Borne (Overijssel): verschil tussen versies
k Link toegevoegd |
→Geschiedenis: verouderde info verwijderd |
||
Regel 33: | Regel 33: | ||
==Geschiedenis== |
==Geschiedenis== |
||
In |
In [[1206]] wordt Borne voor het eerst vermeld in een officiële akte. Met deze akte verkreeg de [[Sticht Utrecht|bisschop van Utrecht]] van de [[abdij van Ruinen|abt van Ruinen]] onder andere de zeggenschap over de kerk en onderhorige rechten en opkomsten te ''Burgunde'', zoals het toen genoemd werd en [[tiende]]n onder [[Zenderen]] en [[Almelo]].<ref>Henk Woolderink, ''De Hof te Borne. 800 jaar geschiedenis van De Hof, de Kerk en het dorp Borne. 1206-2006'' Heemkundevereniging Bussemakerhuis, Borne ISBN 90-810747-1-7, blz. 35. Facsimile van een afschrift van de oorkonde op blz. 33.</ref> Voorgenoemde akte was in 2006 nog aanleiding voor viering van het achthonderdjarig bestaan van Borne. |
||
De havezate [[Weleveld]] had in de late Middeleeuwen en gedurende de [[Reformatie]] een grote invloed op het dorp. |
De havezate [[Weleveld]] had in de late Middeleeuwen en gedurende de [[Reformatie]] een grote invloed op het dorp. |
||
[[Bestand:Sint Stephanuskerk Borne.jpg|thumb|left|230px|De r.k. parochiekerk H. Stephanus te Borne.]] |
[[Bestand:Sint Stephanuskerk Borne.jpg|thumb|left|230px|De r.k. parochiekerk H. Stephanus te Borne.]] |
Versie van 14 jul 2011 14:41
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Borne (ⓘ) (Nedersaksisch: Boorn) is een Twentse forensengemeente ten noordwesten van Hengelo in de Nederlandse provincie Overijssel. Borne grenst in het noorden aan Tubbergen, in het noordoosten aan Dinkelland, in het zuidoosten aan Hengelo, in het zuidwesten aan Hof van Twente en in het noordwesten aan Almelo. De gemeente telde op Sjabloon:Inwonertal NL datum Sjabloon:Inwonertal NL gemeente inwoners (bron: CBS). De gemeente Borne maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente. Mensen uit Borne hebben in Twente de bijnaam Melbuul (Twents voor meelzak).
Geschiedenis
In 1206 wordt Borne voor het eerst vermeld in een officiële akte. Met deze akte verkreeg de bisschop van Utrecht van de abt van Ruinen onder andere de zeggenschap over de kerk en onderhorige rechten en opkomsten te Burgunde, zoals het toen genoemd werd en tienden onder Zenderen en Almelo.[1] Voorgenoemde akte was in 2006 nog aanleiding voor viering van het achthonderdjarig bestaan van Borne. De havezate Weleveld had in de late Middeleeuwen en gedurende de Reformatie een grote invloed op het dorp.
Tot het eind van de 18e eeuw was Borne een onwelvarende plattelandsgemeente. In 1828 stichtte een Duitse jood, Salomon Jacob Spanjaard, een bedrijf, wat uitgroeide tot een van de vele textielfabrieken in de regio Twente. De bekendste telg uit de familie Spanjaard was Jacob Spanjaard, die de fabriek in de eerste decennia van de twintigste eeuw leidde en de bijnaam 'God van Borne' verwierf. Rond 1920 was een groot deel van de (mannelijke) Bornse bevolking werkzaam bij de firma Spanjaard. Een groot deel van de familie Spanjaard kwam om tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1973 kwam er een einde aan het bedrijf. Uit de fabriek van Spanjaard kwamen de bekende Teddy-luiers, Cinderella-lakens en Kenmore-overhemden.
Borne was in 1895 de eerste plattelandsgemeente in Nederland met een eigen elektriciteitscentrale en elektrische straatverlichting. De centrale werd gesticht door Rento Hofstede Crull en was de basis voor de latere IJsselcentrale.
Sinds 1983 heeft Borne een samenwerkingsverband met de Duitse gemeente Rheine.
Verkeer en vervoer
- Borne ligt bij de splitsing (knooppunt Buren) van de autosnelwegen A35 naar Enschede en de A1 naar Oldenzaal en Duitsland.
- Station Borne wordt aangedaan door de volgende treinseries:
Serie | Treinsoort | Route | Bijzonderheden |
---|---|---|---|
7000 | Sprinter (NS) | Apeldoorn – Deventer – Almelo – Borne – Hengelo – Enschede | Rijdt in de spits van/naar Enschede |
7900 RS 23 | Sprinter (Keolis) | Zwolle – Almelo – Borne – Hengelo – Enschede | Onderdeel van Blauwnet |
- Buslijnen
- Lijn 51 (connexxion) Almelo - Hengelo v.v. rijdt 2x per uur per richting, op zondag 1x per uur per richting
- Lijn 57 (syntus) Borne - AZC Azelo v.v. rijdt op werkdagen 3x per dag, op dinsdag 6x en in het weekend niet.
- Buurtbus 592 (connexxion) Borne - Weerselo v.v. rijdt 1x per uur per richting en 's avonds en op zondag niet.
Bezienswaardigheden
- Oude Kerk
- Mariakapel aan de Koppelsbrink
- Kloppershuuskes
- Bussemakerhuis
- Weleveld (tussen Hertme en Zenderen gelegen)
- Openluchttheater Hertme
Rijksmonumenten
Overige kernen
Tot de gemeente Borne behoren verder de dorpskernen Hertme en Zenderen. Tot 2001 viel ook het dorp Bornerbroek onder deze gemeente. Bij de gemeentelijke herindeling van 1 januari 2001 werd dit dorp echter bij de gemeente Almelo gevoegd.
Zetelverdeling gemeenteraad
De gemeenteraad van Borne bestaat uit 19 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
Gemeenteraadszetels | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Partij | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | |||||||||||
CDA | 7 | 6 | 5 | 5* | |||||||||||
Gemeentebelangen 1990 | 4 | 5 | 6 | 7 | |||||||||||
PvdA | 3 | 4 | 6 | 3** | |||||||||||
VVD | 2 | 2 | 1 | 2 | |||||||||||
D66 | 1 | 1 | 1 | 2 | |||||||||||
Liberaal Borne | 1 | 1 | - | - | |||||||||||
Overigen | 1 | - | - | - | |||||||||||
Totaal | 19 | 19 | 19 | 19 |
- = Raadslid Martin Velten is op 12 oktober 2010 uit de CDA-fractie gezet.
- = Raadslid Henk van den Berg is in november 2010 uit de PvdA fractie gestapt. Samen met Martin Velten is de fractie 'Borne-Nu' opgericht.
Bekende Bornenaren
- Peter Aerts (25 oktober 1970), drievoudig k-1 kampioen
- Nathalie Baartman (1973), cabaretière
- Tessa Boomkamp (7 mei 1977), zangeres, drumster, gitarist
- Melvin Koetsier (29 januari 1989), profvoetballer (keeper bij RBC Roosendaal)
- Mirjam Pol (3 juni 1983), motorrijdster
- Laus Steenbeeke (4 oktober 1959), acteur
- Marleen Veldhuis (29 juni 1979), zwemster
- Kirsten Vlieghuis (17 mei 1976), zwemster
Partnergemeente
Sport en recreatie
Ieder jaar worden in het laatste weekeinde van augustus in Borne de Melbuul'ndagen gehouden, een driedaags oogstfeest met culturele en ambachtelijke bezienswaardigheden en sportieve activiteiten.
Borne is gelegen aan de Europese wandelroute E11, ter plaatse ook wel Marskramerpad of Handelsweg geheten. De E11 loopt van Den Haag naar het oosten, op dit moment tot de grens Polen/Litouwen.
Er zijn in Borne drie voetbalverenigingen, te weten BVV Borne, Neo en BZSV de Blauwwitters. In het Kulturhus is de theatervereniging Theaterschool Luna gevestigd.
Tevens is er ook de Bornse schaatsvereniging (BSS)
Zie ook
- RTV Borghende, de lokale omroep
- Twentestad
- Lijst van rijksmonumenten in Borne (gemeente)
Externe link
<span title="Voor deze uitspraak is een bronvermelding gewenst. Motivering:
- ↑ Henk Woolderink, De Hof te Borne. 800 jaar geschiedenis van De Hof, de Kerk en het dorp Borne. 1206-2006 Heemkundevereniging Bussemakerhuis, Borne ISBN 90-810747-1-7, blz. 35. Facsimile van een afschrift van de oorkonde op blz. 33.
">[bron?]