1933

1933
Eeuwen: 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia: 1920-1929 · 1930-1939 · 1940-1949
Jaren: << · < · 1932 · 1933 · 1934 · > · >>
Maanden: jan · feb · mrt · apr · mei · jun
jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2686 MMDCLXXXVI
Armeense jaartelling: 1382 – 1383
ԹՎ ՌՅՁԲ – ՌՅՁԳ
Chinese jaartelling: 4629 – 4630
己申 – 庚酉
Christelijke jaartelling: 1933 MCMXXXIII
Ethiopische jaartelling: 1925 – 1926
Hebreeuwse jaartelling: 5693 – 5694
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1988 – 1989
- Shaka Samvat 1855 – 1856
- Kali yuga 5034 – 5035
Iraanse jaartelling: 1311 – 1312
۱۳۱۱ – ۱۳۱۲
Islamitische jaartelling: 1351 – 1352
١٣٥٢ – ١٣٥١
Maçonnieke jaartelling: 5932 – 5933
1933 naar onderwerp
Lijst van landen
Atlantisch orkaanseizoen
Wetenschap
Auto's
Film
Sport (categorie)
Gregoriaanse kalender van 1933
Vissersvlootrevue op de Schelde bij Vlissingen (1933).

1933 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

Hier staat alleen een aantal markante of belangrijke gebeurtenissen en langer durende ontwikkelingen vermeld. Voor een veel groter overzicht van de gebeurtenissen in 1933 kunt u de maandpagina's raadplegen (zie zijbalk rechts).

januari
  • 4 - Anton de Kom arriveert per schip uit Nederland in Suriname. Omdat het gouvernement overal affiches heeft opgehangen om tegen de "agitator" te waarschuwen, staan honderden mensen op de kade ter verwelkoming.
  • 7 - Verschijning van de eerste editie van Volk en Vaderland, het weekblad van de NSB.
  • 26 - De Friezin Sjoukje Bouma wordt de eerste Nederlandse kampioen schaatsen op de korte baan bij de vrouwen.
  • 29 - Bij verkiezingen voor de Dail halen de republikeinen van Eamon de Valera nipt een absolute meerderheid.
  • 30 - President Hindenburg benoemt op aanraden van Franz von Papen Adolf Hitler tot rijkskanselier. Von Papen wordt vicekanselier, en ook verder zitten er voornamelijk niet-NSDAP-leden op de sleutelposities.
februari
maart
  • 5 - De verkiezingen voor de Rijksdag leveren een overwinning op voor de NSDAP, die 288 van de 647 zetels behaalt. Omdat de zetels van de communistische KPD niet worden meegeteld, is dit zelfs een absolute meerderheid. Met steun van de DVP krijgt Hitler een wet aangenomen die zijn regering dictatoriale bevoegdheden geeft.
  • 21 - Het eerste concentratiekamp Dachau voor politieke gevangenen is gebruiksklaar.
Bestand:Antisemitisme Duitsland 1933.jpg
1 april: boycot van Joodse winkels in Duitsland. Op het bord: "Duitsers! Weert u! Koop niet bij Joden!"
april
  • 1 - In Duitsland wordt een boycot van Joodse winkels en bedrijven gehouden. In de nacht voordien wordt op de ruiten geschilderd: "Gevaar! Joodse winkel."
  • 1 - Boeken van communistische, joodse en andere het regime niet welgevallige schrijvers worden in Wupperthal uit bibliotheken verwijderd door leden van de nationaalsocialistische Studentenschaft.
  • 10 - De regering van Hitler verklaart 1 mei per wet tot betaalde "Feestdag van de nationale arbeid". Middels deze door Joseph Goebbels voorgestelde maatregel weet Hitler een groot aantal vakbondsleiders naar Berlijn te lokken om ze vervolgens gevangen te nemen en naar concentratiekampen af te voeren.
  • april - In een ongemeen felle verkiezingscampagne wijt de lijsttrekker van de Anti-Revolutionaire Partij Hendrikus Colijn de muiterij op de Zeven Provinciën aan gestook van de socialisten en communisten. De Christelijken boeken winst en Colijn formeert zijn tweede kabinet.
10 mei: Boekverbranding.
mei
  • 7 - De nieuwe Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt kondigt een aantal maatregelen aan die de economie uit het slop moeten halen, de zogenaamde 'New Deal'. Eén ervan is dat de Verenigde Staten de goudstandaard verlaat, een andere maatregel omvat een uitgebreid pakket aan werkverschaffing.
  • 10 - Anton de Kom wordt zonder vorm van proces op de boot terug naar Nederland gezet.
  • 10 - In Berlijn worden massaal "ontaarde werken" van kritische schrijvers in het openbaar verbrand.
  • 18 - De Amerikaanse president tekent de wet die de Tennessee Valley Authority opricht. De TVA moet in het stroomgebied van de Tennessee het land beschermen tegen overstromingen, goedkope stroom opwekken voor de landbouw en werk verschaffen aan werkloze arbeiders.
  • mei - Om de aanhoudende crisis in de landbouw te bestrijden komt de Nederlandse regering met de Landbouw Crisiswet.
juni
juli
augustus
september
oktober
Nieuw benoemde gouverneur Suriname Mr. Kielstra vertrekt op 6 oktober 1933 met ss "Crijnssen" uit Amsterdam.
november
december
zonder datum

Zie verder:

Muziek

Literatuur

Bouwkunst

Geboren

januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december
exacte datum onbekend

Overleden

januari
februari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
september
oktober
november
december

Weerextremen in België

  • 26 januari: IJs in rivieren en kanalen, zelfs in de Maas en de Schelde.
  • 27 juli: Maximumtemperatuur tot 29,4 °C op de Baraque Michel (Jalhay) en 37,0 °C in Leopoldsburg…
  • 30 september: Maximumtemperatuur tot 26,8 °C in Wardin (Bastogne).
  • 19 november: Maximumtemperatuur tot 18,5 °C op de Baraque Michel (Jalhay), maar slechts 12 °C aan de kust (Oostende).
  • 6 december: Minimumtemperatuur tot –10,8 °C in Gerdingen (Bree) en –11,2 °C in Wardin (Bastogne)…
  • 14 december: Maximumtemperatuur tot –3,2 °C in Oostende en –7,1 °C in Wardin (Bastogne).
  • december: December met laagste gemiddelde maximum temperatuur: -0,2 °C (normaal 5,5 °C).
  • december: December met laagste gemiddelde minimum temperatuur: -5,3 °C (normaal 0,8 °C).

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie 1933 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.