Kalium: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Element | |
{{Element | |
||
Naam = Kalium | |
Naam = Kalium | |
||
Symbool = |
Symbool = snor en pundi | |
||
Atoomnummer = 19 | |
Atoomnummer = 19 | |
||
Groep = [[Alkalimetaal]] | |
Groep = [[Alkalimetaal]] | |
||
Versie van 14 jan 2009 18:03
Sjabloon:Element Kalium is een scheikundig element met symbool K en atoomnummer 19. Het is een zilverwit alkalimetaal. In de Angelsakische en Romaanse landen staat het element bekend als potassium.SNOR&PUNDI
Ontdekking
Kalium is in 1807 ontdekt door Humphry Davy tijdens de elektrolyse van uit potas verkregen kaliumhydroxide. Hiermee is kalium het eerste metaal dat op deze manier is geïsoleerd. De naam kalium komt van het Arabische al-qali (potas), de naam die werd gebruikt voor zowel kalium als voor natrium.
Toepassingen
Door de hoge reactiviteit van kalium komt kalium in de natuur alleen maar voor in de vorm van zouten. Kaliumnitraat, kaliumchloraat, kaliumperchloraat en soms kaliumpermangaat worden om de oxidatieve eigenschappen gebruikt als component van zwartbuskruit en andere sassen. Ook is kaliumcarbonaat een belangrijke katalysator in houtskool wat weer invloed heeft op de brandsnelheid. In de vorm van kaliumcarbonaat is kalium van belang voor de productie van glas. Kalium(II)oxide, kaliumsulfaat, kaliumnitraat en kaliumchloride worden veel gebruikt in kunstmest. De meeste kaliumzouten zijn goed oplosbaar in water.
Andere toepassingen van kalium zijn:
- Kaliumchloride wordt ook gebruikt voor het uitvoeren van executies omdat het de werking van het hart ernstig verstoort.
- In dierlijke cellen zijn kaliumionen van belang voor transport.
- Kalium wordt ook gebruikt in samengestelde meststoffen, NPK (stikstof, fosfor en kalium) Bv.: 9-9-16 (dit is de verhouding van deze stoffen). Kalium zorgt o.a. voor de groei en de kleur van de plant. Ook geeft het de planten meer weerstand tegen ziektes.
In legeringen met natrium vormt kalium NaK, dat gebruikt wordt om warmte te transporteren in bijvoorbeeld kerncentrales
Opmerkelijke eigenschappen
Kalium is, samen met lithium en natrium een licht metaal en erg reactief. Kalium komt in de natuur niet in de zuivere metaalvorm voor, maar uitsluitend in verbindingen met andere elementen. Kalium reageert met de zuurstof in de lucht en reageert heftig met water. Daarom moet het zuivere (metallische) kalium onder petroleum worden bewaard. Het heeft de grootste elektropositiviteit van alle metalen.
Verschijning
De aardkorst bestaat voor 2,4% uit kalium in minerale vorm. Sommige van deze mineralen zoals carnalliet, poluhaliet en sylviet worden gevonden op de zeebodem.
De belangrijkste bron van kalium is kaliumcarbonaat, dat onder meer wordt gedolven in de Verenigde Staten en Duitsland.
In centraal Canada ligt op een diepte van ongeveer duizend meter een enorme voorraad kalium die in de toekomst een belangrijke bron zal worden. Tenslotte bevat zeewater kalium in lage concentraties.
Kalium wordt tegenwoordig geïsoleerd uit het hydroxide door elektrolyse op een manier die vrijwel identiek is aan de manier die Humphry Davy ooit gebruikte.
Isotopen
| Stabielste isotopen | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Iso | RA (%) | Halveringstijd | VV | VE (MeV) | VP |
| 38K | syn | 7,636 min | EV | 5,913 | 38Ar |
| 39K | 93,2581 | stabiel met 20 neutronen | |||
| 40K | 0,0117 | 1,277×109 j | β EV |
1,311 1,505 |
40Ca 38Ar |
| 41K | 6,7302 | stabiel met 22 neutronen | |||
| 42K | syn | 12,360 u | β | 3,525 | 42Ca |
| 43K | syn | 22,3 u | β | 1,815 | 43Ca |
Er zijn 17 verschillende isotopen van kalium bekend. Hiervan komen er in de natuur twee stabiele (39K en 41K) en één instabiele (40K) voor. De andere isotopen kunnen alleen op kunstmatige wijze worden verkregen. Het voorkomen van 40K wordt soms gebruikt om de ouderdom van stenen te bepalen en voor het bestuderen van het weer.
Toxicologie en veiligheid
Kalium reageert explosief met water en moet worden bewaard onder petroleum. De meeste kaliumzouten zijn niet giftig of schadelijk. Afhankelijk van het anion kan een kaliumzout wel giftig of schadelijk zijn.
