Hamas: verschil tussen versies

Hamas حركة المقاومة الاسلامية
Personen
Partijleider	Khaled Mashal Ismail Haniya Mahmoud Zahar
Geschiedenis
Opgericht	1987
Algemene gegevens
Actief in	Palestijnse gebieden
Hoofdkantoor	Gazastad
Richting	Anti-Israël
Ideologie	Soennitisch islamisme, nationalisme
Website	www.palestine-info.com
Portaal    Politiek

Hamas (Arabisch: حماس), een Arabisch acroniem voor Islamitische Verzetsbeweging, is een Palestijnse islamitische politieke en in het Westen als terroristisch beschouwde beweging die streeft naar de 'bevrijding' van Palestina en de vernietiging van Israël.^[1] Het Arabische woord حماس (ḥamās) betekent 'enthousiasme, vuur, fanatisme'.

Hamas is een Palestijnse afsplitsing van de Moslimbroederschap, die in 1987 tijdens de Eerste Intifada is opgericht door sjeik Ahmad Yassin en Abdel Aziz al-Rantissi. Yassin leidde de beweging tot hij op 22 maart 2004 door het Israëlische leger werd geliquideerd. Onder de Palestijnse bevolking is Hamas vooral populair geworden door haar sociale werk waar ze zich de eerste jaren van haar bestaan vooral mee bezig hield. In januari 2006 won Hamas de verkiezingen in de Palestijnse gebieden met 76 van de 132 zetels, de concurrerende partij Fatah - die tot dan toe aan de macht was - behaalde 43 zetels. Onder internationale druk probeerden Hamas en Fatah een 'regering van nationale eenheid' te vormen. Deze poging mislukte en Fatah- en Hamas-aanhangers raakten slaags met elkaar, culminerend in een burgeroorlog in Gaza in juni 2007. De Palestijnse Autoriteit onthief vervolgens de gekozen Hamas-leden uit hun functie en verving ze door leden van Fatah. Hierop nam Hamas op 14 juni 2007 het bestuur over de Gazastrook met geweld over, sindsdien voert Hamas het bestuur over de Gazastrook en Fatah over de Westelijke Jordaanoever.

De houding van de andere landen

Hamas ontplooit zowel politieke, maatschappelijke als militaire taken. De organisatie is vooral bekend vanwege terreur en zelfmoordaanslagen in Israël. Ze wordt door Israël, de Europese Unie^[2], de Verenigde Staten^[3], Canada en Japan^[4] als een terroristische organisatie beschouwd. In Jordanië is de organisatie verboden. Australië en Groot-Brittannië beschouwen alleen de militaire vleugel van Hamas, de Izz ad-Din al-Qassam Brigade, als een terroristische organisatie. In de islamitische wereld heerst de opvatting dat Hamas een legitieme strijd voert tegen de bezetting van Palestina door Israël en wordt Hamas als een verzetsbeweging gezien.

Doel en middelen

Zie ook Hamas Handvest

Het doel van Hamas is te lezen in het zesendertig artikelen tellende Handvest (1988). Hamas streeft naar een islamitische staat in Palestina tussen de Middellandse Zee en de Jordaan. Met Palestina wordt het gecombineerde grondgebied van de staat Israël, de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever bedoeld. Het Handvest spreekt over vernietiging van Israël^[5][6] en zegt dat heel Palestina voor altijd een islamitische waqf (schenking) is (art. 11). Het zegt verder dat Hamas "een humane organisatie" is, die de rechten van de mens en verdraagzaamheid tegenover andere godsdiensten in acht neemt. Zo kunnen de drie godsdiensten islam, christendom en jodendom "samenleven in veiligheid". Hieraan wordt echter toegevoegd dat dit slechts mogelijk is "onder de schaduw van de islam" (art. 31).

Hamas maakt, net als de Islamitische Jihad en de Libanese Hezbollah, gebruik van islamitische theologie om mensen aan te moedigen tegen de Israëlische bezetting te strijden.

Wapens en munitie worden door tunnels onder de Egyptische grens gesmokkeld en in de Gazastrook zelf gefabriceerd. Geld voor de operaties komt voornamelijk van Iran. Ook Saoedi-Arabië is een belangrijke financier van Hamas ondanks zijn toezeggingen geen terreur meer te financieren. Meerdere westerse landen proberen de geldstroom naar Hamas te blokkeren of te beperken.

Enkele Hamas-leiders hebben publiekelijk gezegd een langdurig staakt-het-vuren te overwegen indien Israël zich terug zou trekken tot de Groene Lijn (de grenzen van vóór 1967); dit werd door sommigen opgevat als een indicatie dat Hamas afstand zou hebben genomen van haar streven naar de vernietiging van Israël. De officiële positie van Hamas, zoals die ook in het nog altijd geldige Hamas Handvest staat, is echter dat Hamas de vernietiging van Israël nastreeft. Tevens was het door de betreffende Hamas-leiders voorgestelde staakt-het-vuren enkel van langdurige, maar tijdelijke, en niet permanente aard.

Geschiedenis

Hamas komt voort uit een organisatie genaamd Al-Mujamma al Islami, een Palestijnse afsplitsing van de Egyptische Moslimbroederschap. Al-Mujamma al Islami werd opgericht in 1978 door sjeik Ahmed Yassin die tot zijn dood in 2004 leider zou blijven van de organisatie. Aanvankelijk hield de organisatie zich vooral bezig met religie en sociaal werk, ze bouwden ziekenhuizen en scholen en boden burgers financiële hulp. In het begin van de jaren '80 genoten sjeik Yassin en zijn aanhangers steun van de Israëlische overheid. Israël zag Al-Mujamma al Islami als een mogelijke bondgenoot in de strijd tegen de toenmalige terreur van de door Yasser Arafat geleide PLO. Ook hoopte Israël dat ze door Al-Mujamma al Islami te steunen verdeeldheid kon zaaien binnen de PLO en de Palestijnse gemeenschap. De lichamelijk gehandicapte Yassin werd in die tijd meerdere malen medisch behandeld in Israël.

In de tweede helft van de jaren '80 ging Al-Mujamma al Islami zich steeds meer richten op verzet tegen Israël en werd het van een religieuze sociale beweging steeds meer een verzetsbeweging. Het karakter van Al-Mujamma al Islami veranderde definitief in 1987 met het begin van de eerste Palestijnse intifada (1987-1993). In dat jaar veranderde Al-Mujamma al Islami zijn naam in Hamas.^[7]. De Eerste Intifada was een ongecoördineerde uitbarsting van geweld en volksprotest tegen de Israëlische aanwezigheid in de Westelijke Jordaanoever. Naarmate de jaren vorderden werd het geweld steeds heftiger, de Eerste Intifada leidde mede tot de Oslo-akkoorden van 1993. Tijdens de eerste intifada trad Hamas met veel geweld op tegen Palestijnen die ze verdachten van collaboratie met Israël. Het begrip collaboratie werd door Hamas breed uitgelegd, het kon van alles zijn: van het geven van informatie aan Israël tot het werken voor Israëliërs. Honderden (vermeende) collaborateurs werden geliquideerd. Ondanks dit gewelddadige optreden won Hamas aan populariteit. In 1993 werden de Oslo-akkoorden ondertekend door Israël en de PLO. De akkoorden voorzagen in een terugtrekking van het Israëlische leger uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever en het recht op zelfbestuur van de Palestijnen door de vorming van de Palestijnse Autoriteit. Daar stond tegenover dat de Palestijnen de staat Israël moesten erkennen. Hamas was en bleef tegenstander van de Oslo-akkoorden omdat Hamas de staat Israël niet erkent en het hele voormalige Palestina opeist voor de Palestijnen, in het handvest van Hamas staat dat het streeft naar de vernietiging van de staat Israël. Na de Oslo-akkoorden kwamen de Fatah-beweging van Arafat en de Hamas van Yassin scherper tegenover elkaar te staan.

De Oslo-akkoorden brachten niet de verbeteringen waar de Palestijnen op gehoopt hadden. De door Fatah geleide Palestijnse Autoriteit kampte met mismanagement en corruptie, hierdoor waren veel Palestijnen slechter af dan vóór het zelfbestuur. De verslechtering van de situatie in de Palestijnse gebieden verweet men Israël, die nog steeds delen van de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever bezet hield. Met een bezoek op 28 september 2000 van de toenmalige Israëlisch oppositieleider Ariel Sharon aan de Tempelberg barstte de bom. Er braken massale demonstraties uit in de Palestijnse gebieden en in Israël zelf. In 2000 startte Hamas met het beschieten van Israël met raketten en mortiergranaten, vooral het zuiden van Israël was doelwit. Deze tweede intifada zou tot 2005 duren, van 29 september 2000 tot en met 30 juli 2005 kwamen 972 Israëliërs en 3301 Palestijnen om het leven en raakten tienduizenden mensen gewond. Om een einde te maken aan de spiraal van geweld besloot Israël in 2005 om zich volledig terug te trekken uit de Gazastrook. De resterende militaire bases werden ontmanteld en de Joodse nederzettingen werden in september 2005 - soms met geweld - ontruimd. Hamas claimde daarna de overwinning op Israël, Israël zou vertrokken zijn vanwege het verzet door Hamas. De terugtrekking van Israël leverde Hamas veel stemmen op bij de verkiezingen in 2006, maar vrede bracht het verlaten van de Gazastrook niet.

Hamas, de Islamitische Jihad en de al-Aqsa Martelaren Brigades van de Fatah-beweging opereren vanuit de Palestijnse gebieden en Zuid-Libanon. Ook na de terugtrekking van Israël in 2005 bleef Hamas raketten afvuren op burgerdoelen in Israël, Hamas doet dit vooral vanuit de Gazastrook. Voorheen vormden de Joodse nederzettingen en militaire bases een bufferzone tussen Israël en Gaza, nu deze bufferzone was weggevallen nam het aantal raketbeschietingen vanuit de Gazastrook op Israël alleen maar toe. Tussen 2005 en eind 2008 vuurde Hamas ca. 5.700 raketten en 4.000 mortiergranaten af op Israël.^[8]. Hamas maakt daarbij vaak gebruik van zelfgemaakte Qassam-raketten, maar de groepering beschikt ook over in Iran gefabriceerde raketten. Bij deze beschietingen vallen regelmatig gewonden en soms ook doden, een vaak getroffen stad is het vlak naast de Gazastrook gelegen Sderot. Ook andere aan Hamas gelieerde Palestijnse groeperingen bleven in die periode raketten afvuren op Israël.

Hamas erkende in 2006 indirect het feitelijke bestaan - maar niet het bestaansrecht - van Israël door akkoord te gaan met delen van het gevangenendocument en onderhandelingen met Israël.^[9]

Verkiezingen 2004 en 2006

De politieke tak van Hamas deed in het najaar van 2004 en begin 2005 mee aan de gemeenteraadsverkiezingen. Een jaar later nam Hamas onder druk van het Westen deel aan de democratische Palestijnse parlementsverkiezingen van 25 januari 2006. Daarbij behaalde het een absolute meerderheid van 76 zetels van de 132 in het Palestijns parlement tegen 43 zetels voor Fatah. Deze nederlaag had Fatah vooral te wijten aan het corrupte en ineffectieve bestuur van Yasser Arafat die tot zijn dood in 2004 Fatah leidde. Ook won Hamas aan populariteit door de terugtrekking van Israël uit de Gazastrook in september 2005, Hamas claimde dat Israël onder druk van Hamas was vertrokken, een claim die door veel Palestijnen voor waar werd gehouden. Het werd al snel duidelijk dat het Westen een bestuur onder Hamas niet zou erkennen, onder internationale druk probeerden Hamas en Fatah een 'regering van nationale eenheid' te vormen. Deze poging mislukte, Fatah- en Hamas-aanhangers raakten slaags met elkaar culminerend in een burgeroorlog in Gaza in juni 2007. Deze strijd kostte 118 mensen het leven, 550 werden gewond. De Palestijnse Autoriteit onthief vervolgens de gekozen Hamas-leden uit hun functie en verving ze door leden van Fatah, deze actie werd door de Palestijnse burgers als onrechtmatig beschouwd. Op 14 juni 2007 nam Hamas de controle over de Gazastrook met geweld over.^[10] Op 18 juni 2007 verklaarde de Palestijnse president Mahmoud Abbas de militaire vleugel van Hamas illegaal. Sindsdien 14 juni 2007 voert Hamas het bestuur over de Gazastrook en Fatah over de Westelijke Jordaanoever. Woordvoerders van Hamas bevestigden later dat de Qassambrigade (de militaire vleugel van Hamas) na de machtsovername in Gaza aanhangers van Fatah heeft geëxecuteerd. Omdat Hamas het gewapende verzet tegen Israël weigerde af te zweren, hebben Israël, de VS en de Europese Unie het contact met Hamas verbroken en kreeg de Gazastrook te maken met internationale sancties waardoor de armoede in het gebied nog verder toenam. Zo weigert het Westen hulpgelden over te maken aan Hamas en verloopt alle hulp sindsdien via internationale organisaties o.a. via de UNRWA. Momenteel (2008/2009) erkent het Westen alleen de Fatahpartij van Mahmoud Abbas als autoriteit.

Conflict met Israël in 2008-2009

Zie Conflict in de Gazastrook 2008-2009 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 17 juni 2008 kwam er dankzij bemiddeling door Egypte een informele wapenstilstand tot stand tussen Israël en Hamas. Deze wapenstilstand ging op 19 juni 2008 in en zou zes maanden duren. Hamas verklaarde zich aan de wapenstilstand te houden maar behield wel het recht voor om zich te verdedigen als Israël het bestand zou schenden. Op de vraag of Hamas een langere wapenstilstand voor mogelijk hield, zei Hamas-leider Nizar Rayyan: "De enige reden om akkoord te gaan met een wapenstilstand is om ons beter voor te kunnen bereiden op de definitieve strijd met Israël en daar hebben we geen vijftig jaar voor nodig. Israël kan niet blijven bestaan, het is een belediging van God."^{[11] [12]} Op 4 november 2008 kwam de wapenstilstand op losse schroeven te staan nadat Israëlische militairen een Palestijnse strijder doodden. De Israëliërs beweerden dat ze bezig waren met het ontmantelen van een tunnel die bedoeld zou zijn om Israëlische militairen te ontvoeren. In de gevechten die volgden na de dood van de Palestijnse strijder kwamen nog eens vijf Palestijnen om het leven en raakten vier Israëlische militairen gewond.^[13] Hierna laaide de strijd tussen Hamas en Israël weer op, in november en december vuurde Hamas 361 raketten en 303 granaten af vanuit de Gazastrook. In december 2008 gaf de Israëlische minister van Defensie Ehud Barak toestemming voor een serie luchtaanvallen op Gaza, maar premier Ehud Olmert besloot om de aanval uit te stellen. ^[14]

Op 18 december 2008 liet Hamas weten de (al geschonden) wapenstilstand met Israël niet te willen verlengen. Hamas legde de schuld bij Israël dat zich niet aan het bestand had gehouden en ook de blokkade van de Gazastrook niet op wilde heffen. Op 21 december vuurde Hamas 70 raketten af op Israël, vlak na deze beschietingen kwam Hamas met een verklaring dat ze een nieuw bestand wilde overwegen als 'Israël zijn agressie stopt en de grensovergangen opent'.^[15] Hamas bleef echter raketten afvuren op het zuiden van Israël, hierop gaf Israël Hamas 48 uur de tijd om het verzet te staken. De beschietingen hielden aan, waarop Israël op 27 december 2008 startte met luchtaanvallen op de Gazastrook.^{[16] [17]}. Op de eerste dag voerden Israëlische gevechtsvliegtuigen aanvallen uit op dertig doelen in Gaza-stad, deze aanvallen zouden gericht zijn op gebouwen en installaties van Hamas, de eerste dag kwamen er 155 Palestijnen om het leven. Egypte schaarde zich achter Israël net als Fatah, volgens beiden had Hamas het Israëlische geweld over zichzelf afgeroepen door de beschietingen op Israël voort te zetten. Op 3 januari 2009 startte Israël de grondaanval en trok het met tanks de Gazastrook binnen.^[18] Hoewel Israël met flyers en sms-berichten burgers opriep te vertrekken uit aan te vallen gebieden vielen er toch honderden slachtoffers, volgens Israël komt dit doordat Hamas burgers als menselijk schild gebruikt. Hamas stelt daarentegen dat Israël ook burgerdoelen aanvalt.^[19] Op 8 januari 2009 ging de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties akkoord met een resolutie over het conflict rond de Gazastrook. In de resolutie roept de VN Israël en Hamas op tot een onmiddellijk, duurzaam en volkomen gerespecteerd staakt-het-vuren. Hamas verwierp de resolutie direct en ook Israël zette de aanvallen voort.^[20] Op 10 januari verklaarde premier Ehud Olmert dat Israël het offensief tegen Hamas zal doorzetten, Olmert zei dat Israël niet door anderen wil laten bepalen wanneer het stopt met het offensief.^[21]

Verwarring over bestuur Hamas

Na de liquidatie van sjeik Yassin in 2004 werd de leiding van Hamas waarschijnlijk gesplitst. Er kwam een algemeen leider en een leider in de Gazastrook. Het is onduidelijk wie precies waar de verantwoordelijkheid voor draagt. De algemene leiding van Hamas kwam te liggen bij Khaled Mashal vanuit Damascus, dit is echter niet helemaal duidelijk omdat Syrië niet openbaar wil maken dat de Hamas vanuit haar hoofdstad wordt geleid.

Abdel Aziz al-Rantissi werd door een comité tot leider van Hamas in de Gazastrook benoemd. Een andere bron van verwarring over het gedeelde leiderschap was het feit dat Rantissi aanvankelijk in een nokvol voetbalstadion had beweerd dat hij verkozen was tot opvolger van Yassin. Op 17 april 2004 liquideerde Israël al-Rantissi samen met zijn zoon en chauffeur Mohammed en een lijfwacht. Ten tijde van de verkiezingen van 2006 werd Khaled Mashal, die in ballingschap in Damascus verblijft, de leider van Hamas. Ismail Haniya was de lijsttrekker van Hamas, Mahmoud Zahar is de leider van Hamas in de Gazastrook.

Belangrijkste aanslagen door Hamas

• 1989: militante Hamas-leden schieten Israëliërs dood bij tientallen aanslagen. Israël verbiedt Hamas als een terreurorganisatie.
• 16 april 1993: eerste zelfmoordaanslag op de parkeerplaats Mehola Junction, 2 doden, 20 gewonden.
• 6 april 1994: 9 doden en 55 gewonden bij een aanslag met een autobom in de Israëlische stad Afula.
• 13 april 1994: zelfmoordaanslag op een bus in Hadera, 6 doden en 30 gewonden.
• 19 oktober 1994: 21 doden en 50 gewonden bij een zelfmoordaanslag van Hamas op een bus in Tel Aviv, niet door Hamas opgeëist. Hierbij komt een Nederlandse student om.
• 9 april 1995: zelfmoordaanslag op Egged bus 36, 9 doden, 55 gewonden.
• 24 juli 1995: zelfmoordaanslag op bus 20 in Ramat Gan, 5 doden, 30 gewonden.
• 21 augustus 1995: zelfmoordaanslag op bus 26 in Jeruzalem, 5 doden, meer dan 100 gewonden.
• 25 februari en 3 maart 1996: twee zelfmoordaanslagen op bus 18 in Jeruzalem, 45 doden, 55 gewonden.
• 4 maart 1996: aanslag op het Dizengoff Center in Tel Aviv, toegeschreven aan Hamas, 13 doden.
• 21 maart 1997: aanslag op Café Appropo in Tel Aviv, 3 doden.
• 30 juli 1997: zelfmoordaanslag op de Mahane Yehuda markt in Jeruzalem, 16 doden.
• 4 september 1997: bomaanslag in de Ben Yehuda straat in Jeruzalem, 4 doden (plus 3 zelfmoordenaars).
• 28 december 2000: een bomaanslag op een bus in Tel Aviv, waarbij 13 mensen gewond raken. Bronnen beweren dat Hamas hiervoor de verantwoordelijkheid heeft opgeëist.
• 1 juni 2001: zelfmoordaanslag voor de deur van discotheek Dophinarium in Tel Aviv, 21 doden, meer dan 100 gewonden.
• 9 augustus 2001: een lid van Hamas blaast zichzelf op in een pizzeria in Jeruzalem: 15 doden, waaronder een naar Israël geëmigreerd Nederlands gezin.
• 27 maart 2002: 30 mensen komen om bij een zelfmoordaanslag in het Park Hotel in Netanya.
• 21 november 2002: Hamas eiste de aanslag op een volle Jeruzalemse stadsbus op, Egged bus 20, waarbij 11 doden vielen. In de bus, die tijdens de ochtendspits op weg was van de voorstad Kiryat Menachem naar het centrum van de stad, zaten ook schoolkinderen en studenten. Meer dan 50 mensen raakten gewond.
• augustus-september 2003: 39 doden bij drie zelfmoordaanslagen door Hamas.
• 14 januari 2004: 4 doden door een zelfmoordaanslag bij de grens tussen Israël en de Gazastrook. Het was de eerste keer dat in de Gazastrook een vrouw in naam van Hamas een zelfmoordaanslag pleegde.
• 29 januari 2004: zeker 10 doden door een zelfmoordaanslag op een bus in Jeruzalem.
• 14 maart 2004: een zelfmoordaanslag van Hamas en Fatah's Al-Aqsa Martelaren Brigade doodt 10 mensen in de haven van Ashdod.
• 31 augustus 2004: 16 doden en ruim 100 gewonden bij twee zelfmoordaanslagen op stadsbuslijnen 6 en 12 in Beër Sjeva.
• 18 januari 2005: zelfmoordaanslag op Israëlische militairen bij een Israëlisch checkpoint bij Gush Katif in de Gazastrook, 4 doden.
• 6 maart 2008: schietaanslag op de leerlingen van een jesjiva in Jeruzalem, 8 doden ^[22]. Hamas eiste de aanslag eerst op, en trok die opeising later deels weer in.^[23]

Aanslagen op Hamas-leiders

• 3 december 2000: Awad Silmi, een leider van de militaire tak van Hamas, de Ezzedin al-Qassam Brigades.
• 31 juli 2001: Jamal Mansoer en Jamal Saliem, samen met vier andere Hamas-leden bij een helikopteraanval op een Hamas-kantoor in Nablus.
• 23 november 2001: Mahmoed Aboe Hannoed, een van de militaire leiders bij een helikopteraanval in Nablus.
• 22 juli 2002: Salah Sjedada, de oprichter van de Ezzedin al-Qassam Brigades, gedood door een vliegtuigbom in de Gazastrook. Er vallen nog 17 andere doden, onder wie 11 kinderen.
• 14 augustus 2002: Nasser Jarrar, leider van de Ezzedin al-Qassam Brigades in Jenin.
• 26 september 2002: Mohammed Deif overleeft een liquidatiepoging in Gaza.
• 8 maart 2003: Ibrahim al-Maqadma en drie lijfwachten.
• 8 april 2003: Saadi al-Arabid, een belangrijk figuur in de militaire vleugel, samen met twee andere Hamas-leden en 4 kinderen in de Gazastrook.
• 10 juni 2003: mislukte poging om Abdelazziz al-Rantissi te doden met een raket op zijn wagen.
• 21 juni 2003: Abdoellah Qawasmeh, Hamas-leider op de Westbank, in Hebron.
• 21 augustus 2003: Ismail Aboe Sjanab, in Gaza.
• 6 september 2003: sjeik Ahmed Yassin, de geestelijke leider, raakt gewond in Gaza.
• 9 september 2003: Ahmed Badr, hoofd van de militaire tak in Hebron.
• 10 september 2003: Mahmoed al-Zahar overleeft een aanslag in Gaza. Zijn zoon komt wel om.
• 22 maart 2004: sjeik Ahmed Yassin, oprichter van Hamas en geestelijke leider werd door een Israëlische raketaanval vanuit een gevechtshelikopter gedood. Hierbij kwamen ook zeven omstanders om het leven.
• 17 april 2004: Abdelazziz al-Rantissi was het hoofd van Hamas in de Gazastrook van 25 maart 2004 tot 17 april 2004, toen hij bij een Israëlische raketaanval in Gaza werd gedood.
• 1 januari 2009: Nizar Rayan komt om het leven tijdens een Israëlische luchtaanval in het Israël-Gazaconflict 2008-2009.

Chamas

Het Hebreeuwse woord חמס, uitgesproken als 'chamas' (zoals Hamas in het Hebreeuws uitgesproken wordt) en in het Engels getranslitereerd als 'Hamas', komt voor in het oudtestamentische Bijbelgedeelte Genesis 6:13,^[24] waarin God tegen Noach zegt dat de wereld vol is van 'chamas'. De term betekent 'geweld'. Over het algemeen wordt aangenomen dat de overeenkomst tussen deze term en de naam van de beweging Hamas op toeval berust.

Literatuur (o.a.)

• (en) Michael Irving Jensen The political ideology of Hamas - a grassroots perspective, uitg. I.B.Tauris (2008) ISBN

1845110595 en ISBN 9781845110598

• (en) Khaled Hroub Hamas - a beginner's guide, uitg. Pluto Press (2006) ISBN 9780745325903 en ISBN 9780745325910
• (en) Zaki Chehab Inside Hamas: The Untold Story of Militants, Martyrs and Spies, uitg. Perseus Publishing (2007) ISBN 9781845113896
• (en) Azzam Tamimi Hamas - Unwritten Chapters, uitg. Hurst (2006) ISBN 9781850658344 en ISBN 1-85065-834-X
• (en) Azzam Tamimi Hamas - A History from Within, uitg. Olive Branch Press (2007) ISBN 9781566566896
• (en) M. Levitt Hamas: Politics, Charity, and Terrorism in the Service of Jihad, uitg. Yale Univ. Press (2006) ISBN 0300110537 en ISBN 978-0300110531
• (nl) Wim Kortenoeven Hamas: portret en achtergronden, 2007, 265 p., Aspekt - Soesterberg, ISBN 978-90-5911-294-0

Zie ook

• Hamas Handvest

Externe links

Commons heeft media­bestanden in de categorie Hamas.

• (en) Palestine-info, website van Hamas (niet officieel, vaak als semi-officieel gezien)
• (en) Handvest van Hamas, Historiek.net
• (en) Hamas in its own words, PMW Video Archives, website gemaakt door tegenstanders
• (en) Inside Hamas, documentaire op Google Video, Channel 4, februari 2008
• (en) Inside Hamas, documentaire op Vodpod.com, Channel 4, februari 2008