GVB (Amsterdam)

Sjabloon:Infobox busmaatschappij

Trams van GVB
Metro van GVB
Bus van GVB
Veerpont van GVB

GVB, voorheen het Gemeentevervoerbedrijf, Amsterdam, is een vervoerbedrijf belast met het openbaar vervoer in de gemeentes Amsterdam, Amstelveen, Ouder-Amstel en Diemen. Het bedrijf vervoerde (in 2008) 264 miljoen reizigers die gezamenlijk 966,57 miljoen kilometer reisden. De opdrachtgever is sinds 1 januari 2006 de Stadsregio Amsterdam (voorheen het Regionaal Orgaan Amsterdam, ROA). Op 1 januari 2007 is GVB extern verzelfstandigd: het GVB is een NV geworden, en is los komen te staan van de gemeente. De gemeente bleef echter wel in het bezit van de aandelen. Per 1 januari 2012 moet het gehele metro-, tram- en busvervoer worden aanbesteed.

Geschiedenis

De Gemeentetram Amsterdam (GTA) is in het jaar 1900 opgericht door naasting door de gemeente van het particuliere trambedrijf AOM (Amsterdamsche Omnibusmaatschappij). In 1925 werd de eerste buslijn geopend. In 1943 ontstond het Gemeentevervoerbedrijf door fusie van de Gemeentetram met de Gemeenteveren Amsterdam. De eerste metrolijn werd in 1977 geopend.

Exploitatie

Tegenwoordig exploiteert GVB 16 tramlijnen, 1 sneltramlijn, 3 metrolijnen, 5 veerdiensten en zo'n 55 buslijnen. De nachtdienst bestaat uit 12 nachtbuslijnen en één veerdienst. In 2007 had GVB daarvoor 236 trams, 106 metro's/sneltrams, 281 bussen en 11 veren.

GVB heeft 3 tramremises, 3 busgarages, 1 hoofdwerkplaats tram, 1 basiswerkplaats tram, 1 lijnwerkplaats metro en 5 'tailtracks' waar de metrostellen staan opgesteld. Het hoofdkantoor is gevestigd aan de Arlandaweg te Amsterdam (Sloterdijk).

Enkele cijfers over de omvang van het vervoer

  • Aantal vervoerde reizigers (x miljoen): 2008: 264 2007: 260; 2006: 253; 2005: 248; 2004: 242; 2003: 244; 2002: 255; 1937:100 [1]
  • Reizigerskilometers (x 1.000): 2008: 966.570; 2007: 957.000; 2006: 986.952; 2005: 956.349; 2004: 940.700; 2003: 948.000; 2002: 971.700
  • Plaatskilometers (x miljoen): 2005: 3.820; 2004: 3.726; 2003: 3.755; 2002: 3.847,9

Bijzondere wijzen van vervoer

Brandstofcelbussen

Sinds 14 december 2003 zet het bedrijf ook drie brandstofcelbussen in op lijn 32, met brandstofcellen van het type PEM FC. Aangezien deze waterstof als brandstof hebben worden ze ook waterstofbus genoemd. Deze zijn in 2008 weer uit dienst genomen omdat de test volbracht is.

De Stop/Go

Een bijzondere vorm van busvervoer is de 'Stop/Go' (voor 2008: de 'Opstapper'). Omdat de straten langs de grachten in de stad te smal zijn voor grote bussen, worden onder de naam Stop/Go kleine busjes ingezet die door de grachtengordel rijden. Deze busdienst rijdt sinds 1 januari 2008 op de route OosterdokseilandCentraal StationPrinsengrachtWaterlooplein, maar heeft geen vaste haltes en stopt overal waar de reiziger wil in- en uitstappen. Daarmee doet de Stop/Go denken aan de buurtbus. De strippenkaart is ook geldig in de Stop/Go en een los kaartje kost een euro.

Stadsmobiel

Een andere bijzondere vervoersvorm is de Stadsmobiel, een vorm van vervoer voor ouderen en licht-gehandicapten. Dit vervoer bestaat sinds midden jaren negentig. Tot voor 2004 kon men ook met de Stadspas, een kortingspas voor Amsterdammers met een laag inkomen, van de Stadsmobiel gebruikmaken. De gemeentelijke dienst die verantwoordelijk is voor Stadsmobiel is de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, de uitvoering ligt bij GVB. Naast GVB, dat de hoofdmoot van de ritten rijdt, zijn belangrijke onderaannemers Garskamp, ziekenvervoerder VZA, en een aantal andere taxibedrijfjes in Amsterdam. Stadsmobiel rijdt onder andere met (rolstoel-)busjes en luxewagens. Het kent een bewogen en voortgaande geschiedenis wat betreft ophaaltijden en subsidies.

Zie ook

Externe links

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam op Wikimedia Commons.