Grammaticale markeerder

Markeerder is in de grammatica de benaming voor een element dat de grammaticale functie van een bijbehorend zinsdeel markeert. Dit kan zowel een gebonden morfeem zijn als een vrij woord (bijvoorbeeld een cliticum).

In analytische en agglutinerende talen zijn markeerders vaak gemakkelijk te herkennen, omdat het meestal afzonderlijke woorden (lexemen) betreft. In fusionele talen is het herkennen van markeerders moeilijker, in polysynthetische talen nog moeilijker.

Voorbeelden

  • Nederlands: het suffix -en in honden is een meervoudsmarkeerder.
  • Latijn: het suffix -is in flaminis is een genitiefmarkeerder.
  • Spaans: het woord hay in hay muchos libros en la biblioteca is een existentiële markeerder, ofwel koppelwerkwoord.
  • Japans: het Japanse partikel が (ga) in ジョンがリーダーです。[Jon ga riidaa desu.] 'Jan is de leider.' is een onderwerpsmarkeerder.
  • Koreaans: het Koreaanse partikel 은/는 (eun, neun) is een topicmarkeerder, ook wel contrastpartikel genoemd.

Verwante begrippen

De term markeerder dient goed te worden onderscheiden van het begrip gemarkeerdheid.