Borne (Overijssel): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Arjan Groters (overleg | bijdragen)
k Link toegevoegd
→‎Geschiedenis: verouderde info verwijderd
Regel 33: Regel 33:


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
In recent gepubliceerd historisch onderzoek<ref>Historicus Woolderink schrijft in het heemkundeblad ''Boorn en Boerschop'' documenten die in 2009 op het 900 jarige bestaan van Borne wijzen.</ref> is gesuggereerd dat Borne reeds werd vermeld in [[1109]].<ref>[http://www.rtvoost.nl/nieuws/default.aspx?nid=100259 RTV OOST Borne bestaat vermoedelijk 900 jaar]</ref> Gedurende ruime tijd werd aangenomen dat Borne in [[1206]] voor het eerst werd vermeld in een officiële akte. Met deze akte verkreeg de [[Sticht Utrecht|bisschop van Utrecht]] van de [[abdij van Ruinen|abt van Ruinen]] onder andere de zeggenschap over de kerk en onderhorige rechten en opkomsten te ''Burgunde'', zoals het toen genoemd werd en [[tiende]]n onder [[Zenderen]] en [[Almelo]].<ref>Henk Woolderink, ''De Hof te Borne. 800 jaar geschiedenis van De Hof, de Kerk en het dorp Borne. 1206-2006'' Heemkundevereniging Bussemakerhuis, Borne ISBN 90-810747-1-7, blz. 35. Facsimile van een afschrift van de oorkonde op blz. 33.</ref> Voorgenoemde akte was in 2006 nog aanleiding voor viering van het achthonderdjarig bestaan van Borne.
In [[1206]] wordt Borne voor het eerst vermeld in een officiële akte. Met deze akte verkreeg de [[Sticht Utrecht|bisschop van Utrecht]] van de [[abdij van Ruinen|abt van Ruinen]] onder andere de zeggenschap over de kerk en onderhorige rechten en opkomsten te ''Burgunde'', zoals het toen genoemd werd en [[tiende]]n onder [[Zenderen]] en [[Almelo]].<ref>Henk Woolderink, ''De Hof te Borne. 800 jaar geschiedenis van De Hof, de Kerk en het dorp Borne. 1206-2006'' Heemkundevereniging Bussemakerhuis, Borne ISBN 90-810747-1-7, blz. 35. Facsimile van een afschrift van de oorkonde op blz. 33.</ref> Voorgenoemde akte was in 2006 nog aanleiding voor viering van het achthonderdjarig bestaan van Borne.
De havezate [[Weleveld]] had in de late Middeleeuwen en gedurende de [[Reformatie]] een grote invloed op het dorp.
De havezate [[Weleveld]] had in de late Middeleeuwen en gedurende de [[Reformatie]] een grote invloed op het dorp.
[[Bestand:Sint Stephanuskerk Borne.jpg|thumb|left|230px|De r.k. parochiekerk H. Stephanus te Borne.]]
[[Bestand:Sint Stephanuskerk Borne.jpg|thumb|left|230px|De r.k. parochiekerk H. Stephanus te Borne.]]

Versie van 14 jul 2011 14:41

Borne
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Vlag van de gemeente Borne
Wapen van de gemeente Borne
Locatie van de gemeente Borne (gemeentegrenzen CBS 2016)
Situering
Provincie Overijssel
Coördinaten 52°18'NB, 6°45'OL
Algemeen
Oppervlakte 26,16 km²
- land 26,00 km²
- water 0,16 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
24.632?
(947 inw./km²)
Bestuurs­centrum Borne
Kernen Hertme, Zenderen
Naam inwoners Bornenaren
Bijnaam Melbuuln
Belangrijke verkeersaders Sjabloon:A-wegNL Sjabloon:A-wegNL Sjabloon:N-wegNL Sjabloon:N-wegNL Sjabloon:N-wegNL; spoorlijn Almelo-Hengelo
Politiek
Burgemeester (lijst) Rob Welten (CDA)
Economie
Gemiddeld inkomen (2019) € 26.600 per inwoner
Gem. WOZ-waarde (2019) € 243.000
WW-uitkeringen (2014) 45 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s) 7620-7626
Netnummer(s) 074
CBS-code 0147
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.borne.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Borne
Bevolkingspiramide (2023)
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Mededeling
Foutief gebruik van Sjabloon:Infobox gemeente Nederland. De volgende parameters dienen niet handmatig te worden ingevoerd:
oppervlakte, oppervlakte land, oppervlakte water, inwoners, datum inwoners en dichtheid.
Oude kaart van de gemeente Borne, waarop Bornerbroek nog bij de gemeente hoort
De Victoriaanse villa Elisabeth uit 1895 van Albert Karel Spanjaard, die tussen 1930 en 1993 dienst deed als gemeentehuis

Borne (uitspraak) (Nedersaksisch: Boorn) is een Twentse forensengemeente ten noordwesten van Hengelo in de Nederlandse provincie Overijssel. Borne grenst in het noorden aan Tubbergen, in het noordoosten aan Dinkelland, in het zuidoosten aan Hengelo, in het zuidwesten aan Hof van Twente en in het noordwesten aan Almelo. De gemeente telde op Sjabloon:Inwonertal NL datum Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (bron: CBS). De gemeente Borne maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente. Mensen uit Borne hebben in Twente de bijnaam Melbuul (Twents voor meelzak).

Geschiedenis

In 1206 wordt Borne voor het eerst vermeld in een officiële akte. Met deze akte verkreeg de bisschop van Utrecht van de abt van Ruinen onder andere de zeggenschap over de kerk en onderhorige rechten en opkomsten te Burgunde, zoals het toen genoemd werd en tienden onder Zenderen en Almelo.[1] Voorgenoemde akte was in 2006 nog aanleiding voor viering van het achthonderdjarig bestaan van Borne. De havezate Weleveld had in de late Middeleeuwen en gedurende de Reformatie een grote invloed op het dorp.

De r.k. parochiekerk H. Stephanus te Borne.

Tot het eind van de 18e eeuw was Borne een onwelvarende plattelandsgemeente. In 1828 stichtte een Duitse jood, Salomon Jacob Spanjaard, een bedrijf, wat uitgroeide tot een van de vele textielfabrieken in de regio Twente. De bekendste telg uit de familie Spanjaard was Jacob Spanjaard, die de fabriek in de eerste decennia van de twintigste eeuw leidde en de bijnaam 'God van Borne' verwierf. Rond 1920 was een groot deel van de (mannelijke) Bornse bevolking werkzaam bij de firma Spanjaard. Een groot deel van de familie Spanjaard kwam om tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1973 kwam er een einde aan het bedrijf. Uit de fabriek van Spanjaard kwamen de bekende Teddy-luiers, Cinderella-lakens en Kenmore-overhemden.

Borne was in 1895 de eerste plattelandsgemeente in Nederland met een eigen elektriciteitscentrale en elektrische straatverlichting. De centrale werd gesticht door Rento Hofstede Crull en was de basis voor de latere IJsselcentrale.

Sinds 1983 heeft Borne een samenwerkingsverband met de Duitse gemeente Rheine.

Verkeer en vervoer

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
7000 Sprinter (NS) ApeldoornDeventerAlmeloBorneHengeloEnschede Rijdt in de spits van/naar Enschede
7900 RS 23 Sprinter (Keolis) ZwolleAlmeloBorneHengeloEnschede Onderdeel van Blauwnet
  • Buslijnen
    • Lijn 51 (connexxion) Almelo - Hengelo v.v. rijdt 2x per uur per richting, op zondag 1x per uur per richting
    • Lijn 57 (syntus) Borne - AZC Azelo v.v. rijdt op werkdagen 3x per dag, op dinsdag 6x en in het weekend niet.
    • Buurtbus 592 (connexxion) Borne - Weerselo v.v. rijdt 1x per uur per richting en 's avonds en op zondag niet.

Bezienswaardigheden

Rijksmonumenten

Overige kernen

Tot de gemeente Borne behoren verder de dorpskernen Hertme en Zenderen. Tot 2001 viel ook het dorp Bornerbroek onder deze gemeente. Bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 2001 werd dit dorp echter bij de gemeente Almelo gevoegd.

Zetelverdeling gemeenteraad

De gemeenteraad van Borne bestaat uit 19 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010
CDA 7 6 5 5*
Gemeentebelangen 1990 4 5 6 7
PvdA 3 4 6 3**
VVD 2 2 1 2
D66 1 1 1 2
Liberaal Borne 1 1 - -
Overigen 1 - - -
Totaal 19 19 19 19
  • = Raadslid Martin Velten is op 12 oktober 2010 uit de CDA-fractie gezet.
    • = Raadslid Henk van den Berg is in november 2010 uit de PvdA fractie gestapt. Samen met Martin Velten is de fractie 'Borne-Nu' opgericht.

Bekende Bornenaren

Partnergemeente

Vlag van Duitsland Rheine

Sport en recreatie

Ieder jaar worden in het laatste weekeinde van augustus in Borne de Melbuul'ndagen gehouden, een driedaags oogstfeest met culturele en ambachtelijke bezienswaardigheden en sportieve activiteiten.

Borne is gelegen aan de Europese wandelroute E11, ter plaatse ook wel Marskramerpad of Handelsweg geheten. De E11 loopt van Den Haag naar het oosten, op dit moment tot de grens Polen/Litouwen.

Er zijn in Borne drie voetbalverenigingen, te weten BVV Borne, Neo en BZSV de Blauwwitters. In het Kulturhus is de theatervereniging Theaterschool Luna gevestigd.

Tevens is er ook de Bornse schaatsvereniging (BSS)

Zie ook

Externe link

Commons heeft media­bestanden in de categorie Borne, Netherlands.

<span title="Voor deze uitspraak is een bronvermelding gewenst. Motivering:

  1. Henk Woolderink, De Hof te Borne. 800 jaar geschiedenis van De Hof, de Kerk en het dorp Borne. 1206-2006 Heemkundevereniging Bussemakerhuis, Borne ISBN 90-810747-1-7, blz. 35. Facsimile van een afschrift van de oorkonde op blz. 33.

">[bron?]