Kabinet-De Jong: verschil tussen versies
Regel 88: | Regel 88: | ||
|- |
|- |
||
| [[Lijst van Nederlandse bewindspersonen van Koninkrijksrelaties en van Koloniën|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse bewindspersonen van Koninkrijksrelaties en van Koloniën|Minister]] |
||
| [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Surinaamse en Nederlands-Antilliaanse Zaken]] |
| [[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Surinaamse en Nederlands-<br />Antilliaanse Zaken]] |
||
|- |
|- |
||
| style="background-color: #006F70"| |
| style="background-color: #006F70"| |
||
Regel 99: | Regel 99: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color: #004F50"| |
| style="background-color: #004F50"| |
||
| [[File:Luns |
| [[File:Joseph Luns (1964).jpg|120px|J.M.A.H. (Joseph) Luns]] |
||
| [[Joseph Luns|mr.dr. <br /> J.M.A.H. (Joseph) Luns]] <br /> <small>(1911–2002)</small> |
| [[Joseph Luns|mr.dr. <br /> J.M.A.H. (Joseph) Luns]] <br /> <small>(1911–2002)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken|Minister]] |
||
Regel 135: | Regel 135: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color: #262B6A"| |
| style="background-color: #262B6A"| |
||
| [[File:Willem den Toom |
| [[File:Willem den Toom 1971 (1).jpg|120px|W. (Willem) den Toom]] |
||
| [[Willem den Toom (politicus)|W. (Willem) den Toom]] <br /> <small>(1911–1998)</small> |
| [[Willem den Toom (politicus)|W. (Willem) den Toom]] <br /> <small>(1911–1998)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Defensie|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Defensie|Minister]] |
||
Regel 143: | Regel 143: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color: #008F90"| |
| style="background-color: #008F90"| |
||
| [[File:Bauke Roolvink 1968 ( |
| [[File:Bauke Roolvink 1968 (2).jpg|120px|B. (Bauke) Roolvink]] |
||
| [[Bauke Roolvink|B. (Bauke) Roolvink]] <br /> <small>(1912–1979)</small> |
| [[Bauke Roolvink|B. (Bauke) Roolvink]] <br /> <small>(1912–1979)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Minister]] |
||
| [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken]] en [[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid]] |
| [[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken]] en <br /> [[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid]] |
||
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
||
Regel 170: | Regel 170: | ||
| [[Wim Schut|ir. <br /> W.F. (Wim) Schut]] <br /> <small>(1920–2006)</small> |
| [[Wim Schut|ir. <br /> W.F. (Wim) Schut]] <br /> <small>(1920–2006)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Minister]] |
||
| [[Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening]] |
| [[Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer|Volkshuisvesting en <br /> Ruimtelijke Ordening]] |
||
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
||
Regel 178: | Regel 178: | ||
| [[Marga Klompé|dr. <br /> M.A.M. (Marga) Klompé]] <br /> <small>(1912–1986)</small> |
| [[Marga Klompé|dr. <br /> M.A.M. (Marga) Klompé]] <br /> <small>(1912–1986)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Minister]] |
| [[Lijst van Nederlandse ministers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Minister]] |
||
| [[Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk|Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk]] |
| [[Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk|Cultuur, Recreatie en <br /> Maatschappelijk Werk]] |
||
| 22 november 1966 – <br /> 6 juli 1971 |
| 22 november 1966 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
||
Regel 190: | Regel 190: | ||
| [[File:Berend Jan Udink 1969 (2).jpg|120px|B.J. (Bé) Udink]] |
| [[File:Berend Jan Udink 1969 (2).jpg|120px|B.J. (Bé) Udink]] |
||
| [[Bé Udink|drs. <br /> B.J. (Bé) Udink]] <br /> <small>(1926–2016)</small> |
| [[Bé Udink|drs. <br /> B.J. (Bé) Udink]] <br /> <small>(1926–2016)</small> |
||
| [[Minister voor Ontwikkelingssamenwerking|Minister]] |
| [[Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking|Minister]] |
||
| [[Ontwikkelingssamenwerking]] <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]]) |
| • [[Ontwikkelingssamenwerking]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]]) |
||
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 5 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
||
Regel 201: | Regel 201: | ||
|- |
|- |
||
| style="background-color: #006F70"| |
| style="background-color: #006F70"| |
||
| [[File:Chris van Veen 1972 ( |
| [[File:Chris van Veen 1972 (1).jpg|120px|Ch. (Chris) van Veen]] |
||
| [[Chris van Veen|mr. <br /> Ch. (Chris) van Veen]] <br /> <small>(1922–2009)</small> |
| [[Chris van Veen|mr. <br /> Ch. (Chris) van Veen]] <br /> <small>(1922–2009)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Binnenlandse Zaken|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Binnenlandse Zaken|Staatssecretaris]] |
||
| |
| • Agglomeratie Zaken <br /> • Rijksdienst <br /> <br /> ([[Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties|Binnenlandse Zaken]]) |
||
| 10 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 10 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
||
Regel 212: | Regel 212: | ||
| [[Hans de Koster|H.J. (Hans) de Koster]] <br /> <small>(1914–1992)</small> |
| [[Hans de Koster|H.J. (Hans) de Koster]] <br /> <small>(1914–1992)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Buitenlandse Zaken|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Buitenlandse Zaken|Staatssecretaris]] |
||
| [[Europese Zaken (Nederland)|Europese Zaken]] <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]]) |
| • [[Europese Zaken (Nederland)|Europese Zaken]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Buitenlandse Zaken (Nederland)|Buitenlandse Zaken]]) |
||
| 12 juni 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 12 juni 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
||
Regel 220: | Regel 220: | ||
| [[Ferd Grapperhaus|mr.dr. <br /> F.H.M. (Ferd) Grapperhaus]] <br /> <small>(1927–2010)</small> |
| [[Ferd Grapperhaus|mr.dr. <br /> F.H.M. (Ferd) Grapperhaus]] <br /> <small>(1927–2010)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Financiën|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Financiën|Staatssecretaris]] |
||
| Fiscale Zaken <br /> ([[Ministerie van Financiën (Nederland)|Financiën]]) |
| • Fiscale Zaken <br /> • Belastingdienst <br /> <br /> ([[Ministerie van Financiën (Nederland)|Financiën]]) |
||
| 10 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 10 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
||
Regel 228: | Regel 228: | ||
| [[Klaas Wiersma|mr.dr. <br /> K. (Klaas) Wiersma]] <br /> <small>(1917–1993)</small> |
| [[Klaas Wiersma|mr.dr. <br /> K. (Klaas) Wiersma]] <br /> <small>(1917–1993)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Justitie|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Justitie|Staatssecretaris]] |
||
| |
| • Integratie <br /> • Immigratie <br /> • Asielzaken <br /> • Vreemdelingenzaken <br /> • Jeugdbescherming <br /> • Gevangeniswezen <br /> • Rehabilitatie <br /> <br /> ([[Ministerie van Justitie en Veiligheid|Justitie]]) |
||
| 20 april 1970 – <br /> 6 juli 1971 |
| 20 april 1970 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
||
Regel 236: | Regel 236: | ||
| [[Louis van Son|drs. <br /> L.J.M. (Louis) van Son]] <br /> <small>(1922–1986)</small> |
| [[Louis van Son|drs. <br /> L.J.M. (Louis) van Son]] <br /> <small>(1922–1986)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Economische Zaken|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Economische Zaken|Staatssecretaris]] |
||
| Internationale Handel |
| • Internationale Handel <br /> • Exportbevordering <br /> • Middenstand <br /> • Regionale Industrialisatie <br /> • Toerisme <br /> <br /> ([[Ministerie van Economische Zaken en Klimaat|Economische Zaken]]) |
||
| 28 november 1966 – <br /> 6 juli 1971 |
| 28 november 1966 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
||
Regel 244: | Regel 244: | ||
| [[Joop Haex|J.C.E. (Joop) Haex]] <br /> <small>(1911–2002)</small> |
| [[Joop Haex|J.C.E. (Joop) Haex]] <br /> <small>(1911–2002)</small> |
||
| rowspan=3|[[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Defensie|Staatssecretaris]] |
| rowspan=3|[[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Defensie|Staatssecretaris]] |
||
| [[Koninklijke Landmacht]] <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
| • [[Koninklijke Landmacht]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
||
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
||
Regel 251: | Regel 251: | ||
| [[File:Adri van Es aan boord van Hr.Ms. Karel Doorman.jpg|120px|A. (Adri) van Es]] |
| [[File:Adri van Es aan boord van Hr.Ms. Karel Doorman.jpg|120px|A. (Adri) van Es]] |
||
| [[Adri van Es|A. (Adri) van Es]] <br /> <small>(1913–1994)</small> |
| [[Adri van Es|A. (Adri) van Es]] <br /> <small>(1913–1994)</small> |
||
| [[Koninklijke Marine]] <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
| • [[Koninklijke Marine]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
||
| 14 augustus 1963 – <br /> 16 september 1972 |
| 14 augustus 1963 – <br /> 16 september 1972 |
||
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
||
Regel 258: | Regel 258: | ||
| [[File:Bob Duynstee 1968 (1).jpg|120px|A.E.M. (Bob) Duynstee]] |
| [[File:Bob Duynstee 1968 (1).jpg|120px|A.E.M. (Bob) Duynstee]] |
||
| [[Bob Duynstee|drs. <br /> A.E.M. (Bob) Duynstee]] <br /> <small>(1920–2014)</small> |
| [[Bob Duynstee|drs. <br /> A.E.M. (Bob) Duynstee]] <br /> <small>(1920–2014)</small> |
||
| [[Koninklijke Luchtmacht]] <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
| • [[Koninklijke Luchtmacht]] <br /> <br /> ([[Ministerie van Defensie (Nederland)|Defensie]]) |
||
| 28 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 28 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
||
Regel 266: | Regel 266: | ||
| [[Roelof Kruisinga|dr. <br /> R.J.H. (Roelof) Kruisinga]] <br /> <small>(1922–2012)</small> |
| [[Roelof Kruisinga|dr. <br /> R.J.H. (Roelof) Kruisinga]] <br /> <small>(1922–2012)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Staatssecretaris]] |
||
| Volksgezondheid <br /> ([[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken]] en [[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid]]) |
| • Volksgezondheid <br /> • Ouderenbeleid <br /> • Gehandicaptenbeleid <br /> <br /> ([[Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid|Sociale Zaken]] en <br /> [[Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport|Volksgezondheid]]) |
||
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
| [[Christelijk-Historische Unie|CHU]] |
||
Regel 274: | Regel 274: | ||
| [[Hans Grosheide|mr. <br /> J.H. (Hans) Grosheide]] <br /> <small>(1930)</small> |
| [[Hans Grosheide|mr. <br /> J.H. (Hans) Grosheide]] <br /> <small>(1930)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Staatssecretaris]] |
||
| |
| • Basisonderwijs <br /> • Algemeen Voortgezet Onderwijs <br /> • Voorbereidend Wetenschappelijk <br /> Onderwijs <br /> • Nijverheidsonderwijs <br /> • Buitengewoon Onderwijs <br /> <br /> ([[Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap|Onderwijs en Wetenschappen]]) |
||
| 3 september 1963 – <br /> 6 juli 1971 |
| 3 september 1963 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
| [[Anti-Revolutionaire Partij|ARP]] |
||
Regel 282: | Regel 282: | ||
| [[Mike Keyzer|M.J. (Mike) Keyzer]] <br /> <small>(1911–1983)</small> |
| [[Mike Keyzer|M.J. (Mike) Keyzer]] <br /> <small>(1911–1983)</small> |
||
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Verkeer en Waterstaat|Staatssecretaris]] |
| [[Lijst van Nederlandse staatssecretarissen van Verkeer en Waterstaat|Staatssecretaris]] |
||
| Luchtvaart |
| • Wegverkeer <br /> • Openbaar Vervoer <br /> • Luchtvaart <br /> • Spoorwegen <br /> • Scheepvaart <br /> <br /> ([[Ministerie van Verkeer en Waterstaat|Verkeer en Waterstaat]]) |
||
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 18 april 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
| [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] |
||
Regel 290: | Regel 290: | ||
| [[Hein van de Poel|mr. <br /> H.J. (Hein) van de Poel]] <br /> <small>(1915–1993)</small> |
| [[Hein van de Poel|mr. <br /> H.J. (Hein) van de Poel]] <br /> <small>(1915–1993)</small> |
||
| Staatssecretaris |
| Staatssecretaris |
||
| |
| • Volksontwikkeling <br /> • Jeugdbeleid <br /> • Cultuurbeleid <br /> • Kunstbeleid <br /> • Mediabeleid <br /> • Sport <br /> • Natuurbehoud <br /> <br /> ([[Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk|Cultuur, Recreatie en <br /> Maatschappelijk Werk]]) |
||
| 29 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
| 29 mei 1967 – <br /> 6 juli 1971 |
||
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
| [[Katholieke Volkspartij|KVP]] |
Versie van 29 aug 2018 15:42
Kabinet-De Jong | ||||
---|---|---|---|---|
De bordesscène van de ministers van het kabinet-De Jong bij Huis ten Bosch op 5 april 1967
| ||||
Coalitie | KVP, VVD, ARP, CHU | |||
Zeteltal TK | 42 + 17 + 15 + 12 = 86 | |||
Premier | P.J.S. (Piet) de Jong | |||
Beëdiging | 5 april 1967 | |||
Demissionair | 28 april 1971 | |||
Ontslagdatum | 6 juli 1971 | |||
Voorganger | Zijlstra | |||
Opvolger | Biesheuvel I | |||
Zetels in de Tweede Kamer
| ||||
Overzicht kabinetten | ||||
|
Het kabinet-De Jong was het Nederlandse kabinet van 5 april 1967 tot 6 juni 1971. Het kabinet werd gevormd door de politieke partijen Katholieke Volkspartij (KVP), Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en de Christelijk-Historische Unie (CHU) na de Tweede Kamerverkiezingen van 1967. Het centrum-rechtse kabinet-De Jong was een meerderheidskabinet dat zowel in de Eerste Kamer en Tweede Kamer kon rekenen op een ruime meerderheid. Het kabinet-De Jong was het eerste naoorlogse kabinet dat een volledige termijn uitzat zonder interne conflicten.[1][2]
Verloop
Het kabinet regeert aan het einde van de roerige jaren zestig en weet ondanks de maatschappelijke onrust en toenemende politieke polarisatie de gehele regeringsperiode zonder tussentijdse crisis uit te zitten. Het kabinet wordt direct na het aantreden al geconfronteerd met een vraag naar democratische hervormingen in de samenleving. Van 16 mei 1967 tot 21 mei 1967 wordt het Maagdenhuis een pand van de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool van Amsterdam bezet door studenten die inspraak eisten in het universiteitsbestuur. De actie paste in een landelijke trend die 6 mei 1967 startte op de Katholieke Hogeschool in Tilburg. Deze bezetters noemden hun universiteit de 'Karl Marx-universiteit'. Minister van Onderwijs en Wetenschappen Gerard Veringa besluit vervolgens om hogescholen en universiteiten te democratiseren.[3]
Op 26 augustus 1967 wordt door het kabinet in het kader van de toenemende vraag naar grotere openbaarheid de Commissie-Cals-Donner ingesteld om advies uitbrengen over een algehele herziening van de Grondwet en over wijzigingen van de Kieswet. De commissie onder leiding van voormalig minister-president Jo Cals en rechter bij het het Hof van Justitie van de Europese Unie André Donner brengt op 29 maart 1971 haar eindrapport uit. De commissie adviseert onder meer over een gekozen minister-president, een districtenstelsel, de mogelijkheid van een referendum of een volksinitiatief en de sociale grondrechten zoals het recht op werk, welvaart en zorg voor het milieu. Minister-president Piet de Jong besluit vervolgens om na de wekelijkse ministerraad een persconferentie te geven in Nieuwspoort. Het advies van de Commissie-Cals-Donner resulteerde in 1983 tot een algehele herziening van de Grondwet en leidde tot een nieuwe systematische indeling, tot het invoering van sociale grondrechten en tot enkele beperkte staatkundige vernieuwingen.
Op financieel-economisch gebied krijgt het kabinet te maken met problemen in de industriële sector, deze problemen leiden bij de scheepsbouw en de textielindustrie tot massaontslagen. Het kabinet probeert via specifieke maatregelen economisch zwakkere regio's, zoals Zuid-Limburg en Noord-Nederland, te stimuleren. Hierbij wordt onder meer voorgesteld rijksdiensten te verplaatsen van het westen naar andere delen van het land. Op 27 november 1968 wordt door vicepremier en minister van Financiën Johan Witteveen de wet minimumloon ingevoerd. In 1970 komt minister Johan Witteveen met het voorstel om een loonpauze in te voeren, de loonmaatregel richt zich tegen een door vakbonden en werkgevers afgesproken loonsverhoging van 400,-. Het kabinet moet de maatregel na felle protestacties en stakingen deels intrekken. In 1971 wordt door minister Johan Witteveen wel een belastingvereenvoudiging doorgevoerd.
Het kabinet besluit ook tot aanleg van diverse nieuwe wegen. Als uitwerking van de Tweede nota ruimtelijke ordening worden groeigemeenten, zoals Zoetermeer, Nieuwegein en Amstelveen verder ontwikkeld. Krotopruiming en stadsvernieuwing krijgen meer aandacht. In 1971 wordt door minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Wim Schut de huurliberalisatie verder uitgebreid.
Het begin van de Praagse Lente in 1968 met de invasie van de Sovjet-Unie in Tsjecho-Slowakije wordt gezien als een reden voor minister van Defensie Willem den Toom om het defensiebudget te verhogen met 225 miljoen.[4]
Ook ontstaat er in 1969 een toenemende onrust in de vorm van demonstraties tegen de Vietnamoorlog.
Internationaal worden de betrekkingen met Indonesië verbeterd, wat resulteert in een staatsbezoek van president Soeharto in 1970 maar dat bezoek werd echter overschaduwd door de bezetting van de Indonesische ambassade door Molukkers jongeren in Den Haag, waarbij een politieagent om het leven komt.[5]
Personele wijzigingen
Op 7 januari 1970 treedt minister van Economische Zaken Leo de Block (KVP) af omdat hij vindt dat het kabinet krachtiger moet optreden tegen de stijging van lonen in de metaalsector. Informeel speelt mee dat hij veel kritiek kreeg nadat hij lang aarzelde om in te grijpen tegen de prijsstijgingen die het gevolg waren na de invoering van de omzetbelasting (BTW) op 1 januari 1969; als gevolg daarvan had hij veel gezag verloren. Op 14 januari 1970 wordt KVP–Tweede Kamerlid Roelof Nelissen benoemd als zijn opvolger als minister van Economische Zaken.[6]
Ambtsbekleders
Ambtsbekleders | Ministers / Ministerie | Termijn | Partij | |||
---|---|---|---|---|---|---|
P.J.S. (Piet) de Jong (1915–2016) |
Minister-president / Minister |
Algemene Zaken | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
dr. H.J. (Johan) Witteveen (1921) |
Vicepremier / Minister |
Financiën | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
drs. J.A. (Joop) Bakker (1921–2003) |
Vicepremier / Minister |
Verkeer en Waterstaat | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
ARP | ||
Minister | Surinaamse en Nederlands- Antilliaanse Zaken | |||||
mr. H.K.J. (Henk) Beernink (1910–1979) |
Minister | Binnenlandse Zaken | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
CHU | ||
mr.dr. J.M.A.H. (Joseph) Luns (1911–2002) |
Minister | Buitenlandse Zaken | 13 oktober 1956 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
mr. C.H.F. (Carel) Polak (1909–1981) |
Minister | Justitie | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
mr. L. (Leo) de Block (1904–1988) |
Minister | Economische Zaken | 5 april 1967 – 7 januari 1970 (afgetreden) |
KVP | ||
dr. H.J. (Johan) Witteveen (1921) |
7 januari 1970 – 14 januari 1970 (waarnemend) |
VVD | ||||
mr. R.J. (Roelof) Nelissen (1931) |
14 januari 1970 – 6 juli 1971 |
KVP | ||||
W. (Willem) den Toom (1911–1998) |
Minister | Defensie | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
B. (Bauke) Roolvink (1912–1979) |
Minister | Sociale Zaken en Volksgezondheid |
5 april 1967 – 6 juli 1971 |
ARP | ||
dr. G.H. (Gerard) Veringa (1924–1999) |
Minister | Onderwijs en Wetenschappen | 5 april 1967 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
ir. P.J. (Pierre) Lardinois (1924–1987) |
Minister | Landbouw en Visserij | 5 april 1967 – 1 januari 1973 |
KVP | ||
ir. W.F. (Wim) Schut (1920–2006) |
Minister | Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening |
5 april 1967 – 6 juli 1971 |
ARP | ||
dr. M.A.M. (Marga) Klompé (1912–1986) |
Minister | Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk |
22 november 1966 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
Ambtsbekleder | Minister / Portefeuille / Ministerie | Termijn | Partij | |||
drs. B.J. (Bé) Udink (1926–2016) |
Minister | • Ontwikkelingssamenwerking (Buitenlandse Zaken) |
5 april 1967 – 6 juli 1971 |
CHU | ||
Ambtsbekleders | Staatssecretarissen / Portefeuille / Ministerie | Termijn | Partij | |||
mr. Ch. (Chris) van Veen (1922–2009) |
Staatssecretaris | • Agglomeratie Zaken • Rijksdienst (Binnenlandse Zaken) |
10 mei 1967 – 6 juli 1971 |
CHU | ||
H.J. (Hans) de Koster (1914–1992) |
Staatssecretaris | • Europese Zaken (Buitenlandse Zaken) |
12 juni 1967 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
mr.dr. F.H.M. (Ferd) Grapperhaus (1927–2010) |
Staatssecretaris | • Fiscale Zaken • Belastingdienst (Financiën) |
10 mei 1967 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
mr.dr. K. (Klaas) Wiersma (1917–1993) |
Staatssecretaris | • Integratie • Immigratie • Asielzaken • Vreemdelingenzaken • Jeugdbescherming • Gevangeniswezen • Rehabilitatie (Justitie) |
20 april 1970 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
drs. L.J.M. (Louis) van Son (1922–1986) |
Staatssecretaris | • Internationale Handel • Exportbevordering • Middenstand • Regionale Industrialisatie • Toerisme (Economische Zaken) |
28 november 1966 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
J.C.E. (Joop) Haex (1911–2002) |
Staatssecretaris | • Koninklijke Landmacht (Defensie) |
18 april 1967 – 6 juli 1971 |
CHU | ||
A. (Adri) van Es (1913–1994) |
• Koninklijke Marine (Defensie) |
14 augustus 1963 – 16 september 1972 |
ARP | |||
drs. A.E.M. (Bob) Duynstee (1920–2014) |
• Koninklijke Luchtmacht (Defensie) |
28 april 1967 – 6 juli 1971 |
KVP | |||
dr. R.J.H. (Roelof) Kruisinga (1922–2012) |
Staatssecretaris | • Volksgezondheid • Ouderenbeleid • Gehandicaptenbeleid (Sociale Zaken en Volksgezondheid) |
18 april 1967 – 6 juli 1971 |
CHU | ||
mr. J.H. (Hans) Grosheide (1930) |
Staatssecretaris | • Basisonderwijs • Algemeen Voortgezet Onderwijs • Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs • Nijverheidsonderwijs • Buitengewoon Onderwijs (Onderwijs en Wetenschappen) |
3 september 1963 – 6 juli 1971 |
ARP | ||
M.J. (Mike) Keyzer (1911–1983) |
Staatssecretaris | • Wegverkeer • Openbaar Vervoer • Luchtvaart • Spoorwegen • Scheepvaart (Verkeer en Waterstaat) |
18 april 1967 – 6 juli 1971 |
VVD | ||
mr. H.J. (Hein) van de Poel (1915–1993) |
Staatssecretaris | • Volksontwikkeling • Jeugdbeleid • Cultuurbeleid • Kunstbeleid • Mediabeleid • Sport • Natuurbehoud (Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk) |
29 mei 1967 – 6 juli 1971 |
KVP | ||
Bron: Kabinet-De Jong Rijksoverheid.nl |
Kabinetsformatie
- Tweede Kamerverkiezingen 1967: 15 februari 1967
- Beëdiging kabinet: 5 april 1967
- Duur formatie: 49 dagen
- Informateur
- dr. J. (Jelle) Zijlstra (ARP), (18 februari 1967 – 4 maart 1967) 15 dagen
- Informateur
- mr.dr. L.J.M. (Louis) Beel (KVP), (6 maart 1967 – 8 maart 1967) 3 dagen
- Formateur
- mr. B.W. (Barend) Biesheuvel (ARP), (9 maart 1967 – 20 maart 1967) 12 dagen
- Formateur
- P.J.S. (Piet) de Jong (KVP), (21 maart 1967 – 4 april 1967) 14 dagen
Tijdens de verkiezingen van 1967 raakten de confessionele drie partijen KVP, CHU en ARP voor het eerst hun meerderheid kwijt, onder andere door de opkomst van Boerenpartij en nieuwkomer D'66. Ook de PvdA leed een gevoelig verlies. Demissionair minister-president Jelle Zijlstra (ARP) kreeg een informatieopdracht en stelde een beknopt programma op, vooral met financiële punten. Vervolgens zette de PvdA zichzelf buitenspel, waarna de weg naar een kabinet open lag voor de KVP, VVD, ARP en CHU. In eerste instantie leek de partijleider van de ARP en Tweede Kamer fractievoorzitter Barend Biesheuvel minister-president te worden, maar zijn formatiepoging strandde. De KVP schoof vervolgens demissionair minister van Defensie Piet de Jong naar voren als formateur. Na voortvarend optreden lukte het hem om relatief snel een ministersploeg samen te stellen.
Reden ontslagaanvraag
Einde van de parlementaire periode.
Noemenswaardigheden
- Piet de Jong is anno 2024 de laatste minister-president die nooit politiek leider van zijn partij is geweest.
- Vier ambtsbekleders van het kabinet dienden ooit als partijleider; Beernink, Udink en Kruisinga (CHU) en Veringa (KVP).
Zie ook
Literatuur
- Carla van Baalen (red), Polarisatie en hoogconjunctuur: het kabinet De Jong 1967-1971, Boom uitgeverij, 2013, ISBN 9789461055095
- ↑ Kabinet-De Jong (1967-1971). Parlement & Politiek.
- ↑ Mark Kranenburg, We deden het niet zo slecht. NRC Handelsblad (3 april 2015). Geraadpleegd op 17 augustus 2017.
- ↑ redactie, Het Maagdenhuis in 1969: van bezetting tot ontruiming. NOS (25 februari 2015). Geraadpleegd op 7 februari 2017.
- ↑ Enne Koops, Het succesvolle kabinet-De Jong 1967-1971. Historiek (27 januari 2014). Geraadpleegd op 7 februari 2017.
- ↑ Marianne van Exel, Zuid-Molukse bezetting ambassade van Wassenaar. IsGeschiedenis (31 augustus 2016). Geraadpleegd op 17 augustus 2017.
- ↑ Theo Joekes, Een vermiste minister. Trouw (16 augustus 1994). Geraadpleegd op 17 augustus 2017.