FC Twente

FC Twente
Het huidige clubembleem verwerkt in een sjaal
Naam Football Club Twente
Bijnaam De Tukkers / Twentenaren
The Reds
Trots van het Oosten
Opgericht 1 juli 1965
Plaats Enschede
Stadion De Grolsch Veste
Capaciteit 30.205[1]
Complex FC Twente-trainingscentrum
Voorzitter Joop Munsterman
Technisch directeur Cees Lok
Trainer Michel Jansen[2]
Topscorer(s) Blaise Nkufo (114)
(Hoofd)sponsor XXImo
Begroting 46,0 miljoen (2012/13)[3]
Competitie Eredivisie
Prijzen 1 Landskampioenschap
3 KNVB bekers
2 Johan Cruijff Schalen
Website http://www.fctwente.nl/
Thuis
Uit
Geldig voor 2013/14
Icoontje huidige resultaten FC Twente 2013/14
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

FC Twente is een Nederlandse professionele voetbalorganisatie uit Enschede. Sinds de oprichting op 1 juli 1965 speelt de club betaald voetbal. Met uitzondering van het seizoen 1983/84 kwam de club constant uit in de Eredivisie. De 'Tukkers' spelen hun thuiswedstrijden in De Grolsch Veste. Tot medio 1998 was Stadion Het Diekman de thuisbasis van de club. De traditionele uitrusting van FC Twente bestaat uit een volledig rood tenue.

FC Twente werd voor het eerst in haar historie landskampioen in het seizoen 2009/10. De ploeg werd vier keer tweede in de Eredivisie en haalde zeven keer een derde plaats in de eindrangschikking.

Naast een herenteam heeft FC Twente ook een vrouwenteam, dat sinds de start van het betaald voetbal voor vrouwen in 2007 meespeelt. De voetbalacademie FC Twente is gevestigd in Hengelo.

Historie

Ontstaan

FC Twente ontstond op 1 juli 1965 door een fusie van Sportclub Enschede uit de Eredivisie en de Enschedese Boys uit de Eerste divisie. Gesprekken over een mogelijke fusie dateerden echter al van tien jaar eerder, toen Stadion Het Diekman werd gebouwd en de gemeente Enschede een vaste bespeler van het nieuwe stadion zocht.[4] Door toenmalig wethouder Jan Horstman werd voorgesteld de eersteklassers Sportclub Enschede, Enschedese Boys en Rigtersbleek te laten opgaan in een FC Enschede. Goede resultaten van Sportclub Enschede zorgden er echter voor dat deze club in de Eredivisie terechtkwam en de vaste bespeler van het Diekman werd. In 1958 liep de club zelfs nipt het landskampioenschap mis. Een fusie werd vooralsnog niet opportuun geacht.

Door financiële problemen van Sportclub Enschede kwam vanaf ongeveer 1961 een mogelijke fusie opnieuw ter sprake. Geopperde partners waren naast de Enschedese Boys Rigtersbleek, SC Heracles uit Almelo en HVV Tubantia uit Hengelo. Een toenemend exploitatietekort vanaf 1962 leidde ertoe dat de gemeente Enschede in 1964 sterk aandrong op nieuwe onderhandelingen. Hoewel zowel Sportclub Enschede als de Enschedese Boys aanvankelijk weinig trek leken te hebben in een samengaan, kwam men in de loop van dat jaar steeds nader tot elkaar. Op 11 februari 1965 werd een naam voor de fusieclub gekozen: F.C. Twente '65. Tegen de zin van de gemeente, omdat de naam Enschede ontbrak, maar de nieuwe naam liet de mogelijkheid open dat later andere verenigingen uit de regio konden deelnemen. Op 13 april 1965 werd er door de beide betrokken verenigingen gestemd over de fusie. Bij de Enschedese Boys waren 227 voor, 146 tegen, negen onthoudingen en twee ongeldige stemmen. Bij Sportclub Enschede lag de verhouding op 97 voor, 68 tegen en twee geen mening. FC Twente was een feit en werd voor het nieuwe seizoen ingeschreven in de Eredivisie. Sportclub Enschede en de Enschedese Boys gingen verder als amateurclub en startten in augustus 1965 in de derde klasse van de amateurs.

1965-1980: Gouden jaren onder Rijvers en Kohn

Seizoen Comp. Beker Europa
1965/66 11e (ERE) Groep
1966/67 13e (ERE) Laatste 32
1967/68 8e (ERE) Laatste 4
1968/69 3e (ERE) Laatste 16
1969/70 4e (ERE) Laatste 4 JBS, IC
1970/71 5e (ERE) Laatste 16 JBS
1971/72 3e (ERE) Laatste 32
1972/73 3e (ERE) Laatste 8 UEFA
1973/74 2e (ERE) Laatste 16 UEFA
1974/75 4e (ERE) Finale UEFA
1975/76 4e (ERE) Laatste 16
1976/77 9e (ERE) Winnaar IC
1977/78 4e (ERE) Laatste 32 EC II
1978/79 12e (ERE) Finale UEFA
1979/80 6e (ERE) Laatste 16 EC II

De fusieclub had het in zijn eerste jaren niet gemakkelijk. De resultaten waren een stuk minder dan die van SC Enschede in de voorgaande seizoenen; door overgenomen schulden van de voorgangers en de salariskosten van een te grote selectie ontstonden er liquiditeitsproblemen en de gelouterde trainer Friedrich Donenfeld kon zijn spelers maar moeilijk motiveren. Vanaf het tweede seizoen ging het roer om. Onder leiding van bestuursleden Cor Hilbrink, Henk Olijve en Henny Iliohan werd de selectie gesaneerd. Donenfeld en zijn assistent Mister Ernie Robinson maakten plaats voor de 40-jarige oud-international Kees Rijvers, tot dat moment assistent-trainer bij Willem II. Een aantal oudere en dure selectiespelers belandde op de transferlijst. Onder Rijvers werden jonge en goedkope talenten als Epi Drost, Theo Pahlplatz, Jan Jeuring, Dick van Dijk, Eddy Achterberg, Kick van der Vall, Piet Schrijvers, René en Willy van de Kerkhof en Kees van Ierssel naar Het Diekman gehaald. Uit de eigen "kweek" uit Sportclub Enschede waren onder andere Kalle Oranen en Benno Huve er vanaf het begin bij. De in januari 1967 gehuurde en later aangetrokken Joegoslaaf Paja Samardžić vertrok weliswaar na een half jaar naar Feyenoord, maar de transfersom van een half miljoen gulden was voor die tijd ongekend en was deels bestemd voor de aflossing van schulden en deels voor investeringen in nieuwe spelers. Ook de verkoop van Van Dijk en Henk Houwaart leverde veel geld op, terwijl de aankoopkosten van nieuwe spelers meestal laag waren.

De vernieuwingen in het elftal leverden niet alleen sportieve successen maar ook fors toenemende bezoekersaantallen op. In het seizoen 1967/68 en seizoen 1969/70 werd de halve finale van de KNVB beker bereikt. In het tussenliggende seizoen streed Twente lang mee om het landskampioenschap en werd het uiteindelijk derde. In de Jaarbeursstedenbeker 1970/71 werd Twente in de kwartfinale na verlenging uitgeschakeld door Juventus. In het seizoen 1971/72 werd opnieuw een derde plaats in de Eredivisie behaald. Rijvers vertrok na dat seizoen naar PSV en werd opgevolgd door zijn assistent Spitz Kohn.

In het seizoen 1976/77 won FC Twente de KNVB beker.

Met spelers als Frans Thijssen, Johan Zuidema, Jaap Bos, Arnold Mühren, Niels Overweg, Ab Gritter en later Hallvar Thoresen, Piet Wildschut en André van Gerven leverde Kohn zelfs betere prestaties dan Rijvers. In het seizoen 1972/73 reikte Twente tot de halve finale in de UEFA Cup. Een jaar later deed de club tot de voorlaatste speeldag mee in de strijd om het landskampioenschap en werd het tweede. Weer een seizoen later was het verliezend finalist in de KNVB beker en de UEFA Cup, na verlies tegen respectievelijk FC Den Haag en Borussia Mönchengladbach. In het seizoen 1976/77 werd tenslotte de eerste hoofdprijs binnengehaald. In de competitie scoorde Twente met een negende plek weliswaar het slechtste resultaat in tien jaar, maar het won de KNVB beker door in de finale PEC Zwolle met 3-0 te verslaan. Ook aan het einde van de jaren 70 wist de club successen te behalen. In het seizoen 1977/78 werd Twente in de halve finale van de Europacup II uitgeschakeld door Anderlecht. In 1979 verloor het in een replay de finale van de KNVB beker van Ajax. Een slechte competitiestart in het daaropvolgende seizoen en een kansloze 4-0-nederlaag tegen het Griekse Panionios in de eerste ronde van de Europacup II leidde op 26 september 1979 tot het ontslag van Kohn. Onder zijn opvolger Hennie Hollink wist de ploeg zich dat seizoen nog te plaatsen voor de UEFA Cup. Het zou tot 1989 de laatste keer zijn dat Twente zich voor Europees voetbal plaatste.

1980-1992: Degradatie en terugkeer aan de top

Seizoen Comp. Beker Europa
1980/81 6e (ERE) Laatste 16 UEFA
1981/82 12e (ERE) Laatste 16
1982/83 16e (ERE) Laatste 16 IC
1983/84 2e (1E) Laatste 8
1984/85 8e (ERE) Laatste 16 IC
1985/86 14e (ERE) Laatste 32
1986/87 7e (ERE) Laatste 16
1987/88 3e (ERE) Laatste 32
1988/89 3e (ERE) Laatste 16
1989/90 3e (ERE) Laatste 16 UEFA
1990/91 6e (ERE) Laatste 32 UEFA
1991/92 6e (ERE) Laatste 32

Vanaf 1980 ging het snel minder met FC Twente, dat sindsdien verder ging zonder de toevoeging '65 in de naam. In het seizoen 1980/81 werd nog een zesde plaats bereikt, maar dat was dat jaar niet voldoende voor Europees voetbal. Bepalende spelers als Hallvar Thoresen, Heini Otto, Martin Jol en Romeo Zondervan verlieten de club, opvolgers als Martien Vreijsen en Martin Koopman brachten ondanks hun ervaring niet het gewenste niveau. In het seizoen 1981/82 eindigde de ploeg als twaalfde. Rob Groener was tijdens dat seizoen Hollink opgevolgd als trainer. In het seizoen 1982/83 werd Groener op zijn beurt reeds in november wegens teleurstellende resultaten op non-actief gesteld. Oud-trainer Spitz Kohn keerde als interim tot het einde van het seizoen terug, assistent-trainer Epi Drost maakte zijn rentree op het voetbalveld en de Deense voetballer Jan Sørensen werd als duurste speler ooit voor FC Twente in de winterstop aangetrokken, maar degradatie bleek onafwendbaar.

In de Eerste divisie wist Twente het grootste deel van de ploeg intact te houden, inclusief publiekslieveling Manuel Sánchez Torres die in het begin van het seizoen nog weigerde te spelen nadat een transfer naar Real Madrid was afgeketst. Jongelingen Fred Rutten en Theo Snelders braken definitief door en aan de hand van de nieuwe trainer Fritz Korbach haalde de ploeg een tweede plaats welke recht gaf op promotie. Met de nieuwe spits Willy Carbo werd in het volgende seizoen een achtste plaats behaald. Het vertrek van smaakmakers Sánchez Torres en Sörensen bleek in het seizoen 1985/86 moeilijk op te vangen en de ploeg met veel jonge en onervaren spelers werd slechts veertiende.

In 1986 werd de spelersgroep verder verjongd, na het vertrek van de ervaren krachten Vreijsen en Dick Schoenaker. Theo Vonk volgde als trainer Korbach op en oud-trainer Kees Rijvers keerde terug als technisch directeur. Met spelers als Rutten, Snelders, Theo ten Caat, André Paus, Mika Lipponen en later Pieter Huistra, Andy Scharmin en spitsen Piet Keur en Claus Nielsen meldde Twente zich weer in de top van de Eredivisie. In de seizoenen 1986/87 en 1987/88 plaatste de ploeg zich via respectievelijk een zevende en derde plaats twee keer voor een nacompetitie, waarin echter Europees voetbal werd misgelopen. In de seizoenen 1988/89 en 1989/90 werd opnieuw een derde plaats behaald, waarmee Twente zich deze keren wel voor Europees voetbal kwalificeerde. Club Brugge en Bayer Leverkusen waren in de eerste ronde van de UEFA Cup echter te sterke tegenstanders. In de competitie had Twente zich na de drie derde plaatsen in de subtop genesteld, met zesde plaatsen in de seizoenen 1990/91 en 1991/92. De ploeg stond echter als saai en kleurloos te boek en viel op door een groot aantal gelijke spelen. Met een bezoekersaantal van gemiddeld onder de 6.000 toeschouwers per seizoen, trok Twente tussen 1989 en 1992 de laagste belangstelling in de clubhistorie. Twee actieve spelers kwamen in deze periode te overlijden: verdediger Andy Scharmin kwam op 7 juni 1989 om het leven bij de SLM-ramp in Suriname en de van Feyenoord overgekomen aanvaller Tom Krommendijk verongelukte op 25 augustus 1990.

1992-1998: Van Diekman naar Arke Stadion

Seizoen Comp. Beker Europa
1992/93 5e (ERE) Laatste 8
1993/94 5e (ERE) Laatste 16 UEFA
1994/95 5e (ERE) Laatste 16 UEFA
1995/96 10e (ERE) Laatste 8
1996/97 3e (ERE) Laatste 16
1997/98 9e (ERE) Laatste 4 UEFA

Met trainer Rob Baan, die in 1992 de naar Real Burgos vertrokken Vonk opvolgde, bleef Twente een subtopper in de Eredivisie. Onder Baan eindigde de club twee keer als vijfde, waarmee het zich beide keren plaatste voor de UEFA Cup. Respectievelijk Bayern München en Kispesti Honvéd schakelden Twente echter reeds in de eerste ronde uit. In de eerste helft van het seizoen 1992/93 was Twente in de kop van de ranglijst te vinden. Op 4 december 1992 boekte het een historische zege in Amsterdam; voor het eerst werd Ajax in een uitwedstrijd verslagen. In de winterstop werd Ronald de Boer, die in 1991 van Ajax naar Twente was overgekomen, teruggekocht door zijn oude club. Als vervangers werden Edwin Vurens en Michael Mols aangetrokken. Andere spelers in deze periode waren onder andere Youri Mulder, Prince Polley, Michel Boerebach, André Paus en Nico-Jan Hoogma. Doelverdediger Hans de Koning moest in de aanloop naar seizoen 1993/94 door een blessure noodgedwongen zijn loopbaan beëindigen en werd opgevolgd door Sander Boschker. Onder Baan maakte de op dat moment 16-jarige Arnold Bruggink zijn debuut.

FC Twente verhuisde in 1998 naar het Arke Stadion.

Het contract met Baan werd in 1994 afgekocht. Hij werd opgevolgd door oud-speler Issy ten Donkelaar, die tot dat moment hoofd opleidingen was. De in 1992 als voetballer afgekeurde Fred Rutten werd zijn assistent. Met de van Go Ahead Eagles overgenomen Paul Bosvelt deed Twente in de eerste maanden van het seizoen 1994/95 bovenin de Eredivisie mee. In het Diekman werd Feyenoord met 5-1 verslagen. Een 6-1 uitnederlaag tegen Vitesse luidde een mindere periode in en Twente eindigde voor het derde achtereenvolgende jaar op een vijfde plek, hoewel plaatsing voor Europees voetbal dit keer werd misgelopen. Het seizoen 1995/96 startte minder voorspoedig. Twente was voor het eerst sinds jaren niet in de bovenste helft van de ranglijst te vinden. Een 3-0 thuisnederlaag tegen NAC luidde het vertrek van Ten Donkelaar in, die terugkeerde naar zijn vorige functie als hoofd opleidingen. Assistent Rutten werd tijdelijk gepromoveerd tot hoofdtrainer. In januari werd de Duitser Hans Meyer gepresenteerd als nieuwe coach. Twente eindigde het jaar als tiende.

Met international John Bosman, de teruggekeerde Erik ten Hag en de Schotse verdediger Rob McKinnon als nieuwe aankopen verliep het seizoen 1996/97 zeer voorspoedig. Achter PSV en Feyenoord eindigde het team op een derde plaats, waarmee het zich voor het eerst in drie seizoenen weer plaatste voor de UEFA Cup. Zonder Bosvelt en Bruggink, die naar respectievelijk Feyenoord en PSV vertrekken, eindigde Twente in het seizoen 1997/98 op een negende plek. In de UEFA Cup kwam de ploeg tot de derde ronde, het beste resultaat in twintig jaar. Lillestrøm SK en Aarhus GF werden uitgeschakeld, AJ Auxerre was vervolgens te sterk. In het toernooi om de KNVB beker werd Twente in de halve finale uitgeschakeld door PSV. Aangezien de finalisten PSV en Ajax beiden reeds geplaatst waren voor de Champions League, mochten sc Heerenveen en Twente in een troostfinale strijden om een ticket voor de Europacup II. Heerenveen won deze match met 3-1.

Inmiddels was op 22 april 1998 de laatste wedstrijd in Stadion Het Diekman gespeeld. Het stadion was vaak maar matig gevuld en in commercieel opzicht niet aantrekkelijk. Het laatste competitieduel van het jaar, op 10 mei 1998 tegen PSV, werd in het inmiddels voltooide Arke Stadion afgewerkt. Twente won deze wedstrijd met 3-0.

1998-2003: Volksverhuizing en bijna failliet

Seizoen Comp. Beker Europa
1998/99 8e (ERE) Laatste 16 IC
1999/00 6e (ERE) Laatste 32
2000/01 11e (ERE) Winnaar
2001/02 12e (ERE) Laatste 16 UEFA
2002/03 11e (ERE) 1e ronde

In het nieuwe stadion begon Hans Meyer aan zijn laatste seizoen bij de club. De club eindigde op de achtste plaats. Hij vertrok, ondanks een doorlopend contract, naar Borussia Mönchengladbach. Na Meyer werd Fred Rutten aangesteld als trainer. De voormalig aanvoerder van de club was onder de Duitser nog assistent. In het seizoen 1999/00 leidde hij de ploeg naar een zesde plek, maar een jaar later werd de ploeg teleurstellend elfde. Wel won hij dat jaar de KNVB beker door in de finale PSV te verslaan na een strafschoppenserie. De finale werd bijgewoond door meer dan dertigduizend Tukkers. Men sprak dan ook over een ware volksverhuizing.[5] Na de bekerwinst vertrokken zowel trainer Rutten als topscorer Jan Vennegoor of Hesselink naar PSV. Voor de spits uit Oldenzaal werd een recordbedrag betaald door de Eindhovenaren. Als opvolger van Rutten werd John van 't Schip aangesteld. Zijn eerste seizoen was teleurstellend met een twaalfde plek op de ranglijst. Tijdens de voorbereiding op het nieuwe seizoen leverde hij zijn contract in. De Belg René Vandereycken nam daarna het stokje over. Na een elfde plaats in het seizoen 2002/03 eindigde hij een seizoen later op de achtste plaats en leidde hij het elftal opnieuw naar de bekerfinale. Tegen FC Utrecht verloor de ploeg de finale door een doelpunt van Dave van den Bergh. Dit doelpunt leverde veel protesten op, omdat Twente de bal buiten de lijnen had gespeeld voor een blessurebehandeling van een Utrechter en de Utrechters de bal niet terug speelden naar de Tukkers. Ondertussen kende de club financieel gezien grote problemen. Door onder meer een vordering van de belastingdienst van 3,1 miljoen verkeerde de club op de rand van een faillissement.[6]

2003-heden: Van nagenoeg failliet tot landskampioen

Seizoen Comp. Beker Europa
2003/04 8e (ERE) Finale
2004/05 6e (ERE) Laatste 16
2005/06 7e (ERE) Laatste 16
2006/07 4e (ERE) Laatste 16 IC, UEFA
2007/08 2e (ERE) Laatste 64 UEFA
2008/09 2e (ERE) Finale vCL, UEFA
2009/10 1e (ERE) Laatste 4 vCL, EL
2010/11 2e (ERE) Winnaar CL, EL
2011/12 8e (ERE) Laatste 16 vCL, EL
2012/13 6e (ERE) Laatste 32 EL
2013/14 .. (ERE) ....

In 2003 werd Joop Munsterman aangesteld als voorzitter en daarnaast ging oud-aanvoerder Johan Plageman op Pro Deo-basis aan de slag als technisch directeur. Er werd een beleidsplan opgesteld dat de naam: "FC Twente in de steigers" kreeg.[7] Er werd flink gesaneerd in de organisatie. Ook de spelersgroep kreeg hieronder te lijden. Zo verliet clubicoon Sander Boschker de club voor Ajax, omdat hij zich niet kon vinden in de verlaagde aanbieding die hij van de club had ontvangen.[8] In die periode trok de club voornamelijk transfervrije spelers aan. Daarnaast wist men ook Blaise Nkufo aan te trekken met behulp van externe financierders.

Het stadion werd in 2008 uitgebreid naar 24.200 plaatsen.

In 2006 verliet Plageman de club, omdat hij zich niet kon vinden in de ambitieuze plannen van voorzitter Munsterman en commercieel directeur Jan van Halst. Munsterman stelde daarop Fred Rutten aan als nieuwe trainer/technisch directeur. Rutten legde bij Twente de basis van het topsportklimaat, waar de club de jaren erna van zou profiteren. Na een vierde plaats in de competitie behaalde hij een seizoen later winst in de play-offs en stelde zo een ticket voor de voorrondes van de Champions League veilig. Ondertussen werd er met een nieuw beleidsplan gewerkt, dat de naam: "FC Twente, meer dan alleen een passend (t)huis" kreeg. Hierin stond met name de uitbreiding van het stadion centraal. Voor aanvang van het seizoen 2008/09 werd dit gerealiseerd. Dit werd betreden met een nieuwe trainer. Steve McClaren volgde Rutten op, die zelf naar Schalke 04 vertrok.

In het eerste jaar van McClaren werd FC Twente tweede in de competitie en behaalde de club de bekerfinale, die verloren werd van sc Heerenveen. Een jaar later werd FC Twente voor het eerst landskampioen, onder meer door een uitstekend seizoen van nieuweling Bryan Ruiz, waarna McClaren de club verliet voor VfL Wolfsburg. In Michel Preud'homme vond de club een nieuwe trainer, die uitvoering moet geven aan het nieuwe beleidsplan: "More than a feeling". Centraal in dit beleidsplan staat de aansluiting met de vaderlandse top te krijgen en tevens met de Europese subtop. Onder Preud'homme werd de Johan Cruijff Schaal 2010 aan de prijzenkast toegevoegd. In de allereerste deelname aan de UEFA Champions League werd in een poule met regerend kampioen Internazionale, Werder Bremen en Tottenham Hotspur een derde plaats gehaald die recht gaf op overwintering in de UEFA Europa League. Hierin werd, voor het eerst sinds 1978, de kwartfinale gehaald.

Op 8 mei 2011 wist FC Twente tevens beslag te leggen op de KNVB beker 2010/11 door na verlenging Ajax met 3-2 te verslaan. Twente won het kampioenschap echter niet, doordat een week later de laatste wedstrijd van het seizoen met 3-1 werd verloren van Ajax. De Johan Cruijff Schaal 2011 werd als bekerwinnaar tegen landskampioen Ajax wel gewonnen. Met Co Adriaanse begon Twente met een nieuwe oefenmeester, maar Adriaanse en Twente gingen al in de winterstop uit elkaar, waarna Steve McClaren voor een tweede periode als coach werd aangesteld. Twente zakte na een goede start steeds verder weg op de ranglijst en eindigde de competitie als zesde. Door verlies in de play-offs voor Europees voetbal werd de ploeg uiteindelijk op een achtste plaats in de eindrangschikking geklasseerd. In seizoen 2003/04 gebeurde het voor het laatst dat Twente zo laag eindigde. Twente mocht echter meedoen aan de voorrondes voor de Europa League via een fair-play ticket.

Algemeen

Complexen

FC Twente beschikt over twee verschillende complexen. De thuiswedstrijden worden gespeeld in De Grolsch Veste in Enschede en er wordt getraind op het FC Twente-trainingscentrum dat aan de rand van Hengelo is gevestigd.

Het Twentse ros boven de nieuwe hoofdingang van de De Grolsch Veste.
Het stadion tijdens een wedstrijd.

De Grolsch Veste

Zie De Grolsch Veste voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

FC Twente speelt haar thuiswedstrijden in De Grolsch Veste (voorheen Arke Stadion). Dit stadion werd op 10 mei 1998 geopend en bood aanvankelijk plaats aan 13.500 toeschouwers. Later is dit teruggebracht naar 13.250. De eerste officiële wedstrijd die in het huidige stadion werd gespeeld was op 10 mei 1998 tegen PSV, een competitiewedstrijd die in 3-0 voor de Tukkers eindigde. Het stadion is in het bezit van FC Twente.[9] Dit komt niet vaak voor in Nederland. Voor FC Twente betekent de naam een voor tegenstanders moeilijk te nemen "veste": een plek waar het voor de tegenstander lastig zou zijn een goed resultaat te behalen. De naam verwijst ook naar vestingstad Groenlo, waar sponsor Grolsch haar oorsprong heeft.[10]

Met ingang van het seizoen 2008/09 is het stadion uitgebreid met een gedeeltelijke tweede ring waardoor de capaciteit werd vergroot naar 24.200 bezoekers, inmiddels is de tweede uitbreiding van het stadion in de afrondende fase waardoor er vanaf het seizoen 2011/12 30.205 supporters plaats kunnen nemen in het stadion. Bij deze uitbreiding is de overkant van Vak-P tevens voorzien van een tweede ring, terwijl de eerste ring er vier rijen aan de bovenkant bij heeft gekregen. De bezoekende supporters zullen worden verplaatst van de eerste naar de tweede ring, door deze aanpassing is het komend seizoen voor de Twente-supporters mogelijk om volledig rondom het stadion te lopen waardoor er een snellere doorstroming verwacht wordt. De grachten verdwijnen nog niet uit het stadion bij deze uitbreiding, wel onderzoekt de club op welke wijze het wenselijk is de grachten in de nabije toekomst te verwijderen waardoor de supporters dichter aan het veld gepositioneerd kunnen worden.[11] Er liggen ook ambitieuze plannen klaar voor een toekomstige uitbreiding naar ruim 44.000 toeschouwers, om dit plan te verwezenlijken zal de oude hoofdtribune aan de spoorzijde worden voorzien van een tweede ring. Gedurende deze verbouwing stortte op 7 juli 2011 een gedeelte van het dak in. Hierbij kwamen twee personen om het leven en waren er 15 gewonden.[12]

Tot 1998 werd gespeeld in Stadion Het Diekman, dat voor 1965 de thuisbasis was van SC Enschede.

FC Twente-trainingscentrum.

FC Twente-trainingscentrum

Zie FC Twente-trainingscentrum voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Toen FC Twente verhuisde van Het Diekman naar het nieuwe stadion in 1998 was er niet gelijk een vaste trainingsruimte beschikbaar. Twente trainde bij verschillende amateurverenigingen in de regio en heeft ook nog een periode op velden nabij Airport Twente haar trainingen afgewerkt. Tijdens de bouw van De Grolsch Veste werd besloten de aanleg van een nieuw trainingscentrum in buurstad Hengelo te situeren. Er werd gekozen voor de directe omgeving van het Fanny Blankers-Koen Stadion, gelegen aan de rand van de stad. Het verouderde hoofdgebouw werd opgeknapt en op het terrein werden grote oppervlaktes omgebouwd tot trainingsaccommodatie voor alle elftallen van FC Twente, sinds de lente van 2001 betrekt de club deze locatie. De gehele technische en medische staf is tevens gesitueerd in Hengelo, en heeft de beschikking over haar eigen kantoren op het trainingscentrum.[13] De accommodatie wordt gedeeld met de jeugd van Heracles Almelo en Go Ahead Eagles voor de gezamenlijke voetbalacademie. Voor aanvang van het seizoen 2008/09 beschikt het complex over twee extra kunstgras velden en een uitgebreide fitness faciliteit, dit op aandringen van de toenmalige trainer Fred Rutten.

Organisatie

Communicatiemiddelen

De FC Twente Inside.

De regionale omroep RTV Oost brengt wekelijks nieuws over FC Twente naar buiten. Ook zijn er regelmatig achtergronditems en interviews te zien op de zender. Daarnaast wordt er in een groot aantal regionale bladen regelmatig aandacht besteed aan de club. Het bekendste voorbeeld daarvan is de TC Tubantia van Wegener. Zo heeft FC Twente een vaste ruimte in het sportgedeelte van de krant en haar website.

FC Twente was een van de eerste Nederlandse clubs die inhaakte op de online ontwikkelingen van het web en lanceerde in 1995 haar eigen officiële website, drie jaar later werd er live een wedstrijd via internet uitgezonden, een primeur in Nederland.[14] In december 2010 werd de lay-out van de website voor het laatst vernieuwd, deze wordt grotendeels beheerd door vrijwilligers uit verschillende geledingen binnen de club. Sinds maart 2008 heeft FC Twente eveneens een eigen radiostation dat vooralsnog alleen via internet uitzendt.[15] De zender wordt verzorgd door vrijwilligers, in samenwerking met het bedrijf dat al jaren de communicatie voor de club regelt. "FC Twente TV" werd op 22 september 2008 gelanceerd, het televisiekanaal bestaat naast wedstrijd beelden, interviews en sfeer verslagen uit achtergrond items met beelden uit de historie van de club.[16] Supporters van de club hebben sinds april 2010 ook de mogelijkheid om het laatste nieuws te volgen via de "FC Twente App" voor de iPhone, deze mobiele applicatie bevat naast nieuwsberichten, actuele video's en teaminformatie ook een live matchcenter. Hiermee is FC Twente de eerste voetbalclub in Nederland met een mobiele applicatie waarmee fans overal en op elk moment actuele informatie over hun club kunnen bekijken,[17] inmiddels is de app ook beschikbaar voor toestellen die draaien op Google Android. Tevens is er voor geïnteresseerden de mogelijkheid om de club te volgen via sociale media. De club heeft een officiële account op diverse populaire platformen zoals het microblog medium Twitter, sociaalnetwerksites Facebook en Hyves, en ten slotte een YouTube kanaal waar de video-items kunnen worden bekeken.[18]

"FC Twente Inside" komt acht maal per seizoen uit en wordt gratis thuisgestuurd naar alle seizoenkaarthouder, clubcardhouders en sponsoren van de club. In dit magazine worden supporters en geïnteresseerden in de breedste zin van het woord over de club geïnformeerd. Bij thuiswedstrijden verschijnt het full colour magazine "Twente Thuis" met informatie over de historie van de betreffende ontmoeting, een voorbeschouwing, de selecties en ruimte voor een mini-interview. Tevens brengt de Enschedese club het "FC Twente Magazine" uit. Een business-blad dat een paar keer per jaar onder sponsoren verspreid wordt.

Na afloop van een speeldag heeft FC Twente op haar officiële website de foto's van de wedstrijd en interviews afgenomen na de wedstrijden dezelfde dag online. De media-afdeling van de club zorgt bij thuiswedstrijden tevens voor een sfeerverslag van de ontmoeting in de vorm van een samengevatte video.

Maatschappelijk

FC Twente heeft binnen de regio een belangrijk ontwikkelde maatschappelijke positie, getuige het grote aantal sociale projecten waar het aan deelneemt. Voorbeelden van deze projecten zijn "Scoren in de wijk"[19], "Scoren met gezondheid"[20] en "Scoren met werk". Bij de eerste twee staat het opzetten en participeren in acties en programma's op het gebied van gezondheid en gezonde voeding, sport, opleiding, sociale discipline, inburgering, participatie van wijkbewoners, verbetering van de woonomgeving, veiligheid en leefbaarheid centraal. Momenteel heeft de club drie zogenaamde supportwijken, namelijk: Twekkelerveld, Berflo Es en Velve-Lindenhof. "Scoren met werk" is een samenwerkingsproject dat als doel heeft werkzoekenden uit bovengenoemde wijken aan een baan te helpen. Ook organiseert de club actieve toernooien waar mensen met een beperking met spelers van de eerste selectie in een team spelen.

Cultuur

Supporters en rivaliteiten

Sfeer voor aanvang van de wedstrijd tegen Schalke 04.

De meest bekende fanatieke supportersgroep van FC Twente is "Vak-P". Maar ook "De Vriendenkring" is een trouwe FC Twente-aanhang. De Vriendenkring is veruit de oudste supportersvereniging van de club: in de jaren 80 begon zich echter een groep (vooral jonge) Twentefans zich van de oudere gevestigde supportersgroep af te splitsen. Deze jongere groep Twentse supporters wilden samen nieuwe activiteiten ondernemen voor jongeren gericht op FC Twente. Eind jaren 80 legde de op dat moment nog niet officiële supportersvereniging Vak-P zich meer toe op de tifocultuur.[bron?]

Een bekende uitdrukking binnen de fanatieke supportersvereniging luidt "Wij tegen iedereen", binnen Nederland bestaan er dan ook geen officiële banden met andere supportersgroepen. Wel heeft een grote groep Twente-supporters sinds de jaren 90 een vriendschapsband met aanhangers van het Duitse FC Schalke 04.[21][22]

Er zijn binnen Nederland enkele clubs waarmee spanningen heersen onder bepaalde supporters. In 1991 werd Twente-aanhanger Eric Lassche doodgestoken, hierdoor werd hij het eerste dodelijke slachtoffer van supportersgeweld in Nederland.[23]

Duels met FC Groningen stonden als beladen te boek, rondom de wedstrijden ontstonden vaak rellen. Deze rivaliteit kwam tot uitbarsting door een ongeval tijdens een thuiswedstrijd in 1991 waarbij er voor de wedstrijd een automobilist in paniek inreed op een Groningen supporter[24], hierna stapelden de incidenten tussen beide supportersgroepen zich op. Sinds de verhuizing van beide clubs naar nieuwe onderkomens is het geweld aanzienlijk afgenomen, echter is de rivaliteit nog wel in stand gebleven.

Ook zijn er spanningen met FC Utrecht, met name in de jaren 90 waren er diverse confrontaties tussen beide supportersgroepen. Op sportief gebied won Utrecht in 2004 de bekerfinale ten koste van Twente, het doelpunt was echter omstreden omdat de club uit de Domstad de bal niet teruggaf aan FC Twente nadat een moment daarvoor de bal werd uitgetrapt door Twente voor een blessurebehandeling. Recentelijk werd deze rivaliteit weer aangewakkerd, na het bekertreffen in Enschede op 2 maart 2011 zouden er een drietal reservespelers van FC Utrecht belaagd zijn in de omgeving van het stadion.[25] Vanuit het Utrecht vak zijn tijdens onderlinge wedstrijden regelmatig vuurwerkgeluiden te horen refererend naar de vuurwerkramp van 13 mei 2000.[26] Tijdens de wedstrijd in Stadion Galgenwaard op 4 december 2011 ging het opnieuw mis, een Twente-aanhanger zou een vuurwerkbom hebben gegooid naar het familievak van Utrecht. De fans van FC Utrecht ontstaken in woede waardoor er grote ongeregeldheden ontstonden zowel binnen als buiten het stadion, hierbij raakten acht agenten gewond. De tussenstand zorgde ook voor enige frustratie, de formatie uit Enschede leidde op het moment van staken met 5-0.[27] Later werd er op een ingelaste persconferentie door de verantwoordelijke burgemeester Aleid Wolfsen medegedeeld dat het eerdere incident in Enschede geen reden was deze wedstrijd als risicowedstrijd te bestempelen. De politie heeft sindsdien tientallen verdachten opgepakt van beide clubs, meestal na publicatie van hun foto op internet.

De wederzijdse rivaliteit met streekgenoot Heracles Almelo wordt als een 'gezonde' rivaliteit beschouwd onder het gros van de Twente-supporters. Tijdens de Twentse derby proberen supportersgroepen van beide teams hun ploeg te ondersteunen met ludieke spandoeken en liederen, zo verschijnen er geregeld beeltenissen van Calimero in de Twente vakken. Op sportief gebied wordt de relatief jonge derby in de meeste gevallen succesvol afgesloten door FC Twente.

Supportersverenigingen

Er zijn momenteel meer dan tien officieel door de club erkende supportersverenigingen verspreid door de regio, deze bevinden zich in Borne, Delden, Den Ham, Denekamp, Eibergen, Enschede, Enter, Goor, Hengelo, Markelo, Rijssen, Vriezenveen en Wierden.[28] Deze verenigingen organiseren voor een vastgestelde contributie meerdere busreizen per seizoen, ook worden er vaak uitwedstrijden bekeken in diverse stamcafés.

In het buitenland zijn er ook enkele officiële supportersverenigingen opgericht voor FC Twente. Zo is er sinds 2004 vlak over de grens in Duitsland een FC Twente-fanclub genaamd "Arke Noah". Ook werd er in 2007 een Australische supportersvereniging onder de naam "Tukkeroos" opgericht. Op 21 mei 2011 volgt er een vereniging in het Schotse dorp Stranraer.[28] Dit is ontstaan door een laatste wens van een ongeneeslijk zieke Twente-supporter, deze supporter wou voor zijn overlijden graag eens de Old Firm bezoeken. Hierop besloten twee Schotse supporters hun kaarten ter beschikking te stellen waardoor deze wens in vervulling kon gaan.[29] Na dit gebaar bleef er contact tussen beide groepen waarna er een delegatie uit Schotland werd uitgenodigd voor een wedstrijd van FC Twente[30], zo kwam uiteindelijk het idee voor een officiële supportersvereniging tot stand.

De poort van noaberschap.

Acties

Door de jaren heen hebben supporters van FC Twente veel dingen aangereikt en voorgesteld aan het bestuur van hun club. Veel van deze ideeën zijn inmiddels verwezenlijkt. Zo hebben supporters van Twente 's nachts illegaal honderden stoeltjes verplaatst als een protestactie voor de gekleurde "Smarties-stoelen" in het stadion.[31] Later werd de actie legaal ondersteund door de club en tijdens de uitbreiding van het stadion zijn alle stoeltjes vervangen en werd rood de primaire kleur, witte stoeltjes zijn gebruikt voor de verwerkte teksten en illustraties met daaromheen zwart voor een schaduw effect.

Voor supporters bestaat de mogelijkheid een steen te kopen die geplaatst wordt in de zogeheten "Wall of Fame" in de stadiongracht. Ook deze Wall of Fame vloeide voort uit een voorstel van de aanhang van FC Twente en symboliseert de onafscheidelijke band tussen FC Twente, haar historie en supporters.[32] De aanhang van de club heeft verder in samenwerking met Grolsch voor een traditionele "Noaberpoort" bij de oude hoofdingang gezorgd. Momenteel is FC Twente de enige profclub in Nederland waar de oud-voorzitter van de fanatieke supportersvereniging de functie van stadionmanager bekleedt.

Op de open dag van 2010 werd een standbeeld van Blaise Nkufo bij de hoofdingang van het stadion onthuld. Het beeld werd volledig gefinancierd door de supporters, die tijdens de thuiswedstrijd tegen NAC Breda in december 2009 de gelegenheid kregen om geld te geven voor het beeld. Hiermee wilden zij de clubtopscorer aller tijden bedanken voor zijn inzet voor FC Twente.[33] Ook werd de nieuwe locatie van de Wall of Fame onthuld, die nu een plaatsje bij de hoofdingang heeft gekregen.[34]

Clubliederen

Het eerste officiële clublied van de club: "FC Twente ay, ay, ay, ay" stamt uit 1968 en werd opgenomen op een 45-toeren-grammofoonplaat door de Enschedese zanger en muzikant Gerard Hoebe in samenwerking met het orkest van Freddy Golden. De eerste LP kwam uit rond de beslissende wedstrijd om het kampioenschap in het seizoen 1973/74, het bevat onder andere de liederen "Eenmaal zullen wij de kampioenen zijn" (met zang van Eddy Achterberg)[35] en "Heya de Keu". Door de jaren heen zijn er veel nieuwe liederen bijgekomen waaronder de "Cup Song" van de Denekamper Spatzen, opgenomen ter ere van de bekerfinale in 2001. Het refrein met onder andere de tekst "Trots da'w veur Twente bint!" wordt door supporters van de club nog altijd ten gehore gebracht tijdens wedstrijden. Op 6 september 2008 werd door Bert ter Brugge een nieuw clublied uitgebracht, Rood Hart genaamd. Dit nummer stond twee dagen na de release reeds op nummer één in de download-top-tien van Radio 538. Een ander vast ritueel in eigen stadion is het afspelen van het befaamde "You'll Never Walk Alone" van Gerry & the Pacemakers, voor iedere aftrap wordt dit luidkeels in het stadion meegezongen. De club ontving de originele versie van de toenmalige Anfield stadionspeaker George Septhon tijdens de afscheidswedstrijd van Het Diekman. Voorafgaand aan het "You'll Never Walk Alone" werd in 2010 het nummer "Working on a Dream" van Bruce Springsteen gedraaid, dit op verzoek van voorzitter Joop Munsterman. Niet geheel toevallig heeft het meest recente meerjarenplan van de club ook de werktitel "Working on a dream".[36] Doordat de actualiteit de titel van het plan inhaalde werd "More than a feeling" uiteindelijk de titel van het nieuwe beleidsplan. Sindsdien wordt in plaats van Working on a Dream het nummer "More Than a Feeling" afgespeeld voorafgaand aan het "You'll Never Walk Alone".

Uitvaart

Uit inventarisatie met diverse supportersverenigingen bleek dat er behoefte bestaat voor een uitvaart met diverse FC Twente producten en diensten. Op 15 april 2011 werd door de club en de betrokkenen een officiële nabestaandencatalogus gepresenteerd, de club verleent in samenwerking met Vredehof Uitvaartverzorging belangeloos haar medewerking om in de laatste wens voor deze groep supporters te voorzien. Het is wereldwijd voor iedereen mogelijk de catalogus in te zien via de website.[37] Het bieden van een complete uitvaart in clubsfeer is momenteel uniek in Nederland, voor zover bekend is van een dergelijk initiatief alleen sprake bij enkele buitenlandse club zoals FC Barcelona, Liverpool en HSV.[38]

In het recente verleden zijn er drie bekende uitvaarten gehouden met een FC Twente-karakter; dit betrof de uitvaartplechtigheid van manager Ton van Dalen en stadionspeaker Krijn Torringa in 2006. Een Vak-P-supporter (37) die nauw betrokken was bij het magazine P-Talk overleed in juni 2009 aan de gevolgen van een hersenbloeding, hij maakte als eerste zijn laatste gang vanuit het stadion.

Imago van de club

In opdracht van de Eredivisie CV wordt er jaarlijks gekeken naar de marktwaarde van de clubs. Het Duitse onafhankelijke onderzoeksbureau Sport+Markt verwerkt aan de hand van het zogenaamde CPM-model (Club Positioning Matrix) de verschillende uitkomsten met een eindscore. De CPM-score bepaalt sinds het seizoen 2008/09 voor 50% de verdeling van de tv-gelden in de Eredivisie, de andere helft bestaat uit sportieve prestaties. Uit het onderzoek in 2010 bleek dat FC Twente het beste imago heeft van alle clubs uit de Eredivisie met een CPM-score van 648 punten. In vergelijking met 2009 betekende dit een stijging van 185 punten. Op de totale ranking nam Twente de vijfde plaats in met een totaalscore van 2057 punten, dit cijfer werd berekend aan de hand van merkpotentie, imagopositie, doelgroepkwaliteit, stadion en marketing. In deze lijst was de club de grootste stijger door een groei ten opzichte van het jaar ervoor met 396 punten. Dit is opvallend aangezien de totale CPM-score in de Eredivisie daalde.[39] Uit de resultaten van het onderzoek in 2011 bleek dat FC Twente nog steeds het beste imago van alle clubs uit de Eredivisie had. Op de totale ranking steeg Twente van plek vijf naar de derde plaats. Met een plus van 212 punten (totaal: 2269) was de club wederom de grootste stijger.[40]

De club heeft in het najaar van 2009 ook een eigen tevredenheidsonderzoek gehouden onder haar eigen aanhang. Aan dit onderzoek hebben bijna 3.800 supporters deelgenomen middels een online vragenlijst. Uit het onderzoek dat werd afgenomen door studenten communicatiewetenschap aan de Universiteit Twente kwam het algemene rapportcijfer 8,2. Het merendeel van de supporters ervaren de informatievoorziening, sfeer, uitstraling, de behulpzaamheid van het personeel en de netheid van het stadion als positief. Als mindere punten worden de parkeergelegenheid, toegangspoorten naar het stadion en faciliteiten als de toiletten, kiosken en muntverkoop aangehaald.[41]

Embleem en tenue

Oude en nieuwe logo's in graffiti nabij het stadion.

Embleem

Bij de oprichting van FC Twente in 1965 maakte de ontwerper destijds een voetbal met daarin het Twentse ros als symbool van strijdvaardig- en onverzettelijkheid. De naam van de toenmalige stichting "FC Twente '65" was ook verwerkt in dit eerste officiële embleem, dat het dertig jaar heeft volgehouden. In 1995 vond er een restyling plaats waarbij werd gekozen voor een tweekleurige splitsing van rood/wit in een cirkelvorm, de clubnaam "FC Twente" werd linksboven geplaatst in zwarte letters. Anno 2006 werd het derde en huidige embleem in de historie gepresenteerd tijdens het veertigjarig jubileumfeest. De ouderwetse bal in de achtergrond en de verwerking van het oprichtingsjaar zorgen voor gelijkenissen met het eerste wapen, terwijl het moderne iconische schild met het gespierde steigerende Ros een nieuwe toekomst moet uitstralen. Ook dit embleem is door de club vastgelegd bij het merkenbureau en mag niet zonder toestemming door anderen worden gebruikt. Dat er in de loop der jaren wapens werden gebruikt die van bovenstaande afweken was hoofdzakelijk de keus van de kledingsponsor, dit vooral uit commercieel oogpunt.[42]

Tenue

In het officiële huishoudelijke reglement uit het oprichtingsjaar 1965 staat dat FC Twente zou komen te spelen in een rood shirt, met daaronder een witte broek en rode kousen. De witte broek verdween al snel na de oprichting waardoor FC Twente als enige Nederlandse profclub speelt in een volledig rood thuistenue. Het eerste reservetenue was geheel wit met een groene en zwarte band op het shirt. Dit shirt kwam terug in het seizoen 2005/06, toen de club haar veertigjarig jubileum vierde. Tegenwoordig verschillen de kleuren van de uitshirts per seizoen. Zo heeft de club in het seizoen 2007/08 en 2009/10 een lichtblauw uittenue, terwijl het in het seizoen 2008/09 aantrad in een antraciet tenue.

Sinds het seizoen 1999/00 speelt FC Twente met vaste rugnummers en spelers namen achterop het shirt. Vanaf het seizoen 2005/06 heeft de club een vaste huisstijl ingevoerd.

Sponsoring

In het eerste decennium van het bestaan van de club maakte FC Twente nog geen gebruik van vaste shirtsponsoring. Al wel werden de trainingsjacks gesponsord, dit gebeurde voor het eerst in het seizoen 1970/71 door Grolsch. De overeenkomst met de brouwerij bevatte een clausule die bepaalde dat er een bepaald bedrag zou worden uitgekeerd per seconde dat de naam op de jacks in beeld verscheen. Achteraf bleek dit een peperdure constructie te zijn en werd het contract aangepast na één wedstrijd.[43] Later zou touroperator Arke de trainingsjacks voor een korte periode sponsoren, dit sedert het seizoen 1974/75. Vanaf het seizoen 1982/83 prijkt steevast de naam van een sponsor op het shirt, met uitzondering van het seizoen 1991/92.

Sinds het seizoen 2005/06 is Arke shirtsponsor van het eerste team. De club ontvangt op dit moment jaarlijks een bedrag van € 1,6 miljoen voor het shirtsponsorschap, een bedrag dat zorgt voor een middenmoot klassering in de Eredivisie op dit gebied. Het bestuur heeft echter kenbaar gemaakt haar loyale shirtsponsor niet in te willen ruilen voor slechts enkele tonnen meer op jaarbasis. Het seizoen 2012/13 zal het laatste jaar worden dat Arke op de shirts prijkt, wel blijft het bedrijf daarna als sponsor verbonden aan de club.[44] Volkswagen is tot medio 2012 verbonden als auto- en leasepartner aan de club.[45]

Op 1 april 2011 werd officieel bekendgemaakt dat het Zwitsere sportmerk BURRDA met ingang van het seizoen 2011/12 de kledingsponsor zou worden voor een periode van 5 seizoenen.[46] Echter werd dit contract in goed overleg na een seizoen beëindigd omdat het sportmerk haar leveringen gedurende het hele jaar niet op orde kreeg.[47] Vanaf het seizoen 2012/13 is Nike de kledingsponsor voor alle vertegenwoordigde elftallen van FC Twente.[48]

Vujičević in het uitshirt van 2011/12.
Periode Kledingsponsor Shirtsponsor
1982-1983 adidas Arke
1983-1984 Hartman
1984-1985 Admiral
1985-1986 adidas
1986-1989 NCR
1989-1990 Laser Computer
1990-1991 hummel
1991-1992 geen
1992-1995 SNS Bank
1995-1997 adidas
1997-1998 ON Zorgverzekeraar
1998-1999 Fila Amicon
1999-2000 Essent / CasTel1
2000-2001 Essent
2001-2002 Umbro
2002-2005 Zwanenberg
2005-2008 Arke
2008-2011 Diadora
2011-2012 BURRDA
2012-2013 Nike
2013-2015 XXImo
2015-2016 n.n.b.

1 Vanwege langdurige fusieonderhandelingen tussen de moederbedrijven van CasTel en Essent speelde de club van 5 augustus 1999 tot en met 5 november 1999 tijdelijk met kabelmaatschappij CasTel op de shirts.[49][50]

Wout Brama is afkomstig uit de voetbalacademie.

Voetbalacademie

Zie Voetbalacademie FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Naast het eerste elftal kent FC Twente ook een voetbalacademie die een belangrijke functie heeft bij de doorstroom van nieuwe talenten. Bekende exponenten zijn onder andere Jan Vennegoor of Hesselink, Karim El Ahmadi, Peter Niemeyer, Ramon Zomer, Wout Brama, Marko Arnautović en Collins en Ola John. Maar ook Sander Boschker en oudgedienden Fred Rutten, Theo Snelders, Niels Oude Kamphuis en Jeroen Heubach zijn afkomstig uit de jeugd. De voetbalacademie wordt sinds 2002 beheerd samen met regiogenoot Heracles Almelo en sinds 2009 ook met Go Ahead Eagles. De academie loopt van de D- tot de A-jeugd. De gezamenlijke voetbalacademie heeft vanaf haar eerste beoordeling in 2003 het maximale aantal van vier sterren toegewezen gekregen namens de KNVB.[51]

Jong FC Twente

Zie Jong FC Twente in het seizoen 2013/14 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Jong FC Twente is het beloftenteam en speelt sinds het seizoen 2013/14 in de Jupiler League.

Vrouwenvoetbal

Zie FC Twente (vrouwenvoetbal) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Het FC Twente vrouwenelftal.

Vanaf het seizoen 2007/08 heeft FC Twente een eigen vrouwenelftal. Het elftal komt uit in de Eredivisie voor vrouwen. In het eerste jaar werd de KNVB beker gewonnen. In seizoen 2010/11 werd de ploeg voor het eerst landskampioen. Vanaf 2011 is Arjan Veurink trainer van het elftal.

Met ingang van het seizoen 2012/13 werd voor de voetbalvrouwen de Women's BeNe League opgezet. Die competitie kent twee divisies, namelijk divisie A en divisie B. FC Twente Vrouwen komt uit in de A-categorie, waar de acht beste teams van Nederland en België (uit beide landen vier) om de titel strijden. In het eerste seizoen in deze nieuwe opzet werd het vrouwenteam zowel Nederlands- als algeheel kampioen.

Resultaten

Competitie

Het beste competitieresultaat werd behaald in het seizoen 2009/10, toen FC Twente landskampioen werd. Voorheen deed Twente het nooit beter dan de tweede plaats uit het seizoen 1973/74, eenzelfde klassering als voorganger SC Enschede in 1958 behaalde. Dit resultaat werd echter wel in het seizoen 2007/08 en het seizoen 2008/09 geëvenaard. In de reguliere competitie van seizoen 2007/08 was Twente als vierde geëindigd, maar door overwinningen op NAC en Ajax in de play-offs werd Twente als tweede geklasseerd en kwalificeerde de ploeg zich voor de voorronde van de Champions League. Zeven keer eindigde Twente als derde in de Eredivisie. In het seizoen 1983/84 haalde Twente een tweede plaats in de Eerste divisie en promoveerde de club naar de Eredivisie, nadat het het jaar ervoor was gedegradeerd.

Tijdens het seizoen 2009/10 werd FC Twente ook voor de eerste keer in de clubgeschiedenis winterkampioen van Nederland. Twente trok de lijn door en sloot het seizoen af als landskampioen, met 1 punt voorsprong op Ajax.

Eindklasseringen competitie sinds 1965

11
13
8
3
4
5
3
3
2
4
4
9
4
12
6
6
12
16
2
8
14
7
3
3
3
6
6
5
5
5
10
3
9
8
6
11
12
11
8
6
7
4
2
2
1
2
8
6
66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13
Eredivisie
Eerste divisie

NB. Het betreft hier de officiële eindstanden ná eventuele herschikking als gevolg van de play-offs zoals in 2011/2012.

Bekertoernooi

FC Twente won driemaal de KNVB beker: in 1977 na een finale tegen PEC Zwolle, in 2001 na winst op PSV (strafschoppen), en in 2011 na 3-2 winst op Ajax (na verlenging). In 1975, 1979, 2004 en 2009 verloor Twente de bekerfinale. Als bekerwinnaar mocht Twente in 2001 spelen om de Johan Cruijff Schaal. De wedstrijd tegen PSV ging echter met 3-2 verloren. In 2010 speelde Twente ook om de Johan Cruijff Schaal, ditmaal tegen Ajax. Deze wedstrijd werd door Twente met 0-1 gewonnen. In 2011 speelde Twente weer om de Johan Cruijff Schaal, weer tegen Ajax. Twente won, nu met 2-1.

Europese wedstrijden

Zie Europese wedstrijden van FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Roebin Kazan - FC Twente
(17 februari 2011).

FC Twente is een van de vijf Nederlandse clubs die in een Europese finale heeft gestaan. De UEFA Cup finale in het seizoen 1974/75 werd over twee wedstrijden verloren van Borussia Mönchengladbach, nadat in de halve finale Juventus werd uitgeschakeld. In het seizoen 1972/73 werd de halve finale van de UEFA Cup gehaald en in het seizoen 1977/78 de halve finale van de Europacup II. In het seizoen 1970/71 werd de kwartfinale van de jaarbeursstedenbeker gehaald en in het seizoen 1973/74 en 1997/98 werd de achtste finale van de UEFA Cup gehaald. In seizoen 2010/11 haalde FC Twente de kwartfinale van de Europa League, de opvolger van de UEFA Cup.

FC Twente was in 2006 een van de elf Intertoto Cup winnaars, na winst over twee wedstrijden tegen Kalmar FF uit Zweden. Daarmee is Twente de tweede club van Nederland die een Intertoto Cup wint. Hiermee verwierf het toegang tot de tweede kwalificatieronde voor de UEFA Cup van het seizoen 2006/07, waarin het werd uitgeschakeld door FC Levadia uit Estland.

De club speelt sinds 1969 in diverse Europese competities. Hieronder staan de competities en in welke seizoenen de club deelnam:

2008/09, 2009/10, 2010/11, 2011/12
2012/13
1979/80
1972/73, 1973/74, 1974/75, 1978/79, 1980/81, 1989/90, 1990/91, 1993/94, 1994/95, 1997/98, 2001/02, 2007/08
1970/71, 1977/78, 1983/84, 1985/86, 1998/99, 2006/07
1969/70

UEFA Ranking

In de UEFA Ranking wordt het puntentotaal (twee per overwinning, één voor elk gelijkspel plus eventuele bonuspunten voor het bereiken van bepaalde fases in een toernooi) van de afgelopen vijf seizoenen bij elkaar opgeteld, waar dan vervolgens een ranglijst van gemaakt wordt. Deze lijst wordt gehanteerd bij lotingen van de voorrondes en groepsfases van de UEFA Champions League en de UEFA Europa League.

Club Ranking voor het jaar 2013

Nr. Club Punten 2013
34 Vlag van Frankrijk FC Girondins de Bordeaux 59.800 Stabiel
35 Vlag van Zwitserland FC Basel 59.785 Gestegen (+2)
36 Vlag van Nederland FC Twente 58.945 Stabiel
37 Vlag van Rusland FC Rubin Kazan 58.266 Gestegen (+19)
38 Vlag van Griekenland Olympiacos 57.800 Gedaald (-6)

Erelijst

FC Twente

Nationaal

Landskampioen (1x)

Winnaar: 2010
Runner-up: 1974, 2008, 2009, 2011

KNVB beker (3x)

Winnaar: 1977, 2001, 2011
Runner-up: 1975, 1979, 2004, 2009

Johan Cruijff Schaal (2x)

Winnaar: 2010, 2011
Runner-up: 2001
 
Continentaal

UEFA Cup

Runner-up: 1975

UEFA Intertoto Cup (1x)

Winnaar: 2006
Poulewinnaar: 1983

Jong FC Twente

Beloften Eredivisie (2x)

Winnaar: 2008, 2012
 

Hall of fame

Voorzitter Joop Munsterman.

Voorzitters

Zie Lijst van voorzitters van FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De eerste voorzitter van de club was Cor Hilbrink, tevens was hij een belangrijk persoon in de voltrekking van de fusie samen met zijn rechterhand Henk Olijve. Herman Wessels vormde de club om van een stichting naar een BV, ook zag de voetbalacademie onder zijn voorzitterschap het licht. Huidig voorzitter Joop Munsterman bekleedt de functie sinds 2004, nadat hij eerder in de raad van commissarissen zat. Onder leiding van Munsterman werd het stadion in een aantal stappen uitgebreid en werd de maatschappelijke betrokkenheid van de club vergroot. Ook ontwikkelde Munsterman verschillende meerjarenplannen.

Trainers

Zie Lijst van trainers van FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De club heeft sinds de oprichting in totaal 18 trainers gehad. Onder de meest succesvolle trainers kunnen worden gerekend; Kees Rijvers, onder hem werd een nieuwe weg ingeslagen. De meest bekende uitslag onder zijn bewind is de 5-1 overwinning tegen Ajax in het seizoen 1968/69. De Oostenrijker Spitz Kohn bereikte de finale van de UEFA Cup nadat Juventus werd verslagen met 4-1, in de finale bleek Borussia Mönchengladbach te sterk. Ook werd de eerste prijs onder leiding van Kohn gewonnen, de beker ging in het seizoen 1976/77 mee naar Enschede. Fred Rutten won in zijn eerste periode de KNVB beker. In zijn twee periode behaalde hij voor het eerst in de clubgeschiedenis de voorrondes van de Champions League en zorgde voor een topsportklimaat binnen de club. Steve McClaren leidde de club naar het eerste landskampioenschap, saillant detail hierbij is dat -één van de voorgangers van de club- Sportclub Enschede ook landskampioen werd onder een Engelsman. Onder Michel Preud'homme won de club haar eerste Johan Cruijff Schaal en ook de KNVB beker werd onder deze oefenmeester veroverd. Zijn opvolger Co Adriaanse won ook de Johan Cruijff Schaal met de club. Co Adriaanse werd ontslagen op 3 januari 2012. Zijn opvolger werd Steve McClaren, die vervolgens ruim een jaar later, in februari 2013, zelf ontslag nam.

Aanvoerders

Zie Lijst van spelers van FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Naam Positie Periode
Vlag van Nederland Plageman, Johan Johan Plageman Middenvelder 1965-1966
Vlag van Nederland Vries, Willem de Willem de Vries Verdediger 1966-1970
Vlag van Nederland Drost, Epi Epi Drost Verdediger 1970-1980
Vlag van Nederland Gritter, Ab Ab Gritter Verdediger 1980-1982
Vlag van Nederland Koopman, Martin Martin Koopman Verdediger 1982-1983
Vlag van Denemarken Sørensen, Jan Jan Sørensen Middenvelder 1983-1985
Vlag van Nederland Schoenaker, Dick Dick Schoenaker Middenvelder 1985-1986
Vlag van Nederland Snelders, Theo Theo Snelders Doelman 1986-1987
Vlag van Nederland Rutten, Fred Fred Rutten Verdediger 1987-1992
Vlag van Nederland Koning, Hans de Hans de Koning Doelman 1992-1993
Vlag van Nederland Hoogma, Nico-Jan Nico-Jan Hoogma Verdediger 1993-1998
Vlag van Nederland Halst, Jan van Jan van Halst Middenvelder 1998-1999
Vlag van Nederland Hag, Erik ten Erik ten Hag Middenvelder 1999-2001
Vlag van Nederland Leegte, Tommie van der Tommie van der Leegte Middenvelder 2001-2002
Vlag van Joegoslavië (1943-1992) Grujić, Spira Spira Grujić Verdediger 2002-2003
Vlag van Nederland Heubach, Jeroen Jeroen Heubach Verdediger 2003-2004
Vlag van Duitsland Cziommer, Simon Simon Cziommer Middenvelder 2004-2005
Vlag van Nederland Boschker, Sander Sander Boschker Doelman 2005-2007
Vlag van Nederland Engelaar, Orlando Orlando Engelaar Middenvelder 2007-2008
Vlag van Nederland Wielaert, Rob Rob Wielaert Verdediger 2008-2009
Vlag van Zwitserland Nkufo, Blaise Blaise Nkufo Aanvaller 2009-2010
Vlag van Nederland Wisgerhof, Peter Peter Wisgerhof Verdediger 2010-2012
Vlag van Nederland Brama, Wout Wout Brama Middenvelder 2012-heden

Records en statistieken

Zie Lijst van records en statistieken van FC Twente voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Sander Boschker heeft de meeste competitiewedstrijden achter zijn naam staan.

Sinds de oprichting van de club in 1965 heeft er niemand meer competitiewedstrijden achter zijn naam staan dan Sander Boschker met een huidig aantal van ruim vijfhonderd duels, Epi Drost volgt op gepaste afstand met 423 competitiewedstrijden. De meeste doelpunten ooit werden gemaakt door de Zwitser Blaise Nkufo. Hij trof in totaal 138 maal het doel, dat is één doelpunt meer dan Jan Jeuring. Dick van Dijk heeft de meeste doelpunten in een Eredivisie seizoen gemaakt, het aantal van 30 doelpunten in het seizoen 1968/69 werd nog niet overtroffen. In het seizoen 1971/72 kreeg de ploeg slechts 13 tegengoals in de competitie, dit aantal is nog altijd een Nederlands record.

Internationals

Zie de lijst van records en statistieken van FC Twente voor een overzicht van de Nederlandse internationals.
Zwitsers international Blaise Nkufo in actie in een wedstrijd tegen het Nederlands elftal.

FC Twente heeft door de jaren heen diverse spelers geleverd aan nationale elftallen. Theo Pahlplatz is met dertien interlands recordhouder als het gaat om het Nederlands elftal. Hij was tevens de eerste Twentespeler in het Nederlands elftal; op 29 november 1967 debuteerde hij in een vriendschappelijke wedstrijd tegen de Sovjet-Unie. René van de Kerkhof kwam tot 47 interlands, maar speelde slechts één interland terwijl hij onder contract stond bij Twente. Zijn broer Willy van de Kerkhof kwam zelfs tot 63 interlands, maar kwam als Twentespeler niet verder dan de reservebank van Oranje.

Orlando Engelaar kwam mede door de wedstrijden die hij speelde op Euro 2008 tot tien interlands. Epi Drost kwam tussen 1969 en 1973 tot negen wedstrijden in Oranje. Met vier interlands op het EK van 2008 is Engelaar tevens de Twentespeler met de meeste wedstrijden op een eindtoernooi. Piet Wildschut volgt met drie wedstrijden op het WK van 1978.

Op 27 maart 1974 speelde Nederland met een recordaantal van drie spelers van FC Twente in de basisopstelling tegen Oostenrijk: Piet Schrijvers, Kees van Ierssel en René Notten. Op 17 mei 1975 namen eveneens drie Twentespelers deel aan een interland tegen West-Duitsland, namelijk: Frans Thijssen, Johan Zuidema en Niels Overweg. Aangezien Overweg inviel voor Thijssen, stonden er in deze wedstrijd niet meer dan twee spelers van de club tegelijk in het veld.

De speler die tijdens zijn verblijf bij FC Twente het meest voor zijn land uitkwam is Rahim, hij droeg het shirt van Burkina Faso meer dan zestig keer.[53] Andere niet-Nederlandse internationals zijn onder meer Hallvar Thoresen (Noorwegen), Mika Lipponen en Antti Sumiala (Finland), Mitar Mrkela (Joegoslavië), Claus Nielsen (Denemarken), Prince Polley (Ghana), Daniel Majstorović, Kennedy Bakırcıoğlu, Sharbel Touma en Emir Bajrami (Zweden), Blaise Nkufo (Zwitserland), Luke Wilkshire en David Carney (Australië), Stein Huysegems (België), Marko Arnautović (Oostenrijk), Nashat Akram (Irak), Bryan Ruiz (Costa Rica), Bernard Parker (Zuid-Afrika), Miroslav Stoch (Slowakije), Cheik Tioté (Ivoorkust), Nikolaj Michajlov (Bulgarije), Marc Janko (Oostenrijk), Roberto Rosales (Venezuela), Oguchi Onyewu (Verenigde Staten) en sinds kort mag Nacer Chadli (België) zich tevens international noemen.

Ereleden

  • Henny Iliohan – Als afgevaardigde van de Enschedese Boys nauw betrokken bij de totstandkoming van FC Twente en jarenlang lid van het dagelijks bestuur[54]
  • Jan Bos (2004) – Was in de periode 1984 - 2000 bestuurslid van de Stichting FC Twente '65[55]
  • Herman Wessels (2007) – Bekleedde jarenlang een bestuursfunctie binnen FC Twente en was tussen 1999 en 2004 voorzitter van de club. Onder zijn leiding maakte de club de overstap van een stichting naar BV.[56]
  • Gerard Oude Vrielink (2010) – Werd in 2010 tot erelid benoemd vanwege zijn jarenlange inzet voor de club als bestuurder en lid van de raad van commissarissen.[57]
  • Desmond Tutu (2012) – Werd bij zijn bezoek aan de club in 2012 benoemd tot erelid.[58]

Eerste selectie en technische staf

Zie FC Twente in het seizoen 2013/14 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op doel staat meestal Nick Marsman, met als back-up Sander Boschker en Sonny Stevens. Rechtsachterin is er de keus uit Roberto Rosales, Cuco Martina en Tim Breukers. Centraal achterin zijn Cuco Martina, Peter Wisgerhof, Andreas Bjelland en Rasmus Bengtsson de opties voor het verdedigende duo. Voor de linksbackpositie is er de beschikking tot Dico Koppers en ook Robbert Schilder kan daar uit de voeten. Op het middenveld is er de keus uit Wout Brama, Kyle Ebecilio, Willem Janssen, Eghan Shadrach en Felipe Gutiérrez. De vleugelspelers in de selectie zijn Joshua John, Quincy Promes, Tim Hölscher en Dušan Tadić. In de spits staat Luc Castaignos of Luka Đorđević. Afgelopen seizoen maakten er ook enkele jeugdspelers hun debuut in de eerste selectie, zoals Joey Pelupessy, Mirco Born, Tim Hölscher en Felitciano Zschusschen.

Selectie

Nr. Nat. Naam Contract Seizoen Vorige club Debuut
Keepers
1 Vlag van Nederland Sander Boschker 2014 24e Vlag van Nederland Ajax 26 november 1989
12 Vlag van Nederland Sonny Stevens 2017 1e Vlag van Nederland FC Volendam n.v.t.
22 Vlag van Nederland Nick Marsman 2014 2e Vlag van Nederland Go Ahead Eagles (huur) 21 september 2011
Verdedigers
2 Vlag van Nederland Dico Koppers 2017 1e Vlag van Nederland Ajax 3 augustus 2013
3 Vlag van Denemarken Andreas Bjelland 2016 2e Vlag van Denemarken FC Nordsjælland 26 juli 2012
4 Vlag van Nederland Peter Wisgerhof 2014 5e Vlag van Nederland N.E.C. 17 januari 2009
5 Vlag van Nederland Robbert Schilder 2016 2e Vlag van Nederland NAC Breda 5 juli 2012
15 Vlag van Venezuela Roberto Rosales 2013 4e Vlag van België AA Gent 21 augustus 2010
16 Vlag van Nederland Tim Breukers 2015 2e Vlag van Nederland Heracles Almelo 5 juli 2012
17 Vlag van Zweden Rasmus Bengtsson Aanvoerder 2015 4e Vlag van Duitsland Hertha BSC 22 september 2010
18 Vlag van Nederland Cuco Martina 2016 1e Vlag van Nederland RKC Waalwijk 3 augustus 2013
19 Vlag van Duitsland Nils Röseler 2014 3e Vlag van Nederland VVV Venlo (huur) 14 december 2011
23 Vlag van Nederland Nicky Kuiper 2014 5e Vlag van Nederland Panathinaikos FC (huur) 1 augustus 2009
31 Vlag van Nederland Thijs Bouma 2015 1e Vlag van Nederland VfL Osnabrück (huur) n.v.t.
Middenvelders
6 Vlag van Nederland Wout Brama Aanvoerder 2014 9e Eigen jeugd 13 augustus 2005
8 Vlag van Nederland Kyle Ebecilio 2017 1e Vlag van Engeland Arsenal FC 3 augustus 2013
14 Vlag van Nederland Willem Janssen 2015 3e Vlag van Nederland Roda JC Kerkrade 30 juli 2011
21 Vlag van Chili Felipe Gutiérrez 2017 2e Vlag van Chili Universidad Católica 2 augustus 2012
24 Vlag van Nederland Quincy Promes 2015 1e Vlag van Nederland Go Ahead Eagles (huur) 11 april 2012
25 Vlag van Duitsland Thilo Leugers 2014 2e Vlag van Nederland NAC Breda (huur) 30 oktober 2010
26 Vlag van Nederland Joey Pelupessy 2016 2e Vlag van Nederland Go Ahead Eagles (huur) 23 februari 2013
Aanvallers
9 Vlag van Montenegro Luka Đorđević 2014 1e Vlag van Rusland FK Zenit Sint Petersburg n.v.t.
10 Vlag van Servië Dušan Tadić 2015 2e Vlag van Nederland FC Groningen 5 juli 2012
11 Vlag van Duitsland Tim Hölscher 2017 2e Vlag van Duitsland FC Schalke 04 12 juli 2012
20 Vlag van Nederland Glynor Plet 2015 2e Vlag van België KRC Genk (huur) 10 februari 2012
27 Vlag van Nederland Felitciano Zschusschen 2016 2e Vlag van Nederland NAC Breda 10 maart 2013
28 Vlag van Nederland Joshua John 2014 3e Vlag van Nederland FC Nordsjælland (huur)
29 Vlag van Duitsland Mirco Born 2015 2e Vlag van Duitsland SV Meppen 12 juli 2012
30 Vlag van Nederland Luc Castaignos 2016 2e Vlag van Italië Internazionale 12 augustus 2012

Technische staf

Met ingang van het seizoen seizoen 2013/14 is voormalig Hoofd Opleidingen Michel Jansen hoofdtrainer van het eerste elftal. Samen met Alfred Schreuder vervulde hij deze positie al op interimbasis aan het einde van het seizoen 2012/13. Alfred Schreuder vervult samen met Kees van Wonderen, Youri Mulder en Boudewijn Pahlplatz het assistenttrainerschap.

Naam Functie
Vlag van Nederland Michel Jansen hoofdtrainer/coach
Vlag van Nederland Alfred Schreuder assistenttrainer
Vlag van Nederland Kees van Wonderen assistenttrainer
Vlag van Nederland Youri Mulder assistenttrainer
Vlag van Nederland Boudewijn Pahlplatz assistenttrainer
Vlag van Brazilië Alessandro Schoenmaker fysiektrainer
Vlag van Nederland Theo Snelders keeperstrainer
Naam Functie
Vlag van Nederland Toon Renes teammanager
Vlag van Nederland Bas Peijs clubarts
Vlag van Nederland Ralph Speerstra fysiotherapeut
Vlag van Nederland Marco Vlierhaar fysiotherapeut
Vlag van Nederland Jan Borghuis inspanningsfysioloog
Vlag van Nederland Carsten Schüpmann videoanalist
Vlag van Syrië Jakob Malki materiaalverzorger

Externe link

Commons heeft media­bestanden in de categorie FC Twente.

Sjabloon:Navigatie FC Twente