Hymen (anatomie): verschil tussen versies

Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.

Maagdenvlies
Hymen
Het maagdenvlies in het medische leerboek Gray's Anatomy
Synoniemen
Latijn	Membrana praetensa vaginae[1] Membrana vaginae praetensa[2][3] Membrana ante collum matricis[1][2] Membrana virginitatis[2][3] Claustrum virginitatis[1] Valvula vaginae[1][2] Eugium[1][2] Eugion[2] Repagulum pudicitiae[2] Zona castitatis[2] Flos virginitatis[2]
Portaal    Biologie

Het maagdenvlies^[1][4] of hymen^[5][6][4] is een randje weefsel dat meestal bij jonge vrouwen als een soort kraagje rond de ingang van de vagina aanwezig is.

Het maakt deel uit van de vulva (het uitwendige deel van de geslachtsorganen). Het maagdenvlies sluit de ingang van de inwendige geslachtorganen deels af en is vaak sikkelvormig en dun. De wetenschappelijke benaming hymen verwijst naar de naam van de god van het huwelijk in de Griekse mythologie. Het begrip maagdenvlies wordt omgeven door mythen en misverstanden.

Vijf hymenale mythen

Over het maagdenvlies doen een aantal hardnekkige mythen de ronde:

1. De hymen is een vlies.
2. Een intacte hymen bewijst dat er sprake is van maagdelijkheid en vice versa.
3. De hymen scheurt áltijd bij de eerste coïtus, met bloedverlies tot gevolg.
4. Na onderzoek van de hymen kan een arts een schriftelijk bewijs van maagdelijkheid afgeven.
5. Onderzoek van de hymen kan bij verdenking van een zedenmisdrijf seksueel misbruik bevestigen of uitsluiten.

Geen van deze beweringen is juist.

Geen vlies

Het woord 'vlies' is een wat ongelukkige benaming. Het maagdenvlies is namelijk normaal niet helemaal dicht, want de uitscheiding die bij menstruatie vrijkomt kan er gemakkelijk doorheen. Bij hoge uitzondering komt het voor dat een maagdenvlies geheel gesloten is (hymen imperforatus). Dit is een medische afwijking die echter door een kleine medische ingreep (een sneetje) verholpen kan worden. Achter een gesloten maagdenvlies stapelt het bloed zich op, waardoor na enige tijd lichamelijke problemen ontstaan door een fikse hoeveelheid oud opgehoopt bloed.

Geen bewijs

De naam maagdenvlies is gegeven omdat men dacht dat het bij de eerste geslachtsgemeenschap inscheurde (ontmaagding of defloratie). Dit kan maar in de meeste gevallen is het een flexibel randje dat oprekt. De dikte en stevigheid van het randje kan sterk uiteenlopen. Sommige meisjes zijn geheel zonder maagdenvlies geboren, anderen hebben een stugger vlies dat kan scheuren. De hymen verdwijnt helemaal als de vrouw via het geboortekanaal een baby heeft gebaard.

Bij seksueel misbruik van kinderen wordt de staat van het maagdenvlies vaak als bewijsmateriaal gebruikt om aan te tonen dat er geslachtsgemeenschap heeft plaatsgevonden. Uit onderzoek blijkt echter dat de vorm van de hymen kan veranderen tussen de geboorte en de leeftijd van één jaar. Er zijn ook gevallen bekend waarbij de dader bekend heeft en 48 uur na het seksueel misbruik bij het meisje geen sporen meer te zien waren. De vagina is goed doorbloed en verwondingen herstellen heel snel. Het is daarom voor dokters niet mogelijk om het verschil te bepalen tussen een maagd of niet maagd. Alleen als de vaginaopening afgesloten wordt of te klein is om een penis door te laten, kan met zekerheid gezegd worden dat een meisje maagd is. Sommige mannen denken dat ze kunnen voelen of een vrouw maagd is. De vagina van een maagd zou strakker zijn. De strakheid van een vagina is afhankelijk van in hoeverre een vrouw haar bekkenbodemspieren aanspant en getraind heeft.

Rol in culturen

In sommige culturen komt het voor dat na de eerste seksuele betrekkingen het bloed op het laken getoond wordt aan de familieleden, als bewijs dat de pas getrouwde vrouw nog maagd was als teken van kuisheid.

Dat dit vele vrouwen al voor de nodige problemen (verstoting, eerwraak) heeft gesteld, is niet verwonderlijk. Het al dan niet bloeden tijdens de ontmaagding is geen maatstaf voor de maagdelijkheid van de vrouw. Ongeveer de helft van de vrouwen bloedt niet als ze voor het eerst seks heeft met een man.

Anderzijds kan ook bij de tweede of derde geslachtsgemeenschap de vrouw bloed verliezen. De vagina is goed doorbloed en als een vrouw te gespannen is of niet opgewonden/vochtig genoeg ontstaan er makkelijk schaafwondjes aan de wanden van de vagina. En natuurlijk kan menstruatie ook een oorzaak zijn van bloedverlies.

Plastisch chirurgen en gynaecologen krijgen ook in Nederland weleens het verzoek om het maagdenvlies te "reconstrueren". Dergelijke reconstructie, ook wel hymenoplastie of hymenorraphie genoemd, gebeurt niet alleen in landen waar het maagd zijn een vereiste is om te trouwen, maar ook bijvoorbeeld in de Oosterse landen waar men in het prostitutienetwerk veel geld verdient met het ter beschikking stellen van zulke nep-maagden. Bij zo'n operatie wordt het maagdenvlies strakker gemaakt om het te laten bloeden bij geslachtsverkeer, maar dat werkt vaak niet. Er zijn eenvoudiger manieren om de schijn van bloedverlies na te maken. Het gebruik van de carmijnpil (een pil met nepbloed die een vrouw van tevoren in kan brengen), een sneetje in de vinger of het met de pil plannen van de menstruatie.

Zie ook

• Maagd (geneeskunde)

Externe links

• (en) Hymen gallery - Illustraties van verschillende soorten maagdenvlies
• https://shop.rutgers.nl/558414.pdf Rutgers brochure Feiten en fabels over het maagdenvlies
• http://www.mytheontkracht.nl verschaft informatie over het maagdenvlies en voert actie tegen de mythes
• Webvrouw
• Netdokter
• Sexwoordenboek
• (en) 20 Questions About Virginity - Interview with Hanne Blank, author of "Virgin: The Untouched History". Discusses relationship between hymen and concept of virginity.
• (en) Vaginismus-Awareness-Network Explanation of the hymen, myths on first-time sex, Hymenectomies and Vaginismus (Painful sex or Fear of Penetration)

Literatuurverwijzingen

Zie de categorie Hymen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.