Gabrielsynthese: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
ZéroBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: pt:Síntese de Gabriel
{{noot}} is ietwat verouderd
Regel 1: Regel 1:
De '''Gabriel-synthese''' is een methode om een [[alkylhalogenide]] om te zetten naar een primair [[amine]]. Hierbij wordt het halogenide '''1''' gereageerd met [[kaliumftaalimide]] ('''2''') ter vorming van een N-gealkyleerd [[ftaalimide]] '''3'''. Dit kan dan geconverteerd worden naar het vrije amine met zuur, base of met [[hydrazine]] (de zogenaamde '''Ing-Manske procedure'''). Aldus kan men stellen dat kaliumftaalimide een NH<sub>2</sub>-[[Synthon (retrosynthese)|synthon]] is. Deze methode werd voor het eerst beschreven in 1887 door de Duitse scheikundige [[Siegmund Gabriel]] in het toenmalig gezaghebbende vaktijdschrift ''[[Berichte der Deutschen chemischen Gesellschaft]]''{{Ref|Gabriel}}.
De '''Gabriel-synthese''' is een methode om een [[alkylhalogenide]] om te zetten naar een primair [[amine]]. Hierbij wordt het halogenide '''1''' gereageerd met [[kaliumftaalimide]] ('''2''') ter vorming van een N-gealkyleerd [[ftaalimide]] '''3'''. Dit kan dan geconverteerd worden naar het vrije amine met zuur, base of met [[hydrazine]] (de zogenaamde '''Ing-Manske procedure'''). Aldus kan men stellen dat kaliumftaalimide een NH<sub>2</sub>-[[Synthon (retrosynthese)|synthon]] is. Deze methode werd voor het eerst beschreven in 1887 door de Duitse scheikundige [[Siegmund Gabriel]] in het toenmalig gezaghebbende vaktijdschrift ''[[Berichte der Deutschen chemischen Gesellschaft]]''.<ref name="Gabriel">S Gabriel. ''Ber deutsch chem Ges'' 20 (1887) p2224.</ref>


[[Afbeelding:Gabriel_synthese.png|center|700px|Gabriel synthese]]
[[Afbeelding:Gabriel_synthese.png|center|700px|Gabriel synthese]]



==Reactiemechanisme==
==Reactiemechanisme==
Regel 16: Regel 15:
* zure hydrolyse (deze procedure kan echter nevenreacties met zich meebrengen);
* zure hydrolyse (deze procedure kan echter nevenreacties met zich meebrengen);
* alkalische hydrolyse;
* alkalische hydrolyse;
* Ing-Manske procedure {{Ref|IngMans}}: in deze methode zet men het amine vrij door '''3''' te laten reageren met hydrazine. Als nevenproduct wordt ftaalhydrazide gevormd;
* Ing-Manske procedure<ref name="IngMans">H R Ing, R H F Manske. ''J Chem Soc'' (1926) p2348.</ref>: in deze methode zet men het amine vrij door '''3''' te laten reageren met hydrazine. Als nevenproduct wordt ftaalhydrazide gevormd;
* [[natriumboorhydride]]-[[isopropanol]] en [[azijnzuur]] {{Ref|Osby}};
* [[natriumboorhydride]]-[[isopropanol]] en [[azijnzuur]];<ref name="Osby">J O Osby, M G Martin, B Gamen. ''Tetrahedron Lett'' 25 (1984) p2093.</ref>
* 40% aq [[methylamine]] {{Ref|Wolfe}}.
* 40% aq [[methylamine]].<ref name="Wolfe">S Wolfe, S K Hasan. ''Can J Chem'' 48 (1970) p3572.</ref>


Een [[stereochemie|stereochemische]] toepassing van de Gabriel-synthese vindt men in het volgende voorbeeld {{Ref|Sasse}}:
Een [[stereochemie|stereochemische]] toepassing van de Gabriel-synthese vindt men in het volgende voorbeeld:<ref name="Sasse">A Sasse e.a. ''J Med Chem'' 42(4) (1999) p593.</ref>


[[Afbeelding:gabriel_voorbeeld.png|center|600px|Gabriel voorbeeld]]
[[Afbeelding:gabriel_voorbeeld.png|center|600px|Gabriel voorbeeld]]
Regel 26: Regel 25:
Een alcohol ('''4''') wordt met [[diethylazodicarboxylaat|DEAD]] en kaliumftaalimide omgezet naar '''5''', hetwelke vervolgens wordt gerefluxeerd in een mengsel van hydrazine en ethanol om amine '''6''' vrij te zetten. DEAD kent vooral veel toepassingen binnen de [[Mitsunobu-reactie]].
Een alcohol ('''4''') wordt met [[diethylazodicarboxylaat|DEAD]] en kaliumftaalimide omgezet naar '''5''', hetwelke vervolgens wordt gerefluxeerd in een mengsel van hydrazine en ethanol om amine '''6''' vrij te zetten. DEAD kent vooral veel toepassingen binnen de [[Mitsunobu-reactie]].


==Referenties==
== Zie ook ==
* [[Staudinger-reactie]]

* [[Mitsunobu-reactie]]
# {{Note|Gabriel}} S Gabriel. ''Ber deutsch chem Ges'' 20 (1887) p2224.
# {{Note|IngMans}} H R Ing, R H F Manske. ''J Chem Soc'' (1926) p2348.
# {{Note|Osby}} J O Osby, M G Martin, B Gamen. ''Tetrahedron Lett'' 25 (1984) p2093.
# {{Note|Wolfe}} S Wolfe, S K Hasan. ''Can J Chem'' 48 (1970) p3572.
# {{Note|Sasse}} A Sasse e.a. ''J Med Chem'' 42(4) (1999) p593.



{{Appendix|refs|2=
==Zie ook==
{{References}}
*[[Staudinger-reactie]]
}}
*[[Mitsunobu-reactie]]


[[Categorie:Substitutiereactie]]
[[Categorie:Substitutiereactie]]

Versie van 21 aug 2012 18:34

De Gabriel-synthese is een methode om een alkylhalogenide om te zetten naar een primair amine. Hierbij wordt het halogenide 1 gereageerd met kaliumftaalimide (2) ter vorming van een N-gealkyleerd ftaalimide 3. Dit kan dan geconverteerd worden naar het vrije amine met zuur, base of met hydrazine (de zogenaamde Ing-Manske procedure). Aldus kan men stellen dat kaliumftaalimide een NH2-synthon is. Deze methode werd voor het eerst beschreven in 1887 door de Duitse scheikundige Siegmund Gabriel in het toenmalig gezaghebbende vaktijdschrift Berichte der Deutschen chemischen Gesellschaft.[1]

Gabriel synthese
Gabriel synthese

Reactiemechanisme

Ftaalimide op zichzelf is niet reactief genoeg om gealkyleerd te worden door een alkylhalogenide, waardoor het nodig is om eerst het corresponderende natrium- of kaliumzout te maken. Dikwijls wordt kaliumftaalimide (2, het kaliumzout van ftaalimide) gebruikt, wat makkelijk te bekomen is door reactie van ftaalimide met KOH. Het aldus bekomen kaliumftaalimide is een nucleofiel en zal door een alkylhalogenide (1) N-gealkyleerd worden. Voor het resulterende N-alkylftaalimide 3 kunnen meerdere resonantiestructuren getekend worden. Naast 3 wordt eveneens kaliumhalogenide als nevenproduct gevormd. Vervolgens wordt het primaire amine vrijgezet door zure of alkalische hydrolyse van 3, of door een hydrazine uitwisselingsreactie (Ing-Manske procedure).

Gabriel reactiemechanisme
Gabriel reactiemechanisme


Toepassingen

De Gabriel-synthese is vooral nuttig omdat het eindproduct niet gecontamineerd is met secundaire en/of tertiaire amines. De reactie verloopt relatief traag maar kan versneld worden door aprotische polaire solventen (bijvoorbeeld DMF) of een kroonether te gebruiken. Omzetten van het N-alkylftaalimide 3 naar het vrije amine kan op verschillende manieren gebeuren:

  • zure hydrolyse (deze procedure kan echter nevenreacties met zich meebrengen);
  • alkalische hydrolyse;
  • Ing-Manske procedure[2]: in deze methode zet men het amine vrij door 3 te laten reageren met hydrazine. Als nevenproduct wordt ftaalhydrazide gevormd;
  • natriumboorhydride-isopropanol en azijnzuur;[3]
  • 40% aq methylamine.[4]

Een stereochemische toepassing van de Gabriel-synthese vindt men in het volgende voorbeeld:[5]

Gabriel voorbeeld
Gabriel voorbeeld

Een alcohol (4) wordt met DEAD en kaliumftaalimide omgezet naar 5, hetwelke vervolgens wordt gerefluxeerd in een mengsel van hydrazine en ethanol om amine 6 vrij te zetten. DEAD kent vooral veel toepassingen binnen de Mitsunobu-reactie.

Zie ook