Botswana
| Republic of Botswana Lefatshe la Botswana | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Basisgegevens | ||||
| Officiële landstaal | Engels Tswana | |||
| Hoofdstad | Gaborone | |||
| Regeringsvorm | Parlementaire republiek met een meerpartijenstelsel (democratie) | |||
| Staatshoofd | Ian Khama | |||
| Religie | Christelijk 70% | |||
| Oppervlakte | 582.000 km²[1] (2,5% water) | |||
| Inwoners | 2.024.904 (2011)[2] 2.317.233 (2020)[3] (4/km² (2020)) | |||
| Overige | ||||
| Volkslied | Fatshe leno la rona | |||
| Munteenheid | pula (BWP)
| |||
| UTC | +2 | |||
| Nationale feestdag | 30 september | |||
| Web | Code | Tel. | .bw | BWA | 267 | |||
| Voorgaande staten | ||||
| ||||
|
Portaal
 Landen & Volken | ||||
Botswana, officieel de Republiek Botswana (Engels: Republic of Botswana, Tswana: Lefatshe la Botswana) is een geheel door buurlanden omgeven land in het zuiden van Afrika met 2.098.000 inwoners.[4] Het grenst aan Namibië, Zimbabwe, Zambia en Zuid-Afrika. Het vroegere Britse protectoraat Bechuanaland nam de huidige naam aan bij de onafhankelijkheid in 1966. De Botswanese economie – een van de meest robuuste van Afrika – wordt gedomineerd door de diamantindustrie. De hoofdstad en grootste stad van het land is Gaborone en ligt in het zuidoosten van Botswana.
Geschiedenis
Zie Geschiedenis van Botswana voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Bechoeanaland kwam in 1837 onder de bescherming van de Afrikaners te staan.
Het werd in 1885 een Brits protectoraat, hetgeen het zou blijven tot 1966. In 1960 werd de Botswana Peoples Party (BPP, d.i. Botswana Volkspartij) opgericht door Motsomai Mpho en Philip Matante. In 1961 kreeg het land zelfbestuur binnen het Britse Gemenebest. In 1962 volgde de oprichting van de Botswana Democratic Party (BDP, d.i. Botswaanse Democratische Partij) van Seretse Khama en van de Botswana Independence Party (BIP, d.i. Botswana Onafhankelijkheidspartij) van Motsomai Mpho. De Botswana Democratic Party wint in 1965 de verkiezingen en Seretse Khama wordt premier. Het Botswana National Front (BNF), een sociaaldemocratische partij, wordt in datzelfde jaar door o.a. Kenneth Koma opgericht. Chief Bathoen van de Bangwaketse sluit zich intussen bij het BNF aan.
Op 30 september 1966 wordt de onafhankelijkheid uitgeroepen. Seretse Khama wordt de eerste president en de naam Bechoeanaland wordt officieel gewijzigd in Botswana. Het ambt van premier wordt afgeschaft. Botswana wordt nu een parlementaire democratie. De BDP (centrum/centrum-rechts) is sindsdien aan de macht. De oppositie wordt gevormd door de BIP (centrum), BPP (centrum) en de BNF (centrum-links). In 1976 ondertekent het land de gemeenschappelijke Verklaring van Frontlijnstaten (Botswana, Angola, Mozambique, Zimbabwe, Malawi, Zambia en Tanzania). In 1980 overlijdt president Khama aan maagkanker en hij wordt opgevolgd door Ketumile Masire. Botswana wordt lid van de SADCC (South African Development Coordination Conference). In de jaren tachtig voert Zuid-Afrika met regelmaat kleine militaire operaties uit in Botswana om ANC- en PAC-leden op te pakken. In 1998 volgt Festus Gontebanye Mogae de afgetreden Ketumile Masire op als president. Ian Khama (zoon van Seretse Khama) volgt in 2008 Festus Gontebanye Mogae op als president.
Geografie
Botswana bestaat voor een groot gedeelte uit een dorre hoogvlakte (circa 1000 m hoog); in het oosten zijn heuvels. De Kalahari-woestijn strekt zich uit over het zuiden en het westen. Door het noordwesten stroomt de rivier Okavango, die uitmondt in een reusachtige binnendelta. De regenval varieert in het binnenland van minder dan 20 cm per jaar in het zuidwesten tot ongeveer 64 cm in het noorden. Het klimaat is subtropisch, maar perioden van grote droogte komen dikwijls voor.
Botswana wordt omsloten door Zambia, Namibië, Zimbabwe en Zuid-Afrika en ligt in het binnenland van Afrika. Botswana grenst niet aan een zee.
Bevolking
De bevolking van het land bestaat hoofdzakelijk uit Tswana (79%), een etnische groep die de Bantoetaal Tswana spreekt en verdeeld is in acht belangrijke groepen. Er zijn ook kleine minderheden van Kalanga (11%), Basarwa (3%), Kgalagadi en blanken.
Engels en Tswana zijn de officiële talen.
Religie
Ongeveer zeventig procent van de bevolking is christelijk[5]. De meerderheid van de christenen belijdt het anglicanisme, methodisme of is lid van de United Congregational Church of Southern Africa. Verder zijn er kleine kerken, zoals de Nederlandse Hervormde Kerk van Botswana[5].
Talen
De officiële taal van het land is het Engels, verder wordt er Mbukushu, Naro, Subiya, Tswana, Kalanga (150.000 sprekers), Afrikaans (20.000 sprekers), Herero (20.000 sprekers), Birwa (15.000 sprekers) en !Xóõ (4.000 sprekers) gesproken.
Economie
Kleinschalige veeteelt en landbouw is voor het merendeel van de bevolking de belangrijkste bron van voedsel; vaak hebben slechts een paar mensen van een uitgebreide familie een betaalde baan, de rest zorgt voor het vee en de tuinbouwgewassen. Grootschalige veeteelt komt ook voor, in de betere restaurants in Europa wordt vlees uit die regio geserveerd. Ook tegenwoordig zijn het houden van vee en de uitvoer van rundvlees en andere veeproducten de belangrijkste economische activiteiten, hoewel de migratie naar stedelijke gebieden op zoek naar economische mogelijkheden een belangrijke recente tendens is. Het watertekort van het land en het daaruit voortvloeiende gebrek aan voldoende irrigatiefaciliteiten hebben akkerbouw belemmerd, en slechts een klein percentage van het land is gecultiveerd.
De enige bekende mineralen in het land op het tijdstip van de onafhankelijkheid waren mangaan en enig goud en asbest. Sindsdien zijn er grote nikkel- en koperbronnen gevonden, evenals zout en soda. Tevens zijn er enorme steenkoolmijnen, evenals bronnen van antimoon, zwavel en platina. Toch zijn de drie diamantmijnen van Botswana het belangrijkste voor de economie en zij vertegenwoordigen een van de grootste diamantreserves in de wereld.
De vele wildparken trekken veel toeristen en zijn daarmee een niet te onderschatten inkomstenbron. Vooral de Okavangodelta is internationaal bekend. Hier loopt de rivier de Okavango dood in de Kalahariwoestijn waardoor een enorm groot en uniek natuurgebied is ontstaan.
Hoewel de minerale rijkdom van Botswana het land tot een van de rijkste naties van zuidelijk Afrika heeft gemaakt, blijft de hoge werkloosheid een probleem. Botswana blijft zwaar afhankelijk van Zuid-Afrika vanwege zijn geheel door land omgeven positie. Veel Botswanezen werken in de mijnen van Zuid-Afrika, hoewel hun aandeel de afgelopen tijd is gedaald. Er zijn spoor- en wegverbindingen met Zuid-Afrika en Zimbabwe. Deze landen zijn tevens de belangrijkste handelspartners.
Overheid
Botswana is een parlementaire republiek met meerdere partijen, die onder de grondwet van 1966 opereert. Het land wordt geleid door een president, die zowel staatshoofd als regeringsleider is en een termijn van vijf jaar dient. Ian Khama van de Botswaanse Democratische Partij werd op 1 april 2008 ingezworen als president en in oktober 2014 herkozen. Er is een wetgevende macht die uit twee Kamers bestaat: er is een adviserend Huis van Leiders (House of Chiefs) dat uit 15 zetels bestaat en waarin de stamhoofden van de grootste stammen zitting hebben. Daarnaast is er de Nationale Assemblée, bestaande uit 47 leden (40 gekozen, 7 benoemd door de president) met een ambtstermijn van 5 jaar.
De belangrijkste politieke partijen zijn de Botswana Democratic Party (BDP), Botswana National Front (BNF), Botswana People's Party (BPP) en de Botswana Independence Party (BIP).
Presidenten van Botswana
- Seretse Khama 1966-1980
- Quett Masire 1980-1998
- Festus Gontebanye Mogae 1998-2008
- Ian Khama 2008-heden
Premier van (Autonoom) Botswana
- Seretse Khama 1965-1966
Mensenrechten & Democratie
Botswana is een zeer democratisch land, op Mauritius na het meest democratische van Afrika. In 2012 stond het land op plaats 30 van de Democratie Index, en was daarmee een "onvolledige democratie". Op "burgerlijke vrijheden" scoorde het 9,41 van de 10,00 te behalen punten.
In Botswana is de doodstraf legaal, al wordt deze zelden toegepast.
Bestuurlijke indeling
Botswana is verdeeld in districten (districts) met aan het hoofd een district administrator. De leiders (chiefs) van de diverse stammen oefenen invloed uit via de Tribal Administration. Hun macht is echter sinds 1966 sterk afgenomen maar zij genieten nog veel respect en gezag. Zie ook Districten van Botswana
Belangrijkste bevolkingskernen
Zie ook
- ↑ (en) Verenigde Naties 2013
- ↑ a b (en) Laatste census 9 augustus 2011 (via V.N.)
- ↑ Niet-officiële schatting CIA Factbook juli 2020, berekend door US Bureau of the Census (gearchiveerd)
- ↑ Inwoneraantal juli 2012
- ↑ a b http://www.state.gov/j/drl/rls/irf/2007/90083.htm
· 
· · · 
· ·
