Boeing CH-47 Chinook: verschil tussen versies

Boeing VERTOL CH-47D Chinook
Algemeen
Rol	middelzwaar troepen/transport en utility
Bemanning	2 vliegers + 2 loadmasters eventueel aangevuld met 2 boordschutters
Varianten	CH-47A,B,C,D, Super D, F, J en MH-47G
Stukprijs	$32 miljoen voor de F serie
Status
Eerste vlucht	1958
Aantal gebouwd	1190 V.S. en licentiebouw
Gebruik	US Army, USAF, USSOCOM, National Guard. Zie verder in artikel
Afmetingen
Lengte	zonder rotorbladen 16 m
Hoogte	5,8 m
Gewicht
Leeggewicht	11151 kg
Brandstofgewicht:	3825 kg
Max. gewicht	24494 kg
Krachtbron
Motor(en)	2x Textron Lycoming T55-L714 turbines
Propeller(s)	2x 3 bladig glasvezel
Vermogen	elk 3070 kW
Prestaties
Kruissnelheid	200 km/u
Topsnelheid	315 km/u
Vliegbereik	280 km
Dienstplafond	7000 m
Bewapening
Boordgeschut	3x FN MAG 7.62mm of M3M .50
Portaal    Luchtvaart

De Boeing VERTOL CH-47 Chinook is een 2-motorige multifunctionele middelzware tandemrotor-transporthelikopter die primair werd ontwikkeld voor troepen- en materieelvervoer van en naar het slagveld.

Voor het uitvoeren van secundaire taken is hij bij uitstek geschikt voor medische noodevacuaties (MEDEVAC), transport tijdens natuurrampen, search and rescue, vliegtuigberging, het droppen van parachutisten en voor civiele toepassingen als brandbestrijding en het vervoer van constructiewerk in de (wegen)bouw.

De tandemrotorconfiguratie levert zulke goede stuwkwaliteiten dat het toestel in staat is in condities te opereren (extreem klimaat, hoogte, valwinden) waarbij andere helikopters dit niet meer aankunnen.

De CH-47 Chinook werd in 1962 operationeel in de A-, B- en C-versies die destijds alle drie met wisselend succes in de Vietnamoorlog zijn ingezet.

Als gevolg van de voortschrijdende technologie werden de oude versies in de periode 1982-1994 aangepast en als CH-47D uitgebracht. Daarna volgden nog modernere versies.

In de loop van de jaren werden de toestellen overal ter wereld ingezet, onder meer in de Golfoorlog en Afghanistan. Tot op heden maakt de Chinook als multifunctioneel werkpaard deel uit van de ruggengraat van het Amerikaanse (troepen)transportwezen.

De CH-47 Chinook wordt ook actief gebruikt door de krijgsmachten van Australië, Egypte, Engeland, Griekenland, Iran, Italië, Japan, Marokko, Nederland, Singapore, Spanje, Thailand, Turkije en Zuid-Korea. In totaal werden er 1190 stuks afgeleverd.

Gebruik door de Koninklijke Luchtmacht

De Koninklijke Luchtmacht schafte in de jaren negentig 13 Chinooks aan van het type C-47D. Deze zijn in beheer bij het Defensie Helikopter Commando en vliegen vanaf het vliegveld Gilze-Rijen.

De toestellen hebben de registraties D-661 t/m D-667 - dit zijn gemodificeerde Canadese CH-47C-helikopters – en D-101 t/m D-106 – dit zijn nieuwe CH-47D-helikopters. De D-104 en D-105 zijn in Afghanistan verloren gegaan.

Volgens plan zal het aantal Chinooks naar 20 stuks worden uitgebreid. In 2008 zijn zes nieuwe CH-47F-Chinooks besteld. Hiervan zijn er twee bedoeld ter vervanging van de verloren exemplaren. Afhankelijk van beschikbare financiën zal op termijn een aanvullende bestelling van drie stuks worden gedaan. De huidige helikopters zullen tot CH-47F worden gemodificeerd.

Een van de toestellen werd op 8 augustus 2003 ingezet bij het bestrijden van een bosbrand bij Austerlitz. De Chinook nam per vlucht tienduizend liter water mee in de zogenaamde bambi bucket om dit op de brandhaard te gooien.

In februari 2007 kondigde Boeing aan dat Nederland exportklant is geworden voor de CH-47F. In totaal zijn wederom 6 helikopters aangeschaft, waarmee de vloot op 17 komt^[1]. In 2010 werd het laatste toestel geleverd.

Geschiedenis

De geschiedenis van de Chinook begon in 1956 toen de US Army de toenmalige H-37-helikopters wilde vervangen. Als resultaat van de ontwerpwedstrijd ging in 1957 zowel de voorkeur van de US Army als van de USAF uit naar het model van de firma Boeing VERTOL die de ontwikkeling voort mocht zetten en in 1958 de eerste HC-1B Chinook produceerde.

Toen de registratie van alle militaire toestellen in 1962 werd gewijzigd werd dit type omgedoopt tot de CH-47A.

Het toestel werd verder geperfectioneerd en verbeterd in 1966 tot versie B, met een sterker airframe en T55-l7C-motoren. Hierna volgde in 1967 de C versie, met T55-l11-motoren waarmee het hefvermogen ten opzichte van de A-versie werd verdubbeld.

Toen men in 1976 inzag dat de CH-47's na jarenlang intensief gebruik het einde van hun operationele loopbaan naderden werd een contract met de firma Boeing gesloten om een aangepaste versie te bouwen die nog jaren verder mee kon gaan.

Besloten werd om de oude A- t/m C-versies om te bouwen tot de nieuwe CH-47D-versie. Dit gebeurde van 1982 tot 1994.

De D-versie wordt tot op heden nog nieuw als CH-47 Super D afgeleverd. De eerste CH-47SD vloog in 1999 en werd vanaf 2001 geleverd. De SD heeft extra grote tanks en daardoor een veel groter bereik, een langere neus vanwege de sterkere radar waarmee hij is uitgerust, een zogenoemde glass cockpit (alle ouderwetse meters zijn vervangen door kleurendisplays) met digitale flightcontrols, gps-faciliteit gekoppeld aan een radar-hoogtemeter en nieuwe AlliedSignal T55-L714A-motoren.

Hierna werd de productie beperkt voortgezet met een ander type, de nieuwe CH-47F Improved Cargo Helicopter, die is uitgerust met zeer sterke Honeywell T55-GA-714A-motoren.

De laatste versie is de MH-47G. Van dit type zijn er 35 gebouwd en dit toestel is speciaal uitgerust voor inzet tegen terroristische acties. De toestellen zijn in gebruik bij het 160th Special Operations Aviation Regiment van het US Special Operations Command (USSOCOM).

Motorisch is de G-versie gelijk aan de F-versie; naast de standaarduitrusting ter zelfbescherming is hij uitgerust met de voorziening om tijdens de vlucht bij te tanken, Forward Looking Infrared Radar (FLIR), een verbeterd gps-navigatiesysteem, satellietcommunicatie (SATCOM) en Early Warning (EW)-voorzieningen.

De CH-47 wordt tevens in licentie geproduceerd in Japan en wel via de firma Kawasaki Heavy Industries. De CH-47J-versie is sedert 1988 in gebruik bij de Japanse krijgsmacht waar 32 stuks zijn ingedeeld bij de 1e helikopterbrigade. De vloot zal worden aangevuld tot 50 stuks.

Uitrusting en bewapening

De CH-47D is niet geschikt als gevechtshelikopter en dus alleen uitgerust met summiere bewapening en middelen voor zelfbescherming. Tot deze zelfbeschermingsmiddelen behoren

• de APR39 Radar Signal Detector,
• de AN/AVR2 Laserdetector,
• het AN/AAR47 Missilewarning System,
• het AN/APR44 Radarwarning System en
• de gecombineerde AN/ALQ156 Missile Approachwarner en het M130 Dispenser System.

Als eventuele bewapening kunnen diverse machinegeweren op 2 plaatsen in de zijkant van de romp of in de geopende laadklep worden meegevoerd.

Externe links

• US Army Chinook
• Chinook op de website van Boeing

Zie de categorie CH-47 Chinook van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.