Hoogeveen (gemeente): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Ontdaan van al te subjectieve delen, waaruit een waardeoordeel spreekt zonder bronvermelding. Overigens zou een vermelding van gepubliceerde betrouwbare en verifieerbare bronnen geen overbodige luxe zijn voor de historische paragraaf, zie OP
Regel 69: Regel 69:
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werden de meeste kanalen gedempt. Hierdoor ontstonden lange, brede, rechte wegen, ideaal voor verkeer. Onder andere [[Koninklijke Philips Electronics N.V.|Philips]], [[Fokker (bedrijf)|Fokker]] en Standard Electric vestigden zich in de plaats. Ook richtte [[Jan Kip (ondernemer)|Jan Kip]] in [[1947]] [[Kip Caravans]] in Hoogeveen op. De economie kreeg een enorme impuls en Hoogeveen was enige tijd de snelst groeiende gemeente groter dan 20.000 inwoners van [[Nederland]]<ref>Geschiedenis van Hoogeveen, 1815-1975 Door H. Gras, F. Nijstad</ref>. Om aan de enorme bevolkingsgroei te kunnen voldoen, werden er grote nieuwbouwwijken aangelegd. In de jaren tachtig was de grote groei er echter uit. In plaats van de eerder verwachte 100.000 inwoners rond 1990 stabiliseerde het aantal inwoners rond ongeveer 45.000. Door een gemeentelijke herindeling waarbij enkele dorpen aan de gemeente werden toegevoegd en de aanleg van de nieuwbouwwijk ''de Erflanden'' groeide het aantal inwoners later tot ongeveer 55.000.
Na de [[Tweede Wereldoorlog]] werden de meeste kanalen gedempt. Hierdoor ontstonden lange, brede, rechte wegen, ideaal voor verkeer. Onder andere [[Koninklijke Philips Electronics N.V.|Philips]], [[Fokker (bedrijf)|Fokker]] en Standard Electric vestigden zich in de plaats. Ook richtte [[Jan Kip (ondernemer)|Jan Kip]] in [[1947]] [[Kip Caravans]] in Hoogeveen op. De economie kreeg een enorme impuls en Hoogeveen was enige tijd de snelst groeiende gemeente groter dan 20.000 inwoners van [[Nederland]]<ref>Geschiedenis van Hoogeveen, 1815-1975 Door H. Gras, F. Nijstad</ref>. Om aan de enorme bevolkingsgroei te kunnen voldoen, werden er grote nieuwbouwwijken aangelegd. In de jaren tachtig was de grote groei er echter uit. In plaats van de eerder verwachte 100.000 inwoners rond 1990 stabiliseerde het aantal inwoners rond ongeveer 45.000. Door een gemeentelijke herindeling waarbij enkele dorpen aan de gemeente werden toegevoegd en de aanleg van de nieuwbouwwijk ''de Erflanden'' groeide het aantal inwoners later tot ongeveer 55.000.


Heden ten dage kenmerkt Hoogeveen zich als een plaats met veel stedelijke voorzieningen, die wegens het ontbreken in het landelijke gebied veelal in Hoogeveen zijn geplaatst. Hoogeveen telt een uitgebreid winkelaanbod en kent veel werkgelegenheid in de industrie. Hoogeveen kenmerkt zich als een stad met veel verschillende en gefragmenteerde kerkelijke stromingen. Er is ook in de loop der tijd een tweedeling ontstaan tussen het kerkelijke en het niet-kerkelijke inwoners van deze stad.
Heden ten dage kenmerkt Hoogeveen zich als een plaats met veel stedelijke voorzieningen, die wegens het ontbreken in het landelijke gebied veelal in Hoogeveen zijn geplaatst. Hoogeveen telt een uitgebreid winkelaanbod en kent veel werkgelegenheid in de industrie. Hoogeveen kenmerkt zich als een stad met veel verschillende en gefragmenteerde kerkelijke stromingen. Er is ook in de loop der tijd een tweedeling ontstaan tussen de kerkelijke en de niet-kerkelijke inwoners van deze stad.


==Bekende bouwwerken==
==Bekende bouwwerken==

Versie van 24 okt 2011 23:15

Hoogeveen
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Vlag van de gemeente Hoogeveen
Wapen van de gemeente Hoogeveen
Locatie van de gemeente Hoogeveen (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Drenthe
Coördinaten 52°43'NB, 6°28'OL
Algemeen
Oppervlakte 129,25 km²
- land 127,54 km²
- water 1,71 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
56.581?
(444 inw./km²)
Bestuurs­centrum Hoogeveen
Belangrijke verkeersaders Sjabloon:A-wegNL Sjabloon:A-wegNL Sjabloon:N-wegNL; spoorlijn Groningen-Meppel
Politiek
Burgemeester (lijst) Karel Loohuis (PvdA)
Zetels
Gemeenteraad
CDA
PvdA
VVD
Gemeentebelangen
ChristenUnie
GroenLinks
D66
SP

31
9
6
5
5
3
1
1
1
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 22.700 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 177.000
WW-uitkeringen (2014) 50 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 7900-7916, 7918, 7930-7931, 7933-7934, 7936
Netnummer(s) 0524, 0528
CBS-code 0118
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.hoogeveen.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Hoogeveen
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Mededeling
Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.
Satellietfoto Hoogeveen en omgeving
Raadhuis Hoogeveen

Hoogeveen (uitspraak) (Drents: 't Ogeveine of 't Oveine) is een plaats en gemeente in het zuiden van de provincie Drenthe in Nederland. De gemeente heeft een oppervlakte van 129 km² (waarvan 0,19 km² water) en heeft Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (Sjabloon:Inwonertal NL datum, bron: CBS).

Kernen

De gemeente Hoogeveen telt elf officiële kernen, waarvan Hoogeveen verreweg de grootste is.

Aantal inwoners per woonkern op 1 januari 2007

Kern Inwoners Kern Inwoners
Hoogeveen 38.389 Nieuweroord 931
Hollandscheveld 4.318 Nieuw Moscou 527
Noordscheschut 1.989 Tiendeveen 772
Elim 2.425 Fluitenberg 486
Nieuwlande 1.361 Stuifzand 631
Pesse 1.780 Industriegebied 574

Bron: Statisch Jaarboek gemeente Hoogeveen 2007

Geschiedenis

Vanaf de 17e eeuw

De geschiedenis van het veen van de huidige gemeente Hoogeveen is beschreven vanaf 1551. Dat jaar kochten Reinold van Burmania en zijn vrouw de zogenaamde Meppense Venen, de zuidoostelijke helft van de gemeente. In 1625 ruilde Roelof van Echten een gebied ter grootte van 2000 morgen voor beloofde diensten en infrastructuur met de boeren van Steenbergen en Ten Arlo. Het gebied was ooit eigendom van de Heer van Ruinen. In 1631 werden de beide gebieden bij elkaar getrokken en begon de eigenlijke geschiedenis van de vervening. Hiertoe werd de Algemene Compagnie van 5000 Morgen opgericht. Het afgegraven veen werd via een kanaal (de Nieuwe Grift, later de Hoogeveense Vaart genoemd) over het water naar Meppel en verder vervoerd. Dwars op dit kanaal werden op een afstand van 160 meter van elkaar kleinere kanalen gegraven, de zogenaamde wijken. Deze afstand was voor een arbeider nog doelmatig af te leggen met een kruiwagen vol turf. Zo ontstond een raster van elkaar kruisende kanalen. Door middel van nieuwe kanalen, de opgaanden, werden stelsels van wijken verderop in de venen, eveneens aan de Hoogeveense Vaart gekoppeld. Straatnamen als 'Hollandscheveldse Opgaande' en 'Zuideropgaande' herinneren aan die kanalen.

Hoogeveen werd in 1636 gesticht door Pieter Joostens Warmont en Johan van der Meer, Leidse investeerders, omdat de Leidenaren (Hollandsche Compagnie) na hevige conflicten met Roelof van Echten besloten dat hun arbeiders zich permanent op hun venen moesten kunnen vestigen.[bron?] Op het belangrijkste kruispunt (het Kruis genaamd) vestigden zich ook al snel winkeliers, verveners, rentmeesters en ambachtslui. In het begin had de nieuwe plaats verschillende namen: Hooch Echten, Nieuw Echten en Echten's Hoogeveen. Iedereen sprak echter ook al van Hoogeveen, en die verkorte naam bleef behouden. In 1664 werd de overdracht van de grond onder het oudste deel van het dorp een feit. Tot dan was het oudste deel van het dorp juridisch deel van de marke van Steenbergen en Ten Arlo. Hoogeveen bleef nog eeuwenlang een veenkolonie. Pas aan het einde van de 19e eeuw werd turf minder belangrijk en schakelde de plaats over op landbouw en veeteelt en industrie. Bekende fabrieken van die tijd zijn de Coöperatieve Zuivelfabriek (tegenwoordig Kaasfabriek DOC), de blikfabriek Drenthina (later een onderdeel van het Thomassen_&_Drijver-Verblifa) en de conserven- en diepvriesfabriek Lukas Aardenburg (Iglo-producten) (later een onderdeel van Unilever).

Watertoren Hoogeveen

Ook kwam de industrieel Hubertus Willem Karel Fredrik Hendrik Scheijbeler naar Hoogeveen die naast Lukas Aardenburg de industrie van Hoogeveen vorm gaf. Scheijbeler bezat een landhuis in Hoogeveen dat hij in het najaar vaak betrok om in de bossen op jacht te kunnen gaan.

Tweede Wereldoorlog

Hoogeveen wordt al snel na de capitulatie een broeinest van verzet. Aangezet door Ds. Frits Slomp (Frits de Zwerver) begonnen al snel vervolgden hun weg naar Hoogeveen en omgeving te vinden. Onder aanvoering van Arnold Zandbergen (Roodhart), Jos van Aalderen (Java), Albert van Aalderen (Alva), Freek de Jonge en Albert Jan Rozeman wordt er snel een LO-afdeling opgestart om deze toestroom te kunnen huisvesten. Ook de verspreiding van de illegale kranten Trouw en Vrij Nederland vindt plaats vanuit Hoogeveen. Het onder de bezetter beruchte KP-duo Nico (Jan Naber) en Victor (Albert Rozeman) komt ook uit Hoogeveen en zorgt voor de toelevering van de benodigde bonkaarten door middel van kraken onder meer in samenwerking met Johannes Post uit Nieuwlande. Op 17 februari 1944 wordt het postkantoor in Hoogeveen overvallen door onder andere Nico, met medewerking van loketbeambte Henk Raak (deze zal later gearresteerd en gefusilleerd worden in de Overveense duinen) en worden er 13.000 bonkaarten buit gemaakt. Op 29 juli 1943 wordt de NSB-burgemeester van Oud Schoonebeek geliquideerd door leden van KP De Krim. Dit voorval heeft verstrekkende gevolgen voor het Hoogeveense verzet. Daags na de liquidatie volgt er een razzia in Hoogeveen door de Grüne Polizei: tussen de 25 en 30 arrestanten worden overgebracht naar de ten noorden van Hoogeveen gelegen vakantiekolonie 'Noorderhuis'. In de vroege zondagmorgen worden drie van hen gefusilleerd op het terrein van de kolonie. In de verzetsbuurt van Hoogeveen zijn naar deze drie slachtoffers straten vernoemd (de Adriaan Baasstraat, Jkh. de Jongestraat en de Notaris Mulderstraat). De Duitse bezetter heeft het rond die tijd helemaal gehad met Hoogeveen en zijn 'die verdammten Reformierten' inwoners. Dat laatste slaat waarschijnlijk vooral op de christelijke grondslag van het Hoogeveense verzet, waarbij vooral gehandeld werd uit christelijke naastenliefde en aangeleerde vaderlandsliefde. Van 8 juli 1944 tot de bevrijding van Hoogeveen op 11 april 1945 was de burgemeester van Hoogeveen de NSB'er Jan Marinus Veldhuis. Hij werd na een 'stoomcursus' persoonlijk aangesteld door rijkscommissaris Seyss Inquart. Bij de komst van de Canadezen vluchtte hij aanvankelijk op een fiets maar verborg zich later in een huis in de WC. Na enige jaren in de gevangenis te hebben doorgebracht vestigde hij zich in 1950 in Rotterdam als accountant.

Recente geschiedenis

Na de Tweede Wereldoorlog werden de meeste kanalen gedempt. Hierdoor ontstonden lange, brede, rechte wegen, ideaal voor verkeer. Onder andere Philips, Fokker en Standard Electric vestigden zich in de plaats. Ook richtte Jan Kip in 1947 Kip Caravans in Hoogeveen op. De economie kreeg een enorme impuls en Hoogeveen was enige tijd de snelst groeiende gemeente groter dan 20.000 inwoners van Nederland[1]. Om aan de enorme bevolkingsgroei te kunnen voldoen, werden er grote nieuwbouwwijken aangelegd. In de jaren tachtig was de grote groei er echter uit. In plaats van de eerder verwachte 100.000 inwoners rond 1990 stabiliseerde het aantal inwoners rond ongeveer 45.000. Door een gemeentelijke herindeling waarbij enkele dorpen aan de gemeente werden toegevoegd en de aanleg van de nieuwbouwwijk de Erflanden groeide het aantal inwoners later tot ongeveer 55.000.

Heden ten dage kenmerkt Hoogeveen zich als een plaats met veel stedelijke voorzieningen, die wegens het ontbreken in het landelijke gebied veelal in Hoogeveen zijn geplaatst. Hoogeveen telt een uitgebreid winkelaanbod en kent veel werkgelegenheid in de industrie. Hoogeveen kenmerkt zich als een stad met veel verschillende en gefragmenteerde kerkelijke stromingen. Er is ook in de loop der tijd een tweedeling ontstaan tussen de kerkelijke en de niet-kerkelijke inwoners van deze stad.

Bekende bouwwerken

Korenmolen de Zwaluw
Kerkgebouw de Schutse
  • In het centrum, in het bijzonder rondom het oude kruis, bevinden zich nog enkele van de oudste huizen van de plaats met fraaie gevels, zoals het Huis met de Duivengaten (tegenwoordig een restaurant) en de voormalige drogisterij met een gevelsteen uit 1703 (tegenwoordig een woning en een kledingzaak). In de gevel, waarschijnlijk de oudste gevel van Hoogeveen, zit een gevelsteen met de tekst "So Godt voor ons is Wie sal tegen ons syn". Uit onderzoek is gebleken dat het pand waarschijnlijk in de tweede helft van de zeventiende eeuw is gebouwd en zeker vanaf 1691 werd bewoond. En ook het Olde Schippershuus, een café waar schippers bij elkaar kwamen. Het Olde Schippershuus is nog het oudste bestaande pand van Hoogeveen, met een kern uit 1632/1633. Het huis is gebouwd als rentmeesterswoning en kantoor voor de Algemeene Compagnie van de 5000 Morgen, opgericht in 1631 te Zwartsluis. De eerste bekende rentmeester was Carst Peters uit Hasselt. Vanaf de 18e eeuw heeft het pand verschillende bestemmingen gehad. Na 1882 is het een café geworden. In datzelfde jaar werd het pand ingrijpend verbouwd. Het ontwerp was van architect Hoegsema.
  • De Grote Kerk aan de Grote Kerkstraat (bouw begonnen in 1651 en enigszins voltooid in 1664)
  • De Joodse begraafplaatsen aan van Echtenstraat (gesticht 1725) en aan de Zuiderweg (gesticht 1829)
  • Raadhuis Hoogeveen
  • De korenmolen De Zwaluw aan de van Echtenstraat
  • De Synagoge aan de Schutstraat, het huidig kerkgebouw van unie baptistengemeente de Schutse
  • De Remonstrantse Kerk aan de Grote Kerkstraat
  • Vincent van Gogh-huis in Hoogeveen (in 1883 logeerde Van Gogh hier enkele weken)
  • Vliegveld Hoogeveen

Cultuur

Het beeld Trommelslager.

Musea

  • Museum de 5000 Morgen. Historisch museum. Die Luyden van 't Hooge Veene is een levende geschiedenisgroep die zich vooral richt op de 17e eeuw (Gouden Eeuw), de periode dat de veenkolonie Hoogeveen ontstond. De groep doet veel onderzoek naar de geschiedenis van Hoogeveen, maar zij probeert vooral het dagelijks leven van arbeiders, verveners, schippers en ambachtslieden tot leven te wekken. Zij doen dit zowel in als buiten Hoogeveen. De groep is een zelfstandige werkgroep van Museum De 5000 Morgen in Hoogeveen. De groep is opgericht in 2006.

Kunstwerken

  • Het beeld van de tamboer (trommelslager) aan de Kleine Kerkstraat
  • De Cascade, het langste kunstwerk van Europa door de Hoofdstraat

Evenementen

Economie

Markt

In Hoogeveen is er markt in het centrum op donderdag van 08.30 - 13.00 uur en op zaterdag van 09.00 - 17.00 uur.

Politiek

De gemeenteraad van Hoogeveen bestaat uit 31 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010
CDA 11 11 8 9
PvdA 8 6 10 6
Gemeentebelangen Hoogeveen eo 3 4 3 5
VVD 3 3 5 5
ChristenUnie* 4 3 4 3
GroenLinks 1 1 1 1
D66 1 1 - 1
Leefbaar Hoogeveen - 2 - -
SP - - - 1
Totaal 31 31 31 31

College van burgemeester en wethouders:

Verkeer en vervoer

Hoogeveen en omgeving Sjabloon:Legenda kaart Nederlandse gemeente

Rijkswegen

Hoogeveen ligt bij het gelijknamige Knooppunt Hoogeveen van de Autosnelwegen A28 (naar het westen en noorden) en A37 (naar het oosten) en de autoweg N48 (naar het zuiden). Hoogeveen heeft een aantal op- en afritten op deze snelwegen. De positie van Hoogeveen ten opzichte van overige naburige- en interprovinciale kernen is strategisch gezien goed. Door haar directe verbinding naar het zuiden naar Overijssel (Ommen, Dedemsvaart, Zwolle), en in noordelijke-oostelijke richting Assen, Groningen, Emmen, Leeuwarden, is de stad een knooppunt van regionale voorzieningen.

Openbaar vervoer

Station.

Hoogeveen ligt aan de spoorlijn Zwolle-Groningen. Op 1 mei 1870 werd Station Hoogeveen geopend aan de deze spoorlijn, het huidige stationsgebouw stamt uit 1984, ontworpen door architect Cees Douma. Anno 2007 wordt het station overdag door de week in beide richtingen twee keer per uur door een trein aangedaan, 1 keer door de stoptrein Zwolle-Groningen, en 1 keer door de intercity Schiphol-Groningen, die vanaf Zwolle als stoptrein rijdt. Vanaf december 2009 waren er plannen dat de directe intercity-verbinding verviel, en dat er 2 maal per uur een stoptrein tussen Zwolle en Groningen zou gaan rijden. Na protesten uit de gemeenteraad, de provincie Drenthe[2], consumentenorganisatie Locov[3] en de Tweede kamer[4] heeft NS besloten dit plan niet uit te voeren. De huidige situatie blijft waarschijnlijk gehandhaafd tot de opening van de Hanzelijn in 2013.[5]

Begin vorige eeuw kwamen er verbindingen per stoomtram tot stand. Deze verbindingen waren van de maatschappijen Eerste Drentsche Stoomtramweg Maatschappij en Dedemsvaartsche Stoomtramweg-Maatschappij. Deze laatste opende haar lijn naar Hoogeveen in 1905. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werden het vervoer per stoomtram beëindigd en werd het personenvervoer overgenomen door bussen.

Door het industrieterrein van Hoogeveen liep ook een industriespoorlijn. Deze spoorlijn is inmiddels opgebroken. De spoorlijn was aangesloten op de doorgaande spoorlijn van Zwolle naar Groningen. Vroeger werd deze lijn gebruikt voor de bevoorrading van de grotere fabrieken in Hoogeveen zoals: Philips en veevoederfabriek ACM. Men heeft eind 2005 onderzocht of het mogelijk was om de stamlijn weer in gebruik te nemen, maar dat ging niet door wegens plannen van de gemeente. De gemeente Hoogeveen heeft de ruimte van het spoor voor een deel gebruikt voor een nieuwe weg.

Het openbaar vervoer wordt verzorgd door Arriva Touring, Connexxion en Qbuzz.

Vliegveld

Hoogeveen heeft een klein vliegveld (Vliegveld Hoogeveen). Dit vliegveld wordt voornamelijk voor recreatieve doeleinden gebruikt.

Bekende Hoogeveners

Geboren

Woonachtig

Zie ook

Externe links

  1. Geschiedenis van Hoogeveen, 1815-1975 Door H. Gras, F. Nijstad
  2. http://www.regiohoogeveen.nl/index.asp?p=newsmessage&i=13871 Provincie: Hoogeveen Intercitystation
  3. http://www.locov.nl/actueel/publicaties/locov2009038adviesbasisuurpatroonendetailuitwerkingdienstregeling2010.aspx Advies Locov dienstregeling 2010
  4. http://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/nieuws-detail?newsId=43992 Kamer wil intercitystation Hoogeveen behouden
  5. http://www.dvhn.nl/nieuws/noorden/groningen/article5795882.ece Intercity blijft stoptrein in het Noorden
Zie de categorie Hoogeveen van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.