Captain Beefheart: verschil tussen versies

Captain Beefheart (Glendale, Californië, 15 januari 1941) is het pseudoniem van de Amerikaanse muzikant en schilder Don Van Vliet, geboren als Don Glen Vliet. Op de middelbare school raakte Vliet bevriend met Frank Zappa, die een grote invloed op hem had. Hij ontwikkelde zich tot componist, instrumentalist, zanger, tekenaar, schilder en beeldhouwer. In de jaren '60 maakte hij met zijn Magic Band de experimentele dubbel-lp Trout Mask Replica, dat door velen als een van de hoogtepunten van de (pop)muziek van de 20e eeuw wordt gezien. In totaal maakte hij elf studio-albums.

Magic Band

Van Vliet formeerde naar eigen zeggen in 1964 in Lancaster de Magic Band met zichzelf als componist en zanger; ook speelde hij harmonica en later saxofoon. Volgens anderen pleegde hij in de nieuwgevormde band een machtsgreep. Hoe dan ook, vanaf 1965 wierp hij zichzelf op als leider. De naam van de band is ontleend aan 'Captain Beefheart vs. the Grunt People', een nooit van de grond gekomen filmproject van Frank Zappa.

De Magic Band bestond uit een wisselend gezelschap muzikanten, soms werkend onder schuilnamen. Net als Zappa probeerde Beefheart blues en progressieve jazz te versmelten tot ‘folkblues voor de 21e eeuw’ (Crawdaddy). Opvallend zijn daarbij zijn zowel poëtische als surrealistische teksten die hij met een breed stemgeluid brengt. Net als Zappa stond hij ook bekend als iemand die zijn muzikanten dictatoriaal behandelde. De band stond dan ook beurtelings als The-, later als His- Magic Band bekend.

In 1969 kwam het bekendste album uit, de monumentale dubbelelpee Trout Mask Replica, geproduceerd door Frank Zappa, door Steve Huey in zijn All Music Guide een ‘challenging but groundbreaking and influential masterpiece’genoemd.

Don Van Vliet werkte enkele malen samen met Frank Zappa. Zo is hij te horen op Hot Rats (1969) en op Bongo Fury (1975).

De muziek was te modern voor die tijd en plaats. In de eerste zes jaar van zijn bestaan trad de Magic Band slechts zes keer op. Daar kwam pas in 1970 verandering in. Nadat de samenwerking met Zappa afketste, ging 'The Captain' in 1970 naar Warner/Reprise, die de Magic Band in een ‘coast-to-coast’ tournee promootte. Van toen af kreeg Captain Beefheart een kleine, maar enthousiaste schare trouwe fans. Ook in Europa brak hij door, nog vóór hij er ging optreden; zo stond hij in 1974 op Pinkpop.

Slot van carrière

Naast de officiële albums verschenen verschillende verzamel-cd's, cd's met live-registraties en met niet eerder gebruikt studio-materiaal, zoals Grow Fins. Ook een concert in Paradiso is onder de titel Amsterdam 1980 op de plaat verschenen. De groepswisselingen en het uitblijvende commerciële succes deden de band geen goed. Tussen 1978 en 1982 maakt hij met een groep jonge muzikanten zijn laatste drie albums. Captain Beefheart had invloed op punk en new wave.

Na 1982 trok Van Vliet zich terug uit de muziekscène om zich toe te leggen op schilderen. Al eerder had hij zich als kunstschilder gemanifesteerd, onder meer op zijn platenhoezen.

Discografie

Op Buddah:

• Safe As Milk (1967)

Op Blue Thumb:

• Strictly personal (1968)

Op Straight (Zappa):

• Trout Mask Replica (1969)
• Lick my decals off, baby (1970)
• Mirror Man (opgenomen 1965, uitgebracht 1971)

Op Reprise:

• The spotlight kid (1972)
• Clear spot (1972)

Op Virgin:

• Unconditionally guaranteed (1974)
• Bluejeans & moonbeams (1974)
• Shiny beast (Bat chain puller) (opgenomen 1976, uitgebracht 1978)
• Doc at the radar station (1980)
• Ice cream for crow (1982)

Externe link

• (en) beefheart.com