Beschimmeling: verschil tussen versies

Beschimmeling is het proces waarbij schimmels voedsel, dieren, planten, bouwmateriaal en andere substraten aantasten. Het wordt zichtbaar doordat delen van schimmels zoals schimmeldraden^[1] een gekleurde laag vormen op voedsel of andere objecten.

Beschimmeling is een natuurlijk proces dat optreedt indien de groeicondities voor de schimmel gunstig zijn. Nodig is voldoende voedsel, zoals bij het vergaan van dood materiaal, voldoende vocht, bijvoorbeeld op de huid van mensen of op muren, en de juiste temperatur. Beschimmeling is ook een vorm van voedselbederf. Een vergelijkbaar proces wordt in de voedselindustrie en medische wereld toegepast bij de productie van bepaalde soorten voeding en antibiotica.

Soorten

Schimmels die beschimmeling veroorzaken zijn niet in een specifieke fylogenetische of taxonomische groep onder te brengen. Onder andere bij de lagere schimmels, Fungi imperfecti, en ascomyceten komt deze verschijningsvorm van schimmels voor.

Enkele schimmels die in staat zijn tot het vormen van beschimmeling zijn:

• Acremonium
• Aspergillus
• Cladosporium
• Fusarium
• Mucor
• Penicillium
• Rhizopus
• Stachybotrys
• Trichoderma
• Alternaria

Ontstaan van beschimmeling

Schimmels planten zich voort via sporen, welke door de lucht worden verspreid. Schimmelsporen zijn overal aanwezig en kunnen zich op alle plaatsen waar de omstandigheden zich daartoe lenen ontwikkelen tot beschimmeling. Vocht is daarvoor cruciaal. Verder moeten er genoeg voedingsstoffen aanwezig zijn en dient de schimmel lang genoeg de tijd te krijgen om zich te ontwikkelen. Sporen kunnen langere tijd in rust blijven en pas schimmel vormen als de geschikte omstandigheden zich voordoen.

Voedsel

Beschimmeling van voedsel kan ontstaan indien voedsel niet goed of te lang opgeslagen wordt. Dit proces is vooral bekend van brood, jam, kaas, groenten en fruit.

Schimmels die verantwoordelijk zijn voor voedselbeschimmeling zijn Alternaria, Aspergillus, Botrytis, Cladosporium, Fusarium, Geotrichum, Monilia, Manoscus, Mortierella, Mucor, Neurospora, Oidium, Oosproa, Penicillium, Rhizopus en Thamnidium.

Volgens de wereldgezondheidsorganisatie is 25% van het voedsel wereldwijd door schimmels aangetast.^[2] In koelkasten komt beschimmeling soms voor in de gedaante van slijmschimmels, die er uitzien als een slijmerige afzetting.

Gebouwen en interieur

Veel bouwmaterialen zijn geschikt voor de groei van schimmels. In huizen ontwikkelt beschimmeling zich vaak op muren en plafonds in vochtige ruimtes zoals de badkamer en keuken. Slechte ventilatie draagt bij aan het ontstaan van beschimmeling. Vooral na een overstroming of andere vorm van wateroverlast (zoals een lekkage) is beschimmeling een veel voorkomend probleem. Beschimmeling komt in de meeste gebouwen voor, maar doorgaans in te kleine hoeveelheden om schadelijk voor de constructie of de menselijke gezondheid te zijn. Grote schade treedt op bij een langdurige hoge luchtvochtigheid. Onder andere tapijten en cellulosehoudend materiaal als multiplex en golfkarton zijn geschikte voedselbronnen voor schimmels. Berucht is huiszwam onder houten vloeren. Als textiel (bijvoorbeeld tentdoek) door grote vochigheid beschimmeld is zegt men dat "het weer er in zit"

Gevolgen voor de gezondheid

Schimmels kunnen een gevaar vormen voor de gezondheid, vooral bij mensen met een schimmelallergie. Aantasting kan via de huid en slijmvliezen verlopen (schimmelinfectie). Schimmelsporen kunnen de luchtwegen aantasten met ademhalingsproblemen als gevolg. Bovendien zijn er schimmelsoorten zoals Stachybotrys chartarum die giftige stoffen produceren die bij langdurige blootstelling onder meer het immuumstelsel aantasten.^[3] Schimmels op voedsel kunnen bij het inademen of inslikken leiden tot ziektesymptomen als verminderde eetlust, maar ook tot ernstige aandoeningen als kanker.^[4]

Bij aanraking van een beschimmeld voorwerp kan soms een flinke wolk schimmelsporen vrijkomen.

Aanpak schimmels in huis en voedsel

De eerste stap in het tegengaan van beschimmeling in gebouwen is het wegnemen van het vocht dat de schimmels nodig hebben voor hun groei. Dat kan door:

• Zorgen voor voldoende zonlicht in het gebouw
• Zorgen voor goede ventilatie
• Gebruik van niet-poreuze materialen
• Vochtvreters

Een Heating Ventilation Air Conditioning kan hierbij helpen.

Het vocht wegnemen zal zorgen dat de schimmel niet verder groeit, maar hem niet geheel doen verdwijnen. Ook vermindert het niet altijd de gezondheidsrisico’s. Om de beschimmeling geheel weg te krijgen zijn verschillende chemicaliën en schoonmaakmiddelen op de markt. Bedrijven gespecialiseerd in schimmelverwijdering maken ook gebruik van andere methodes, zoals droogijs.

De beschimmeling dient in zijn geheel verwijderd te worden, daar de door schimmels geproduceerde stoffen die voor mensen gevaarlijk zijn ook in dode schimmel aanwezig blijven.

Als voedsel beschimmeld is kan men dit het beste meteen weggooien. Als dit voedsel in direct contact geweest is met ander voedsel, is dat mogelijk ook besmet. Beschimmeling kan het beste tegen worden gegaan door het voedsel correct en niet te lang te bewaren op koele en droge plekken.

Externe links

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Mold op Wikimedia Commons.

• The EPA's guide to mold

^[bron?]

1. ↑ Madigan M; Martinko J (editors). (2005). Brock Biology of Microorganisms, 11th. Prentice Hall. ISBN 0131443291.
2. ↑ Upadhaya S, Park M, and Ha J, “Mycotoxins and their biotransformation in the rumen: a review.” Asian -Australasian Journal of Animal Sciences, 2010, Vol. 23, Issue 9, p. 1250-1259.
3. ↑ Indoor Environmental Quality: Dampness and Mold in Buildings. National Institute for Occupational Safety and Health. August 1, 2008.
4. ↑ Kankolongo M, Hell K, and Nawa I, “Assessment for fungal, mycotoxin and insect spoilage in maize stored for human consumption in Zambia.” Journal of the science of food and agriculture, 2009, Vol. 89, Issue 8, p. 1366-1375.