Clara Haskil: verschil tussen versies

Clara Haskil (Boekarest, 7 januari 1895 - Brussel, 7 december 1960) was een Roemeens pianiste.

Jeugd en opleiding

Haskil werd geboren in een Sefardisch-Joodse familie in Boekarest. Ze studeerde piano in Wenen bij Richard Robert, een beroemde pianopedagoog die ook onder meer Rudolf Serkin en George Szell als leerlingen had. Hierna kreeg ze kort les van Ferruccio Busoni. Op tienjarige leeftijd verhuisde ze naar Parijs waar ze begon te studeren bij Joseph Morpain, die zelf een leerling was geweest van Gabriel Fauré. Van deze leraar gaf ze zelf aan dat hij haar zeer beïnvloed had. Tien jaar oud werd ze ook toegelaten tot het Conservatorium van Parijs en werd ingeschreven bij Alfred Cortot hoewel ze haar meeste lessen in werkelijkheid kreeg van Lazare Lévy en Madame Giraud-Letarse. Ze slaagde voor haar eindexamen op vijftienjarige leeftijd met een "Premier Prix" in pianospel en tevens een "Premier Prix" in vioolspel.

Carrière

Na haar examens begon Haskil als solist te toeren door Europa, hoewel haar carrière beperkt zou worden door de vele fysieke kwalen die haar haar hele leven zouden plagen. In 1913 kreeg ze een gipsen korset aangemeten in een poging om haar scoliose een halt toe te roepen. Ze was vaak ziek en had daarbij ook regelmatig last van plankenkoorts sinds 1920 waardoor echt grote successen en financieel gewin uitbleven. Het grootste deel van haar leven bracht ze in extreme armoede door. Pas na de Tweede Wereldoorlog kreeg ze door een serie concerten die ze in 1949 in Nederland gaf het succes en de waardering die ze gezien haar grote talent verdiende.

Speelstijl en repertoire

Als pianist werd haar spel gekenmerkt door een pure toon en frasering die te maken zou kunnen hebben met haar training en vaardigheden als violist. Transparantie en een gevoelvolle inspiratie waren andere kenmerken van haar stijl. Ze was beroemd om haar interpretaties van het klassieke en vroeg-romantische repertoire. Speciaal gewaardeerd waren haar uitvoeringen en plaatopnamen van werken van Mozart. Velen beschouwden haar als de meest vooraanstaande interpretator van Mozart in haar tijd. Ook werden haar uitvoeringen van werken van Beethoven, Schumann en Scarlatti unaniem geroemd. Niet enkel trad ze op als solist, maar Haskill was ook een ervaren en geliefd kamermusicus. Ze trad op onder meer met George Enescu, Eugène Ysaÿe, Pablo Casals, Joseph Szigeti, Géza Anda, Isaac Stern en Arthur Grumiaux. Met Grumiaux speelde ze het allerlaatste concert dat ze gaf. Als solist speelde ze onder meer met dirigenten als Stokowski, Herbert von Karajan, Thomas Beecham, Georg Solti, John Barbirolli, Adrian Boult, Eugen Jochum, Wolfgang Sawallisch, Rudolf Kempe, George Szell, Sergiu Celibidache, Otto Klemperer, Hans Rosbaud, Pierre Monteux, André Cluytens, Paul Paray, Igor Markevitch, Carlo Maria Giulini, Ernest Ansermet, Charles Munch, Rafael Kubelik, Ferenc Fricsay en Inghelbrecht.

Overlijden en nalatenschap

Haskil overleed aan de verwondingen die ze opliep door een val in een treinstation in Brussel. Ze zou de dag erna een concert gaan geven onder dirigent Arthur Grumiaux. Ze ligt begraven in Parijs op Cimètiëre Montparnasse. Elke twee jaar wordt ter ere van en ter herinnering aan Haskil de Clara Haskil International Piano Competition gehouden. In de brochure staat te lezen dat de competitie gesticht werd in 1963 om de herinnering aan de onvergelijkbare pianist levend te houden. De competitie, bestemd voor jonge pianisten van over de gehele wereld, wordt gehouden in Vevey in Zwitserland waar Haskil van 1942 tot haar overlijden woonde. In Vevey is een straat naar haar vernoemd.

Zie ook

• Lijst van pianisten

Externe links

• (en) Uitgebreide biografische schets en in memoriam door Peter Feuchtwanger op diens site
• (fr) (en) (de) Prix Clara Haskil site