Asjchabad: verschil tussen versies

**Asjchabad**
Aşgabat
Plaats in Turkmenistan
	;
Coördinaten	37° 56′ NB, 58° 23′ OL
Algemeen
Inwoners ; (2004)	773.400
Website	ashgabat.gov.tm
Foto's
	Uitzicht op Asjchabad
Portaal	Azië

Asjchabad (Turkmeens: Aşgabat, Perzisch عشق آباد; Eshgh-abad, Russisch Ашхабад; Asjchabad) is de hoofdstad van de Centraal-Aziatische republiek Turkmenistan. Asjchabad ligt in de Karakum-woestijn aan de voet van het gebergte Kopet-Dag. De stad telde op 1 januari 2004 773.400 inwoners. De industrie produceert er onder andere bouwmaterialen, glas, textiel, dranken, schoenen en voedingsmiddelen.

Beschrijving

Asjchabad is een relatief jonge stad: de eerste nederzetting verscheen rond 1818. De naam zou afkomstig zijn van het Perzische Ashk-abad wat zoiets betekent als 'de stad van Arsaces'. Een andere uitleg van de naam is dat het een verbuiging is van het Perzische Eshq (liefde)en abad (plaats).

De stad begon zich onder het bestuur van het Keizerrijk Rusland te ontwikkelen aan het eind van de 19e eeuw, nadat ze in 1885 was aangesloten op de Trans-Kaspische spoorlijn van Krasnovodsk (thans Toerkmenbashi) naar Tasjkent. Onder communistisch bestuur heette de stad tussen 1919 en 1927 Poltoratsk, naar de revolutionair Pavel Poltoratski. In 1948 werd de stad bijna geheel verwoest door een zware aardbeving. Daarna werd Asjchabad herbouwd tot een uitgestrekte stad met verspreid staande hoog- en laagbouw.

Asjchabad is een politiek-administratief en cultureel centrum. Zo heeft het onder andere een universiteit (gesticht in 1950) en een Academie voor Wetenschappen (sinds 1951), diverse hogescholen, theaters en musea, een botanische tuin en een dierentuin.

In Asjchabad werd tussen 1902 en 1907 de eerste bahai-tempel ter wereld gebouwd. Onder het communisme werd het gebouw gebruikt als een bibliotheek. Het werd door de aardbeving van 1948 zwaar beschadigd en in 1963 werden de restanten verwijderd.

Klimaat

De gemiddelde jaartemperatuur in de stad bedraagt +16,3 °C, de gemiddelde windsnelheid 16 m/s en de gemiddelde luchtvochtigheid 56%.

Weergemiddelden voor Asjchabad
Maand	jan	feb	mrt	apr	mei	jun	jul	aug	sep	okt	nov	dec	Jaar
Hoogste maximum (°C)	28,7	32,6	36,6	39	44,5	46,7	45,5	45,5	45,6	40,1	35	33,1	46,7
Gemiddeld maximum (°C)	7,9	10,1	15,2	23,3	30	35,6	38,2	36,7	31,5	23,5	15,8	9,3	23,2
Gemiddelde temperatuur (°C)	2,1	3,9	9,6	16,8	23	28,4	30,8	28,6	23	15,2	9,6	4,4	16,3
Gemiddeld minimum (°C)	−1	0,3	4,6	11,1	16,3	21	23,4	21	15,8	9,5	4,3	0,5	10,6
Laagste minimum (°C)	−24,1	−20,8	−13,3	−0,8	0,2	9,2	10,4	10,3	2	−5,1	−13,1	−16	−24,1

Neerslag (mm)	22	27	39	44	28	4	3	1	4	14	20	21	227
Bron: (ru) Weer en klimaat

Hoogste vrijstaande vlaggenmast

De vlaggenmast van Asjchabad is met een hoogte van 133 meter een tijd de op een na hoogste vlaggenmast ter wereld geweest, na die van Kijŏng-dong (160 meter) en volgens het Guinness Book of World Records was het de hoogste vrijstaande vlaggenmast ter wereld. De mast werd op 26 juni 2008 in gebruik genomen en versloeg daarmee die van Akaba (130 meter) uit 2003. Omstreeks 2012 zijn de vlaggenmasten in Bakoe op het Nationale Vlagplein (162 meter) en in Doesjanbe (165 meter) hoger dan die van Asjchabad en Kijŏng-dong.

Stedenbanden

Albuquerque (Verenigde Staten), sinds 1990
Ankara (Turkije)

Bekende inwoners van Asjchabad

Geboren

Joelian Kalisjer (1935-2007), Russisch animatiefilmmaker
Kurban Berdyev (1952), voetbalcoach
Inha Babakova (1967), Oekraïens hoogspringster
Danil Boerkenja (1978), hink-stap-springer
Elnur Hüseynov (1987), Azerbeidzjaans zanger

Externe link

(tk) Website van de stad Asjchabad

Zie de categorie Aşgabat van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
 {{Infobox plaats in Turkmenistan
-| land = Turkmenistan
+| land         = Turkmenistan
-| naam = Asjchabad
+| naam         = Asjchabad
-| altnaam =
+| altnaam      = Aşgabat
-| provincie =
+| provincie    =
-| district =
+| district     =
-| inwoners = 773.400
+| inwoners     = 773.400
-| census = 2004
+| census       = 2004
-| km2 =
+| km2          =
-| hoogte =
+| hoogte       =
-| map =
+| map          =
-| lat_deg = 37
+| lat_deg      = 37
-| lat_min = 56
+| lat_min      = 56
-| lat_dir = N
+| lat_dir      = N
-| lon_deg = 58
+| lon_deg      = 58
-| lon_min = 23
+| lon_min      = 23
-| lon_dir = E
+| lon_dir      = E
+| afbeelding   = Neutrality-Road-Ashgabat-2015.JPG
-| image = Ashgabat1.jpg
+| onderschrift = Uitzicht op Asjchabad
-| caption =
-| www =
+| www          = ashgabat.gov.tm
 }}
+'''Asjchabad''' ([[Turkmeens]]: ''Aşgabat'', [[Perzisch]] عشق آباد; ''Eshgh-abad'', [[Russisch]] Ашхабад; ''Asjchabad'') is de [[hoofdstad]] van de [[Centraal-Azië|Centraal-Aziatische]] republiek [[Turkmenistan]]. Asjchabad ligt in de [[Karakum]]-woestijn aan de voet van het gebergte [[Kopet-Dag]]. De stad telde op 1 januari 2004 773.400 inwoners. De industrie produceert er onder andere [[bouwmateriaal|bouwmaterialen]], [[glas]], [[textiel]], [[drank|dranken]], [[schoen]]en en [[voedingsmiddelen]].
-[[Bestand:Bahai how ashkabad.jpg|thumb|Het voormalige [[Bahá’í Huis van Aanbidding]]]]
-'''Asjchabad''' ([[Turkmeens]]: ''Aşgabat'', [[Perzisch]] عشق آباد; ''Eshgh-abad'', [[Russisch]] Ашхабад; ''Asjchabad'') is de [[hoofdstad]] van de [[Centraal-Azië|Centraal-Aziatische]] republiek [[Turkmenistan]]. Asjchabad ligt in de woestijn [[Karakum]] aan de voet van het gebergte [[Kopet-Dag]]. De stad telde op 1 januari 2004 773.400 inwoners. De belangrijkste industrie van de stad is [[textiel]].
+== Beschrijving ==
-Asjchabad is een relatief jonge stad: de eerste nederzetting verscheen rond [[1818]]. De naam zou afkomstig zijn van het Perzische ''Ashk-abad'' wat zoiets betekent als 'de stad van Arsaces'. Een andere uitleg van de naam is dat het een verbuiging is van het Perzische ''Eshq'' (liefde)en ''abad'' (plaats). De stad begon zich aan het eind van de 19e eeuw te ontwikkelen, nadat ze in 1885 was aangesloten op de [[Trans-Kaspische spoorlijn]]. Tussen 1919 en 1927 heette de stad '''Poltoratsk''', naar de revolutionair [[Pavel Poltoratski]]. In 1948 leed de stad grote schade door een zware aardbeving.
+[[Bestand:Ashkabad_Temple_Bahai.jpg|miniatuur|links|Het voormalige [[Bahá’í Huis van Aanbidding]]]]
+Asjchabad is een relatief jonge stad: de eerste nederzetting verscheen rond [[1818]]. De naam zou afkomstig zijn van het Perzische ''Ashk-abad'' wat zoiets betekent als 'de stad van Arsaces'. Een andere uitleg van de naam is dat het een verbuiging is van het Perzische ''Eshq'' (liefde)en ''abad'' (plaats).
+De stad begon zich onder het bestuur van het [[Keizerrijk Rusland]] te ontwikkelen aan het eind van de 19e eeuw, nadat ze in 1885 was aangesloten op de [[Trans-Kaspische spoorlijn]] van [[Krasnovodsk]] (thans Toerkmenbashi) naar [[Tasjkent]]. Onder communistisch bestuur heette de stad tussen 1919 en 1927 '''Poltoratsk''', naar de revolutionair [[Pavel Poltoratski]]. In 1948 werd de stad bijna geheel verwoest door een zware aardbeving. Daarna werd Asjchabad herbouwd tot een uitgestrekte stad met verspreid staande hoog- en laagbouw.
+Asjchabad is een politiek-administratief en cultureel centrum. Zo heeft het onder andere een universiteit (gesticht in 1950) en een Academie voor Wetenschappen (sinds 1951), diverse hogescholen, theaters en musea, een botanische tuin en een dierentuin.
 In Asjchabad werd tussen 1902 en 1907 de eerste [[Bahá’í Huis van Aanbidding|bahai-tempel]] ter wereld gebouwd. Onder het [[communisme]] werd het gebouw gebruikt als een bibliotheek. Het werd door de aardbeving van 1948 zwaar beschadigd en in 1963 werden de restanten verwijderd.
-== Klimaat ==
+=== Klimaat ===
-De gemiddelde jaartemperatuur in de stad bedraagt +16,3&nbsp;°C, de gemiddelde windsnelheid 16 m/s en de gemiddelde luchtvochtigheid 56%.
+De gemiddelde jaartemperatuur in de stad bedraagt +16,3&nbsp;°C, de gemiddelde windsnelheid 16&nbsp;m/s en de gemiddelde luchtvochtigheid 56%.
 {{Tabel weergemiddelden
@@ Regel 73: / Regel 78: @@
 | jaar_a_min = -24.1 | jaar_a_max = 46.7
 }}
 == Hoogste vrijstaande vlaggenmast ==
 [[Bestand:Ashgabat flagpole.jpg|thumb|Vlaggenmast van Asjchabad]]
-De [[Vlaggenmast]] van Asjchabad is met een hoogte van 133 meter de op een na hoogste vlaggenmast ter wereld, na die van [[Kijŏng-dong]] (160 meter) en volgens het [[Guinness Book of World Records]] de hoogste vrijstaande vlaggenmast ter wereld. de mast werd op 26 juni 2008 in gebruik genomen en versloeg daarmee die van [[Akaba (stad)|Akaba]] (130 meter) uit 2003. Momenteel wordt in [[Bakoe]] het Nationale Vlagplein gebouwd waar een nog hogere vlaggenmast geplaatst moet worden met een hoogte van 162 meter.
+De [[vlaggenmast]] van Asjchabad is met een hoogte van 133 meter een tijd de op een na hoogste vlaggenmast ter wereld geweest, na die van [[Kijŏng-dong]] (160 meter) en volgens het [[Guinness Book of World Records]] was het de hoogste vrijstaande vlaggenmast ter wereld. De mast werd op 26 juni 2008 in gebruik genomen en versloeg daarmee die van [[Akaba (stad)|Akaba]] (130 meter) uit 2003. Omstreeks 2012 zijn de vlaggenmasten in [[Bakoe]] op het Nationale Vlagplein (162 meter) en in [[Doesjanbe]] (165 meter) hoger dan die van Asjchabad en Kijŏng-dong.
 == Stedenbanden ==
-* {{US-VLAG}} [[Albuquerque]] (Verenigde Staten), sinds 1990
+* {{US-VLAG}} [[Albuquerque (stad)|Albuquerque]] (Verenigde Staten), sinds 1990
 * {{TR-VLAG}} [[Ankara]] (Turkije)
+== Bekende inwoners van Asjchabad ==
-== Geboren ==
+=== Geboren ===
-* [[Inha Babakova]] (26 juni 1967), Oekraïens hoogspringster
-* [[Joelian Kalisjer]] (18 februari 1935), [[Rusland|Russisch]] [[animatiefilmmakers|animatiefilmmaker]]
+* [[Joelian Kalisjer]] (1935-2007), [[Rusland|Russisch]] animatiefilmmaker
+* [[Kurban Berdyev]] (1952), voetbalcoach
+* [[Inha Babakova]] (1967), [[Oekraïne|Oekraïens]] hoogspringster
+* [[Danil Boerkenja]] (1978), hink-stap-springer
+* [[Elnur Hüseynov]] (1987), [[Azerbeidzjan|Azerbeidzjaans]] zanger
+== Externe link ==
+* {{tk}} [https://www.ashgabat.gov.tm/ Website van de stad Asjchabad]
-{{commonscat|Aşgabat}}
 {{Navigatie hoofdsteden Azië}}
+{{Commonscat|Aşgabat}}
-{{Coördinaten|37_56_30_N_58_23_01_E_type:city(773400)_region:TM|37° 56' N 58° 23'O}}
+{{Coor title dms|37|56|30|N|58|23|01|E|type:city(773400)_region:TM}}
 [[Categorie:Asjchabad| ]]
 [[Categorie:Hoofdstad in Azië]]
-[[ace:Ashgabat]]
-[[af:Asjchabat]]
-[[am:አሽጋባት]]
-[[ar:عشق آباد]]
-[[arz:عشق اباد]]
-[[az:Aşqabad]]
-[[be:Горад Ашхабад]]
-[[be-x-old:Ашгабад]]
-[[bg:Ашхабад]]
-[[bn:আশখাবাদ]]
-[[bo:ཨ་ཧྲི་ཁ་པད།]]
-[[br:Aşgabat]]
-[[bs:Ashgabat]]
-[[ca:Aşgabat]]
-[[ckb:عیشق ئاباد]]
-[[crh:Aşğabat]]
-[[cs:Ašchabad]]
-[[cy:Ashgabat]]
-[[da:Asjkhabad]]
-[[de:Aşgabat]]
-[[dsb:Ašchabad]]
-[[el:Ασγκαμπάτ]]
-[[en:Ashgabat]]
-[[eo:Aŝgabato]]
-[[es:Asjabad]]
-[[et:Aşgabat]]
-[[eu:Ashgabat]]
-[[fa:عشق‌آباد]]
-[[fi:Ašgabat]]
-[[fr:Achgabat]]
-[[fy:Asjchabad]]
-[[gd:Ashgabat]]
-[[gl:Achkhabad - Aşgabat]]
-[[gv:Aşgabat]]
-[[he:אשגאבט]]
-[[hi:अश्क़ाबाद]]
-[[hif:Ashgabat]]
-[[hr:Ašgabat]]
-[[hsb:Ašchabad]]
-[[ht:Achgabat]]
-[[hu:Aşgabat]]
-[[hy:Աշխաբադ]]
-[[id:Ashgabat]]
-[[ie:Ashgabat]]
-[[io:Ashgabat]]
-[[is:Asgabat]]
-[[it:Aşgabat]]
-[[ja:アシガバート]]
-[[ka:აშხაბადი]]
-[[kk:Ашғабад]]
-[[kn:ಅಶ್ಗಾಬಾತ್]]
-[[ko:아시가바트]]
-[[koi:Ашхабад]]
-[[ku:Aşgabat]]
-[[kv:Ашхабад]]
-[[lb:Aschchabad]]
-[[lmo:Aşgabat]]
-[[lt:Ašchabadas]]
-[[lv:Ašgabata]]
-[[mhr:Ашхабад]]
-[[mk:Ашхабад]]
-[[ml:അഷ്ഗാബാദ്]]
-[[mn:Ашгабат]]
-[[mr:अश्गाबाद]]
-[[ms:Ashgabat]]
-[[myv:Ашхабад ош]]
-[[nn:Asjkhabad]]
-[[no:Asjkhabad]]
-[[nov:Ashgabat]]
-[[oc:Ashgabat]]
-[[os:Ашхабад]]
-[[pl:Aszchabad]]
-[[pms:Ashgabat]]
-[[pt:Asgabate]]
-[[ro:Aşgabat]]
-[[roa-rup:Ashgabat]]
-[[ru:Ашхабад]]
-[[sah:Ашгабат]]
-[[sco:Ashgabat]]
-[[simple:Aşgabat]]
-[[sk:Ašchabad]]
-[[sl:Ašhabad]]
-[[sq:Aschgabat]]
-[[sr:Ашхабад]]
-[[sv:Asjchabad]]
-[[sw:Ashgabat]]
-[[ta:அசுகாபாத்]]
-[[tg:Ишқобод]]
-[[th:อาชกาบัต]]
-[[tk:Aşgabat]]
-[[tl:Ashgabat]]
-[[tr:Aşkabat]]
-[[tt:Ашкабад]]
-[[udm:Ашхабад]]
-[[ug:Ashxabad]]
-[[uk:Ашгабат]]
-[[uz:Ashxobod]]
-[[vep:Ašhabad]]
-[[vi:Ashgabat]]
-[[vo:Aşgabat]]
-[[war:Ashgabat]]
-[[wuu:阿什哈巴德]]
-[[yi:אשגאבאט]]
-[[yo:Ashgabat]]
-[[zh:阿什哈巴德]]
-[[zh-min-nan:Ashgabat]]

Huidige versie van 2 jul 2024 om 21:59