Gjoemri: verschil tussen versies

Gjoemri
Գյումրի

Plaats in Armenië
Situering
Provincie	Shirak
Coördinaten	40° 46′ NB, 43° 49′ OL
Algemeen
Inwoners (2001)	140.318
Politiek
Burgemeester	Vardan Ghukasyan
Gesticht	401 v.Chr.
Overig
Website	gyumri.am
Foto's
Kerk van de Heilige Verlosser voor de aardbeving
na de aardbeving in 1988
Portaal    Armenië

Gjoemri (Armeens: Գյումրի; Russisch: Гюмри; Grieks: Αλεξανδρουπολις, Alexandroupolis; Nederlands, historisch: Alexandropel) is de hoofdstad en de grootste stad van de provincie Shirak in het noordwesten van Armenië. Het ligt 120 kilometer ten noordwesten van de hoofdstad Jerevan en is met 140.318 inwoners (2001) de tweede stad van het land.

In de loop van de geschiedenis is de naam van de stad meerdere keren gewijzigd. Aanvankelijk heette de stad Koemayri, Koemairi of Gjoemri, vervolgens Aleksandropol (1840-1924), daarna Leninakan (1924-1990), waarna de naam Gjoemri in ere werd hersteld.

Geschiedenis

De eerste nederzetting op deze locatie werd gesticht door de Grieken in 401 voor Christus. Een andere theorie suggereert dat de stad gesticht werd door de Cimmeriërs, met name gebaseerd op het feit dat dit volk de regio in 720 v. Chr. overheerste en de oorspronkelijke naam van de stad Koemayri luidde. De nederzetting varieerde in de 2000 jaar erna in grootte, totdat er in de nabijheid een groot Russisch fort gebouwd werd in 1837. In 1840, na de bouw van het invloedrijke fort, werd de naam gewijzigd in Alexandropol, als eerbetoon aan Alexandra Fjodorovna, de vrouw van de toenmalige tsaar Nicolaas I. De stad werd een belangrijke militaire post ter ondersteuning van de Russische positie in Trans-Kaukasië. In die periode was Alexandropol belangrijker dan Jerevan. Tijdens de Russisch-Turkse oorlogen vestigden vele Armenenen uit het gehele land zich in Alexandropol, dankzij de militaire bescherming die ze daar genoten.

In 1924 werd de naam van de stad gewijzigd in Leninakan, naar de overleden sovjetleider Vladimir Lenin. Leninakan was voor de Sovjetrepubliek van belang door zijn florerende industrie.

In 1988 was er grote schade door een aardbeving met als epicentrum het nabijgelegen Spitak. De huidige naam werd in ere hersteld na de val van de Sovjet-Unie in 1990. Het is tegenwoordig de tweede stad van het land en heeft een belangrijke regionale functie.

Gebouwen

Er zijn vijf kerken en een Russische kapel in de stad. Een van de belangrijkste kerken is de Sourb Amenaprkich. De bouw van deze kerk begon in 1859 en duurde tot 1873. De kerk werd grotendeels verwoest door de Spitak-aardbeving in 1988, maar wordt momenteel gerestaureerd.

Bekende inwoners

• George Gurdjieff, filosoof
• Avetik Isahakyan, dichter
• Edmond Keosayan, regisseur en musicus
• Frunzik Mkrtchyan, acteur
• Hovhannes Shiraz, dichter

Zustersteden

• Alexandria, Virginia, Verenigde Staten
• Plovdiv, Bulgarije
• Osasco, Brazilië

Externe link

• (en) Stadswebsite