Boogbrug: verschil tussen versies

Het principe van een boogbrug met trekband

De boogbrug (1936) over de Waal bij Nijmegen

De boogbrug is het oudste niet-triviale ontwerp voor een brug, bedacht in Mesopotamië en verfijnd door de oude Grieken en Romeinen. Ze gebruikten dit om bruggen te kunnen maken met slechts één bouwmateriaal: steen. De Romeinen hebben het ontwerp ook veelvuldig toegepast voor hun aquaducten. Zij gebruikten wel een soort cement om de stenen beter op elkaar te laten aansluiten.

Werking

De werking berust op het feit dat in een gelijkmatig belaste boog uitsluitend drukkrachten optreden. In de praktijk zal dit overigens nooit zo zijn en treden ook momenten op. Deze momenten, die normaal gezien trekspanningen veroorzaken, blijven echter relatief klein. Dankzij de veel grotere drukkracht zal er uiteindelijk geen trekspanning ontstaan in de boog. Dit is een welkome eigenschap wanneer men met materialen werkt die uitsluitend goed zijn in het opvangen van druk. Hierdoor is de boogbrug lang het populairste ontwerp geweest voor overspanningen van middelmatige lengte. De drukkracht is daarbij de belangrijkste parameter, die bij het ontwerpen de dikte van de boog bepaalt.

Boogbruggen worden tegenwoordig zowel van staal als van beton gebouwd. Ook gelamineerd hout wordt wel toegepast.

Versies

Er zijn verschillende typen boogbruggen:

De "zuivere boogbrug": het rijdek ligt over het algemeen boven de boog. Via drukkrachten in de brugconstructie wordt het gewicht van de brug afgeleid naar de boog, wat resulteert in zowel horizontale als verticale krachten op de fundering.

De boogbrug met trekband: dit type boogbrug wordt het meest toegepast bij de wat grotere overspanningen. De boog ligt over het algemeen (maar niet noodzakelijk) boven het rijdek. Het gewicht van het rijdek en het verkeer wordt via trekkracht in de verticale staven via de boog afgeleid naar de fundering. Door een horizontale trekband aan te brengen tussen de uiteinden van de boog worden de horizontale krachten op de landhoofden opgeheven, waardoor de fundering alleen verticale krachten te verwerken krijgt. Het rijdek zelf fungeert vaak als trekband.

Vaak zijn er per overspanning twee bogen, aan weerszijden van het rijdek. Soms zijn er vier, zoals bij de Waalbrug. Steeds zijn de bogen op vele plaatsen met elkaar verbonden (soms bestaat een brug uit meerdere bruggen naast elkaar, die hoeven dan niet met elkaar verbonden te zijn, dit geldt bijvoorbeeld bij de Van Brienenoordbrug). Soms is er maar één boog, zoals bij De Oversteek (in dit geval zich splitsend aan de uiteinden).

Bekende boogbruggen

Enkele bekende boogbruggen zijn:

Stenen boogbruggen

Stalen boogbruggen

De Sydney Harbour Bridge
De Van Brienenoordbruggen in Rotterdam
De Oude IJsselbrug in Zwolle
De Lekbrug bij Vianen
De Merwedebrug bij Gorinchem
De Waalbrug in Nijmegen
De Demka spoorbrug en Werkspoorbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal in Utrecht
De John Frostbrug in Arnhem
De Brug over de Noord in Alblasserdam
De Walfridusbrug in Groningen

Zie ook

Lijst van langste boogbruggen ter wereld

Zie de categorie Arch bridges van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

@@ Regel 16: / Regel 16: @@
 * De boogbrug met trekband: dit type boogbrug wordt het meest toegepast bij de wat grotere overspanningen. De boog ligt over het algemeen (maar niet noodzakelijk) boven het rijdek. Het gewicht van het rijdek en het verkeer wordt via [[trekkracht]] in de verticale staven via de boog afgeleid naar de fundering. Door een horizontale trekband aan te brengen tussen de uiteinden van de boog worden de horizontale krachten op de [[landhoofd]]en opgeheven, waardoor de fundering alleen verticale krachten te verwerken krijgt. Het rijdek zelf fungeert vaak als trekband.
-Vaak zijn er per overspanning twee bogen, aan weerszijden van het rijdek. Soms zijn er vier, zoals bij de [[Waalbrug]]. Steeds zijn de bogen op vele plaatsen met elkaar verbonden (soms bestaat een brug uit meerdere bruggen naast elkaar, die hoeven dan niet met elkaar verbonden te zijn, dit geldt bijvoorbeeld bij de [[Van Brienenoordbrug]]). Soms is er maar één boog, zoals bij [[De Oversteek (brug)|De Oversteek]] (in dit geval zich splitsend aan de uiteinden).
+Vaak zijn er per overspanning twee bogen, aan weerszijden van het rijdek. Soms zijn er vier, zoals bij de [[Waalbrug Nijmegen|Waalbrug]]. Steeds zijn de bogen op vele plaatsen met elkaar verbonden (soms bestaat een brug uit meerdere bruggen naast elkaar, die hoeven dan niet met elkaar verbonden te zijn, dit geldt bijvoorbeeld bij de [[Van Brienenoordbrug]]). Soms is er maar één boog, zoals bij [[De Oversteek (brug)|De Oversteek]] (in dit geval zich splitsend aan de uiteinden).
 == Bekende boogbruggen ==

Versie van 10 okt 2013 11:21