Joodse begraafplaats (Borculo): verschil tussen versies
indel |
il, opm |
||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
|[[Bestand:2009 Synagoge Borculo.jpg|thumb|250px|Synagoge in de Weverstraat]] |
|[[Bestand:2009 Synagoge Borculo.jpg|thumb|250px|Synagoge in de Weverstraat]] |
||
|} |
|} |
||
Dit artikel gaat over de voormalige en huidige '''[[Joodse begraafplaats]]''' van '''[[Borculo]]''' ([[Achterhoek]], provincie [[Gelderland]]). |
|||
== Voormalige Joodse begraafplaats Lange Wal == |
== Voormalige Joodse begraafplaats Lange Wal == |
||
De oudste |
De oudste Joodse begraafplaats bevond zich aan de ''Lange Wal'' aan de oever van de [[Berkel (rivier)|Berkel]]. Het is bekend dat ze na 1823 wegens de frequente wateroverlast niet meer in gebruik was. Wat er nog van resteert is een toegangssteen met twee tekens in [[Hebreeuws]] schrift (de letters '''פנ''' [PN], hetgeen staat voor Po Niqbar, ofterwel: hier is begraven) die ca 20 cm boven de bestrating uitsteekt. Ze lag voorheen midden op de rijweg, maar is enige meters verplaatst tot aan de voortuin van een woning. |
||
== Huidige Joodse begraafplaats Deugenweerd == |
== Huidige Joodse begraafplaats Deugenweerd == |
||
De huidige dodenakker Deugenweerd ligt aan de ''Van Coeverdenstraat'' en is nog in gebruik. Ze bestaat sinds 1820 en omvat in 2009 122 grafstenen. Er is een [[metaheerhuis]] met boven de toegang het opschrift: |
De huidige dodenakker Deugenweerd ligt aan de ''Van Coeverdenstraat'' en is nog in gebruik. Ze bestaat sinds 1820 en omvat in 2009 122 grafstenen. Er is een [[metaheerhuis]] met boven de toegang het opschrift: |
||
<poem> IK DOOD EN MAAK LEVEND ( |
<poem> IK DOOD EN MAAK LEVEND ([[Deuteronomium|Dewariem/Deuteronomium]] 32:39)</poem> |
||
Het reinigingshuisje is bereikbaar langs de achtertuinen van een rij nieuwbouw woningen. De niet af te sluiten monumentale toegang tot de begraafplaats is sterk verwaarloosd en bevindt zich te midden van een bosschage. De begraafplaats is verder in goede staat van onderhoud. Er zijn enige vrij recente graven. |
Het reinigingshuisje is bereikbaar langs de achtertuinen van een rij nieuwbouw woningen. De niet af te sluiten monumentale toegang tot de begraafplaats is sterk verwaarloosd en bevindt zich te midden van een bosschage. De begraafplaats is verder in goede staat van onderhoud. Er zijn enige vrij recente graven. |
||
== Joodse gemeenschap Borculo == |
== Joodse gemeenschap Borculo == |
||
In Borculo woonden sinds ca 1650 enige [[Joden| |
In Borculo woonden sinds ca 1650 enige [[Joden|Joodse]] families. Het is niet bekend wanneer de [[jodendom|joodse gemeente]] werd opgericht, maar in ca 1820 kwam de 'nieuwe' begraafpaats en in 1842 werd aan de ''Weverstraat'' een [[synagoge]] gesticht. Deze stond al snel bekend als een centrum voor joodse studies. Begin 20e eeuw was er een bloeiende gemeenschap met verschillende industriëlen en ondernemers. Enkele Joodse inwoners werden gekozen in de [[gemeenteraad]]. |
||
== Synagoge == |
== Synagoge == |
||
De synagoge aan de Weverstraat werd in 1941 in brand gestoken. De heilige voorwerpen waren toen al in veiligheid gebracht. Een aantal Borculose |
De [[synagoge]] aan de Weverstraat werd in 1941 in brand gestoken. De heilige voorwerpen waren toen al in veiligheid gebracht. Een aantal Borculose Joden wist [[Onderduiken|onder te duiken]], maar honderd van de honderdzestig overleefden de [[nazi-Duitsland|nazi]]terreur niet. Een plaquette met de namen van negentig in de kampen in [[Oost-Europa]] omgekomenen hing lang in het [[metaheerhuis]]. In 2009 kreeg ze een plaats in de volledig gerestaureerde voormalige synagoge die de status heeft van [[rijksmonument]]. |
||
==Zie ook== |
==Zie ook== |
||
Versie van 6 mrt 2010 16:19
 |
 |
 |
Dit artikel gaat over de voormalige en huidige Joodse begraafplaats van Borculo (Achterhoek, provincie Gelderland).
Voormalige Joodse begraafplaats Lange Wal
De oudste Joodse begraafplaats bevond zich aan de Lange Wal aan de oever van de Berkel. Het is bekend dat ze na 1823 wegens de frequente wateroverlast niet meer in gebruik was. Wat er nog van resteert is een toegangssteen met twee tekens in Hebreeuws schrift (de letters פנ [PN], hetgeen staat voor Po Niqbar, ofterwel: hier is begraven) die ca 20 cm boven de bestrating uitsteekt. Ze lag voorheen midden op de rijweg, maar is enige meters verplaatst tot aan de voortuin van een woning.
Huidige Joodse begraafplaats Deugenweerd
De huidige dodenakker Deugenweerd ligt aan de Van Coeverdenstraat en is nog in gebruik. Ze bestaat sinds 1820 en omvat in 2009 122 grafstenen. Er is een metaheerhuis met boven de toegang het opschrift:
IK DOOD EN MAAK LEVEND (Dewariem/Deuteronomium 32:39)
Het reinigingshuisje is bereikbaar langs de achtertuinen van een rij nieuwbouw woningen. De niet af te sluiten monumentale toegang tot de begraafplaats is sterk verwaarloosd en bevindt zich te midden van een bosschage. De begraafplaats is verder in goede staat van onderhoud. Er zijn enige vrij recente graven.
Joodse gemeenschap Borculo
In Borculo woonden sinds ca 1650 enige Joodse families. Het is niet bekend wanneer de joodse gemeente werd opgericht, maar in ca 1820 kwam de 'nieuwe' begraafpaats en in 1842 werd aan de Weverstraat een synagoge gesticht. Deze stond al snel bekend als een centrum voor joodse studies. Begin 20e eeuw was er een bloeiende gemeenschap met verschillende industriëlen en ondernemers. Enkele Joodse inwoners werden gekozen in de gemeenteraad.
Synagoge
De synagoge aan de Weverstraat werd in 1941 in brand gestoken. De heilige voorwerpen waren toen al in veiligheid gebracht. Een aantal Borculose Joden wist onder te duiken, maar honderd van de honderdzestig overleefden de naziterreur niet. Een plaquette met de namen van negentig in de kampen in Oost-Europa omgekomenen hing lang in het metaheerhuis. In 2009 kreeg ze een plaats in de volledig gerestaureerde voormalige synagoge die de status heeft van rijksmonument.
