de groep 51-60 gerangschikt op basis van reputatie, en 55e op basis van scores.[3]

De KU Leuven is lid van de Coimbragroep, CESAER, de European University Association en de Liga van Europese Onderzoeksuniversiteiten.

Bestuur

De universiteit wordt geleid door wat in het Belgische onderwijs een 'inrichtende macht' of 'inrichtende overheid' wordt genoemd. Deze bestond traditioneel hoofdzakelijk uit de Belgische (Vlaamse) bisschoppen, met de aartsbisschop van Mechelen-Brussel als grootkanselier. De laatste Belgische primaat die de inrichtende macht voorzat was Mgr. Léonard. Hij werd opgevolgd door Herman Daems. De titel van grootkanselier is ceremonieel geworden.

De inrichtende overheid, constituerende rechtspersoon, bestaat, na wijzigingen, uit een voorzitter, 27 volwaardige leden en 7 leden met raadgevende stem. De volwaardige leden zijn verdeeld in negen vertegenwoordigers van de KU Leuven, één vertegenwoordiger van de Associatie KU Leuven, acht vertegenwoordigers van de geassocieerde hogescholen en acht gecoöpteerde leden gekozen uit het maatschappelijk middenveld in Vlaanderen. De zeven leden met raadgevende stem zijn de primaat van de Belgische kerkprovincie en de vier bisschoppen aan het hoofd van de Vlaamse bisdommen, de directeur van het Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs en de rector van de KU Leuven, op dit ogenblik Rik Torfs.

Het concrete beheer van de universiteit staat onder de leiding van een Raad van bestuur, voorgezeten door de persoon die ook voorzitter is van de inrichtende overheid. De leden zijn: de rector, drie vicerectoren, de algemeen beheerder, zestien leden en twee studenten. Met raadgevende stem zijn ook lid: bisschop Johan Bonny en de voorzitter van de associatie KU Leuven. De dagelijkse leiding van de universiteit berust bij de verkozen en benoemde rector en bij de leden van de Academische Raad, meer in het bijzonder van het 'Gemeenschappelijk Bureau', waarin onder meer zetelen: de rector, de vicerectoren en de algemeen beheerder.

Het feest van de patroonheilige of dies natalis van de universiteit wordt gevierd op 2 februari (Maria-Lichtmis). Op die dag reikt de universiteit jaarlijks eredoctoraten uit.

Het zegel van de universiteit toont vanaf 1909 een zittende Maria als Sedes sapientiae. Vroeger toonde de zegel de gekroonde letters MR voor Maria Regina.

Het Universitair Ziekenhuis Leuven maakt deel uit van de KU Leuven en is als academisch ziekenhuis nauw verbonden met onder andere de Faculteit Geneeskunde. De 8.892 personeelsleden van de universitaire ziekenhuizen, samen met de 11.544 personeelsleden van de universiteit in strikte zin, maken dat voor de rechtspersoonlijkheid Katholieke Universiteit Leuven 20.436 personen werken.

Geschiedenis

Paus Gregorius XVI, medestichter met de bisschoppen van België door zijn pauselijke brief gegeven op 13 december 1833 van de Katholieke Universiteit van Mechelen en daarna van Leuven

In zijn organiek reglement verklaart de KU Leuven zich de voortzetting van het studium generale dat op 9 december 1425 door Paus Martinus V werd opgericht[4].

Leuven heeft een oude universitaire traditie die teruggaat tot 1425 en twee ondertussen verdwenen universiteiten hebben er hun zetel gehad:

De huidige Katholieke Universiteit Leuven werd volgens een pauselijke brief[5] van Paus Gregorius XVI gegeven op 13 december 1833 door de Belgische bisschoppen[6] in het jaar 1834 opgericht onder de naam van Katholieke Universiteit van Mechelen in Mechelen en het jaar daarop naar Leuven overgebracht. Na de verhuizing van 1835 naar Leuven, nam ze kort nadien de nieuwe naam van Katholieke Universiteit Leuven aan.

In 1968 splitste de Katholieke Universiteit Leuven zich na Leuven Vlaams in een Nederlandstalige en Franstalige universiteit. De Nederlandstalige universiteit bleef in Leuven gehuisvest. De Franstalige instelling verhuisde naar een nieuw opgerichte stad in Waals-Brabant: Louvain-la-Neuve en naar een medische campus in Sint-Lambrechts-Woluwe.

Continuïteit van de instelling

Zowel de KU Leuven als de Université catholique de Louvain claimen een voortzetting te zijn van de oude Universitas studii Lovaniensis. Het is duidelijk dat er geen juridische band bestaat tussen de in 1797 afgeschafte en de in 1835 opgerichte universiteit[7]. Toen het Belgisch episcopaat in 1834 in Mechelen een universiteit stichtte was het wel de uitdrukkelijke bedoeling bij de traditie van de oude Alma Mater aan te sluiten. Het jaar daarop verhuisde deze universiteit, op uitnodiging van het Leuvens stadsbestuur en nam haar intrek in gebouwen van de oude Universiteit, die ondertussen stadseigendom waren geworden.

De vooropgestelde continuïteit is dubbel. In de eerste plaats is er een geografische continuïteit. Dat hierin tijdens de revolutietijd een hiaat is ontstaan, is een lot dat Leuven deelt met enkele Europese universiteiten (met uitzondering van de oude academies in het Verenigd Koninkrijk en nog veel andere Staten van Europa). Geen van hen heeft haar oorspronkelijke structuur behouden. Dit belet niet dat ze zich allemaal beroepen op een stichting in de Middeleeuwen of in de Nieuwe Tijd. Zo beroepen de verschillende universiteiten die zijn voortgekomen uit de Parijse Sorbonne zich alle op een traditie van acht eeuwen universitaire vorming. Voor wat Leuven betreft is er nog een tweede continuïteit aan te wijzen met de oude Alma Mater. De oude universiteit uit de Middeleeuwen dankte haar ontstaan aan een pauselijke beslissing. De nieuwe instelling werd in 1834 eveneens, op vraag van de Belgische bisschoppen, door de paus Gregorius XVI toegestaan. De universiteiten onder het ancien régime hadden alle een confessionele stempel. In tegenstelling tot de meeste, die na de revolutiejaren een neutrale overheidsinstelling werden, is Leuven in naam, bestuursvorm en reglementen een confessionele instelling gebleven. Naar kerkelijke opvatting was daarbij, ondanks de drie decennia onderbreking, ook in rechte geen verjaring ingetreden en was de Katholieke Universiteit van 1834 de rechtmatige en directe voortzetting en belichaming van de in 1797 opgeheven universiteit.

Twee universiteiten in één enkele

Het belet niet dat onder het ancien régime, en zeker in de zeventiende en achttiende eeuw, van Baius (1512-1589), Cornelius Jansenius (1585-1638) en Petrus Stockmans (1608-1671) tot Johannes van Neercassel (1625-1686), Zeger Bernhard van Espen (1646-1728), Febronius (1701-1799) en Josse Le Plat (1732-1810), de oude Universiteit Leuven doordrongen was van Jansenisme[8] en Gallicanisme en in feite nogal afhankelijk was van de burgerlijke overheid, die de professoren benoemde en betaalde. Ze was dus in zekere mate een staatsuniversiteit, die grotendeels buiten de invloed bleef van de bisschoppen. Tot op het einde, met als rector onder meer Charles Lambrechts (1753-1825), bewoog de universiteit zich voor een groot deel in de sfeer van de Verlichting zoals ze door keizer Jozef II en in de Zuidelijke Nederlanden door Karl Johann Philipp von Cobenzl, Patrice-François de Neny en andere gezagdragers werd ondersteund.

Nochtans was deze houding, zelfs toen, niet unaniem. Een deel van de professoren - onder wie de augustijn en hoogleraar Bernardus Désirant (1656-1725), tegenstander van Van Espen en protagonist in de zaak genoemd Falsificatie van Leuven, Christiaan Frans Terswaek (1725-1781), hoogleraar in de scholastieke theologie, Jacob Thomas Jozef Wellens (1726-1784), president van het Naamse College, Laurens Jozef Lelivelt (1708-1765), hoogleraar in de scholastieke theologie en president van het Hollands College, Jean-Noël Paquot, (1722-1803), erudiet bibliograaf en hebraïst aan het Collegium Trilingue, de medicus Adriaan Van Rossum (1705-1789), Jozef Maugis (1711-1780), voorstander van de strenge augustiniaanse leer en de nog jonge bibliothecaris Cornelius Franciscus de Nelis (1736-1798) en zijn opvolger Jan Frans van de Velde (1743-1823)- en van de studenten, vooral onder de talrijke theologanten, bleef fideel aan de paus van Rome en aan de ultramontanen onder de bisschoppen. Twee universiteiten als het ware, onder één zelfde naam.

19de eeuw

Veertig jaar later was de situatie alvast zeer verschillend. De Kerk had doorheen de revolutiejaren een loutering ondergaan en had de opeenvolgende vervolgingen overwonnen. De Belgische overheid had grondwettelijk de vrijheid van onderwijs vastgelegd. De nieuwe Katholieke Universiteit van Leuven werd opgericht door gezagsgetrouwe, ultramontaanse priesters en geleerden die, ondersteund door het episcopaat, ver af stonden van sommige doctrines die destijds succes kenden binnen de oude universiteit van Leuven. Ze waren dan ook maar de morele erfgenamen van een gedeelte van de universiteit waarvan ze enkele belangrijke meesters uit de zeventiende en achttiende eeuw veroordeelden. Men kan dan ook in zekere mate de stelling aanhouden dat er geen of slechts een gedeeltelijke ideologische continuïteit was. Men kan dit echter ook relativeren en evenzeer voorhouden dat die continuïteit er evenmin is tussen de stichters van 1834 en de universiteit van de twintigste en de eenentwintigste eeuw. Ook binnen de ruimere traditie van een katholieke universiteit (en daartoe behoorde finaliter ook de oude universiteit) is de tijdsgeest oorzaak van intellectuele evoluties, zonder dat aan de fundamenten wordt geraakt.

De Katholieke Universiteit van Mechelen, die in 1834 door de bisschoppen was opgericht, kon het jaar daarop naar het vertrouwde Leuven verhuizen. De taal van het onderricht was voortaan het Frans, behalve in de theologische faculteit waar het Latijn predominerend bleef. In sommige faculteiten werden cursussen in het Nederlands gegeven. Dit bleef zo tot er in 1930 een volledig Nederlandstalige universiteit naast de Franstalige tot stand kwam. In het laatste kwart van de twintigste eeuw zijn een aantal programma's en cursussen, vooral in de derde cyclus van post-universitaire vorming, op het Engels overgeschakeld.

Over de jaren werd de universiteit opnieuw een onderzoekscentrum bij uitstek. Het natuurwetenschappelijke denken ging er meer en meer andere wetenschappen beïnvloeden, een evolutie waaraan het positivisme van onder meer Auguste Comte (met de wet van de drie stadia) en de evolutietheorie van Charles Darwin uiteraard niet vreemd waren. Vanaf halverwege de 19de eeuw kwam in Leuven een grote bloei van de natuurwetenschappen tot stand onder impuls van verschillende wetenschappers (onder wie veel priesters). Belangrijke negentiende-eeuwse figuren zijn de biologen Pierre-Joseph van Beneden en Theodor Schwann, grondlegger van de celtheorie, en de geoloog Charles-Louis de La Vallée Poussin. Later in de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw speelde Henry de Dorlodot een belangrijke rol in de uitbouw van de paleontologie en Armand Thiéry in de experimentele psychologie. Vooral was er in de eerste helft van de twintigste eeuw de natuurkundige Mgr. Georges Lemaître, de grondlegger van de Big Bangtheorie, in de kosmologie.

20e eeuw

De bibliotheek van de Katholieke Universiteit Leuven.

De universiteit werd tijdens de beide Wereldoorlogen zwaar getroffen. In 1914 werd Leuven geplunderd door de Duitse troepen, en de Lakenhalle (die de universiteitsbibliotheek bevatte) werd op 28 augustus in brand gestoken. Zo'n 300.000 kostbare boeken en manuscripten, verzameld sinds de oprichting in 1834, gingen verloren. De archieven van de Oude Universiteit Leuven en een groot deel van de boeken ervan waren daar niet in begrepen, omdat ze na 1797 bewaard werden in publieke instellingen (bijvoorbeeld Rijksarchief, Koninklijke Bibliotheek) en dus niet verdwenen zijn.

Na de Eerste Wereldoorlog werd een nieuwe bibliotheek gebouwd aan het plein thans Ladeuzeplein genaamd), zeer gesteund door de Duitse herstelbetalingen en door het "Belgian Relief Fund", een hulpprogramma onder leiding van de latere Amerikaanse president Herbert Hoover. De ontwerper van het nieuwe gebouw dat tussen 1921 en 1929 werd opgericht, was de Amerikaanse architect Whitney Warren. Het monumentale, in Neo-Vlaamse Renaissancestijl opgetrokken gebouw verwijst op vele plaatsen naar de vernietigingen door het Pruisische Duitsland van de Eerste Wereldoorlog. Indrukwekkend zijn ook de vele gegraveerde natuurstenen, met de inscripties van de honderden Amerikaanse technische scholen en ingenieursscholen die bijdroegen tot de heropbouw.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de bibliotheek in een artilleriegevecht tussen Duitse en Britse eenheden opnieuw zwaar getroffen. Op 17 mei 1940 gingen zowat alle 900.000 boeken uit de collectie verloren. Het gebouw werd na de oorlog (meermaals) gerestaureerd, met inbegrip van de beiaard, en ook deze keer met gulle Amerikaanse fondsen. Niet toevallig heeft de Stanford-universiteit een prachtige beiaardtoren, de "Hoover tower" (met een in 1938 door de Belgische klokkenfabriek Michiels gemaakte klokken, die in de Verenigde Staten bleven na de wereldtentoonstelling van 1939-1940, vanwege het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog). Herbert Hoover studeerde aan deze universiteit en heeft er ook een presidentiële bibliotheek laten bouwen.

In de twintigste eeuw vormden de gebeurtenissen aan de Leuvense universiteit een weerspiegeling van de Belgische taalstrijd. Een eerste aanvang met de vernederlandsing werd in 1911 gemaakt, en vanaf 1936 werden de meeste colleges zowel in het Nederlands als in het Frans gegeven. Men ging echter niet zo ver als in Gent, waar in 1930 de universiteit officieel Nederlandstalig werd.

Op een definitieve splitsing was het echter nog wachten tot na de rellen van 1968. De toenmalige evolutie in Parijs ("Mei '68") spitste zich in België vooral toe op de taalkwestie tussen Nederlandstaligen en Franstaligen. Die kwestie ontplofte het eerst in (het officieel homogeen Nederlandstalige) Leuven. Niet zozeer door een mogelijke 'overheersing' van het Frans, want sinds de jaren 1950 was de meerderheid van de studenten aan de universiteit Nederlandstalig, maar vooral door de in Vlaanderen algemeen groeiende politieke bewustwording van de Vlamingen. De kwestie Leuven Vlaams dijde uit over heel België, deed zelfs een regering vallen, en het resultaat was de wettelijke splitsing van de universiteit in 1970. Het duurde nog tot 1978 vooraleer alle Franstalige activiteiten definitief overgeplaatst waren naar de nieuwe Franstalige universiteit Université catholique de Louvain (UCL) in de nieuwe stad Louvain-la-Neuve, op het grondgebied van Ottignies.

De beide universiteiten kenden een periode van gespannen betrekkingen. Zo kon men het bijvoorbeeld niet overal eens worden over de verdeling van boeken in de universiteitsbibliotheek, met als gevolg dat men in sommige gevallen moest overgaan tot een Salomonsoordeel: de banden met oneven nummers bleven in Leuven, die met even nummers gingen naar Louvain-la-Neuve. Het betrof echter maar een klein gedeelte van het volledige boekenbestand. Sinds de jaren 1990 zijn de relaties tussen beide universiteiten opnieuw uitstekend.

In 1951 richtte de toen nog unitaire KU Leuven een nieuwe universiteit op in Belgisch-Kongo, de Universiteit Lovanium, in Leopoldstad, het huidige Kinshasa. Deze universiteit werd gebouwd vanaf 1954, en was vooral een initiatief van de jezuïeten. Het resultaat was een naar alle lokale verhoudingen indrukwekkende, moderne en grote campus, maar de Lovaniumuniversiteit kende een gestage teloorgang ongeveer een decennium na de Kongolese onafhankelijkheid van 1960, toen de Zaïrisering van Mobutu Sese Seko sterk begon te spelen. Heden ten dage is de Universiteit Lovanium gewijzigd in Université de Kinshasa.

In 1965 werd een tweede afdeling van de KU Leuven opgericht in Kortrijk met de naam KULAK, wat staat voor Katholieke Universiteit Leuven Afdeling Kortrijk. Omdat de Kortrijkse Universiteit gaandeweg uitgroeide van een afdeling naar een volwaardige campus werd het woord afdeling vervangen door campus en werd de naam Katholieke Universiteit Leuven Campus Kortrijk. Sinds 2011 spreekt men van Katholieke Universiteit Leuven Kulak, kortweg Kulak. Het vroegere acroniem is nu dus de volwaardige naam en heeft ook geen betekenis meer als letterwoord. In deze campus worden (de eerste jaren van) bacheloropleidingen uit zes faculteiten (Rechten, Geneeskunde, Wetenschappen, Letteren, Economie, en Psychologie en Pedagogische Wetenschappen) aangeboden.

In 1972 richtte de KU Leuven een aparte entiteit op om de valorisatie van haar wetenschappelijk onderzoek te ondersteunen. Dit instituut, "Leuven Research & Development" (LRD), heeft ondertussen tientallen spin-offs, zoals de technologiebedrijven Option en Metris, begeleid bij hun totstandkoming, en beheert ze tientallen miljoenen euro's aan investeringen en durfkapitaal.

21e eeuw

Op 11 juli 2002 werd de Associatie KU Leuven opgericht, die twaalf hogescholen en de KU Leuven samenbrengt. Deze associatievorming is er gekomen als reactie op de internationalisering van het hoger onderwijs in Europa, in de zogenaamde Verklaring van Bologna uit 1999.

Op 22 december 2011 werd bekendgemaakt, na een uitgebreid intern debat, dat de afkorting K.U.Leuven wordt gewijzigd in KU Leuven. De officiële naam van de universiteit blijft Katholieke Universiteit Leuven.[9] In het Engels wordt de naam van de universiteit ook afgekort tot KU Leuven; voluit luidt het ‘Catholic University of Leuven’, waarbij facultatief het woord 'Catholic' achterwege kan blijven.

Sinds het academisch jaar 2013-2014 richt de instelling ook opleidingen in in Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge, Geel, Oostende, Diepenbeek, Sint-Katelijne-Waver en Aalst. Dit is een gevolg van de verhuis van academische opleidingen die de hogescholen uit de associatie aanboden naar de KU Leuven.[10]

Groepen en faculteiten

De KU Leuven is een algemene universiteit, en heeft dus een brede waaier aan faculteiten. Deze zijn als volgt ondergebracht in drie groepen (tussen haakjes het aantal studenten in 2014-2015)[1]:

Naast deze drie groepen vormen de Universitaire Ziekenhuizen de vierde vrij zelfstandige component van de KU Leuven.

  • UZ Gasthuisberg (Leuven)
  • UZ Sint-Rafaël (Leuven)
  • UZ Sint-Pieter (Leuven)
  • UZ Pellenberg (Lubbeek)
  • UMC Sint-André (Lubbeek)
  • UPC KU Leuven (Kortenberg, Lubbeek, Leuven)

Verder zijn er nog enkele instellingen die dienstverlenend zijn voor de hele universiteit:

Campussen

De opleidingen van de KU Leuven worden op verschillende campussen georganiseerd. In Leuven zijn de meeste locaties gegroepeerd op drie campussen:

  • Leuven (verspreid over een groot deel van de Leuvense binnenstad)
  • Heverlee (Campus Arenberg I, II, III en IV)
  • Gasthuisberg

Naast de locaties in Leuven organiseert de universiteit onderwijs in negen andere Vlaamse steden:

Opleidingen

De onderstaande tabel geeft een overzicht van de opleidingen die door de faculteiten van de KU Leuven worden aangeboden:

Bacheloropleidingen Masteropleidingen Master-na-Masteropleidingen
Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen
  • Lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen
  • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie (ook in Brugge)
  • Adapted Physical Activity (EM)
  • Lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen
  • Revalidatiewetenschappen en kinesitherapie
  • Rehabilitation Sciences and Physiotherapy
  • Exercise and Sport Psychology
  • Sportgeneeskunde
Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen
  • Bio-ingenieurswetenschappen
  • Bio-ingenieurswetenschappen:
    • Biosysteemtechniek
    • Cel- en gentechnologie
    • Katalytische technologie
    • Land- en bosbeheer
    • Landbouwkunde
    • Levensmiddelentechnologie
    • Milieutechnologie
  • Aardobservatie
  • Bio-informatics
  • Earth Observation
  • Food Technology
  • Molecular Biology
  • Nanowetenschappen en -technologie
  • Nanoscience and Nanotechnology
  • Nanoscience and Nanotechnology (Erasmus Mundus)
  • Statistiek
  • Statistics
  • Tropical Natural Resources Management
  • Water Resources Engineering
Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen
  • Accountancy en het revisoraat (Leuven)
  • Beleidseconomie (Leuven)
  • Business Economics (Leuven)
  • Economics (Leuven)
  • Economie, recht en bedrijfskunde (Leuven)
  • Economische Wetenschappen (Leuven)
  • Handelsingenieur (Leuven en Brussel)
  • Handelsingenieur in de beleidsinformatica (Leuven)
  • Handelswetenschappen (in Antwerpen en Brussel)
  • Business Administration - Engelstalig (Brussel)
  • Mileu- en Preventiemanagement (Brusssel)
  • Internationale Bedrijfseconomie en het Bedrijfsbeleid (Brussel)
  • International Business Economics and Management - Engelstalig (Brussel)
  • Informatiemanagement (Leuven)
  • Information Management (Leuven)
  • Management (Leuven)
  • Toegepaste Economische Wetenschappen (Leuven)
  • Verzekeringen (Leuven)
  • Advanced Business Studies (Leuven)
  • Advanced Studies in Economics (Leuven)
  • Financial and Actuarial Engineering (Leuven)
  • Financial Economics (Leuven)
  • Internationale Bedrijfseconomie en het Bedrijfsbeleid (Brussel)
  • International Business Economics and Management - Engelsstalig (Brussel)
  • Specifieke Lerarenopleiding (SLO) (in Antwerpen en Brussel)
Faculteit Farmaceutische Wetenschappen
  • Farmaceutische wetenschappen
  • Farmaceutische zorg
  • Geneesmiddelenontwikkeling
  • Industriële farmacie
  • Klinische biologie
  • Ziekenhuisfarmacie
Faculteit Geneeskunde
  • Biomedische wetenschappen (ook in Kortrijk)
  • Geneeskunde (ook in Kortrijk)
  • Logopedische en audiologische wetenschappen
  • Tandheelkunde
  • Bio-informatics
  • Biomedische wetenschappen
  • Geneeskunde
  • Logopedische en audiologische wetenschappen
  • Management en het beleid van de gezondheidszorg
  • Seksuologie
  • Tandheelkunde
  • Verpleegkunde en vroedkunde
  • Arbeidsgeneeskunde
  • Huisartsgeneeskunde
  • Jeugdgezondheidszorg
  • Medische stralingsfysica
  • Specialistische geneeskunde
  • Sportgeneeskunde
  • Verzekeringsgeneeskunde en de medische expertise
  • Bioethics
  • Bioethics (EM)
  • Endodontics
  • Forensic Odontology
  • Oral Health Research
  • Orthodontics
  • Paediatric Dentistry and Special Dental Care
  • Periodontology
  • Restorative Dentistry
  • Space Studies
  • Ziekenhuishygiëne
Faculteit Godgeleerdheid
  • Godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen
  • Theology and Religious Studies
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen
  • Theology and Religious Studies
  • Wereldgodsdiensten, interreligieuze dialoog en religiestudie
  • Gespecialiseerde studies in godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen
  • Advanced Studies in Theology and Religion
Faculteit Ingenieurswetenschappen
  • Ingenieurswetenschappen
  • Ingenieurswetenschappen: architectuur
  • Bio-informatics
  • Engineering:
    • Chemical Technology (Engineering Rheology)
    • Electrical Engineering
    • Materials Engineering
  • Ingenieurswetenschappen:
    • Architectuur
    • Biomedische technologie
    • Bouwkunde
    • Chemische technologie
    • Computerwetenschappen
    • Geotechniek en mijnbouwkunde
    • Elektrotechniek
    • Energie
    • Materiaalkunde
    • Werktuigkunde
    • Wiskundige ingenieurstechnieken
  • Nanowetenschappen en -technologie
  • Nanoscience and Nanotechnology
  • Nanoscience and Nanotechnology (EM)
  • Statistiek
  • Statistics
  • Artificial Intelligence
  • Conservation of Monuments and Sites
  • Human Settlements
  • Industrial Management
  • Medische stralingsfysica
  • Nuclear Engineering
  • Safety Engineering
  • Space Studies
  • Urbanism and Strategic Planning
Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen (Leuven, Aalst, Diepenbeek, Geel, Gent, Oostende of Sint-Katelijne-Waver)
  • Industriële wetenschappen
    • Bouwkunde
    • Chemie
    • Elektromechanica
    • Elektronica-ICT
    • Kunststofverwerking
    • Nucleaire technologie
    • Verpakkingstechnologie
  • Biowetenschappen
  • Industriële wetenschappen
    • Biochemie
    • Bouwkunde
    • Chemie
    • Elektromechanica
    • Elektronica-ICT
    • Energie
    • Kunststofverwerking
    • Nucleaire technologie
    • Verpakkingstechnologie
  • Biowetenschappen
    • Land- en tuinbouwkunde
    • Voedingsindustrie
  • Food Science, Technology and Nutrition (Erasmus Mundus)
  • Industriële kunststofverwering
  • Welding Engineering
Faculteit Architectuur (Brussel of Gent)
  • Architectuur
  • Interieurarchitectuur
  • Architectuur
  • Architecture
  • Interieurarchitectuur
  • Stedenbouw en ruimtelijke planning
Faculteit Letteren
  • Archeologie
  • Geschiedenis (ook in Kortrijk)
  • Kunstwetenschappen
  • Musicologie
  • Taal- en letterkunde (ook in Kortrijk)
  • Taal- en regiostudies:
    • Arabistiek en islamkunde
    • Japanologie
    • Oude Nabije Oosten
    • Sinologie
    • Slavistiek en Oost-Europakunde
  • Archeologie
  • Archaeology
  • Bedrijfscommunicatie
  • Culturele studies
  • Cultural Studies
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Geschiedenis
  • Geschiedenis van de oudheid
  • Kunstwetenschappen
  • Langue et littérature françaises
  • Linguistics and Literature: English
  • Musicologie
  • Taalkunde
  • Taal- en letterkunde
  • Taal- en regiostudies:
    • Arabistiek en islamkunde
    • Japanologie
    • Oude Nabije Oosten
    • Sinologie
    • Slavistiek en Oost-Europakunde
  • Westerse literatuur
  • Western Literature
  • Advanced Studies in Linguistics
  • American Studies
  • Archivistiek: erfgoed- en hedendaags documentbeheer
  • Europe and the World 1500-2000 Studies
  • Literatuurwetenschappen ~ Literary Studies
  • Estudios Ibéricos e Iberoamericanos
  • Medieval and Renaissance Studies
Faculteit Psychologie & Pedagogische Wetenschappen
  • Onderwijskunde (Kortrijk)
  • Pedagogische wetenschappen
  • Psychologie
  • Educatieve studies
  • Educational Studies
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Pedagogische wetenschappen
  • Psychologie
Faculteit Rechtsgeleerdheid
  • Criminologische wetenschappen
  • Rechten (in Leuven, Brussel en Kortrijk)
  • Rechten 2 talig Frans - Nederlands (i.s.m. FUSL)
  • Criminologische wetenschappen
  • Criminology
  • Economie, recht en bedrijfskunde
  • Rechten
  • Law
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Human Rights and Democratisation (European Master)
  • European Social Security
  • Fiscaliteit
  • Intellectuele rechten 2 of 3 talig i.s.m. FUSL (in Brussel)
  • Laws (LLM)
  • Laws in Energy and Environmental Law
  • Laws in European and International Taxation
  • Notariaat
  • Space Studies
  • Vennootschapsrecht (in Brussel)
Faculteit Sociale Wetenschappen
  • Communicatiewetenschappen
  • Politieke en sociale wetenschappen
  • Bedrijfscommunicatie
  • Communicatiewetenschappen
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Overheidsmanagement en -beleid
  • Sociaal werk
  • Sociale en culturele antropologie
  • Social and Cultural Anthropology
  • Sociologie
  • Vergelijkende en internationale politiek
  • Cultures and Development Studies
  • European Politics and Policies
  • Quantitative Analysis in the Social Sciences
  • Social Policy Analysis
Faculteit Wetenschappen
  • Biochemie en -technologie
  • Biologie (ook in Kortrijk)
  • Chemie (ook in Kortrijk)
  • Fysica (ook in Kortrijk)
  • Geografie
  • Geologie
  • Informatica (ook in Kortrijk)
  • Wiskunde (ook in Kortrijk)
  • Biochemie en -technologie
  • Biologie
  • Biology
  • Chemie
  • Chemistry
  • Fysica
  • Physics
  • Geografie
  • Geography
  • Geologie
  • Geology
  • Informatica
  • Statistiek
  • Statistics
  • Theoretical Chemistry and Computational Modelling (EM)
  • Sterrenkunde
  • Astronomy and Astrophysics
  • Toegepaste informatica
  • Wiskunde
  • Mathematics
  • Toerisme
  • Molecular and Cellular Biophysics
  • Nanowetenschappen en -technologie
  • Nanoscience and Nanotechnology
  • Nanoscience and Nanotechnology (EM)
  • Aardobservatie
  • Earth Observation
  • Bio-informatics
  • Artificial Intelligence
  • Financial and Actuarial Engineering
  • Medische stralingsfysica
  • Space Studies
Bijzondere faculteit Kerkelijk Recht
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Samenleving, recht en religie
  • Society, Law and Religion
  • Kerkelijk recht (Iuris Canonici Licentiatus)
  • Canon Law (Iuris Canonici Licentiatus)
Hoger Instituut voor de Wijsbegeerte
  • Philosophy
  • Wijsbegeerte
  • Europese studies: transnationale en mondiale perspectieven
  • European Studies: Transnational and Global Perspectives
  • Philosophy
  • Wijsbegeerte
  • Philosophy (MPhil)

Rectoren

Vanaf de oprichting in 1834 heeft de universiteit de volgende rectoren gehad (betiteld als rector magnificus):

Vanaf 1968 waren de rectoren van de zelfstandige Nederlandstalige Katholieke Universiteit Leuven:

Vermaarde wetenschappers

Internationaal vermaarde wetenschappers, bekende of beroemde docenten

Bekende studenten

Rankings

Volgens het Times Higher Education Supplement (THES) van The Times is de KU Leuven jaar na jaar de hoogst scorende Belgische universiteit, en de eerste Nederlandstalige universiteit ter wereld. Wereldwijd staat KU Leuven op de 55ste plaats, als 12de Europese universiteit. Ook in de ranglijsten per vakgebied scoort de KU Leuven goed, en is ze als enige Nederlandstalige universiteit aanwezig in 2014-2015 in elke vermelde top 50. Zo staat Delft op de 19e plaats in engineering & technology, de KU Leuven staat hier 34e. Leiden haalt plaats 25, Leuven plaats 41 en de UvA de 45e plaats in arts & humanities. In clinical & health vindt men Erasmus (35e), Leuven (37e), Maastricht (45e) en UvA (47e). Wageningen staat op de 18e plaats in life sciences, waar Gent 38e, Utrecht 45e en Leuven 48e haalt. In social sciences tot slot scoren UvA (36e), Erasmus (40e) en Leuven (49e).[11]

In 2014 was de KU Leuven volgens de QS World University Rankings de hoogst scorende Belgische universiteit, met een wereldwijde 82ste positie.[12]

Volgens de Leiden Ranking[13] van het Center for Science and Technology Studies (CWTS) van de universiteit van Leiden is de KU Leuven de eerste Belgische universiteit, de eerste Nederlandstalige en de zesde Europese instelling in het aantal publicaties (de Yellow ranking), en de tweede Belgische universiteit, na de UCL volgens een gewogen en genormaliseerde impactmeting. De KU Leuven staat hier op de 26ste plaats[14] van de Europese universiteiten.

In de Academic Ranking of World Universities (ARWU) van de Sjanghai Jiao Tong Universiteit staat de KU Leuven in 2014 op de 96ste plaats.[15] Per wetenschapsgebied bekeken is ook een 39e plaats voor geneeskunde en farmacie gehaald en per onderdeel een 47e plaats voor computerwetenschappen.

In de Meta University Ranking, die ARWU, QS en THE combineert, neemt de KU Leuven de 62ste positie in, na Universiteit Utrecht (54) en Universiteit Leiden (54) maar voor de Universiteit van Amsterdam (69), de Universiteit van Groningen (82) of de Universiteit Gent (82).[16]

Eredoctoren

Universitaire eredoctoraten vanaf 1951

Facultaire eredoctoraten tot 1950

Facultaire eredoctoraten sinds 1997

De Associatie KU Leuven

De vzw Associatie KU Leuven werd opgericht op 10 juli 2002. De partners waren instellingen die reeds vroeger samenwerkten. De oprichting liep zelfs voorop op de Vlaamse decretale bepalingen van het Structuurdecreet van 2004. In tegenstelling tot de andere associaties in Vlaanderen betreft het hier een samenwerking met partners verspreid over Vlaanderen, waar andere associaties eerder een regionale samenwerking bestendigen.

Sinds 2013 is de Leuvense universiteit een universiteit met verschillende campussen, verspreid over heel Vlaanderen. Als hogescholen zullen die campussen instaan voor professionele opleidingen. Diploma's van opleidingen van universitair niveau, zoals onder meer handelswetenschappen, zullen dan uitgereikt worden door de KU Leuven. Als lid van de universiteit zullen zij, regionaal verankerd, academisch onderwijs verzorgen en een eigen onderzoeksprofiel ontwikkelen, in nauwe samenhang met de professionele expertise die er voorhanden is. Op die manier zal de universiteit zich ontplooien als een sterk en beweeglijk netwerk.[17]

De twaalf leden van de Associatie KU Leuven zijn:

Studenten aan de KU Leuven

De studenten van de KU Leuven worden vertegenwoordigd door de Studentenraad KU Leuven (Stura KU Leuven), een overkoepeling van facultaire studentenraden (vaak faculteitskringen) en campusstudentenraden, die inspraak heeft op vrijwel alle niveaus van de universitaire gemeenschap.

Aan de KU Leuven zijn ook diverse studentenverenigingen actief aan de verschillende campussen. Er is een aparte overzichtspagina met de studentenverenigingen op de verschillende campi; studentenverenigingen te Leuven, studentenverenigingen te Antwerpen, studentenverenigingen te Gent, studentenverenigingen te Diepenbeek, studentenverenigingen te Brussel

Alumni van de KU Leuven kunnen lid worden van de Alumni Lovanienses, een vereniging met eigen activiteiten. Tot de recente voorzitters van deze vereniging behoren Karel Vinck tot 2008 en sinds 2008 Frans van Daele.

Aantal ingeschreven studenten

  • 2003-2004: 29.164
  • 2004-2005: 30.443
  • 2005-2006: 31.447
  • 2006-2007: 32.509
  • 2007-2008: 33.801
  • 2008-2009: 34.940
  • 2009-2010: 36.923
  • 2010-2011: 38.568
  • 2011-2012: 40.131
  • 2012-2013: 41.255
  • 2013-2014: 55.211
  • 2014-2015: 55.855

De Databank Tertiair Onderwijs, vanaf 2008-2009 Databank Hoger Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap geeft enkel de studentenaantallen ingeschreven voor de academische kernopleidingen weer. Academische kernopleidingen zijn opleidingen zoals die in Vlaanderen worden aangeboden in overeenstemming met de decretale bepalingen.

  • 2003-2004 (kernopleidingen): 27.061
  • 2004-2005 (kernopleidingen): 28.157
  • 2005-2006 (kernopleidingen): 28.956
  • 2006-2007 (kernopleidingen): 29.919
  • 2007-2008 (kernopleidingen): 30.531
  • 2008-2009 (kernopleidingen): 31.444
  • 2009-2010 (kernopleidingen): 33.709
  • 2010-2011 (kernopleidingen): 35.332
  • 2011-2012 (kernopleidingen): 31.814
  • 2012-2013: definitieve cijfers nog niet beschikbaar
  • 2013-2014: definitieve cijfers nog niet beschikbaar

In het academiejaar 2014-2015 studeerden er aan de KU Leuven 55.855 studenten.[1] Daarmee is de KU Leuven de grootste Nederlandstalige universiteit. Ze biedt in het Nederlands 55 academische bacheloropleidingen, 133 master en 48 master na masteropleidingen aan, naast 45 masteropleidingen, 27 master-na-master opleidingen en 2 bacheloropleidingen volledig in het Engels, 2 masteropleidingen in het Frans en 1 master-na-master in het Spaans. Deze opleidingen worden ingericht door vijftien faculteiten, gegroepeerd in drie groepen.[18]

Tijdschrift

Het tijdschrift van de Katholieke Universiteit Leuven heet Campuskrant. Het werd in 1990 de opvolger van Academische Tijdingen, verschijnt in tabloidformaat en in een oplage van 17.000 tot 40.000 exemplaren.

Bibliografie

  • L'Université de Louvain: coup d'oeil sur son histoire et ses institutions, 1425-1900, Brussel, 1900.
  • Pieter DHONDT, Un double compromis. Enjeux et débats relatifs à l'enseignement universitaire en Belgique au XIXe siècle, Gent : Academia Press, 2011.
  • R. MATHES, Löwen und Rom. Zur Gründung der Katholischen Universität Löwen unter besonderer Berücksichtigung der Kirchen-und Bildungspolitik Papst Gregors XVI, Essen, 1975.
  • Jan ROEGIERS, De Leuvense Theologen en de Verlichting. Onderwijs, wetenschap, polemiek en politiek van 1700 tot 1797, doctoraal proefschrift (onuitgegeven), Katholieke Universiteit Leuven, 1979.
  • Jo TOLLEBEEK & Liesbet NYS: De stad op de berg. Een geschiedenis van de Leuvense Universiteit sinds 1968, Universitaire Pers Leuven, 2005. ISBN 9058674797.

Zie ook

Zie de categorie Katholieke Universiteit Leuven van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.