De dolle musketiers: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
JurgenNLBot (overleg | bijdragen)
→‎Uitgaven: Hernoemen categorie
 
(41 tussenliggende versies door 11 gebruikers niet weergegeven)
Regel 12: Regel 12:
}}
}}


'''''De dolle musketiers''''' is een stripverhaal uit de reeks van [[Suske en Wiske]], waarin [[Jerom]] voor het eerst ten tonele komt. Het is geschreven door [[Willy Vandersteen]] en gepubliceerd in [[De Standaard]] en [[Het Nieuwsblad]] van 26 november 1952 tot en met 6 april 1953. De eerste albumuitgave was op 26 juni 1953.
'''''De dolle musketiers''''' is het zesentwintigste stripverhaal uit de reeks van [[Suske en Wiske]]. Het is geschreven door [[Willy Vandersteen]] en gepubliceerd in [[De Standaard]] en [[Het Nieuwsblad]] van 26 november 1952 tot en met 6 april 1953. Het was het eerste Suske en Wiske-verhaal met een rol voor [[Jerom]], die na dit verhaal een van de vaste hoofdpersonages in de reeks is geworden.

De eerste albumuitgave was op 26 juni 1953, in de [[Vlaamse ongekleurde reeks]] met nummer 18. In 1969 verscheen een licht hertekende versie van het verhaal in de [[Vierkleurenreeks]] met albumnummer 89. Bij deze heruitgave is met name het uiterlijk van Jerom aangepast naar de tekenstijl die inmiddels de standaard was geworden. De geheel oorspronkelijke versie kwam in 1995 opnieuw uit in [[Suske en Wiske Klassiek]].


== Locaties ==
== Locaties ==
Het verhaal speelt zich grotendeels af in het 17e-eeuwse [[Frankrijk (hoofdbetekenis)|Frankrijk]], meer specifiek de omgeving van [[Parijs (hoofdbetekenis)|Parijs]], het kasteel van de koningin, het paleis van de Hertog van Le Handru, de herberg, de Toren van Nestelle de Jujuppe en het kasteel van Sombrecoin (nabij de grens van [[Spanje]]).
Dit verhaal speelt zich af op de volgende locaties:
[[Frankrijk]], omgeving van [[Parijs]], kasteel van de koningin, paleis van de Hertog van Le Handru, herberg, de Toren van Nestelle de Jujuppe, het kasteel van Sombrecoin (nabij de grens van [[Spanje]]).


== Personages ==
== Personages ==
*[[Suske]], [[Wiske]] met [[Schanulleke]], [[tante Sidonia]], [[Lambik]], [[professor Barabas]], [[Jerom]], agent, afwashulp van [[tante Sidonia]], de koningin, Marie-Angẻle (hofpage van koningin), hertog Le Handru en diens mannen, weduwe, Bikbellum, Dauphin, musketiers.
In dit verhaal spelen de volgende personages mee:
*[[Suske]], [[Wiske]] met [[Schanulleke]], [[tante Sidonia]], [[Lambik]], [[professor Barabas]], [[Jerom]], agent, afwashulp van [[tante Sidonia]], de koningin, Marie-Angẻle (hofpage van koningin), hertog Le Handru en zijn mannen, weduwe, Bikbellum, Dauphin, musketiers.


== Uitvindingen ==
== Uitvindingen ==
Regel 27: Regel 27:
== Het verhaal ==
== Het verhaal ==
{{Leeswaarschuwing}}
{{Leeswaarschuwing}}
Lambik gaat op bezoek bij tante Sidonia. Omdat Sidonia's [[afwasmachine]] stuk is, heeft ze een afwasser in dienst genomen. Wanneer de afwasser weer naar huis gaat, laat hij bij tante Sidonia het beroemde boek ''[[De drie musketiers]]'' (van [[Alexandre Dumas père|Alexandre Dumas]]) achter. Als Lambik en Sidonia dit boek lezen, raken ze helemaal enthousiast. Ze wensen dat ze zelf ook [[musketier]]s zouden kunnen zijn.
De vrienden lezen het boek “[[De drie musketiers]]” en [[Suske]], [[Wiske]] en [[tante Sidonia]] hebben een verrassing voor Lambiks verjaardag. Ze hebben de [[teletijdmachine]] en [[professor Barabas]] geregeld en worden naar de omgeving van [[Parijs]] (in het jaar 1603) geflitst. Daar komen ze een Musketier van de koningin tegen, die net in een herberg is neergestoken door mannen van de Hertog. Dan komen ze Marie-Angẻle tegen en gaan met haar koets mee. De vrienden brengen de gewonde musketier bij een dokter en gaan naar het paleis. Daar krijgen ze musketierkleding. Dan hoort Lambik dat hij een bijzondere hoed heeft van een overleden musketier. De weduwe van deze musketier zegt dat de hoed alles weet.


Suske, Wiske en tante Sidonia hebben even later een verrassing voor Lambiks verjaardag: ze laten zich via de teletijdmachine van professor Barabas naar de omgeving van Parijs in het jaar 1603 flitsen. Daar komen ze als eerste een musketier van de koningin tegen, die net in een herberg is neergestoken door mannen van de Hertog. Dan komen ze de vrouwelijke [[Page (jongen)|page]] Marie-Angẻle tegen en ze stappen in haar koets. De vrienden brengen de gewonde musketier bij een dokter en gaan dan naar het paleis. Daar krijgen ze musketierkleding. Lambik krijgt een bijzondere hoed van een overleden musketier. De weduwe van de musketier zegt dat deze [[Magie|magische]] hoed alles weet voor de drager, maar ze krijgt niet de kans om Lambik alles te vertellen.
In het paleis is net een bode neergestoken en de koningin vertelt dat haar zoon ([[Dauphin (kroonprins)|Dauphin]]) op zijn dertiende verjaardag de troon zal bestijgen. De koningin vraagt of de vrienden haar zoon in het geheim naar het paleis willen brengen en geeft ze een brief, die pas in de Toren van Nestelle de Jujuppe geopend mag worden. Maar Marie-Angẻle gaat naar hertog Le Handru en vertelt hem de plannen. De vrienden komen in een [[herberg]], waar net een postduif van de Hertog is neergestreken. 's Nachts komt een Gemaskerde Brigade, maar de vrienden winnen en weten te ontsnappen. De Hertog laat dan zijn geheime wapen in een kist naar de toren brengen.


In het paleis is net een bode neergestoken. De koningin vertelt dat haar zoon − de [[Dauphin (kroonprins)|Dauphin]] op zijn dertiende verjaardag de troon zal bestijgen. De slechte hertog Le Handru is eropuit om de Dauphin te doden om zo zelf aan de macht te komen. De koningin vraagt of de vier vrienden haar zoon in het geheim naar het paleis willen brengen. Ze overhandigt hun een brief, die pas in de Toren van Nestelle de Jujuppe geopend mag worden.
In de kist zit een sterke man in een dierenvel; [[Jerom]]. Hij is het geheime wapen van de Hertog en door hem worden de vrienden verslagen. Maar als Jerom vervolgens de zojuist veroverde brief niet mag opeten, slaat hij ook alle mannen van de Hertog neer. Jerom heeft de brief en geeft hem alleen voor een bekertje anijs aan de Hertog, maar het is een valse brief onder tekent met "Het IJzeren Masker". Tante Sidonia zit erachter. Pas nadat de Hertog Lambik vast laat binden aan een ton buskruit is ze bereid de brief te geven. Ze is te laat en het buskruit ontploft. Sidonia gooit de brief naar Suske en Wiske. Ze lezen in de brief dat ze de Dauphin vanuit het kasteel van Sombrecoin moeten halen. Suske en Wiske worden van de toren geworpen en tante Sidonia wordt door Jerom in zijn kist opgesloten en meegenomen. Lambik blijkt zowaar nog te leven; hij is gered door een klein mannetje dat in de toverhoed verstopt zat, en dat hij Bikbellum heeft genoemd. Hij haalt de kinderen uit het water en ze gaan met Sidonia nog in de kist op weg.


Marie-Angẻle heeft een geheime ontmoeting met hertog Le Handru en vertelt hem over de plannen. Lambik, Sidonia, Suske en Wiske gaan intussen een [[herberg]] binnen, waar net een postduif van de Hertog is neergestreken. 's Nachts komt de door Le Handru gestuurde Gemaskerde Brigade, maar de vrienden weten hen te verjagen.
Jerom houdt de vrienden tegen en neemt [[Schanulleke]] mee. Terwijl de vrienden bewusteloos achter blijven bij een man met een IJzeren Masker, achtervolgt Wiske Jerom. Ze ziet opeens een heel andere kant van hem; hij is verliefd geworden op Schanulleke en maakt een tafeltje met stoeltjes voor het poppetje. Ze haalt Jerom over om aan hun zijde tegen de Hertog te vechten, en Jerom gaat met haar mee om bij Schanulleke te kunnen zijn. Suske volgt de Man met het IJzeren Masker 's nachts en ontdekt dat hij niet de echte is, maar een spion van de Hertog. Suske komt in problemen in het kamp van de Hertog maar weet te ontsnappen. Bikbellum waarschuwt de anderen en vluchten. Ze ontsnappen aan een ontploffende brug en bereiken een kasteel. Daar vinden ze Jerom met Schanulleke, en Lambik begint een gevecht. Jerom vecht niet terug en dan komt Wiske en vertelt dat hij nu aan hun kant staat. Hij redt hen van een bom en mag dan met Schanulleke spelen. In een gesloten kamer van het kasteel blijkt een gekroonde Man met het IJzeren Masker in een kist te zitten. De helden kunnen hem echter nog niet bereiken.


De Hertog laat zijn geheime wapen in een stevige kist naar de Toren van Nestelle de Jujuppe brengen. Hij duwt een dikke ijzeren staaf in de kist, die er even later gebogen weer uit komt. In de kist blijkt vervolgens een oersterke man gekleed in een dierenvel genaamd Jerom te zitten, die de vier vrienden aftuigt. Maar als Jerom vervolgens de zojuist buitgemaakte brief niet mag opeten, wordt hij kwaad en slaat ook de mannen van de Hertog neer. Jerom geeft de brief in ruil voor een bekertje [[anijs]]drank aan de Hertog. Dan blijkt het een valse brief te zijn, die is ondertekend door "Het IJzeren Masker". Tante Sidonia zit hierachter. Pas nadat de Hertog Lambik vast laat binden aan een ton buskruit, is ze bereid om de echte brief te geven. Ze is echter net te laat en het buskruit ontploft.
Het gemaskerde leger kan niet over de kapotte brug komen (Wiske zat hierachter) maar Jerom wel en hij gaat 's nachts naar het kamp. Hij wil de tweede Man in het Masker meenemen, maar wordt door slaapdrank overmeesterd. De man in het IJzeren Masker heeft nog altijd niet gesproken en is nog niet bevrijd. De volgende ochtend zien de vrienden Jerom en Schanulleke gevangen voor een kanon in het kamp. Lambik wil niet helpen omdat hij jaloers is op de aandacht die Jerom van zijn vrienden krijgt. Als Wiske bij het kanon komt blijkt Lambik Schanulleke en Jerom toch al bevrijd te hebben. Ze vindt een briefje van Lambik en Jerom: ze zijn met Dauphin richting het paleis gegaan. In het kasteel worden de vrienden ingesloten door de bombardementen en de mannen van de Hertog gaan er met de man in de kist vandoor.


Suske en Wiske lezen in de eerste helft van de brief dat ze de Dauphin vanuit het kasteel van Sombrecoin moeten halen. Voordat ze alles kunnen lezen pakt de hertog hun de brief af en hij gooit Suske en Wiske van de toren. Tante Sidonia wordt door Jerom in zijn kist opgesloten en meegenomen. Lambik blijkt nog te leven; hij is gered door een klein mannetje dat in de toverhoed verstopt zat, en dat hij Bikbellum heeft genoemd. Hij haalt de kinderen uit het water en vindt ook Sidonia weer terug. Samen gaan ze weer op weg, in de hoop eerder dan de hertog in Sombrecoin te zijn.
In het paleis komen Lambik en Jerom tegelijk met de Hertog aan. Beiden hebben een man in een IJzeren Masker. De man in de zak blijkt een vermomde Marie-Angẻle te zijn, en de man in de kist een mechanische pop. De koningin heeft het hele plan bedacht. Marie-Angẻle blijkt haar vermomde zoon te zijn. Ze kon hem zo al die tijd bij zich houden als hij als meisje vermomd was. Tante Sidonia en Wiske overmeesteren de Hertog en de Dauphin wordt tot koning gekroond in de kathedraal. De vrienden worden naar hun eigen tijd geflitst en de koningin vindt Bikbellum. Ze vraagt waarom de vrienden zonder beloning zijn vertrokken, en hij vertelt de beloning voor hen was dat ze iemand gelukkig hebben gemaakt.


Jerom houdt de vrienden opnieuw met geweld tegen en neemt Schanulleke mee. Terwijl de vrienden bewusteloos achterblijven bij een man met een IJzeren Masker, achtervolgt Jerom Wiske. Als Jerom Schanulleke ziet, verandert zijn gedrag ineens totaal; hij is meteen dol op Schanulleke en wil alleen nog met het poppetje spelen. Wiske haalt Jerom over om aan hun zijde tegen de Hertog te vechten, in ruil daarvoor mag hij zoveel met Schanulleke spelen als hij wil.
== Achtergronden bij het verhaal ==

* In dit verhaal ontmoeten we voor het eerst [[Jerom]] die na dit album een vast personage in de reeks werd.
Suske volgt intussen de Man met het IJzeren Masker. Hij ontdekt dat dit IJzeren Masker niet de echte is, maar een spion van de Hertog. Suske weet te ontsnappen uit het kamp van de hertog. Bikbellum waarschuwt de anderen en ze vluchten. Even later bereiken ze het kasteel van Sombrecoin, waar ze eerst Jerom met Schanulleke aantreffen. Even later verschijnt ook Wiske en zij vertelt dat Jerom nu aan hun kant staat. Jerom redt hen van een bom en mag dan weer met Schanulleke spelen. In een gesloten kamer van het kasteel blijkt een gekroonde Man met het IJzeren Masker in een kist te zitten, het lijkt erop dat dit de echte Dauphin is. De helden kunnen hem echter nog niet bereiken. De hertog is woedend over het verraad van Jerom.
* Dit verhaal is gebaseerd op ''[[De drie musketiers]]'' en ''[[Man in het ijzeren masker|De man in het ijzeren masker]]'' (er werd wel vaker een [[IJzeren masker|ijzeren masker]] gebruikt in het verleden) over het leven van [[Charles de Batz de Castelmore]] (over zijn strijd - samen met de musketiers [[Aramis (musketier)|Aramis]], [[Porthos (musketier)|Porthos]] en [[Athos (musketier)|Athos]]) tegen [[kardinaal de Richelieu]], [[Milady de Winter]] en [[Rochefort (personage)|Rochefort]]. De vertrouwelinge van de koningin is [[Constance Bonacieux]], ze helpt haar tegen de plannen van [[kardinaal de Richelieu]].

* Hertog Le Handru is gebaseerd op de Franse seriemoordenaar [[Henri-Désiré Landru]]
Het gemaskerde leger kan niet over de door Wiske opgeblazen brug komen, maar Jerom wel en hij gaat 's nachts naar het kamp. Hij wil de tweede Man in het Masker meenemen, maar wordt bedwelmd door een slaapdrank die de hertog hem geeft. De tweede Man in het IJzeren Masker heeft nog altijd niet gesproken en is nog niet bevrijd. De volgende ochtend zien de vrienden Jerom en Schanulleke gevangen voor een kanon in het kamp. Lambik wil niet helpen, uit jaloezie vanwege alle aandacht van de vrienden die nu naar Jerom gaat in plaats van naar hemzelf. Als Wiske bij het kanon komt, blijkt Lambik Schanulleke en Jerom toch al bevrijd te hebben. Ze vindt een briefje van Lambik en Jerom: ze zijn richting het paleis gegaan met de eerste Man met het IJzeren Masker − van wie ze nu aannemen dat het de echte Dauphin is − in een zak. In het kasteel worden de vrienden ingesloten door de bombardementen en de mannen van de Hertog gaan er met de man in de kist vandoor.
* Nestelle de Jujuppe verwijst naar dialectwoorden voor bepaalde vormen van snoep: "nestel" is het Antwerpse dialectwoord voor veter. Je kon ook veters van drop kopen. Ook "jujuppe" is een Antwerps dialectwoord voor drop.

* De naam Bikbellum is waarschijnlijk een toespeling op [[cerebellum]]. Het mannetje Bikbellum zit in Lambiks hoed terwijl hij Lambik van advies voorziet. Hij is daarmee feitelijk dus de "kleine hersenen" van Lambik.
In het paleis arriveren Lambik en Jerom toevalligerwijs tegelijk met de Hertog. De gevangen "man" in de zak van Lambik en Jerom blijkt echter Marie-Angẻle in vermomming te zijn, en het tweede IJzeren Masker in de kist is enkel een mechanische pop. Dan blijkt ook dat Marie-Angẻle in werkelijkheid inderdaad de Dauphin zelf is. De koningin heeft dit hele plan bedacht; ze kon haar zoon door hem als meisje te vermommen al die tijd zonder gevaar bij zich houden. Tante Sidonia en Wiske overmeesteren nu de Hertog en de Dauphin wordt tot koning gekroond in de kathedraal.
* Sombrecoin is Frans voor "duister hoekje".

Lambik, Sidonia, Suske en Wiske worden naar hun eigen tijd teruggeflitst. Jerom mag ook met hen mee; voortaan zal hij deel uitmaken van hun gezelschap. De koningin verwondert zich dat de vier musketiers zich schijnbaar zo belangeloos voor haar hebben ingezet. De achtergebleven Bikbellum vertelt haar dat het feit dat ze iemand gelukkig konden maken, de ware beloning voor hen was.

== Achtergronden ==
De verhaallijn is rechtstreeks gebaseerd op twee romans van [[Alexandre Dumas père]]: ''[[De drie musketiers]]'' (1844) en ''[[De burggraaf van Bragelonne of tien jaar later]]'' (1848). Net als in het laatstgenoemde verhaal van Dumas vormt de [[man met het ijzeren masker]] een belangrijk verhaalmotief.<ref>[https://suskeenwiske.ophetwww.net/albums/4kl/089.php De dolle musketiers], Suske en Wiske op het WWW. [https://web.archive.org/web/20221126184705/https://suskeenwiske.ophetwww.net/albums/4kl/089.php Gearchiveerd] op 26 november 2022.</ref><ref>Er werd wel vaker een [[IJzeren masker|ijzeren masker]] gebruikt in het verleden) over het leven van [[Charles de Batz de Castelmore]] (over zijn strijd, samen met de musketiers [[Aramis (musketier)|Aramis]], [[Porthos (musketier)|Porthos]] en [[Athos (musketier)|Athos]]) tegen [[kardinaal de Richelieu]], [[Milady de Winter]] en [[Rochefort (personage)|Rochefort]]. De vertrouwelinge van de koningin is [[Constance Bonacieux]], ze helpt haar tegen de plannen van de Richelieu).</ref>

=== Verwijzingen ===
* De anijsachtige drank waarmee Jerom aan het begin van het verhaal door de hertog aan het lijntje wordt gehouden, is mogelijk een toespeling op een echt bestaande alcoholische drank zoals [[absint]] of [[pastis]].
* De naam van Hertog Le Handru is gebaseerd op een Franse seriemoordenaar, [[Henri-Désiré Landru]].
* Nestelle de Jujuppe verwijst naar dialectwoorden voor bepaalde vormen van snoep: "nestel" is het [[Antwerps]]e dialectwoord voor [[Veter (snoep)|veter]]. Veters konden ook van [[drop]] zijn. Ook "jujuppe" is een Antwerps dialectwoord voor drop.
* De naam Bikbellum is een toespeling op [[cerebellum]]. Het mannetje Bikbellum zit in Lambiks hoed terwijl hij Lambik van advies voorziet, en is daarmee feitelijk Lambiks "kleine hersenen".
* Sombrecoin is Frans voor "duister hoekje".
* Deze keer sluit Bikbellum het verhaal af; Wiske ontbreekt daarom in het laatste plaatje.


== Uitgaven ==
== Uitgaven ==
Regel 63: Regel 76:
| Stripreeks9 = Jerom 50 jaar | Nummer9 = | Druk9 = 11 december 2002 | Voorganger9 = | Opvolger9 =
| Stripreeks9 = Jerom 50 jaar | Nummer9 = | Druk9 = 11 december 2002 | Voorganger9 = | Opvolger9 =
| Stripreeks10 = Uitgave [[VUM]]-groep | Nummer10 = 18 | Druk10 = 3 juni 2005 | Voorganger10 = [[De lachende wolf]] | Opvolger10 = [[De tamtamkloppers|De tamtamklopper]]
| Stripreeks10 = Uitgave [[VUM]]-groep | Nummer10 = 18 | Druk10 = 3 juni 2005 | Voorganger10 = [[De lachende wolf]] | Opvolger10 = [[De tamtamkloppers|De tamtamklopper]]
| Stripreeks11 = Uitgave voor [[Henkel KGaA|Henkel]] / [[Makro]] | Nummer11 = 2 | Druk11 = 6 december 2005 | Voorganger11 = [[Het mini-mierennest]]| Opvolger11 = [[Het Aruba-dosier]]
| Stripreeks11 = Uitgave voor [[Henkel KGaA|Henkel]] / [[Makro]] | Nummer11 = 2 | Druk11 = 6 december 2005 | Voorganger11 = [[Het mini-mierennest]]| Opvolger11 = [[Het Aruba-dossier]]
| Stripreeks12 = De beste 10 | Nummer12 = 3 | Druk12 = 19 april 2006 | Voorganger12 = [[De stemmenrover]]| Opvolger12 = [[De zingende zwammen]]
| Stripreeks12 = De beste 10 | Nummer12 = 3 | Druk12 = 19 april 2006 | Voorganger12 = [[De stemmenrover]]| Opvolger12 = [[De zingende zwammen]]
| Stripreeks13 = Uitgave [[BN De Stem]] / [[PZC]] | Nummer13 = 4 | Druk13 = 5 mei 2007 | Voorganger13 = [[De sprietatoom]]| Opvolger13 = [[De Efteling-elfjes]]
| Stripreeks13 = Uitgave [[BN De Stem]] / [[PZC]] | Nummer13 = 4 | Druk13 = 5 mei 2007 | Voorganger13 = [[De sprietatoom]]| Opvolger13 = [[De Efteling-elfjes]]
Regel 70: Regel 83:
{{Tabel anderstalige uitgaven
{{Tabel anderstalige uitgaven
| Taal1 = [[Frans]] | Stripreeks1 = Bob et Bobette | Titel1 = Les mousquetaires endiablés | Datum1 = 1955 | Opmerking1 = Ongekleurde Reeks
| Taal1 = [[Frans]] | Stripreeks1 = Bob et Bobette | Titel1 = Les mousquetaires endiablés | Datum1 = 1955 | Opmerking1 = Ongekleurde Reeks
| Taal2 = [[Braziliaans]] | Stripreeks2 = Zé & Maria | Titel2 = Os mosqueteiros endiabrados | Datum2 = 1958 | Opmerking2 =
| Taal2 = [[Braziliaans-Portugees|Braziliaans]] | Stripreeks2 = Zé & Maria | Titel2 = Os mosqueteiros endiabrados | Datum2 = 1958 | Opmerking2 =
| Taal3 = [[Frans]] | Stripreeks3 = Bob et Bobette | Titel3 = Les mousquetaires endiablés | Datum3 = 1965 | Opmerking3 = Tweekleuren Reeks
| Taal3 = [[Frans]] | Stripreeks3 = Bob et Bobette | Titel3 = Les mousquetaires endiablés | Datum3 = 1965 | Opmerking3 = Tweekleuren Reeks
| Taal4 = [[Frans]] | Stripreeks4 = Bob et Bobette | Titel4 = Les mousquetaires endiablés | Datum4 = januari 1969 | Opmerking4 = Vierkleuren Reeks
| Taal4 = [[Frans]] | Stripreeks4 = Bob et Bobette | Titel4 = Les mousquetaires endiablés | Datum4 = januari 1969 | Opmerking4 = Vierkleuren Reeks
| Taal5 = [[Engels|Amerikaans]] | Stripreeks5 = Willy and Wanda | Titel5 = The merry musketeers | Datum5 = 1976 | Opmerking5 =
| Taal5 = [[Amerikaans-Engels|Amerikaans]] | Stripreeks5 = Willy and Wanda | Titel5 = The merry musketeers | Datum5 = 1976 | Opmerking5 =
| Taal6 = [[Frans]] | Stripreeks6 = Bob et Bobette | Titel6 = Les mousquetaires endiablés | Datum6 = 1981 | Opmerking6 = 3 histoires (bundel)
| Taal6 = [[Frans]] | Stripreeks6 = Bob et Bobette | Titel6 = Les mousquetaires endiablés | Datum6 = 1981 | Opmerking6 = 3 histoires (bundel)
| Taal7 = [[Taiwanees]] | Stripreeks7 = Dada & Beibei | Titel7 = ? | Datum7 = 1992 | Opmerking7 =
| Taal7 = [[Chinese talen|Chinees]] | Stripreeks7 = Dada & Beibei | Titel7 = ? | Datum7 = 1992 | Opmerking7 =
}}
}}
{{Appendix}}

{{Navigatie De Drie Musketiers}}
{{Navigatie De Drie Musketiers}}


[[Categorie:Stripverhaal van Suske en Wiske|Dolle musketiers]]
{{DEFAULTSORT:Dolle musketiers}}
[[Categorie:Stripverhaal van Suske en Wiske]]
[[Categorie:Stripverhaal uit 1953]]

Huidige versie van 29 jun 2024 om 18:32

De dolle musketiers
Stripreeks Suske en Wiske
Volgnummer 26
Scenario Willy Vandersteen
Tekeningen Willy Vandersteen
Eerste druk 1953
Lijst van verhalen van Suske en Wiske
Portaal  Portaalicoon   Strip

De dolle musketiers is het zesentwintigste stripverhaal uit de reeks van Suske en Wiske. Het is geschreven door Willy Vandersteen en gepubliceerd in De Standaard en Het Nieuwsblad van 26 november 1952 tot en met 6 april 1953. Het was het eerste Suske en Wiske-verhaal met een rol voor Jerom, die na dit verhaal een van de vaste hoofdpersonages in de reeks is geworden.

De eerste albumuitgave was op 26 juni 1953, in de Vlaamse ongekleurde reeks met nummer 18. In 1969 verscheen een licht hertekende versie van het verhaal in de Vierkleurenreeks met albumnummer 89. Bij deze heruitgave is met name het uiterlijk van Jerom aangepast naar de tekenstijl die inmiddels de standaard was geworden. De geheel oorspronkelijke versie kwam in 1995 opnieuw uit in Suske en Wiske Klassiek.

Locaties

Het verhaal speelt zich grotendeels af in het 17e-eeuwse Frankrijk, meer specifiek de omgeving van Parijs, het kasteel van de koningin, het paleis van de Hertog van Le Handru, de herberg, de Toren van Nestelle de Jujuppe en het kasteel van Sombrecoin (nabij de grens van Spanje).

Personages

Uitvindingen

In dit verhaal speelt de teletijdmachine een rol.

Het verhaal

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

Lambik gaat op bezoek bij tante Sidonia. Omdat Sidonia's afwasmachine stuk is, heeft ze een afwasser in dienst genomen. Wanneer de afwasser weer naar huis gaat, laat hij bij tante Sidonia het beroemde boek De drie musketiers (van Alexandre Dumas) achter. Als Lambik en Sidonia dit boek lezen, raken ze helemaal enthousiast. Ze wensen dat ze zelf ook musketiers zouden kunnen zijn.

Suske, Wiske en tante Sidonia hebben even later een verrassing voor Lambiks verjaardag: ze laten zich via de teletijdmachine van professor Barabas naar de omgeving van Parijs in het jaar 1603 flitsen. Daar komen ze als eerste een musketier van de koningin tegen, die net in een herberg is neergestoken door mannen van de Hertog. Dan komen ze de vrouwelijke page Marie-Angẻle tegen en ze stappen in haar koets. De vrienden brengen de gewonde musketier bij een dokter en gaan dan naar het paleis. Daar krijgen ze musketierkleding. Lambik krijgt een bijzondere hoed van een overleden musketier. De weduwe van de musketier zegt dat deze magische hoed alles weet voor de drager, maar ze krijgt niet de kans om Lambik alles te vertellen.

In het paleis is net een bode neergestoken. De koningin vertelt dat haar zoon − de Dauphin − op zijn dertiende verjaardag de troon zal bestijgen. De slechte hertog Le Handru is eropuit om de Dauphin te doden om zo zelf aan de macht te komen. De koningin vraagt of de vier vrienden haar zoon in het geheim naar het paleis willen brengen. Ze overhandigt hun een brief, die pas in de Toren van Nestelle de Jujuppe geopend mag worden.

Marie-Angẻle heeft een geheime ontmoeting met hertog Le Handru en vertelt hem over de plannen. Lambik, Sidonia, Suske en Wiske gaan intussen een herberg binnen, waar net een postduif van de Hertog is neergestreken. 's Nachts komt de door Le Handru gestuurde Gemaskerde Brigade, maar de vrienden weten hen te verjagen.

De Hertog laat zijn geheime wapen in een stevige kist naar de Toren van Nestelle de Jujuppe brengen. Hij duwt een dikke ijzeren staaf in de kist, die er even later gebogen weer uit komt. In de kist blijkt vervolgens een oersterke man gekleed in een dierenvel genaamd Jerom te zitten, die de vier vrienden aftuigt. Maar als Jerom vervolgens de zojuist buitgemaakte brief niet mag opeten, wordt hij kwaad en slaat ook de mannen van de Hertog neer. Jerom geeft de brief in ruil voor een bekertje anijsdrank aan de Hertog. Dan blijkt het een valse brief te zijn, die is ondertekend door "Het IJzeren Masker". Tante Sidonia zit hierachter. Pas nadat de Hertog Lambik vast laat binden aan een ton buskruit, is ze bereid om de echte brief te geven. Ze is echter net te laat en het buskruit ontploft.

Suske en Wiske lezen in de eerste helft van de brief dat ze de Dauphin vanuit het kasteel van Sombrecoin moeten halen. Voordat ze alles kunnen lezen pakt de hertog hun de brief af en hij gooit Suske en Wiske van de toren. Tante Sidonia wordt door Jerom in zijn kist opgesloten en meegenomen. Lambik blijkt nog te leven; hij is gered door een klein mannetje dat in de toverhoed verstopt zat, en dat hij Bikbellum heeft genoemd. Hij haalt de kinderen uit het water en vindt ook Sidonia weer terug. Samen gaan ze weer op weg, in de hoop eerder dan de hertog in Sombrecoin te zijn.

Jerom houdt de vrienden opnieuw met geweld tegen en neemt Schanulleke mee. Terwijl de vrienden bewusteloos achterblijven bij een man met een IJzeren Masker, achtervolgt Jerom Wiske. Als Jerom Schanulleke ziet, verandert zijn gedrag ineens totaal; hij is meteen dol op Schanulleke en wil alleen nog met het poppetje spelen. Wiske haalt Jerom over om aan hun zijde tegen de Hertog te vechten, in ruil daarvoor mag hij zoveel met Schanulleke spelen als hij wil.

Suske volgt intussen de Man met het IJzeren Masker. Hij ontdekt dat dit IJzeren Masker niet de echte is, maar een spion van de Hertog. Suske weet te ontsnappen uit het kamp van de hertog. Bikbellum waarschuwt de anderen en ze vluchten. Even later bereiken ze het kasteel van Sombrecoin, waar ze eerst Jerom met Schanulleke aantreffen. Even later verschijnt ook Wiske en zij vertelt dat Jerom nu aan hun kant staat. Jerom redt hen van een bom en mag dan weer met Schanulleke spelen. In een gesloten kamer van het kasteel blijkt een gekroonde Man met het IJzeren Masker in een kist te zitten, het lijkt erop dat dit de echte Dauphin is. De helden kunnen hem echter nog niet bereiken. De hertog is woedend over het verraad van Jerom.

Het gemaskerde leger kan niet over de door Wiske opgeblazen brug komen, maar Jerom wel en hij gaat 's nachts naar het kamp. Hij wil de tweede Man in het Masker meenemen, maar wordt bedwelmd door een slaapdrank die de hertog hem geeft. De tweede Man in het IJzeren Masker heeft nog altijd niet gesproken en is nog niet bevrijd. De volgende ochtend zien de vrienden Jerom en Schanulleke gevangen voor een kanon in het kamp. Lambik wil niet helpen, uit jaloezie vanwege alle aandacht van de vrienden die nu naar Jerom gaat in plaats van naar hemzelf. Als Wiske bij het kanon komt, blijkt Lambik Schanulleke en Jerom toch al bevrijd te hebben. Ze vindt een briefje van Lambik en Jerom: ze zijn richting het paleis gegaan met de eerste Man met het IJzeren Masker − van wie ze nu aannemen dat het de echte Dauphin is − in een zak. In het kasteel worden de vrienden ingesloten door de bombardementen en de mannen van de Hertog gaan er met de man in de kist vandoor.

In het paleis arriveren Lambik en Jerom toevalligerwijs tegelijk met de Hertog. De gevangen "man" in de zak van Lambik en Jerom blijkt echter Marie-Angẻle in vermomming te zijn, en het tweede IJzeren Masker in de kist is enkel een mechanische pop. Dan blijkt ook dat Marie-Angẻle in werkelijkheid inderdaad de Dauphin zelf is. De koningin heeft dit hele plan bedacht; ze kon haar zoon door hem als meisje te vermommen al die tijd zonder gevaar bij zich houden. Tante Sidonia en Wiske overmeesteren nu de Hertog en de Dauphin wordt tot koning gekroond in de kathedraal.

Lambik, Sidonia, Suske en Wiske worden naar hun eigen tijd teruggeflitst. Jerom mag ook met hen mee; voortaan zal hij deel uitmaken van hun gezelschap. De koningin verwondert zich dat de vier musketiers zich schijnbaar zo belangeloos voor haar hebben ingezet. De achtergebleven Bikbellum vertelt haar dat het feit dat ze iemand gelukkig konden maken, de ware beloning voor hen was.

Achtergronden

De verhaallijn is rechtstreeks gebaseerd op twee romans van Alexandre Dumas père: De drie musketiers (1844) en De burggraaf van Bragelonne of tien jaar later (1848). Net als in het laatstgenoemde verhaal van Dumas vormt de man met het ijzeren masker een belangrijk verhaalmotief.[1][2]

Verwijzingen

  • De anijsachtige drank waarmee Jerom aan het begin van het verhaal door de hertog aan het lijntje wordt gehouden, is mogelijk een toespeling op een echt bestaande alcoholische drank zoals absint of pastis.
  • De naam van Hertog Le Handru is gebaseerd op een Franse seriemoordenaar, Henri-Désiré Landru.
  • Nestelle de Jujuppe verwijst naar dialectwoorden voor bepaalde vormen van snoep: "nestel" is het Antwerpse dialectwoord voor veter. Veters konden ook van drop zijn. Ook "jujuppe" is een Antwerps dialectwoord voor drop.
  • De naam Bikbellum is een toespeling op cerebellum. Het mannetje Bikbellum zit in Lambiks hoed terwijl hij Lambik van advies voorziet, en is daarmee feitelijk Lambiks "kleine hersenen".
  • Sombrecoin is Frans voor "duister hoekje".
  • Deze keer sluit Bikbellum het verhaal af; Wiske ontbreekt daarom in het laatste plaatje.

Uitgaven

Publicaties
Krant of tijdschrift Nummer Publicatiedatum Voorganger Opvolger
De Standaard / Het Nieuwsblad 21 26 november 1952 - 6 april 1953 De lachende wolf De tamtamklopper
Het Nieuwsblad van het Zuiden 3 7 augustus 1953 - 27 november 1953 Het zingende nijlpaard De tamtamklopper
Albumuitgaven
Stripreeks of collectie Nummer Eerste druk Voorganger Opvolger
Vlaamse ongekleurde reeks 18 26 juni 1953 De lachende wolf De tamtamklopper
Hollandse ongekleurde reeks 9 1954 De ringelingschat De tamtamklopper
Gezamenlijke tweekleurenreeks 59 1965 De brullende berg De ijzeren schelvis
Vierkleurenreeks 89 januari 1969 De tamtamkloppers Sjeik El Rojenbiet
3 Verhalen 1981
Suske en Wiske Collectie 6 1988
Rode klassiek reeks 22 14 september 1995 De lachende wolf Het vliegende hart
Originele Verhalen 6 2000
Jerom 50 jaar 11 december 2002
Uitgave VUM-groep 18 3 juni 2005 De lachende wolf De tamtamklopper
Uitgave voor Henkel / Makro 2 6 december 2005 Het mini-mierennest Het Aruba-dossier
De beste 10 3 19 april 2006 De stemmenrover De zingende zwammen
Uitgave BN De Stem / PZC 4 5 mei 2007 De sprietatoom De Efteling-elfjes
Wegener Reeks 4 1 maart 2008 De sprietatoom De Efteling-elfjes
Anderstalige uitgaven
Taal Reekstitel Albumtitel Datum Opmerkingen
Frans Bob et Bobette Les mousquetaires endiablés 1955 Ongekleurde Reeks
Braziliaans Zé & Maria Os mosqueteiros endiabrados 1958
Frans Bob et Bobette Les mousquetaires endiablés 1965 Tweekleuren Reeks
Frans Bob et Bobette Les mousquetaires endiablés januari 1969 Vierkleuren Reeks
Amerikaans Willy and Wanda The merry musketeers 1976
Frans Bob et Bobette Les mousquetaires endiablés 1981 3 histoires (bundel)
Chinees Dada & Beibei ? 1992